5-22COM

5-22COM

Commission de la Justice

Annales

MERCREDI 22 DÉCEMBRE 2010 - SÉANCE DE L'APRÈS-MIDI

(Suite)

Demande d'explications de M. Karl Vanlouwe au ministre de la Justice sur «l'existence d'une filière criminelle d'immigration de Roms mise en place par une organisation criminelle» (nº 5-225)

De heer Karl Vanlouwe (N-VA). - De Gentse burgemeester Termont verklaarde onlangs dat zijn stad de jongste jaren bijzonder veel Romamigranten uit Slowakije en Bulgarije - dat zijn geen zigeuners - heeft moeten ontvangen, en in een recent interview zei hij dat de stad nu vol zit. Meer dan enige andere stad is Gent de voorkeurbestemming van Roma in Vlaanderen. Het aantal leefloners uit de EU is er de jongste twee jaar verviervoudigd, van 250 tot 1000, terwijl bijvoorbeeld Antwerpen eind 2010 er maar 250 telt.

Volgens burgemeester Termont wordt de instroom van Roma opgezet door de georganiseerde misdaad die meestal sleutels van Gentse kraakpanden in het buitenland verkoopt en systematisch Roma die een nieuw leven willen beginnen en meer levenskwaliteit wensen, naar België transporteert. De georganiseerde misdaad zorgt voor vervalste arbeidscontracten en nepstatuten waarmee betrokkenen een verblijfsvergunning kunnen krijgen en aanspraak kunnen maken op een werkloosheidsuitkering of een leefloon, waarvan dan een percentage aan de organisatoren van die immigratie kan worden doorgesluisd.

Zoals te lezen stond in verschillende kranten heeft Vlaams minister Geert Bourgeois, bevoegd voor inburgering in Vlaanderen, met verwijzing naar de verklaring van de Gentse burgemeester over ernstig strafbare feiten een brief geschreven naar de Gentse procureur-generaal, met kopie aan de minister van Justitie.

Van de minister had ik graag vernomen welk gevolg zal worden gegeven aan de verklaringen van de burgemeester van Gent over het circuit dat door criminele organisaties wordt opgezet. Ik verwijs naar de getailleerde opsomming van strafbare feiten in bovenvermeld interview, namelijk de vervalsing van arbeids- en huurcontracten, het kraken van huizen, de onrechtmatig verkregen verblijfsvergunningen en leeflonen?

Zal de minister gebruik maken van zijn positief injunctierecht?

De heer Stefaan De Clerck, minister van Justitie. - Waarvoor zou ik dat injunctierecht dan wel moeten gebruiken?

De heer Karl Vanlouwe (N-VA). - Opdat strafrechtelijk zou worden opgetreden tegen die misdaadorganisaties.

De heer Stefaan De Clerck, minister van Justitie. - Ik zal een overzicht geven van de verschillende aspecten van het fenomeen.

Ten eerste ligt het ter beschikking stellen van sleutels van kraakpanden naar alle waarschijnlijkheid in het verlengde van een aantal destijds door de Gentse lokale politie gevoerde onderzoeken. De lokale politie opende in 2006 en 2007 drie onderzoeken naar die vermeende praktijken.

In die dossiers werd één van de panden te koop aangeboden voor een bedrag van 400 euro, de andere panden betroffen twee leegstaande sociale woningen. Het ter zake gevoerde onderzoek maakte het niet mogelijk de daders te identificeren; het ging vermoedelijk om Slowaakse onderdanen. Het derde onderzoek betrof een pand dat verzegeld was in het kader van een gerechtelijk onderzoek naar huisjesmelkerij en dat nadien ter beschikking was gesteld van een Slowaakse familie, evenwel zonder financiële compensatie.

Ten tweede, met betrekking tot de nepstatuten vernam de arbeidsauditeur via het OCMW-personeel dat tegenwoordig verschillende personen zich eerst inschrijven als zelfstandig vennoot in een vennootschap en op grond daarvan, zodra de vennootschap haar activiteiten staakt - activiteiten die ze soms nooit heeft aangevat - een leefloon bij het OCMW aanvragen. Dat heeft de arbeidsauditeur me gemeld.

Het fenomeen zou nog niet officieel zijn aangegeven omdat het OCMW zich nog beraadt over de stappen die het wenst te doen. Of het fenomeen aan de Romazigeuners kan worden gelinkt, kan op dit ogenblik nog niet worden uitgemaakt.

Door de arbeidsauditeur te Gent werd op basis van de nieuwe reglementering nagegaan of er geen sprake was van het verlenen van vervalste arbeidscontracten, teneinde een verblijfsvergunning te verkrijgen. Dit onderzoek zou, na telefonisch contact met de arbeidsauditeur, negatief zijn.

Er lopen in het arbeidsauditoraat momenteel wel enkele onderzoeken, zowel een gerechtelijk als een opsporingsonderzoek, naar het vervalsen van loonfiches, waarmee bij bank- en kredietinstellingen gepoogd wordt persoonlijke of hypothecaire leningen te sluiten. Eenmaal het geld geïnd, wordt er niet afbetaald.

Er zijn thans geen aanwijzingen voorhanden om te concluderen dat de daders Romazigeuners zouden zijn. Alles wijst er integendeel op dat de daders-organisatoren in het Turkse milieu moeten worden gezocht.

Voor het fenomeen `bedelarij' worden jaarlijks gemiddeld 50 registraties genoteerd.

Hoewel zich de jongste twee jaar een lichte stijging heeft voorgedaan, is dit grotendeels te wijten aan de aandacht die de politie aan het fenomeen besteedt. Vooreerst dient echter gesteld te worden dat de passieve vorm van bedelarij, om in zijn eigen onderhoud te voorzien, strafrechtelijk niet vervolgbaar is.

Er kan alleen strafrechtelijk opgetreden worden tegen het georganiseerde of geëxploiteerde bedelen, zijnde het ronselen of het dwingen van personen tot bedelarij, al dan niet met verzwarende omstandigheden, zoals duidelijk blijkt uit artikel 433ter van het Strafwetboek: `Een persoon te hebben aangeworven, meegenomen, weggebracht, bij zich te hebben gehouden teneinde hem over te leveren aan de bedelarij, hem ertoe te hebben aangezet te bedelen of door te gaan met bedelen, of hem ter beschikking van een bedelaar te hebben gesteld opdat deze laatste zich van hem kon bedienen om het openbaar medelijden op te wekken;
Op welke manier ook, eens anders bedelarij te hebben geëxploiteerd.'

Uit de politiële gegevens blijkt dat de opgestelde processen-verbaal grotendeels handelen over de verstoring van de openbare orde, agressief bedelen met bestuurlijke opsluiting, waarbij dan de identiteit van de bedelaar wordt gecontroleerd via de Dienst Vreemdelingenzaken.

Wanneer minderjarige kinderen worden ingezet, wordt ten behoeve van het jeugdparket een proces-verbaal opgesteld, bevoegdheid van de woonplaats van de minderjarige.

Veel bedelaars zijn afkomstig uit Oostbloklanden, en hebben een inschrijvingsadres in Brussel, maar daarom zijn het niet allemaal Romazigeuners.

Er zijn ook andere dossiers. In het kader van zwendel met ivoor, jade en tapijten wordt door de federale politie een onderzoek gevoerd, over de landsgrenzen heen, waarbij de Romazigeuners in beeld komen. De uitvalsbasis voor deze feiten is echter veeleer in het buitenland te situeren en kan zeker niet gelinkt worden aan de toestroom van deze bevolkingsgroep naar het Gentse.

Inzake het fenomeen skimming wordt opgemerkt dat de daders van dergelijke feiten vaak de Bulgaarse nationaliteit hebben. In Gent is trouwens een grote Bulgaarse entiteit woonachtig. Romazigeuners hebben ook vaak de Bulgaarse nationaliteit. Daaruit echter concluderen dat de Romazigeuners zich schuldig maken aan skimming is zeer kort door de bocht.

Ik zie dan ook geen enkele reden om mijn injunctierecht te gebruiken. Het parket en het auditoraat van Gent volgen die zaken naar mijn bescheiden mening op een efficiënte manier.

De heer Karl Vanlouwe (N-VA). - Ik dank de minister voor het antwoord. Er kan niet worden ontkend dat er een verschil is tussen bepaalde grootsteden. Roma zijn geen zigeuners. De problematiek rond de migratie concentreert zich veel minder rond Antwerpen, Luik, Charleroi of Brussel, maar vooral rond het Gentse. Het kan zijn dat dit te maken heeft met Turkse misdaadorganisaties. We zullen het verder opvolgen en zien of er de komende maanden, als het parket en het arbeidsauditoraat efficiënt optreden, verandering kan worden teweeggebracht.