4-62

4-62

Sénat de Belgique

Annales

JEUDI 5 FÉVRIER 2009 - SÉANCE DE L'APRÈS-MIDI

(Suite)

Question orale de M. Hugo Coveliers à la ministre de la Politique de Migration et d'Asile et au ministre de l'Intérieur sur «les problèmes de communication entre l'Office des étrangers et la police en ce qui concerne la recherche des illégaux» (nº 4-616)

De heer Hugo Coveliers (VB). - In Het Laatste Nieuws van 31 januari namen wij kennis van het onwaarschijnlijke verhaal dat de dienst Vreemdelingenzaken, meer bepaald de dienst die zich met het Printraksysteem bezighoudt, zou verhuisd zijn naar een ander gebouw maar daarbij vergeten zou zijn het faxtoestel mee te verhuizen. Het Printraksysteem is gecreëerd in het kader van de Schengenovereenkomst, om het asielshoppen tegen te gaan. Door vingerafdrukken te nemen wou men voorkomen dat iemand die in een Schengenland asiel aanvraagt, in een ander Schengenland opnieuw een aanvraag zou indienen.

Het Printraksysteem werkt vrij goed. Overigens merk ik op dat de DVZ, met de beperkte mogelijkheden waarover de dienst beschikt, doet wat hij kan. Daarnet werd in de discussie met de minister van Justitie nog de vraag gesteld waarom de DVZ niet stelselmatig contact opneemt met de parketten. Men vergeet daarbij dat de DVZ geen politiedienst is, maar werkt met ambtenaren. Door hun plichten in het kader van het geheim van het onderzoek, is het voor hen niet evident contact te leggen met de parketten.

Het faxtoestel zou gedurende 10 tot 14 dagen onbeschikbaar zijn geweest, of het zou althans zolang geduurd hebben tot het weer werkte. Het gevolg was dat de politiediensten het Printraksysteem niet meer konden gebruiken. Wanneer ze een vreemdeling hadden opgepakt, hadden ze bijgevolg geen enkel element om uit te maken wat er verder met hem moest gebeuren. Vaak maakt dat niet veel uit, omdat de politiediensten in een dergelijk geval maar zelden een wettelijke basis hebben om wat dan ook te ondernemen. Dat is overigens een probleem dat, gezien de recente evoluties, eens onder de loep zou moeten worden genomen.

Wat was de exacte oorzaak van de onbeschikbaarheid van het faxtoestel?

Kan de Dienst Vreemdelingenzaken geen andere communicatiemiddelen gebruiken om de politie op de hoogte te brengen?

Hoeveel aanvragen van de politiediensten konden in genoemde periode niet worden behandeld? Hoeveel vreemdelingen moest de politie zonder verder gevolg laten gaan of kon de politie niet helpen bij gebrek aan gegevens omtrent hun identiteit en verblijfsstatuut?

Heeft het voorval ook gevolgen gehad voor andere diensten die gebruik maken van het Printraksysteem? Zo ja, voor welke diensten en welke waren die gevolgen dan?

Van de Dienst Vreemdelingenzaken worden een aantal acties verwacht. De dienst moet dan ook de mogelijkheid krijgen die acties uit te voeren. Indertijd maakten onder meer de Dienst Vreemdelingenzaken en de Veiligheid van de Staat deel uit van eenzelfde dienst. Voor onder meer de inlichtingendienst is een afzonderlijk wettelijk kader gecreëerd. De Dienst Vreemdelingenzaken daarentegen is nog steeds een dienst, wat zowel voor- als nadelen heeft.

Mag ik er ook op wijzen dat toenmalig minister Dewael op 17 december 2004, bij de bespreking van de programmawet in de Senaat, gezegd heeft dat het de bedoeling was de asielshoppingregeling uit te breiden tot visumaanvragen? Indien de regeling ook op visumaanvragen wordt toegepast, zal het nog belangrijker zijn dat de communicatie tussen de politiediensten en de Dienst Vreemdelingenzaken optimaal verloopt.

Mevrouw Annemie Turtelboom, minister van Migratie- en Asielbeleid. - Voor alle duidelijkheid, het faxtoestel werd niet vergeten. Aangezien de faxlijn geen onderdeel uitmaakt van de telefooncentrale, moest een nieuwe aanvraag worden gedaan bij Belgacom. De aanvraag werd tijdig uitgevoerd, maar administratief liep er iets mis. Volgens afspraak zou Belgacom de lijn aansluiten op 19 januari, maar Belgacom is pas opgedaagd op 28 januari.

Printrak ontvangt via de faxlijn vingerafdrukken van de Gerechtelijke Identificatiedienst (ongeveer 90%) en rechtstreeks van politiediensten (ongeveer 10%). De faxlijn wordt ook gebruikt om de antwoorden door te sturen naar de politiediensten.

Met de Gerechtelijke Identificatiedienst (GID) werden afspraken gemaakt zodat de vingerafdrukken telkens op vrijdag via een koerier worden bezorgd. Voor dringende gevallen werd steeds een snelle zending georganiseerd en konden de resultaten telefonisch worden meegedeeld.

Antwoorden per fax is steeds slechts de standaardprocedure. Voor dringende gevallen of indien er problemen zijn met de fax wordt telefonisch geantwoord.

Door de verhuizing was het Printraksysteem niet beschikbaar tussen 22 en 30 december 2008. Op 31 december 2008 werd al begonnen de achterstand weg te werken. In totaal werden 1087 sets vingerafdrukken via een koerier overgebracht van GID naar Printrak, gespreid over vier transfers. Vandaag zijn nagenoeg alle desbetreffende vingerafdrukken behandeld.

Er wordt hoe dan ook in eerste instantie gewerkt op basis van de persoonsgegevens als naam en geboortedatum om de administratieve toestand bij de DVZ vast te stellen. De politiediensten kunnen daartoe contact opnemen met bureau C, en buiten de kantooruren met een permanentiedienst die steeds bereikbaar is. De controle van vingerafdrukken via Printrak is slechts een bijkomend middel waarop enkel een beroep kan worden gedaan tijdens de kantooruren.

Er waren geen gevolgen voor andere diensten.

Het communicatieproces verloopt als volgt. De vingerafdrukken worden genomen door de politiediensten. Die versturen ze, via LiveScan of FIT-station (Fingerprint Image Transmission), naar het centrale punt, namelijk de GID. Indien gewenst door de politiediensten faxt GID de vingerafdrukken door naar DVZ. In de loop van 2009, na de vernieuwing van het vingerafdruksysteem van GID zal een interface worden geïnstalleerd tussen het vingerafdruksysteem van GID en Printrak ter vervanging van de fax.

De heer Hugo Coveliers (VB). - Uit het antwoord van de minister blijkt nogmaals hoe belangrijk de Dienst Vreemdelingenzaken wel is. Cynisch genoeg moet precies de DVZ voor een faxaansluiting acht dagen wachten op Belgacom. Onvoorstelbaar in de eenentwintigste eeuw!

Het wordt overigens stilaan tijd dat men ook in andere technische mogelijkheden voorziet. Voor politiediensten die vaak al heel wat problemen hebben om iemand te kunnen voorleiden, laat staan te arresteren, is het bijzonder frustrerend als ze de identiteit van de persoon in kwestie om technische redenen niet kunnen controleren.

De minister weet even goed als ikzelf dat wanneer iemand zijn correcte identiteit opgeeft, een voorleiding negen kansen op tien geen zin heeft. Hopelijk kan men met de voorgestelde maatregelen het probleem oplossen. Misschien is het goed om toch nog eens na te denken over de relatie tussen enerzijds de DVZ en de politiediensten en anderzijds - ook de minister van Justitie heeft er zopas op gezinspeeld - de DVZ en de parketten. Geen van beide laatste zijn aan elkaar ondergeschikt; ze moeten op voet van gelijkheid kunnen samenwerken.