4-100 | 4-100 |
De voorzitter. - De heer Fournaux verwijst naar zijn schriftelijke verslag.
Mevrouw Nahima Lanjri (CD&V). - Ik kan best met een paar voorbeelden zeggen waarover dit wetsvoorstel, dat mee ondertekend is door een ruime groep leden van meerderheid en oppositie, gaat.
Een eerste voorbeeld is dat van mevrouw Dia Makumbu, een alleenstaande Congolese vrouw die al twee jaar met haar drie kinderen in een lokaal opvangcentrum verblijft. Ze zit in een asielprocedure en wacht nog op een definitieve beslissing. Op het schoolfeest van de kinderen wordt aan de ouders gevraagd zich mee in te zetten voor allerlei zaken, zoals het maken van hapjes. Ze mag echter niet als vrijwilligster aan die activiteiten deelnemen, omdat ze asielzoekster is. De wet verbiedt het. Dat is een lacune in de wet.
Een ander voorbeeld is dat van de vrouw van een Amerikaanse topdiplomaat in ons land. Ze wil zich inzetten in een opvangcentrum voor vrouwen op de vlucht, maar ook zij mag geen vrijwilligerswerk doen, omdat ze geen arbeidskaart heeft, en zelfs al had ze er een, dan volstond dat nog niet om vrijwilligerswerk te mogen doen.
Ik heb dus dit wetsvoorstel uitgewerkt om deze lacune in de wet aan te vullen en vrijwilligerswerk toegankelijk te maken voor vreemdelingen die legaal in ons land verblijven.
Het is niet meer dan normaal dat wij het vrijwilligerswerk ten volle proberen te ondersteunen. Tienduizenden Belgen zetten zich als vrijwilliger in, wat een goede zaak is voor de samenleving. Vrijwilligerswerk is van onschatbare waarde voor de samenleving en versterkt het sociaal weefsel. Daarom moet het toegankelijk zijn voor iedereen.
Na overleg in de commissie werd het wetsvoorstel aangenomen. Het wordt ook gedragen door diverse organisaties in het veld. Vorig jaar ondertekenden meer dan zestig organisaties een platformtekst. Ook de adviesraden die hierbij betrokken werden, reageerden positief.
De Hoge Raad voor vrijwilligers reageerde zeer positief op het oorspronkelijke voorstel dat ik had ingediend, maar is teleurgesteld over de aanpassingen erin. Die aanpassingen zijn echter noodzakelijk. Op vraag van onze collega's in de liberale fracties hebben we de doelgroep beperkt tot mensen met een legale verblijfsvergunning en de begunstigden van de opvang. Deze twee groepen van vreemdelingen mogen vrijwilligerswerk doen, de andere niet. Een andere aanpassing is dat het verrichten van vrijwilligerswerk geen reden mag zijn om geen verwijderingsmaatregelen uit te voeren of geen recht mag geven op verblijf.
Op vraag van de Nationale Arbeidsraad en de Adviesraad voor de tewerkstelling van buitenlandse werknemers hebben we een aantal bepalingen ingevoegd om misbruiken te voorkomen. Het toekennen van het statuut van vrijwilliger kan immers de deur openzetten voor zwartwerk. Met de ingevoegde bepalingen kunnen personen of organisaties die het statuut misbruiken, bestraft worden.
Ik wil evenwel de positieve elementen beklemtonen. Het voorliggend wetsvoorstel biedt de doelgroepen die tot vandaag waren uitgesloten, de kans om zich vrijwillig in te zetten. Op die manier ondersteunen en waarderen we het ruim verspreide vrijwilligerswerk in België.
Ik herhaal nog even de Frequently Asked Questions.
Wat houdt het wetsvoorstel in? Mensen van vreemde origine krijgen de kans om zich legaal in te zetten voor vrijwilligerswerk.
Geldt het voorstel voor alle vreemdelingen? Neen, het is alleen geldig voor vreemdelingen met een legaal verblijfsstatuut of mensen die in een opvangcentrum verblijven.
Geeft het vrijwilligerswerk recht op een definitief verblijf? In geen geval, het verblijfsrecht heeft uitsluitend met de afloop van een asielaanvraag te maken. Dat geldt eveneens voor de mensen in een opvangcentrum die daar vrijwilligerswerk doen.
Wat is de bonus van het voorstel? Het schept een wettelijk kader, zowel voor de organisaties als voor vrijwilligers, en het geeft iedereen, ook vreemdelingen, de kans zich als vrijwilliger nuttig te maken.
Sluit het wetsvoorstel misbruiken uit? Mocht het statuut van vrijwilliger door wie dan ook misbruikt worden, kan de sociale inspectie optreden. Vrijwilligerswerk mag niet worden aangewend om zwartwerk te laten verrichten.
Verschillende fracties hebben dit wetsvoorstel medeondertekend en ik hoop dat ik straks kan rekenen op een ruime meerderheid bij meerderheid en oppositie.
M. Philippe Fontaine (MR). - La proposition de loi a fait l'objet de longs débats. Les membres de la commission des Affaires sociales ont procédé à des auditions. Ils ont aussi demandé des avis, notamment au Conseil national du travail et au Conseil consultatif pour l'occupation des travailleurs étrangers.
Les bienfaits et l'apport humain du volontariat sont inestimables et il est opportun de faciliter l'accès des personnes étrangères à cette activité. L'objectif étant de renforcer un système généralement bénéfique à la société, la proposition a le mérite d'exister. Cependant, il est apparu que des balises devaient être posées pour éviter les abus. La proposition de loi a donc été amendée pour tenir compte de certaines remarques et éviter ces abus, malheureusement pas tous.
Certains membres ont émis des réserves à propos d'un texte qui pourrait envoyer un mauvais signal dans la mesure où l'on pourrait craindre que la dispense de permis de travail pour faire du volontariat ne donne lieu à un afflux considérable d'étrangers qui pourraient y voir un premier signe de régularisation.
La proposition faisant référence aux bénéficiaires de la loi de 2007 qui vise également des illégaux, des craintes ont été émises en commission. Pour certains, il existe bien une corrélation, même indirecte, entre le texte de la proposition et les problèmes posés par le droit d'asile. Des précisions nous semblant nécessaires et la proposition imparfaite, nous avons déposé un amendement pour essayer de clarifier les choses. Cet amendement n'ayant pas été adopté, nous nous sommes abstenus.
Il paraît que des pourparlers sont en cours et qu'ils aboutiront à des accords. Dès lors, nos réticences initiales peuvent être mises entre parenthèses pour donner toutes leurs chances aux accords projetés.
Il est indispensable de prendre la question à bras-le-corps, dans l'intérêt des demandeurs d'asile mais aussi dans l'intérêt de nos services, qui sont actuellement submergés et donc dans l'impossibilité de répondre à l'afflux toujours croissant des demandes.
Le MR sera bien entendu attentif à la concrétisation de ces accords. Il votera le texte qui nous est soumis mais son chef de groupe s'abstiendra puisque son amendement n'a pas été retenu.
De heer Jurgen Ceder (VB). - Wij zien geen enkele reden om buitenlanders die niet vrijgesteld zijn van de verplichting om over een arbeidskaart te beschikken, toe te staan vrijwilligerswerk te verrichten.
Het gaat de facto over een groep van mensen die gemakkelijker dan anderen in het circuit van zwartwerk kunnen terechtkomen. De mogelijkheid die hun nu geboden wordt om deze activiteiten te maskeren als vrijwilligerswerk, zal tot nog meer misbruiken leiden en zal ook de opsporing van deze misbruiken moeilijker maken.
Bovendien gaat het voor het grootste deel over mensen die op termijn het grondgebied zullen moeten verlaten, zodat eigenlijk een totaal verkeerd signaal wordt gegeven. Het oorspronkelijke wetsontwerp werd weliswaar door amendering afgezwakt, maar bepaalde categorieën illegalen zullen nu vrijwilligerswerk kunnen verrichten. Dat is uiteraard volledig verkeerd, want die mensen mogen niet de boodschap krijgen dat ze zich moeten integreren, maar wel dat ze het grondgebied moeten verlaten.
Ons bezwaar geldt niet alleen voor de illegalen. Ook van de asielzoekers weten we dat de kans zeer groot is dan hun aanvraag wordt afgewezen. De jongste dagen maakten de kranten immers melding van het feit dat vier van de vijf asielaanvragen worden afgewezen, wat moet bewijzen hoe streng ons land wel is ten aanzien van asielzoekers. Ik heb daar echter een andere bedenking bij: misschien oefent ons land wel een aantrekkingskracht uit op een bepaalde soort van asielzoekers, op mensen die weten dat ze geen bonafide asielzoekers zijn, maar die ook weten dat het in ons land eigenlijk geen verschil maakt of hun aanvraag al dan niet wordt afgewezen, aangezien ze toch niet van het grondgebied worden verwijderd, maar dat ze integendeel kunnen worden geregulariseerd. Die mensen mogen niet het signaal krijgen dat ze zich in de samenleving moeten inpassen. Bovendien is het nu al voorspelbaar dat allerhande actiegroepen het vrijwilligerswerk en de ermee gepaard gaande maatschappelijke inbedding zullen misbruiken om nog maar eens uitzonderingen te vragen.
Dit wetsvoorstel is, na de catastrofale regularisatieoperatie, eens te meer een maatregel die indruist tegen de logica van een consequent immigratiebeleid. Zachte heelmeesters zijn opnieuw stinkende wonden aan het maken. In de toekomst zullen we dan ook geconfronteerd worden met nog meer asielzoekers, nog meer illegalen, nog meer zwartwerk, nog meer uitbuiting, nog meer mensen die dakloos worden of terechtkomen in de prostitutie of de criminaliteit. Dat is de verantwoordelijkheid van degenen die zich wentelen in een schijnethische bekommernis ten laste van de samenleving.
-De algemene bespreking is gesloten.