5-337/4

5-337/4

Belgische Senaat

ZITTING 2010-2011

22 FEBRUARI 2011


Voorstel van resolutie betreffende land grabbing en landbouwgrondbeleid in ontwikkelingslanden


AMENDEMENTEN


Nr. 10 VAN MEVROUW LIJNEN

Het opschrift vervangen als volgt :

« Voorstel van resolutie betreffende het grootschalige verwerven en pachten van landbouwgrond in ontwikkelingslanden, en het ondersteunen van een landbouwgrondbeleid ».

Verantwoording

De term « land grabbing » is taalkundig niet correct; het zou « land grab » moeten zijn. Bovendien suggereert de term « land grab » dat de grootschalige aankoop of pacht van landbouwgrond in ontwikkelingslanden enkel negatieve gevolgen kan hebben voor de bevolking in die landen. Dat is niet noodzakelijk zo : deze landtransacties houden zowel bedreigingen als opportuniteiten in. Alles staat of valt met de voorwaarden waaronder ze worden gesloten.

Nr. 11 VAN MEVROUW LIJNEN

In de considerans, in het punt B, het woord « voedselsoevereiniteit » vervangen door het woord « voedselzekerheid ».

Verantwoording

« Voedselsoevereiniteit » is geen internationaal erkend begrip. « Voedselzekerheid » is dat wel.

Nr. 12 VAN MEVROUW LIJNEN

In de considerans, het punt D doen vervallen.

Verantwoording

De term « voedselsoevereiniteit » is niet internationaal erkend. In de definitie die men hier lijkt te hanteren, heeft voedselsoevereiniteit ook kwalijke gevolgen. De voedselcrisis heeft bijvoorbeeld bijkomende zware consequenties gehad in een aantal ontwikkelingslanden, omdat andere landen een verbod instelden op de export van rijst — precies door een beroep te doen op een principe verwant aan « voedselsoevereiniteit ».

Nr. 13 VAN MEVROUW LIJNEN

In de considerans, het punt J vervangen als volgt :

« merkt op dat het van het grootste belang is dat ontwikkelingslanden voor het sluiten van akkoorden voor grootschalig verkopen of verpachten van landbouwgronden over voldoende bestuurlijke capaciteit beschikken, dat er omkaderende instellingen of regelgeving is, dat het middenveld inspraak heeft in de besluitvorming, en dat er transparantie is zodat corruptie geen kans krijgt; ».

Verantwoording

De oorspronkelijke tekst veralgemeent een praktijk die inderdaad negatief is. Uit internationaal onderzoek blijkt nochtans dat de gevolgen van de grootschalige akkoorden rond landbouwgrond ook positief kunnen zijn. Alles hangt af van de voorwaarden die ze inhouden.

Nr. 14 VAN MEVROUW LIJNEN

In de considerans, een punt Lbis (nieuw) invoegen, luidende :

« L.bis. verwijst naar het rapport van FAO (Food and Agricultural Organisation), IFAD (International Fund for Agricultural Development) en IIED (International Institute for Environment and Development) met als titel « Land grab or development opportunity ? Agricultural investment and international land deals in Africa » (2009) », dat zowel de risico's als de kansen belicht die deze akkoorden voor de bevolking in ontwikkelingslanden kunnen inhouden; ».

Nr. 15 VAN MEVROUW LIJNEN

In de considerans, een punt Pbis (nieuw) invoegen, luidende :

« Pbis. wijst anderzijds op de perspectieven die buitenlandse interesse voor het grootschalig pachten of aankopen van landbouwgrond kan bieden : engagementen om in technologie en kennis te investeren, scheppen van werkgelegenheid, uitbouw van infrastructuur enz.; ».

Verantwoording

Internationale studies zoals die van FAO, IFAD en IIED (2009) wijzen op de kansen die dergelijke pacht- of aankoopovereenkomsten bieden.

Nr. 16 VAN MEVROUW LIJNEN

In het dispositief, in punt 2, de woorden « land grabbing » vervangen door de woorden « het grootschalig pachten of verwerven van landbouwgronden ».

Verantwoording

Zie de verantwoording bij amendement nr. 10.

Nr. 17 VAN MEVROUW LIJNEN

In het dispositief, in punt 3, de woorden « land grabbing » vervangen door de woorden « het grootschalig pachten of verwerven van landbouwgronden ».

Verantwoording

Zie de verantwoording bij amendement nr. 10.

Nr. 18 VAN MEVROUW LIJNEN

In het dispositief, in punt 4, de woorden « land grabbing » vervangen door de woorden « het grootschalig pachten of verwerven van landbouwgronden ».

Verantwoording

Zie de verantwoording bij amendement nr. 10.

Nr. 19 VAN MEVROUW LIJNEN

In het dispositief, het punt 6 vervangen als volgt :

« haar inspanningen op te voeren om de staten die partij zijn bij onderhandelingen over grootschalige verkoop of pacht van landbouwgronden te steunen in het toepassen van de principes van goed bestuur en in de strijd tegen de corruptie, en om te zorgen dat die onderhandelingen transparant verlopen en het nationaal parlement, het middenveld, de boerenorganisaties en de vrouwenbeweging er een stem in hebben, zodat de gesloten akkoorden het algemeen belang dienen; ».

Verantwoording

Bij overeenkomsten over landbouwgrond is het belangrijk dat de principes van goed bestuur worden toegepast en persoonlijke belangen niet in de plaats van het algemeen belang treden. De onderhandelingen moeten in een transparant kader plaatsvinden en alle stakeholders betrekken.

Nele LIJNEN.

Nr. 20 VAN DE HEER DE BRUYN

In het opschrift, de woorden « land grabbing » vervangen door de woorden « land deals ».

Verantwoording

De term « land deals » is een beschrijvende, neutrale term. « Land grab(bing) » daarentegen is alles behalve neutraal en insinueert dat het steeds gaat om een vorm van wederrechtelijk in bezit nemen van grond. Dit is evenwel niet het geval. « Land deals » komen tot stand als resultaat van een overleg tussen verschillende partners waaronder de overheden van de landen waar de « land deals » plaats vinden. Het gebruiken van de neutrale term « land deals » sluit verdere kritiek op het systeem geenszins uit, maar laat ruimte voor nuance.

Nr. 21 VAN DE HEER DE BRUYN

In de considerans, in het punt D, het woord « voedselsoevereiniteit » vervangen door het woord « voedselzekerheid ».

Verantwoording

Het ideologisch debat « voedselsoevereiniteit » versus « voedselzekerheid » wordt best niet in deze discussie ingebracht. Het hanteren van de term « voedselzekerheid », zoals door de FAO omschreven, draagt alle waarborgen in zich voor de lokale bevolking. De omschrijving van de FAO luidt als volgt : « Voedselzekerheid bestaat wanneer alle mensen altijd fysieke, sociale en economische toegang hebben op voldoende veilig en voedzaam voedsel om hun noden te bevredigen voor een actieve en gezonde levensstijl ».

Nr. 22 VAN DE HEER DE BRUYN

In de considerans, in het punt E, de woorden « het toe-eigeningsproces » vervangen door de woorden « de verwerving ».

Verantwoording

De term « toe-eigenen » suggereert elke afwezigheid van een wettelijk kader. Dat is zeker niet altijd het geval. Veruit de meeste exploitaties zijn het resultaat van een overeenkomst tussen de verschillende partners.

Nr. 23 VAN DE HEER DE BRUYN

In de considerans, in het punt H, het woord « toe-eigening » vervangen door het woord « verwerving ».

Verantwoording

Zie de verantwoording bij het amendement nr. 22.

Nr. 24 VAN DE HEER DE BRUYN

In de considerans, het punt J vervangen als volgt :

« merkt op dat het sluiten van akkoorden voor verwerving van landbouwgronden vaak het resultaat is van onevenwichtige onderhandelingen tussen ongelijke actoren met onvoldoende inspraak van het middenveld en gebeurt zonder de nodige transparantie en zonder omkaderende instellingen of regelgeving betreffende die akkoorden; ».

Verantwoording

Niet alle akkoorden kunnen over dezelfde kam geschoren worden. Nuance is wenselijk.

Nr. 25 VAN DE HEER DE BRUYN

In de considerans, het punt Q aanvullen als volgt :

« wijst op de discussienota « Principles for Responsible Agricultural Investment that respects rights, livelihoods and resources » die in januari 2010 door internationale organisaties, zoals FAO, IFAD, UNCTAD en Wereldbank, werd gepubliceerd en die zeven principes naar voor schuift die bij het sluiten van « land deals » dienen te worden gerespecteerd ».

Nr. 26 VAN DE HEER DE BRUYN

In het dispositief, in punt 2, de woorden « land grabbing » vervangen door de woorden « land deals ».

Verantwoording

Zie de verantwoording bij het amendement nr. 20.

Nr. 27 VAN DE HEER DE BRUYN

In het dispositief, in punt 3, de woorden « land grabbing » vervangen door de woorden « land deals ».

Verantwoording

Zie de verantwoording bij het amendement nr. 20.

Nr. 28 VAN DE HEER DE BRUYN

In het dispositief, in punt 4, de woorden « land grabbing » vervangen door de woorden « land deals ».

Verantwoording

Zie de verantwoording bij het amendement nr. 20.

Nr. 29 VAN DE HEER DE BRUYN

In het dispositief, in punt 4, de woorden « door ze met mensen en logistiek te ondersteunen zowel inzake de toegang tot de technische informatie, als inzake de versterking van de juridische mogelijkheden, en de internationale organisaties op te roepen om in die zin standpunten in te nemen en te handelen » doen vervallen.

Verantwoording

Het principe van steun aan de betrokken landen blijft behouden; de concrete uitwerking ervan wordt overgelaten aan de regering. In elk geval lijkt ondersteuning « met mensen » niet realiseerbaar.

Nr. 30 VAN DE HEER DE BRUYN

In het dispositief, punt 6 vervangen als volgt :

« de actoren (overheid en privé) op te roepen de land deals tot stand te laten komen binnen het kader van en met respect voor de zeven principes die door de FAO, IFAD, UNCTAD (United Nations Conference on Trade and Development) en de Wereldbank in de discussienota « Principles for Responsible Arigcultural Investment that respects rights, livelihoods and resources » naar voor worden geschoven; ».

Nr. 31 VAN DE HEER DE BRUYN

In het dispositief, punt 7 doen vervallen.

Verantwoording

De aandachtspunten van punt 7 zitten vervat in de « principles » waarnaar verwezen werd in punt 6.

Nr. 32 VAN DE HEER DE BRUYN

In het dispositief, punt 8 doen vervallen.

Verantwoording

De aandachtspunten van punt 8 zitten vervat in de « principles » waarnaar verwezen werd in punt 6.

Nr. 33 VAN DE HEER DE BRUYN

In het dispositief, punt 10 doen vervallen.

Verantwoording

Dit punt heeft niet rechtstreeks betrekking op het onderwerp van de « land deals ».

Nr. 34 VAN DE HEER DE BRUYN

In het dispositief, punt 11 doen vervallen.

Verantwoording

Dit punt is niet meer actueel.

Piet DE BRUYN.