5-41COM

5-41COM

Commissie voor de Financiën en voor de Economische Aangelegenheden

Handelingen

WOENSDAG 23 FEBRUARI 2011 - OCHTENDVERGADERING

(Vervolg)

Vraag om uitleg van de heer Bart Tommelein aan de minister voor Ondernemen en Vereenvoudigen over «het misbruik van een monopolie in het kader van e-applicaties» (nr. 5-499)

Vraag om uitleg van de heer Bart Tommelein aan de minister voor Ondernemen en Vereenvoudigen over «het misbruik van een monopolie voor het lezen van kranten en dagbladen in elektronische vorm» (nr. 5-500)

De voorzitter. - Ik stel voor deze vragen om uitleg samen te voegen. (Instemming)

De heer Bart Tommelein (Open Vld). - Wanneer je mensen door e-boeken ziet bladeren op een iPad of een iPhone, is de kans groot dat ze dat boek bij Amazon hebben gekocht en niet bij Apple. Dat wil Apple nu veranderen. Applicatiemakers die e-boeken verkopen buiten hun apps, bijvoorbeeld via een website, worden binnenkort verplicht om de boeken ook in hun applicatie te verkopen. Aankopen via applicaties gaan via Apple en het bedrijf vraagt toevallig dertig procent commissie.

Zo raakte onlangs bekend dat de Sony apps door Apple worden geweerd. Volgens Sony eist Apple, dat op de iPad alleen boeken kunnen worden gelezen die zijn aangekocht via Apple's eigen App Store. Voorlopig past Apple de regel uitsluitend toe op digitale boeken. Maar andere applicaties verkopen ook zaken via een omweg. Films, tijdschriften, muziek of virtuele goederen in spelletjes zijn allemaal te koop via het internet. Apple wil niet reageren op de vraag of het de regel ook op andere applicatietypes zal toepassen.

Hoe reageert de minister op het weren door de dominante marktspeler, in casu Apple, van applicaties die het mogelijk maken e-boeken te lezen op de iPad die niet via Apple werden gekocht? Is er hier sprake van misbruik van dominantie en is ook hieromtrent, net als bij de krantenuitgevers, een onderzoek lopende bij de Raad voor Mededinging?

Is de minister het met me eens dat, nu zowel e-magazines als e-books verplicht via Apple moeten worden gekocht om ze te kunnen lezen op de iPad, ook de films, de muziek en virtuele goederen in spelletjes zullen volgen wat Apple betreft? Beschikt hij hierover reeds over concrete indicaties?

Is de minister bereid dit aan te kaarten in Benelux- verband, nu ook Nederland zich hieromtrent zorgen maakt, alsook binnen de EU?

Wanneer beschikt hij over de resultaten van het informeel onderzoek van de Raad voor Mededinging en kan hij aangeven hoe het onderzoek verder verloopt indien er daadwerkelijk indicaties van machtsmisbruik zijn?

Welke andere stappen acht hij wenselijk om dit misbruik van een monopolie aan te pakken?

Zo kom ik bij mijn tweede vraag om uitleg.

De European Newspaper Publishers' Association heeft opgeroepen tot een vrij verkeer van nieuws op tabletcomputers, zonder beperkende voorwaarden van derden. Het is een directe verwijzing naar plannen van Apple om bestaande regels op de iPad strenger toe te passen. Het betekent onder meer dat het afhandelen van abonnementen straks verplicht binnen Apple's te lanceren abonnementendienst dient te gebeuren.

Apple roomt voor die dienstverlening dertig procent van de inkomsten af. De uitgevers werden overvallen door die aankondiging en zijn boos. Volgens de ENPA verliezen kranten zo `een vitale band' met hun lezers en wordt het inkomstenmodel ondergraven. `Uitgevers van kranten moeten de vrijheid hebben zelf hun betaalsysteem te kiezen en de mogelijkheid houden zelf hun prijsstrategie te bepalen voor digitale uitgavenveiligheidstandaard'. Deze handelswijze heeft veel weg van een misbruik van monopolie. U heeft onmiddellijk aan de Belgische mededingingsautoriteiten gevraagd om te onderzoeken of Apple zich schuldig maakt aan machtsmisbruik. De Vlaamse minister van Media kondigde enige tijd later aan dit te zullen aankaarten bij de Commissie door middel van een brief van harentwege.

Hoe reageert u op de oproep van de European Newspaper Publishers' Association (ENPA), en deelt u dit standpunt?

Hoe schat u de brief van de Vlaamse minister van Media in? Is er hier geen sprake van bevoegdheidsoverschrijding? Was er overleg met uzelf of uw beleidscel aangezien mededinging tot uw exclusieve bevoegdheid behoort?

Wanneer beschikt u over de resultaten van het informeel onderzoek van de Raad voor Mededinging?

Welke andere stappen acht u raadzaam om dit misbruik van een monopolie aan te pakken?

De heer Vincent Van Quickenborne, minister voor Ondernemen en Vereenvoudigen. - De federale regering heeft vrij snel het initiatief genomen om een informeel onderzoek aan te vragen. Dat onderzoek moet worden uitgevoerd door de Algemene Directie Mededinging. Dat onderzoek is vrij goed opgeschoten. Er hebben immers al uitvoerige contacten plaatsgevonden met de krantenuitgevers, die terecht bezorgd waren. De komende dagen zullen er ook contacten op hoog niveau plaatsvinden met Apple om na te gaan of het systeem dat ze hebben voorgesteld niet alleen voldoet aan de wensen van de uitgevers - want dat is natuurlijk een opportuniteitsbeoordeling - maar ook of het conform de Belgische en Europese wetgeving is.

Dat andere collega's brieven sturen of mails verzenden is hun zaak. Mededinging is een exclusieve bevoegdheid van de federale overheid. Zelfs met een verregaande staatshervorming zou het niet verstandig zijn die bevoegdheid te splitsen, aangezien het een instrument van de Economische en Monetaire Unie van ons land betreft.

Het informele onderzoek dat werd opgestart heeft in het buitenland veel interesse opgewekt. Ik heb er onder meer met Nederlandse collega's van gedachten over gewisseld en er kwamen ook vragen vanuit Spanje. Onze dienst werkt nauw samen met onder meer de Nederlandse Mededingingsautoriteit NMa, maar er zijn ook contacten geweest met de Europese Commissie en met Frankrijk. We zullen de komende dagen afwachten wat het onderzoek oplevert. Het is mogelijk dat dit onderzoek op Europees dan wel op nationaal vlak wordt voortgezet.

In verband met uw vraag over de e-boeken kan ik antwoorden dat op dit ogenblik nog geen boeken die aan rechten zijn onderworpen in Apple's App Store worden aangeboden. Dit betreft dus eventueel toekomstig beleid.

Tot slot heeft de Algemene Directie Mededinging me gezegd dat ze nog eind deze maand of begin volgende maand het onderzoek zal afsluiten en bekend zal maken of ze verder gaat met een formeel onderzoek.