Belgische Senaat

ZITTING 2010-2011

12 JULI 2011

Voorstel van resolutie over de vrijlating van Liu Xiaobo, Nobelprijswinnaar voor de Vrede 2010

VERSLAG

NAMENS DE COMMISSIE VOOR DE BUITENLANDSE BETREKKINGEN EN VOOR DE LANDSVERDEDIGING UITGEBRACHT DOOR

DE HEER DE GROOTE

I. INLEIDING

De commissie heeft dit voorstel van resolutie besproken tijdens haar vergadering van 12 juli 2011.

II. INLEIDENDE UITEENZETTING DOOR MEVROUW DE BETHUNE

Liu Xiaobo, mensenrechtenactivist en Nobelprijswinnaar voor de Vrede 2010, werd samen met zijn echtgenote veroordeeld tot huisarrest voor een duur van 11 jaar. In deze situatie is tot op heden geen verandering gekomen. Met dit voorstel van resolutie wordt aan de regering gevraagd alle diplomatieke middelen aan te wenden om de vrijlating van Liu Xiaobo te bekomen.

Het dispositief van dit voorstel van resolutie bevat een zestal punten, waarbij de Senaat vooreerst Liu Xiaobo feliciteert met de toekenning van de Nobelprijs voor de Vrede 2010 en zijn rol erkent in de bevordering van de democratie in zijn land en de vreedzame strijd voor vrijheid van meningsuiting. Er wordt tevens hulde gebracht aan al diegenen die zich inzetten voor democratische hervormingen en gevraagd dat de federale regering bij de Chinese overheid zou pleiten voor de vrijlating van de Nobelprijswinnaar, van zijn echtgenote, van alle sympathisanten en van al de gearresteerde en onder huisarrest geplaatste ondertekenaars van Charta 08, waaronder de kunstenaar Ai Weiwei die ondertussen onder huisarrest werd geplaatst.

Ten slotte wordt nog aangedrongen dat de federale regering bij de Chinese autoriteiten zou aandringen opdat zij een einde zouden stellen aan de censuur van de media met betrekking tot de berichtgeving over de toekenning van de Nobelprijs van de Vrede 2010 aan Liu Xiaobo.

III. ALGEMENE BESPREKING

De heer Anciaux ondersteunt ten volle dit voorstel van resolutie omdat het een schrijnende problematiek aan de kaak stelt. Het toekennen van een Nobelprijs voor de Vrede mag geen loutere ceremoniële waarde hebben en daarom moet er druk worden uitgeoefend op China om Liu Xiaobo met respect te behandelen.

Ook de heer De Bruyn kan instemmen met de inhoud en doelstellingen van dit voorstel van resolutie dat terecht aandacht vraagt voor de situatie van Liu Xiaobo en diens sympathisanten.

IV. BESPREKING VAN DE AMENDEMENTEN

Considerans

Punt Gbis (nieuw)

Mevrouw Zrihen dient amendement nr. 5 in, dat strekt om een nieuw punt Gbis in te voegen, luidende :

« overwegende dat sinds februari 2011 een grote golf van repressie van tegenstanders van het regime aan de gang is, met als gevolg dat meer dan 130 personen zijn aangehouden, worden bedreigd of gevangengehouden (vaak op geheime plaatsen) ».

Amendement nr. 5 wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.

Punt M (nieuw)

Mevrouw Zrihen dient amendement nr. 6 in, dat strekt om aan de considerans een nieuw punt M toe te voegen, luidende :

« herinnerend aan de diverse oproepen van de Europese Unie tot vrijlating van Liu Xiaobo, in het bijzonder de verklaring van 10 december 2010 van het hoofd van de Europese diplomatie, mevrouw Catherine Ashton, waarin de onmiddellijke vrijlating van de Chinese dissident werd gevraagd op het ogenblik waarop hem — bij verstek — de Nobelprijs voor de Vrede 2010 werd toegekend ».

De heer Vanlouwe stelt voor de woorden « het hoofd van de Europese diplomatie » te vervangen door de woorden « de Hoge Vertegenwoordigster voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid van de Europese Unie, hoofd van de Europese dienst voor extern optreden (EDEO), ».

De heer De Bruyn stelt voor in de Nederlandstalige versie de woorden « bij verstek » te vervangen door de woorden « in zijn afwezigheid ». Verstek wil immers zeggen dat zijn afwezigheid vrijwillig was, wat uiteraard niet het geval was.

Het aldus gecorrigeerde amendement nr. 6 wordt eenparig door de 9 aanwezige leden aangenomen.

Punt N (nieuw)

Mevrouw Zrihen dient amendement nr. 7 in, dat strekt om aan de considerans een nieuw punt N toe te voegen, luidende :

« eraan herinnerend dat ook de president van de Verenigde Staten, Barak Obama, zijn Chinese ambtgenoot Hu Jintao tijdens diens staatsbezoek in januari 2011 in Washington heeft aangesproken over het geval van de gevangengehouden dissident en winnaar van de Nobelprijs van de vrede, Liu Xiaobo ».

Amendement nr. 7 wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.

Punt O (nieuw)

Mevrouw Zrihen dient amendement nr. 8 in, dat strekt om aan de considerans een nieuw punt O toe te voegen, luidende :

« overwegende dat de Chinese overheid achtereenvolgens de Chinese kunstenaar en mensenrechtenactivist Ai Weiwei (22 juni 2011) en de milieuactivist Hu Jia (26 juni 2011) heeft vrijgelaten ».

Amendement nr. 8 wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.

Dispositief

Punten 7, 8, 9 en 10 (nieuw)

Mevrouw Tilmans dient de amendementen nrs. 1, 2, 3 en 4 in, die strekken om aan het dispositief de punten 7, 8, 9 en 10 toe te voegen, luidende :

« 7. vraagt de federale regering zich solidair te tonen met de vredelievende acties en initiatieven voor democratische hervormingen en de bescherming van de rechten van de mens in China ».

« 8. vraagt de federale regering de Volksrepubliek China ertoe aan te sporen de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden te waarborgen en het internationaal verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten te ratificeren ».

« 9. vraagt de federale regering de Volksrepubliek China te verzoeken integraal de vrijheid van meningsuiting op het internet na te leven ».

« 10. vraagt de federale regering om de in 2000 opgestarte dialoog tussen de EU en China over de rechten van de mens nieuw leven in te blazen waarbij men zich meer bepaald baseert op de universele periodieke toetsing van 2009 van de VN-Mensenrechtenraad en de aanbevelingen van de VN-lidstaten inzake vrijheid van meningsuiting, vrijheid van vereniging, de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht, de waarborgen voor de juridische beroepen, de bescherming van de mensenrechtenactivisten, de rechten van de etnische minderheden, de afschaffing van de doodstraf, de afschaffing van de heropvoedingskampen, het verbod op martelen, de persvrijheid en de doeltreffende rechtsmiddelen tegen discriminatie ».

De heer Miller legt vervolgens uit dat de amendementen nrs. 1, 2, 3 en 4 worden ingetrokken omdat ze te ruim zijn en derhalve te weinig aansluiten bij het thema van het voorstel van resolutie.

V. EINDSTEMMING

Het geheel van het geamendeerde voorstel van resolutie wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.

Vertrouwen werd geschonken aan de rapporteur voor het opstellen van dit verslag.

Tekst aangenomen door de commissie (zie stuk Senaat, nr. 5-733/5 - 2010/2011).