4-101 | 4-101 |
De voorzitter. - De heer Paul Magnette, minister van Klimaat en Energie, antwoordt.
De heer John Crombez (sp.a). - Vorige week heb ik in het debat over de regeringsverklaring al gezegd dat niet iedereen er de laatste jaren op achteruit is gegaan. Het voorbeeld van Electrabel blijft overeind. Dat bedrijf genereert immers de grootste en snelst stijgende winst in België.
Het CREG-verslag over het protocol tussen de regering en GDF SUEZ is vernietigend. Juridisch is het voor een regering moeilijk een bindend akkoord te sluiten met een bedrijf, omdat een uitvoerende macht geen verbintenissen kan aangaan die de mogelijkheden van een wetgevende macht in de toekomst beperkt. Het belangrijkste aspect van de CREG-analyse is dan ook de belofte van de regering om een stabiel regulerend kader te zullen bieden.
De CREG besluit dat er in het protocol slechts één verbintenis is aangegaan, namelijk sommige kerncentrales langer open te houden. De overige verbintenissen zijn formeel noch juridisch afdwingbaar.
Hierdoor blijft het protocol juridisch niet overeind, maar er kunnen nog andere redenen worden ingeroepen. Ik verwijs naar het detail dat de rechtspersoon `Groupe GDF SUEZ' juridisch niet bestaat, maar in het akkoord toch als tegenpartij wordt aangeduid.
Uit de debatten in het parlement leid ik af dat het verslag van de CREG zou dateren van de week na het protocol, dus einde oktober en nog vóór de discussies in de commissie en in de plenaire vergadering. In bevestigend geval vind ik het antwoord van de regering bijzonder vreemd. Ofwel beschikte de regering niet over het verslag van de CREG, ofwel legde ze het naast zich neer.
De gevolgen van het protocol zijn echter al groot. Nuon heeft immers al beslist niet over te gaan tot een miljoeneninvestering in Wallonië, gelet op het verlengde bestaan van de kerncentrales.
Daarom kreeg ik graag een antwoord op de vraag wat de regering zal doen om het protocol juridisch afdwingbaar en bindend te maken. Hoe zal de regering zorgen voor een formele verbintenis van GDF SUEZ? Uit het voorgaande moet ik alleszins besluiten dat niet alles met een wet kan worden opgelost, want de vaststelling dat de regering een wetgevende macht in de toekomst niet kan binden, blijft overeind.
Je kan de wetgevende macht niet beperken wanneer het gaat over de reorganisatie van de energiemarkt, die deze regering toch wil uitvoeren, of over het sturen van het prijzenbeleid.
Tot slot is er één verbintenis die de regering nog moet formaliseren, namelijk het langer openhouden van de kerncentrales. Als blijkt dat de andere verbintenissen, de werkgelegenheid en productie van groene energie, geen formele, juridisch afdwingbare verbintenissen zijn, zal de regering dan toch vasthouden aan die ene verbintenis, het langer openhouden van de kerncentrales?
De heer Paul Magnette, minister van Klimaat en Energie. - Ik verwijs naar de regeringsverklaring van 25 november jongstleden waarin staat dat de regering de nodige initiatieven zal nemen om de afspraken met de nucleaire sector verder vorm te geven. Hiertoe wordt de nodige wetgeving voorbereid en er wordt dus niet opnieuw onderhandeld. We weten dat het protocolakkoord met Electrabel geen juridische waarde heeft. Wij hebben daar geen probleem mee.
Par ailleurs, le gouvernement ne s'engage pas au nom du parlement. Celui-ci est en effet le seul à disposer d'un pouvoir législatif et normatif. Même si le gouvernement le souhaitait, il ne pourrait pas s'arroger ce type de pouvoir.
Le protocole d'accord prévoit d'ailleurs plusieurs mesures de régulation. Il fixe les grands principes des engagements que le gouvernement demande aux producteurs d'électricité nucléaire de prendre au moment où ce gouvernement décide de prolonger la durée de vie de trois centrales nucléaires.
Tout ceci figurera dans un texte de loi qui prolongera la durée de vie de ces centrales et prévoira certains principes régulateurs très clairs, une contribution au budget de l'État, un mécanisme de calcul de cette contribution et l'installation d'un comité de suivi qui vérifiera les prix, les investissements et le respect par les producteurs des autres engagements qu'ils ont pris. Le gouvernement travaille aussi à la signature d'un protocole du même type par l'autre grand producteur d'électricité nucléaire, celui qui est en voie de devenir le groupe EDF-SPE.
J'ai du mal à comprendre la philosophie de l'analyse de la CREG qui affirme que cet accord n'a pas de valeur juridique mais comporte des engagements de l'État. De deux choses l'une : ou il prévoit de tels engagements et a donc une valeur juridique, ou il n'a aucune valeur juridique et ne peut par conséquent pas comporter d'engagements de l'État. Je considère en l'occurrence que ce second point de vue est exact. Cet accord n'a jamais été écrit pour avoir une valeur juridique. Il s'agit simplement d'un texte que l'on fait signer aux producteurs au moment où on décide souverainement de prolonger la durée de vie de trois centrales. L'objectif est de consigner les engagements qu'ils prennent et que les autorités publiques traduiront dans des éléments de droits, in casu une modification de la loi de 2003. Celle-ci sera ainsi complétée et renforcée. Elle pourra alors être évoquée dans tous ses détails par cette assemblée.
De heer John Crombez (sp.a). - Ik heb de filosofie van de CREG wel begrepen. De CREG zegt niet dat er eenzijdige verbintenissen van de overheid zijn, wel dat slechts één verbintenis overeind blijft, namelijk het openhouden van de kerncentrales. De regeringsverklaring geeft daar helemaal geen antwoord op. Er is een nieuw gegeven, anders zou ik hier geen vraag kunnen stellen. Het nieuwe gegeven is dat de verbintenissen die SUEZ moet nakomen zelfs niet in een wet kunnen worden verankerd. Bovendien is er juridisch heel wat mis met het protocol, het document dat de minister bezit. GDF SUEZ heeft in het verleden al aangetoond wat het met afspraken doet. Er was ook een afspraak over een bijdrage aan de schatkist, maar die wordt nu voor een rechtbank betwist. Dit document geeft alle ruimte voor betwisting. Als GDF SUEZ in de toekomst - net als het dat in het verleden al deed - oordeelt dat de staat een verbintenis niet nakomt, bijvoorbeeld geen `stabiel regulerend kader' biedt, dan zal het ook de eigen verbintenissen niet nakomen. De verbintenissen van de kant van GDF SUEZ kunnen niet allemaal in een wet worden verankerd. Het rapport van de CREG vind ik dus beangstigend, omdat het gaat over de toekomst van onze energiesector. De beslissing van Nuon om niet in de Belgische energiesector te investeren, is gebaseerd op die ene verbintenis, het langer openhouden van de kerncentrales. De toekomst van onze energiesector begint, veel sneller dan we dachten, dramatisch te worden. Dat is de essentie van het verhaal.