5-17

5-17

Sénat de Belgique

Annales

JEUDI 24 MARS 2011 - SÉANCE DE L'APRÈS-MIDI

(Suite)

Ordre des travaux

De heer Johan Vande Lanotte (sp.a). - Samen met enkele collega's van de N-VA en Vlaams Belang hebben we een verzoek ingediend om het advies van de Raad van State te vragen. Ongeacht de politieke vraag of men voor of tegen een minnelijke schikking is, vertoont de voorliggende tekst een groot aantal tekortkomingen. Hij heeft met name ongewenste effecten. Inmiddels heeft ook de meerderheid het probleem erkend. Ze heeft immers zelf een wetsvoorstel ingediend dat ertoe strekt het wetsontwerp te corrigeren zodat een meer selectieve toepassing betreffende fiscale aspecten mogelijk wordt en ook gewelddelicten en de aantasting van de fysieke integriteit niet langer onder het systeem van de minnelijke schikking kunnen vallen. De meerderheid geeft duidelijk aan dat er iets moet gebeuren. We hebben dan ook verzocht een advies van de Raad van State te vragen.

Er is echter ook een andere, meer constructieve mogelijkheid. De meerderheid kan er immers mee instemmen om het wetsvoorstel dat ze heeft ingediend, begin volgende week in de commissie voor de Justitie te bespreken. Zodoende kunnen we volgende week donderdag, zowel de wet houdende diverse bepalingen als de reparatiewet, behandelen. We nemen dan een week om het wetgevende werk te verbeteren, zonder dat de boel al te lang wordt opgehouden. De fout kan dan ook worden rechtgezet. De tekst is in de Kamer niet in de commissie voor de Justitie behandeld, waardoor het probleem waarschijnlijk niet is opgemerkt.

We vragen dus om de stemming over het wetsontwerp houdende diverse bepalingen uit te stellen en het voorstel van reparatiewet begin volgende week in de commissie te behandelen. Volgende donderdag kunnen beide teksten dan in plenaire vergadering worden behandeld. Als de meerderheid niet met dit voorstel instemt, handhaven we onze vraag om het advies van de Raad van State te vragen.

M. le président. - M. Vande Lanotte demande donc en ordre principal de reporter l'examen du projet de loi portant des dispositions diverses. En ordre subsidiaire, une demande d'avis au Conseil d'État est introduite.

Chaque groupe a le droit de prendre la parole pendant trois minutes sur cette demande de report.

Mevrouw Liesbeth Homans (N-VA). - Ik zal de opmerkingen van de heer Vande Lanotte niet herhalen. Ook wij hadden bepaalde opmerkingen over het wetsontwerp, onder meer bij artikel 84. Het feit dat de zittende meerderheid reeds een voorstel van reparatiewet heeft ingediend, bewijst ons gelijk. Wij steunen dan ook de vraag van de sp.a-fractie om de behandeling tot volgende week uit te stellen, zodat de tekst in de commissie grondig kan worden besproken en eventueel kan worden geamendeerd.

De heer Bart Laeremans (VB). - We zullen blij zijn als de behandeling wordt verdaagd, maar principieel geven we er de voorkeur aan het advies van de Raad van State te vragen. De tekst van het voorliggende ontwerp is volgens ons gewoon schabouwelijk. De meerderheidspartijen van de ontslagnemende regering-Leterme vinden dat trouwens ook want ze bereiden een voorstel van reparatiewet voor. Logischerwijs wordt een reparatiewet op een wetsontwerp dat nog niet is goedgekeurd, via amendementen in de oorspronkelijke tekst geïntegreerd. Ik heb in mijn zestien jaren als parlementslid nog nooit meegemaakt dat een wetsontwerp wordt goedgekeurd en dat tegelijkertijd correcties worden aangekondigd. Een wet die niet goed is, wordt gewoon niet goedgekeurd.

Mocht de behandeling dan toch worden verdaagd, dan vragen we dat van de beperkte tijd gebruik wordt gemaakt om een hoorzitting met de betrokken magistraten te houden. Tot nog toe hebben we enkele professoren gehoord; een van hen heeft op ernstige grondwettelijke problemen gewezen. Wij zouden echter ook graag de mening van de onderzoeksrechters en de zittende magistratuur horen. Hun macht wordt door het voorliggende wetsontwerp immers zeer zwaar uitgehold. Ook de Grondwet wordt met voeten getreden.

Mevrouw Sabine de Bethune (CD&V). - Mijn fractie was in de commissie vragende partij om de problematiek van de minnelijke schikking zeer zorgvuldig te bespreken en te zoeken naar de juiste toepassingsmodaliteiten. Het probleem is nu dat deze bepaling is opgenomen in een veel ruimer ontwerp, waar wij volledig achter staan en waarvan we de verdaging niet evident vinden. Namens mijn fractie vraag ik een schorsing van een paar minuten, zodat we even kunnen overleggen wat de beste aanpak is.

M. le président. - Nous allons suspendre la séance mais je donne d'abord encore la parole à quelques autres sénateurs.

M. Philippe Mahoux (PS). - Je suis étonné qu'une demande d'avis du Conseil d'État survienne à ce stade de la procédure. Mais la flibuste est une technique bien connue sur le plan parlementaire. C'est de bonne guerre mais cela nous éloigne quelque peu du contenu. Il s'agit peut-être de flibuste par rapport à l'ensemble du projet portant des dispositions diverses, avec tous les aspects positifs que celui-ci comporte, mais alors, cela relève de la responsabilité de ceux qui décident de s'associer à ce type de manoeuvres.

Je voudrais que l'on procède à une vérification de la demande d'avis du Conseil d'État. Je suppose qu'un document a été remis au président et je voudrais connaître le nombre et le nom des signataires de cette demande.

Je voudrais également connaître, car c'est un problème de procédure important, le motif de la demande de consultation du Conseil d'État. En effet, il s'agit, en l'occurrence, d'un projet de loi présenté par le gouvernement et qui a fait l'objet d'un avant-projet, lequel, et ce n'est pas à certains signataires de la demande d'avis du Conseil d'État que je dois le rappeler, a déjà fait l'objet d'un avis du Conseil d'État. Je demande dès lors au président, qui est le garant de la procédure, de procéder à ces vérifications, d'en faire connaître le résultat en séance ou de le communiquer à l'ensemble des collègues sous la forme de documents. De cette façon, la proposition pourra être attentivement étudiée et strictement analysée au regard du règlement.

Pour connaître quelque peu le règlement, je signale qu'il existe deux procédures. Dans la première, c'est le président qui pourrait décider de demander l'avis du Conseil d'État sur un texte de cette nature, avec une approche éminemment politique, mais ce serait un déni par rapport à notre assemblée. On imagine difficilement notre président suivre cette procédure, mais elle est prévue par notre règlement. Je garde pour moi et pour mon groupe l'opinion qui serait la mienne si cette technique était utilisée. Le risque existe, à moins de déclarations formelles qui engagent l'ensemble de notre assemblée.

Dans la seconde procédure, la demande est formulée par un tiers au moins des membres du Sénat. À cet égard, il faut savoir qu'au cours de la procédure, y compris en termes de report, la demande d'avis du Conseil d'État pourrait porter sur n'importe quel amendement, si l'on s'en tient à une lecture littérale, sans interprétation de notre règlement.

Pour toutes ces raisons, je souhaite obtenir des informations précises sur le document qui a été remis au président.

De heer Bart Tommelein (Open Vld). - Ik heb de indruk dat de heer Laeremans niet hetzelfde heeft gezegd als collega Vande Lanotte. Voor we tot de schorsing overgaan, die ik trouwens ook vraag om te kunnen overleggen met mijn fractie en met de andere fracties, wil ik wel graag duidelijk weten wie spreekt namens wie en welk voorstel er precies wordt gedaan. Van collega Vande Lanotte begrijp ik dat we niet meteen het advies van de Raad van State vragen, maar dat hij als tussenoplossing voorstelt eerst te overleggen met de volledige commissie en indien nodig pas dan, als stok achter de deur, naar de Raad van State te gaan.

De heer Johan Vande Lanotte (sp.a). - Mijn voorstel is zeer duidelijk. De meerderheid heeft een wetsvoorstel ingediend om deze wet te verbeteren. Wij zijn bekommerd en willen ervoor zorgen dat de meerderheid een goede wet maakt, terwijl die meerderheid te laat tot dat besef is gekomen. Daarom beslisten we het advies van de Raad van State te vragen bij een amendement op het wetsontwerp, zodat we effectief kunnen nagaan hoe we de ongewenste gevolgen van de minnelijke schikking ongedaan kunnen maken. Die ongewenste effecten kunnen volgens ons ook ongedaan worden gemaakt met een wetsvoorstel, dat volgende week op een correcte manier in de commissie kan worden besproken. Daarvoor kunnen we volgende week tijd maken en dan kunnen we zowel het wetsontwerp - de hoofdwet - als het wetsvoorstel - de reparatiewet - volgende week in de plenaire vergadering behandelen. Als dat lukt, dan garandeer ik namens mijn groep dat we de teksten inderdaad volgende week bespreken. We zullen op dat moment dan wel zeggen waar we voor of tegen zijn, maar dan verloopt het allemaal op een correcte manier. Dan zal men aan mensen die de wet niet goed vinden, niet moeten vragen ze toch goed te keuren om ze de week erna te wijzigen.

Dat is mijn voorstel, dat volgens mij ook door de andere fracties wordt gedragen. Ik garandeer dat er over dit alles hoe dan ook deze week niet worden gestemd. Wij hebben hier ook bepaalde rechten, mijnheer Mahoux. Het reglement zegt dat wanneer een meerderheid in een taalgroep het advies van de Raad van State vraagt, dat niet kan worden geweigerd. Dat mag u nakijken. Wij zijn bereid onze vraag in te trekken, maar alleen als we zeker zijn dat een wetsvoorstel volgende week ernstig wordt besproken. Dat hoeft geen vijf dagen te duren, dat kan op één dag op een correcte manier worden afgerond. Het verwondert u, mijnheer Mahoux, dat wij die vraag vandaag stellen. Mag ik even uw geheugen opfrissen? In de commissie werd onze vraag weggestemd met acht stemmen tegen negen. Dan rest ons maar één mogelijkheid meer, namelijk de plenaire vergadering. Was men een beetje verstandig geweest dan had men gisteren in de commissie toegezegd en dan hadden we alles een week later op een correcte manier kunnen afhandelen.

M. Francis Delpérée (cdH). - J'ai entendu M. Vande Lanotte et Mme Homans dire que l'article 84 pose problème. Il ne s'agit pas d'un amendement. Ce texte est dans le projet depuis le moment où la Chambre des représentants l'a adopté. L'article 84 était un amendement à la Chambre mais, au Sénat, il ne l'est plus.

M. Johan Vande Lanotte (sp.a). - Monsieur Delpérée, nous avons déposé un amendement.

M. Francis Delpérée (cdH). - Je n'ai pas reçu le document que vous avez remis, monsieur Vande Lanotte.

M. Johan Vande Lanotte (sp.a). - Nous avons déposé un amendement et nous avons demandé l'avis au Conseil d'État sur cet amendement. L'amendement a été rejeté en commission. Nous l'avons déposé à nouveau, comme le permet le règlement.

M. Francis Delpérée (cdH). - Je demande à voir la demande en question. La moindre des choses est de vérifier sur quoi elle porte.

M. Johan Vande Lanotte (sp.a). - Je n'y vois pas de problème.

De heer Bart Laeremans (VB). - Wij steunen het verzoek van de andere oppositiepartijen. Als het ontwerp teruggaat naar de commissie, vragen we het advies van de Raad van State ook niet. Dat laatste droeg weliswaar onze voorkeur weg, maar we steunen het andere voorstel.

M. Marcel Cheron (Ecolo). - Monsieur le président, je présume que vous allez donner suite à la demande de suspension. Je vous demande donc si nous pourrions recevoir l'amendement et, comme l'a souhaité M. Mahoux, le texte, avec les signatures, de la demande d'avis au Conseil d'État. Cela nous permettrait de constater des faits.

M. le président. - La première demande porte sur un ajournement. Après consultation et concertation, nous pourrons voter à ce sujet. Les textes peuvent être compulsés.

En ordre subsidiaire, il y a la demande d'avis du Conseil d'État.

M. Philippe Mahoux (PS). - M. Vande Lanotte nous annonce qu'avec un tiers des collègues de cette assemblée, il a déposé une demande d'avis au Conseil d'État.

M. Johan Vande Lanotte (sp.a). - Je n'ai pas parlé d'un tiers, mais de la majorité des représentants néerlandophones.

M. Philippe Mahoux (PS). - Monsieur le président, nous souhaitons obtenir une copie de la demande d'avis, car nous voulons en connaître les signataires et le sujet sur lequel elle porte. Ce souhait me semble légitime. Nous voulons simplement nous faire une opinion.

M. Johan Vande Lanotte (sp.a). - Bien sûr. Une vérification ne pose évidemment aucun problème. Elle prouvera que notre demande est bien conforme au règlement.

Si report il y a, la demande d'avis devient sans objet. Nous sommes donc disposés à retirer notre demande, à condition que la commission se réunisse la semaine prochaine. Notre but est d'être constructifs.

De heer Stefaan De Clerck, minister van Justitie. - Ik wil weten welke documenten voorliggen zodat we tijdens de schorsing kunnen uitmaken welke keuze moet worden gemaakt. Ik meen dat dit ook de vraag van de heer Mahoux was.

Mme Zakia Khattabi (Ecolo). - Je voudrais obtenir un éclaircissement de la part de M. Vande Lanotte. Sa demande d'avis au Conseil d'État concerne un amendement qu'il a déposé. Même si le débat est reporté à la semaine prochaine, il aura de toute façon besoin de l'avis en question. Je ne comprends pas bien le but de l'opération.

M. Johan Vande Lanotte (sp.a). - Le but de notre demande d'avis au Conseil d'État est de pouvoir mener un débat convenable. Nous voulons éviter le vote d'une loi dont les effets sont indésirables. La discussion en commission peut éclaircir les choses. Si le débat est constructif, nous ne demanderons plus l'avis du Conseil d'État. La majorité elle-même a reconnu un oubli et un manque de précision dans le texte. Nous utilisons donc ce moyen pour pouvoir mener un débat de fond.

Mevrouw Liesbeth Homans (N-VA). - Voor alle duidelijkheid, wij vragen dat de behandeling van het ontwerp houdende diverse bepalingen een week wordt uitgesteld en dat intussen het voorstel van reparatiewet op artikel 84 van het ontwerp in de commissie wordt besproken. We zullen nadien onze houding wel bepalen.

De heer Mahoux heeft het over democratie. Welnu we vragen gewoon één week de tijd om alles nog eens rustig te bekijken en te kunnen amenderen.

(La séance, suspendue à 17 h 20, est reprise à 17 h 45.)

M. le président. - Nous devons maintenant nous exprimer sur la proposition de M. Vande Lanotte de reporter le vote sur le projet de loi portant des dispositions diverses.

Mevrouw Sabine de Bethune (CD&V). - Na het constructieve overleg dat we in de commissie voor de Justitie hebben gehad, is de CD&V-fractie bereid om de stemming over het wetsontwerp uit te stellen, zodat we hier volgende week een grondige discussie over kunnen voeren. Voorwaarde daarvoor is dat de collega's die het uitstel hebben gevraagd, zich engageren om de Raad van State niet om een advies te vragen. Ook wij zijn immers vragende partij voor een grondige discussie.

De heer Johan Vande Lanotte (sp.a). - Voor de sp.a-fractie is het voldoende dat we de twee voorstellen op een correcte manier in de commissie voor de Justitie kunnen bespreken om er volgende week in de plenaire vergadering over te kunnen stemmen. Ik kan de collega's van de CD&V-fractie geruststellen dat we niet van plan zijn om volgende week een nieuw uitstel te vragen.

Mevrouw Liesbeth Homans (N-VA). - Voor alle duidelijkheid herhaal ik dat dit uitstel geen doel op zich is. Het is nodig om een bepaald artikel nog eens grondig te kunnen bespreken in de commissie voor de Justitie. De meerderheid heeft zelf een reparatiewet ingediend. Wij denken dat we die opnieuw moeten bespreken en eventueel amenderen. Daarna kan iedereen nog beslissen wat hij met die amendementen doet.

Ik kan de collega's verzekeren dat de N-VA-fractie geen advies zal vragen aan de Raad van State.

M. François Bellot (MR). - Si les groupes qui avaient déposé une demande d'avis au Conseil d'État nous confirment qu'ils ne souhaitent pas demander cet avis ni sur la loi portant des dispositions diverses ni sur la loi de réparation, en ce compris les amendements qui viendraient la semaine prochaine, mon groupe apportera son soutien au report à la semaine prochaine.

De heer Bart Laeremans (VB). - De VB-fractie gaat zeker akkoord met een grondige bespreking volgende week in de commissie voor de Justitie. We verheugen ons dat die nog mogelijk is en dat men de fouten heeft ingezien. Niets belet echter dat we nadien alsnog de Raad van State raadplegen. Dat gebeurde trouwens ook met de wetgeving over de bijstand van advocaten die we onlangs naar aanleiding van het Salduzarrest hebben goedgekeurd. De collega's van de Kamer hebben op eigen initiatief de Raad van State over dat ontwerp om advies gevraagd en net als in die kwestie gaat het hier om een ingrijpende omwenteling in ons strafrechtssysteem, waar we mogelijk een probleem van ongrondwettigheid kunnen hebben. De meerderheid zou eens grondig moeten nadenken of het niet raadzaam zou zijn om, zodra het ontwerp van de Senaat terug naar de Kamer gaat, de Raad van State te raadplegen. Aangezien de discussie maar op een paar artikelen slaat, zou de Raad van State zich daar overigens in een paar dagen tijd over kunnen uitspreken. Ik raad de meerderheid sterk aan om dit alsnog te overwegen. In de Senaat gaat de VB-fractie in ieder geval akkoord met een grondige bespreking in de commissie voor de Justitie en daarna in de plenaire vergadering.

M. Philippe Mahoux (PS). - J'ai entendu les déclarations des uns et des autres. J'ai rappelé les termes du règlement. En ce qui nous concerne, nous souhaitons que vous, monsieur le président, vous engagiez, comme l'ont fait les groupes.

En effet, nous avons connu des précédents. Certains présidents ont demandé, d'initiative, l'avis du Conseil d'État. Nous ne souhaitons pas qu'une telle procédure soit suivie.

Je vois sourire M. De Decker mais je me souviens qu'il avait, lorsqu'il présidait notre assemblée, pris l'initiative de demander l'avis du Conseil d'État. Cela dit, ce n'était pas pour une question de procédure.

M. Armand De Decker (MR). - C'est exact et je n'aurais pas aimé que vous m'interrogiez sur mes intentions, monsieur Mahoux.

M. Philippe Mahoux (PS). - Nous souhaitons pourtant avoir des assurances, monsieur De Decker. Nous voulons être sûrs que la procédure suivra son cours et que nous pourrons voter ce texte. Chacun se déterminera sur le contenu dans une semaine. Si nous avons ces assurances, il ne s'agit plus que d'une question de temps.

M. Francis Delpérée (cdH). - Nous ne reprendrons pas l'examen du dossier sur le fond puisque cela fera précisément l'objet de cogitations particulières en commission de la Justice, la semaine prochaine, mais je me rallie aux considérations et suggestions de procédure émises par nos collègues.

M. le président. - Puisque chacun est d'accord pour reporter la discussion sur le projet de loi portant des dispositions diverses, je propose d'examiner ce point le jeudi 31 au matin.

(Assentiment)