5-17 | 5-17 |
De heer Piet De Bruyn (N-VA). - Deze week werden we geconfronteerd met een bizar incident in een gevangenis waarbij, althans volgens de verslaggeving over dat incident, penitentiaire beambten een gedetineerde zouden hebben aangemoedigd een zelfmoordpoging te herhalen. Ik ben voorzichtig in de beoordeling van dit vreemde incident. Ik ken de details niet. Ik wil daarom niet verder ingaan op de feiten. Ik hoop dat verder onderzoek klaarheid brengt.
Dit incident wijst wel op een tekortkoming in de opleiding van de penitentiaire beambten, in het bijzonder op het vlak van het leren omgaan met suïcidaal gedrag van gedetineerden en personen in voorlopige hechtenis. Dat is in de eerste plaats een bevoegdheid van de gespecialiseerde diensten, die vooral tot de Gemeenschap behoren, aangezien het een bevoegdheid op het vlak van welzijn betreft, maar uiteraard hebben de penitentiaire beambten het vaakst en het eerst contact met de gedetineerden. Het is wenselijk dat zij over een basiskennis beschikken over het omgaan met suïcidale personen. Dat is perfect haalbaar. Er was een proefproject in de gevangenis van Gent, weliswaar op initiatief van de gevangenis zelf. Voor zover ik weet werd dat initiatief niet structureel opgevolgd.
Vanuit mijn hoedanigheid van Vlaams volksvertegenwoordiger herinner ik me dat er gesprekken plaatsvonden tussen de Vlaamse Gemeenschap en Justitie om binnen de opleiding van penitentiaire beambten meer aandacht aan dit aspect te besteden.
Is de opleiding van de penitentiaire beambten intussen aangepast? Op welke manier? Deelt de minister mijn opinie dat het omgaan met suïcidaal gedrag een belangrijk aspect moet vormen van de opleiding van penitentiaire beambten? Is de werkgroep tussen de Vlaamse Gemeenschap en Justitie een adequaat middel om dergelijke problemen te bespreken en tot een goede oplossing te komen?
De heer Stefaan De Clerck, minister van Justitie. - Net zoals drugs in gevangenissen is ook zelfmoordpreventie in gevangenissen een moeilijke materie. We moeten samen met de Gemeenschappen zo goed als mogelijk met die problemen omgaan.
Als eerstelijnswerkers spelen de penitentiair bewakingsassistenten een zeer belangrijke rol. Wanneer een penitentiair beambte gedrag vaststelt dat wijst op suïciderisico, kan hij de gedetineerde onmiddellijk doorverwijzen naar de psychiater, de psychosociale dienst of de zorgequipe in de gevangenis.
Rond de zaak in de gevangenis van Hasselt wordt er uiteraard een administratief onderzoek ingesteld. Ik heb het verslag nog niet ontvangen zodat ik daarover geen conclusies kan geven, maar ik begrijp dat u daar ook niet om hebt gevraagd. De zaak wordt hoe dan ook als incident van nabij gevolgd.
Wij hebben er vooral prioriteit aan gegeven dat de basisopleiding van de penitentiair bewakingsassistenten, zoals we de penitentiair beambten nu moeten noemen, zou worden opgewaardeerd. Dat is sinds november vorig jaar eindelijk een realiteit. Ze krijgen nu gedurende bijna een vol jaar een opleiding op het terrein, maar ook theoretisch. In die opleiding zit ook een aparte module over omgaan met zelfmoord en over zelfmoordpreventie.
Het gevangenispersoneel krijgt dus wel degelijk een specifieke opleiding om zelfmoordneiging te detecteren en te melden en er op een gepaste mee om te gaan.
In het kader van hun specifieke opdrachten kunnen en moeten de instellingen van de Gemeenschappen en de Gewesten hun rol spelen binnen de algemene crisisopvang, eventueel ook binnen de gevangenissen. Er is een globale samenwerkingsovereenkomst tussen het federale niveau en de Gemeenschappen inzake detentie en de diensten die daar kunnen worden verleend. We zijn nu bezig met een systematische evaluatie en zo mogelijk het herschrijven van die samenwerkingsakkoorden. Sinds de regering in lopende zaken is, is dat uiteraard wat op een lager pitje komen te staan, maar het is voor slachtofferhulp, seksuele delinquentie en voor detentie in het algemeen de bedoeling dat alle akkoord die dateren van midden de jaren '90, geactualiseerd worden op basis van de ervaring van wat Gemeenschappen doen en van de evolutie op federaal niveau. In het kader van deze nieuwe evaluatie en vernieuwing kunnen er waarschijnlijk ook nieuwe initiatieven rond suïcidepreventie worden genomen.
De heer Piet De Bruyn (N-VA). - Ik onthoud vooral dat de minister mijn bekommernis deelt dat de penitentiair beambten - ik moet me de nieuwe benamingen nog eigen maken - voldoende geschoold en opgeleid moeten worden. Het verheugt me ook dat dit in het nieuwe opleidingsprogramma structureel is opgenomen. Uiteraard ben ik ook blij dat de minister erkent dat de Gemeenschappen hierin een belangrijke rol te spelen hebben en dat hij het belang van een goed en zinvol overleg onderschrijft.