4-679/3 | 4-679/3 |
3 JUNI 2008
I. Inleiding
De commissie heeft dit voorstel van resolutie besproken tijdens haar vergadering van 3 juni 2008.
Volledigheidshalve moet worden aangestipt dat de commissie reeds eerder hoorzittingen over de mensenrechtensituatie in China en de toestand in Tibet had gehouden.
Zo heeft de commissie, samen met de bevoegde Kamercommissie, op 19 maart 2008 een onderhoud gehad met de minister van Buitenlandse Zaken over de toestand in Tibet en de mensenrechten in China (zie stuk Kamer, nr. CRIV/CRABV 52 COM 149).
Naar aanleiding van die gedachtewisseling werd eveneens een hoorzitting gehouden met de heer Guido De Bondt, secretaris-generaal van het BIOC.
Nadien, op 16 april 2008, hebben beide commissies mevrouw Zhang Qiyue, ambassadrice van de Volksrepubliek China, en vertegenwoordigers van Amnesty International gehoord (zie : verslag van de heren Van Den Driessche en Tuybens, stuk Senaat, nr. 4-703/1).
Op 20 mei 2008 heeft de commissie vervolgens een gedachtewisseling gehouden met een Tibetaanse delegatie (vergadering met gesloten deuren).
Ten slotte, op 28 mei 2008, heeft de commissie, opnieuw samen met de bevoegde Kamercommissie, de minister van Buitenlandse Zaken gehoord over zijn recente missie naar de Volksrepubliek China (zie stuk Kamer, nr. CRIV/CRABV 52 COM 230).
II. Inleidende uiteenzetting door de heer Dubié
De heer Dubié verwijst naar de gewelddadige onderdrukking van de betogingen in Tibet door de Volksrepubliek China. Deze onderdrukking moet met klem worden veroordeeld en de Chinese overheid aangemaand tot het stopzetten ervan en de vrijlating van alle gevangenen die sinds het begin van de onlusten zijn aangehouden.
De heer Dubié verwijst verder naar het voorstel van resolutie dat voor zich spreekt.
III. Bespreking
Mevrouw Temmerman verwijst naar het voorstel van resolutie betreffende de mensenrechtensituatie in China naar aanleiding van de Olympische Spelen (stuk Senaat, nr. 4-699/1).
De opstanden in Tibet vormden de aanleiding voor de dit voorstel van resolutie maar, volgens spreker, moet er ook aandacht worden gevraagd voor het indienen van bredere problematiek van de mensenrechtenschendingen in China, die ondanks de beloften van China en het IOC, niet zichtbaar zijn verbeterd.
IV. Bespreking van de amendementen
De dames Temmerman, de Bethune, Schelfhout, Tindemans, Zrihen, Lizin en de heer Dubié dienen amendementen in op het voorstel van resolutie (zie stuk Senaat, nr. 4-679/2).
Opschrift
De commissie beslist eenparig om het opschrift van het voorstel te wijzigen als volgt :
« Voorstel van resolutie betreffende de toestand in Tibet en de mensenrechten in China op de vooravond van de Olympische Spelen ».
Considerans
Mevrouw de Bethune c.s. dienen het amendement nr. 9 in dat ertoe strekt het punt A te hernummeren als punt Aquater en te doen voorafgaan door 3 nieuwe punten A, Abis en Ater, waarin wordt verwezen naar het proces van hervorming en openstelling dat al verschillende jaren in China aan de gang is, de enorme economische opmars die China heeft gemaakt, maar ook naar de toenemende economische marginalisering van de Tibetaanse bevolking.
De heer Dubié merkt op dat, ook al kent China de laatste jaren een enorme economische vooruitgang, dit niet wegneemt dat de arbeidsomstandigheden in vele gevallen schrijnend zijn en blijven.
Het amendement wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
Punt Aquinquies
Mevrouw de Bethune c.s. dienen het amendement nr. 10 in dat ertoe strekt een punt Aquinquies in te voegen waarin wordt verwezen naar de slachtoffers van de onderdrukking van de betogingen.
Het amendement wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
Punt Asexies
Mevrouw de Bethune c.s. dienen het amendement nr. 11 in dat ertoe strekt een punt Asexies in te voegen ten einde in de resolutie duidelijk te stellen dat de Dalai Lama geen onafhankelijkheid voor Tibet vraagt, maar wel een tussenoplossing van daadwerkelijke culturele en politieke autonomie en godsdienstvrijheid.
Het amendement wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
Punt Asepties
Mevrouw de Bethune c.s. dienen het amendement nr. 12 in dat ertoe strekt een punt Asepties in te voegen. Dit amendement verwijst naar de rapporten van Amnesty International, Reporters sans frontières en Human Rights Watch over de zorgwekkende situatie van de mensenrechten in China.
Het amendement wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
Punt Aocties
Mevrouw de Bethune c.s. dienen het amendement nr. 13 in dat ertoe strekt een punt Aocties in te voegen met betrekking tot de internationale campagne voor Tibet die gevoerd wordt door onder andere International Campaign for Tibet, Les Amis du Tibet — Vrienden van Tibet, Tibetan Community in Belgium.
Het amendement wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
Punt Bbis
Mevrouw de Bethune c.s. dienen het amendement nr. 14 in om een punt Bbis in te voegen met verwijzing naar de resolutie die op 10 april 2008 door het Europees Parlement werd aangenomen.
Het amendement wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
Punt D
Mevrouw Temmerman dient het amendement nr. 1 in ten einde het punt D aan te vullen met een zinsnede die stelt dat de Olympische Spelen ook zouden moeten bijdragen tot een algemene verbetering van de sociale omstandigheden, inclusief onderwijs, gezondheid en de mensenrechten in China.
Het amendement wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
Punt Dbis
Mevrouw de Bethune c.s. dienen het amendement nr. 15 in om een punt Dbis in te voegen waarin wordt herinnerend aan de beginselen waarop de Olympische gedachte gestoeld is.
Het amendement wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
Punten E en F
De commissie beslist eenparig om deze punten op te nemen in het dispositief van het voorliggende voorstel van resolutie.
Punt G
Mevrouw de Bethune c.s. dienen het amendement nr. 16 in om een punt G toe te voegen. In dit punt wordt verwezen naar het eerste informeel overleg dat op zondag 4 mei 2008 in Shenzhen plaatsvond tussen de Chinese autoriteiten en de Tibetanen.
Mevrouw Temmerman dient een amendement nr. 2 in dat er eveneens toe strekt een punt G toe te voegen.
In dit amendement wordt aangestipt dat China partij is bij het Internationaal Verdrag inzake Sociale, Economische en Culturele Rechten, het Internationaal Verdrag tegen foltering en andere wrede, onmenselijke en mensonterende behandeling of bestraffing, de Internationale Verdragen inzake de uitroeiing van alle vormen van respectievelijk discriminatie tegen vrouwen en rassendiscriminatie, het Internationale Verdrag inzake de Rechten van het Kind, het Internationaal Verdrag en het Optioneel Protocol inzake de status van vluchtelingen.
De amendementen nrs. 16 en 2 worden eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
Punt H
Mevrouw Temmerman dient een amendement nr. 3 in ten einde een punt H toe te voegen waarin wordt verwezen naar andere minderheden, zoals Oeigoeren en de Mongolen, die ook ernstig te lijden hebben onder de aanhoudende discriminatie van hun bevolkingsgroepen.
Het amendement wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
Punt I
Mevrouw Temmerman dient een amendement nr. 4 in om een punt I toe te voegen waarin wordt opmerkt dat wereldwijd alsmaar sterker wordt gereageerd op de schendingen van de mensenrechten.
Het amendement wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
Dispositief
Punt 1bis
Mevrouw de Bethune c.s. dienen het amendement nr. 17 in om een punt 1bis in te voegen met een oproep tot de federale regering om zich ten aanzien van de Chinese regering kritisch uit te laten over de herhaalde schendingen van de mensenrechten.
Het amendement wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
Punt 1ter
Mevrouw de Bethune c.s. dienen het amendement nr. 18 in om een punt 1ter in te voegen om de rechten van de verdedigers van de mensenrechten te respecteren.
Het amendement wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
Punt 2
De heer Dubié dient het amendement nr. 24 in dat ertoe strekt het punt 2 te doen vervallen.
Volgens de heer Dubié is het punt 2 immers zonder voorwerp geworden aangezien de Olympische vlam reeds voorbij de top van de Everest is gekomen.
Mevrouw de Bethune c.s. dienen vervolgens het amendement nr. 19 in om het punt 2 te vervangen als volgt :
« Vraagt de federale regering het Internationaal Olympisch Comité en zijn voorzitter ertoe aan te zetten de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden te bevorderen, alsmede de Olympische gedachte te vrijwaren; ».
De dames Lizin en Zrihen dienen het amendement nr. 26 in dat een sub-amendement bij amendement nr. 19 is en dat ertoe strekt de woorden « de gelijkheid van mannen en vrouwen bij de Olympische Spelen » in te voegen tussen de woorden « de rechten van de mens » en de woorden « en de fundamentele vrijheden ».
Het amendement nr. 26 en het aldus geamendeerde amendement nr. 19 worden eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden. Het amendement nr. 24 wordt ingetrokken door de auteur.
Punt 2bis
Mevrouw de Bethune c.s. dienen het amendement nr. 20 in om een punt 2bis in te voegen dat betrekking heeft op de Olympische atleten. Er wordt gevraagd om de politieke standpunten van deze atleten niet langer na te gaan en hen hier niet op te beoordelen.
Het amendement wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
Punt 3
Mevrouw Temmerman dient het amendement nr. 5 in ten einde het punt 3 aan te vullen als volgt : « dat zij deze toegang uitbreidt naar binnenlandse journalisten, dat zij transparantie creëert inzake de internetcontroles, dat zij geen journalisten en activisten die op legitieme wijze gebruik maken van het internet arresteert en de schrijvers en journalisten Shi Tao, Huang Jinqiu en Yang Tongyan onmiddellijk en onvoorwaardelijk vrijlaat ».
Mevrouw Zrihen dient het amendement nr. 25 dat een sub-amendement bij amendement nr. 5 en dat ertoe strekt de woorden « dat zij de transparantie creëert inzake de internetcontroles » te vervangen door de woorden « dat zij de vrije toegang tot het internet waarborgt ».
Het amendement nr. 25 en het aldus geamendeerde amendement nr. 5 worden eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
Punt 6
Mevrouw Temmerman dient het amendement nr. 6 in ten einde een punt 6 toe voegen opdat de federale regering bij de Chinese overheid zou aandringen het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten te ratificeren en te implementeren.
Het amendement wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
Punt 7
Mevrouw Temmerman dient het amendement nr. 7 in dat ertoe strekt een punt 7 toe te voegen opdat niet alleen aan de Tibetaanse kwestie aandacht wordt besteed maar ook aan de situatie van andere etnische minderheden. Tevens wordt gevraagd om in VN-kader een grondig en onafhankelijk onderzoek te voeren naar de recente gebeurtenissen in Tibet.
Het amendement wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
Punt 7bis
Mevrouw de Bethune c.s. dienen het amendement nr. 21 in om een punt 7bis in te voegen waarin aan de federale regering wordt gevraagd om verslag uit te brengen aan het parlement over de evolutie van de mensenrechtensituatie in China.
Het amendement wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
Punt 8
Mevrouw Temmerman dient het amendement nr. 8 in dat ertoe strekt een punt 8 toe te voegen opdat de Europese Unie niet alleen een eensgezind standpunt inneemt over de mensenrechtenschendingen in China, maar daar ook naar handelt door aangepaste maatregelen te treffen, onder meer door de volledige toepassing van de EU-guidelines on Human Rights Defenders in China.
Mevrouw de Bethune c.s. dienen het amendement nr. 22 in dat een sub-amendement op amendement nr. 8 en dat ertoe strekt het voorgestelde punt 8 aan te vullen als volgt : « zonder, afhankelijk van de evolutie van de situatie, een politieke boycot van de openingsceremonie van de Olympische Spelen van 2008 in Peking uit te sluiten. ».
Het amendement nr. 22 en het aldus geamendeerde amendement nr. 8 worden eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
Punt 9
Mevrouw de Bethune c.s. dienen het amendement nr. 23 in om een punt 9 toe te voegen opdat de kritische houding van de internationale gemeenschap en de diplomatie ten aanzien van de mensenrechtensituatie in China na de Olympische Spelen van 2008 niet zou verslappen.
Het amendement wordt eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
V. Stemmingen
Het geamendeerde voorstel van resolutie wordt in zijn geheel eenparig aangenomen door de 9 aanwezige leden.
Vertrouwen werd geschonken aan de rapporteur voor het opstellen van dit verslag.
| De rapporteur, | De voorzitter, |
| Els SCHELFHOUT. | Marleen TEMMERMAN. |
Tekst aangenomen door de commissie (zie stuk Senaat, nr. 4-679/4 - 2007/2008)