5-5 | 5-5 |
De voorzitter. - Ik stel voor deze vragen om uitleg samen te voegen. (Instemming)
De heer Bernard Clerfayt, staatssecretaris voor de Modernisering van de Federale Overheidsdienst Financiën, de Milieufiscaliteit en de Bestrijding van de fiscale fraude, antwoordt.
De heer Karl Vanlouwe (N-VA). - Begin deze maand raakte bekend dat een lek in een waterleiding in een van de vier vleugels van de gevangenis van Vorst een grondverzakking veroorzaakte. Op een bepaald ogenblik vreesde men zelfs dat de hele vleugel zou inzakken. Uiteindelijk bleek dat onder de gang van de vleugel een enorm gat is geslagen door lekken in de verouderde afwatering.
Uit de pers weten we intussen dat de gevangenis van Vorst een zeer oud gebouw is. Het werd gebouwd in 1910 volgens het systeem-Ducpétiaux, genoemd naar de man die het grondplan bedacht met verschillende gangen die op een centrale plaats uitkomen. Verschillende gevangenissen in ons land zijn zo gebouwd. De infrastructuur van de gevangenis van Vorst is echter hopeloos verouderd.
We hebben ook in de pers gelezen dat de getroffen vleugel of een deel ervan gesloten moet worden om de herstellingswerken te kunnen uitvoeren. Uit die vleugel moeten zestig gedetineerden worden overgebracht ofwel naar andere delen van het huis van arrest, ofwel naar een ander huis van arrest. Het is echter absoluut niet duidelijk waar de zestig gedetineerden naartoe gaan.
Ondertussen zijn in de media ook berichten opgedoken over problemen met de hygiëne in de keukeninfrastructuur van de gevangenis van Vorst.
We kennen het masterplan voor de gevangenissen van minister De Clerck, met onder meer een nieuwe gevangenis in Haren - men spreekt zelfs over een supergevangenis - goed voor 800 tot 1000 gedetineerden. In afwachting van deze gevangenis moeten we het doen met de totaal verouderde infrastructuur van de gevangenissen van Vorst en Sint-Gillis.
Ik heb voor de minister dan ook volgende vragen.
Wat gebeurt er met de zestig gevangenen terwijl de grondverzakking wordt hersteld? Waar worden ze ondergebracht? Is dat in dezelfde gevangenis of in een ander huis van arrest?
Hoelang zullen de werkzaamheden duren?
Hoever staat het met de bouw van de nieuwe gevangenis in Haren? Is er al een stedenbouwkundige vergunning? Zijn er al adviezen aangevraagd?
De heer Bart Laeremans (VB). - De punten die collega Vanlouwe heeft aangeraakt, zal ik niet herhalen.
Tientallen gevangenen zouden inderdaad moeten verhuizen, maar het is niet helemaal duidelijk waarheen. Gaat het om een interne verhuizing naar andere cellen in de gevangenis van Vorst of moeten ze naar cellen in Sint-Gillis, of zullen ze elders in Vlaanderen of Wallonië geplaatst worden of eventueel zelfs in Tilburg?
Dat confronteert ons opnieuw met het cellentekort in het hele land. We zitten aan een nieuw, absoluut record van 10 800 gedetineerden. Wij hebben altijd gezegd dat de capaciteitsuitbreiding in Tilburg op zich goed was, maar absoluut onvoldoende groot. Wij hebben ook benadrukt dat het noodzakelijk was gevangenisboten te huren, leegstaande kazernes in te schakelen en meer gevangenen in één cel te plaatsen. Op het ogenblik is in elk geval duidelijk dat de capaciteit veel te beperkt is.
In dit kader zijn opnieuw de plannen ter sprake gekomen van de nieuwe gevangenis in Haren, die in 2016 klaar zou zijn.
Ook hier hebben we in het verleden duidelijk te kennen gegeven niet zo gelukkig te zijn met de locatie. De gevangenis zou pal op de grens met Vlaams-Brabant worden gebouwd, op een locatie die de Vlaamse overheid eerder als een bedrijvenzone zag en zeker niet als locatie voor een gevangenis. De minister heeft hierover noch met het Vlaams Gewest, noch met de provincie, noch met de gemeente Machelen op een ernstige manier overlegd.
Zeer problematisch is dat de bouw van de nieuwe gevangenis gepaard zal gaan met de afbraak van de twee bestaande gevangenissen, waar momenteel 1 200 gedetineerden verblijven. Volgens de plannen zullen in Haren maximaal 1 000 cellen komen. Dat betekent een structurele vermindering van het aantal plaatsen in Brussel, terwijl elders wel extra capaciteit wordt gecreëerd. Gelet op de samenstelling en de groei van de Brusselse bevolking is dat onbegrijpelijk.
Kan de minister meedelen op welke wijze de tijdelijke problemen in Vorst worden aangepakt? Hoelang zullen de werkzaamheden duren? Zijn interne verhuizingen in Vorst mogelijk? Naar welke andere locaties wordt gekeken?
Hoever staat het met de plannen voor de nieuwe gevangenis? Is er inmiddels overeenstemming met het Vlaams Gewest? Ten wanneer is de start van de bouw gepland? Houdt Justitie rekening met de mogelijkheid om de gevangenissen van Vorst en Sint-Gillis, uiteraard mits ze worden gerenoveerd, alsnog te behouden?
De heer Bernard Clerfayt, staatssecretaris voor de Modernisering van de Federale Overheidsdienst Financiën, de Milieufiscaliteit en de Bestrijding van de fiscale fraude. - Ik lees het antwoord van de minister.
Om te beginnen is er het probleem van de verzakkingen in vleugel B na een waterlek. Hiervoor heeft de Regie der gebouwen al een aannemer aangesteld, die al een week aan het werk is. Vijf cellen zijn drie weken - nu nog twee weken - onbruikbaar. Maar vijf gedetineerden moeten voor die korte duur naar een andere cel verhuizen.
Daarnaast was er op 12 oktober een inspectie van de dienst Welzijn op het werk. Het rapport haalt vier problemen aan: afwezigheid van sanitair voor de gedetineerden; de verzakkingen van de vloer; de staat van de douches en vocht en schimmel in de muren. Wanneer dit probleem tegen 17 november niet is opgelost, zal vleugel B gesloten worden. Zoals hierboven gezegd, wordt al gewerkt aan het probleem van de verzakkingen.
Voor de andere zaken is de Regie nu aan het onderzoeken hoe snel tot een oplossing te komen.
Justitie heeft al jaren geleden verschillende aanvragen tot renovatie van vleugel B bij de Regie der gebouwen ingediend. Ik heb dan ook collega Reynders gevraagd om op de vragen van de inspectie te antwoorden. Dit is hun verantwoordelijkheid en ik vertrouw erop dat ze binnen de opgegeven termijn een oplossing zullen vinden, om zo de sluiting te vermijden.
Daarnaast is de administratie wel al aan het nadenken over alternatieven om de gedetineerden van vleugel B, indien het niet anders kan, elders onder te brengen. Gezien de huidige overbevolking is dat geen gemakkelijke oefening, maar verschillende sporen worden onderzocht. Het is nog te vroeg om hierover al details te geven.
Over de situatie in Brussel wordt nog verder gepraat met de Regie der gebouwen.
Tot dusver hebben het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen of de brandweer nog geen inspecties uitgevoerd. Ik kan daarover dus geen verdere informatie geven of de berichten ter zake in de pers bevestigen of ontkennen.
De ministerraad heeft al de beslissing genomen om een nieuwe gevangenis in Brussel te bouwen. Daar wordt verder aan gewerkt, ook al is de regering er een van lopende zaken. De nieuwe inrichting komt er, zoals altijd duidelijk gezegd, ter vervanging van de bestaande gevangenissen in Vorst, Sint-Gillis en Berkendael. Het dossier is nog altijd in onderzoek.
De ministerraad heeft het bestek voor een uitgebreide mobiliteits- en opportuniteitsstudie goedgekeurd; het wordt in de komende weken gepubliceerd. De studie is nodig voor het vergunningstraject en komt er mede op vraag van de stad Brussel en de gemeente Machelen. Het is een volgende stap in de procedure in dit dossier, het grootste van het hele masterplan. De bouwvergunning komt hoe dan ook pas in een latere fase.
Alles wordt besproken in en begeleid door een werkgroep met afgevaardigden van Justitie, de Regie der gebouwen, de stad Brussel, het Brussels Gewest, het Vlaamse Gewest en de gemeente Machelen. Het Vlaams Gewest wordt dus bij het dossier betrokken.
De heer Karl Vanlouwe (N-VA). - Uit het inspectieverslag van de dienst Welzijn blijkt dus dat er vocht- en schimmelproblemen zijn, die tegen 17 november opgelost zouden moeten zijn. We zullen er nauwgezet op toezien dat dit gebeurt, zo niet zal de hele vleugel B moeten worden ontruimd.
De heer Bart Laeremans (VB). - Ik begrijp dat de nieuwe inrichting bedoeld is als een vervanging van de bestaande gevangenissen in Vorst, Sint-Gillis en Berkendael. Dat lijkt me een kapitale vergissing. Als Brusselaar weet de heer Clerfayt ongetwijfeld dat de nood aan extra capaciteit in Brussel zeer groot is. Dat vindt ook Glenn Audenaert, de grote chef van de Brusselse politie, die zegt dat die extra gevangeniscapaciteit nodig is door de groeiende bevolking en de criminogene aard van die bevolking. Niet wij, maar hij verwees naar de sterke moslimaanwezigheid en de daarmee samenhangende geweldcultuur onder de jongeren.
Ik begrijp niet dat men volgens de eigen diensten van Justitie naar een vermindering van de capaciteit gaat, van 1200 naar 1000 cellen. Dat is duidelijk veel te weinig. Als er, zoals Bart De Wever in zijn nota voorstelt, een splitsing van Justitie komt, met een Vlaamse en een Waalse Justitie en een Brusselse onder federaal toezicht, dan moet er natuurlijk in Brussel zelf voldoende capaciteit zijn. De staatssecretaris kan toch niet anders dan het daarmee eens zijn. Hij zou er zelf toe kunnen bijdragen dat er, zoals het Vlaams Belang vraagt, in Brussel een verdubbeling komt van die capaciteit, van 1 200 naar 2 400 cellen.
Men zou aan de burgemeesters van Vorst en Sint-Gillis best nu al duidelijk maken dat ze voor die sites geen andere plannen moeten koesteren maar dat de twee oude gevangenissen moeten worden gerenoveerd. Want er is in Brussel echt wel nood aan meer cellen.
De heer Bernard Clerfayt, staatssecretaris voor de Modernisering van de Federale Overheidsdienst Financiën, de Milieufiscaliteit en de Bestrijding van de fiscale fraude. - Men kan op het ogenblik niet uitmaken of er een capaciteitsvermindering komt. Een studie moet nog uitwijzen of het mogelijk is de capaciteit te verhogen, te verminderen of te verplaatsen. De heer Laeremans zal dus nog even geduld moeten oefenen.
De heer Bart Laeremans (VB). - Ik hoop dat men bij de studie ook rekening houdt met de grote criminaliteit in Brussel.