4-24 | 4-24 |
Mevrouw Anke Van dermeersch (VB). - Een goed jaar geleden kregen wij de planning van de mobiele scanner onder ogen die sinds oktober 2006 in de Antwerpse haven in gebruik is genomen. Uit die planning bleek dat de scanner in december 2006 36 halve dagen, dus 18 volle dagen, niet werd ingezet. In januari 2007 stond de scanner 15 dagen op non-actief. Op een vraag van onze fractie over de ondermaatse aanwending van dit controlesysteem antwoordde de minister dat de scanner enerzijds te kampen kreeg met een aantal kinderziekten en dat anderzijds de administratie in Antwerpen de jongste maanden niet genoeg personeel had om de mobiele scanner adequaat te kunnen inzetten.
Om het personeelstekort op te vangen werd een nieuwe oproeping tot kandidatuurstelling gedaan en werd in samenwerking met Alfaport een werkgroep opgericht om de samenwerking met de terminaluitbaters dusdanig te verbeteren dat een groter aantal containers per shift kan worden gecontroleerd.
De minister liet in maart 2007 weten dat de kinderziekten opgelost waren en dat het systeem voor meer dan 99% inzetbaar was. Volgens recente berichten wordt de mobiele scanner opnieuw vaker niet dan wel gebruikt. Zo zou het toestel in maart slechts vier volledige en vier halve dagen zijn ingezet. Volgens de vakbondsorganisaties is de reden hiervoor keer op keer te zoeken in het nijpende personeelstekort.
Daarnaast zou ook de vaste scanner in Antwerpen aan een verdacht laag tempo werken. Dat zou dan weer te wijten zijn aan het papierloos douanesysteem, waardoor containers worden vrijgegeven, nog voor ze gecontroleerd worden.
Ook in Zeebrugge, Bierset en Zaventem zouden er problemen zijn met de scanners.
Klopt het dat de scansystemen momenteel bijlange niet worden ingezet zoals is vooropgesteld in het operationeel plan 2008, onderdeel van het Managementplan 2006-2010?
Welke oorzaken liggen aan de basis van de problemen?
Hoe komt het dat er nog steeds personeelsgebrek heerst, hoewel een jaar geleden reeds werd opgeroepen tot kandidaatstelling?
Hoe wordt het papierloos douanesysteem geëvalueerd in het raam van risicoanalyse en fysische controle van containers?
Wat heeft de samenwerking met Alfaport opgeleverd en in hoeverre zijn de scanners daardoor operationeler geworden?
Wat zal de minister doen om de voor de scanners vooropgestelde operationaliteit te halen?
De heer Didier Reynders, vice-eersteminister en minister van Financiën en Institutionele Hervormingen. - De Douane moet inderdaad vaststellen dat de operationaliteit van de scansystemen is afgenomen. Het gemiddelde aantal scans per dag met de vaste scanner is gedaald van 82 in 2007 tot 34 voor het eerste kwartaal van 2008. In 2007 werden met de mobiele scanner gemiddeld 28 scans per dag uitgevoerd; in het eerste kwartaal van 2008 gemiddeld 23 scans per dag. Die cijfers liggen ver onder de vooropgestelde doelstelling.
De daling is enerzijds te wijten aan een gebrek aan personeel en anderzijds aan de invoering van het papierloze douanesysteem, het zogenaamde PLDA.
Het personeelstekort vloeit voort uit het gevoerde personeelsbeleid: 5 vertrekkende ambtenaren worden immers slechts door 3 nieuw aangeworven ambtenaren vervangen, niettegenstaande de Administratie der douane en accijnzen steeds meer taken en bevoegdheden toegewezen krijgt en ze door de aanzwellende goederenstroom en de toenemende noodzaak tot beheer van de beveiliging van de internationale handel steeds meer nieuwe, gespecialiseerde diensten moet oprichten en nieuwe werkmethoden moet invoeren. De personeelsbesparingen die de PLDA kan opleveren zullen pas binnen enkele jaren voelbaar zijn waardoor momenteel nog geen beroep kan worden gedaan op personeelsleden uit de verschillende kantoren. Momenteel hebben ze nog een dubbele taak: op kantoor en bij de scanner.
Met de invoering van het PLDA is de manier waarop de ambtenaren van de verificatie goederen selecteren, grondig gewijzigd. Momenteel krijgen die ambtenaren meer speelruimte om zelf te beslissen welke controles ze fysiek kunnen uitvoeren. Het nieuwe systeem geeft alleen de verplichte fysieke controles aan en voor de rest kunnen de ambtenaren van de verificatie op de plaatselijke situatie (zeehaven, luchthaven, enzovoort) inspelen.
De ambtenaren krijgen een inloopperiode om met die nieuwe manier van werken vertrouwd te raken. Op plaatselijk vlak werden daartoe reeds instructies gegeven.
Het overleg met Alfaport had tot doel de scanningprocedure voor containers te uniformeren en de aanvoer van te scannen containers meer evenwichtig over de volledige dag te spreiden. Voor de eenvormige scanningprocedure werd een handleiding opgesteld. Om de te scannen containers meer evenwichtig te kunnen aanvoeren werd Alfaport verzocht te onderzoeken of het mogelijk is om tussen de terminals en de scansite een shuttledienst te organiseren. Die mogelijkheid ligt momenteel nog steeds ter studie.
In de toekomst zal het PLDA worden uitgerust met een nieuwe selectiemodule die het zal mogelijk maken lokale selecties ook centraal door het systeem te laten beheren. De aanschaf van die selectiemodule is goedgekeurd door de Ministerraad en is in volle uitvoering.
In afwachting dat er personeel vrijkomt, eens het PLDA op volle toeren draait, onderzoek ik momenteel de mogelijkheid om Rosettastagiairs in dienst te nemen.
Tegen juli 2008 wordt een hervorming van de douane voorbereid. Daartoe loopt momenteel een audit. De douane zal meer autonomie krijgen,
De nieuwe werkmethoden maken het mogelijk het aantal personeelsleden te verminderen. We kunnen ons dan ook verwachten aan een herstructurering bij de douane. Doordat de douane tevens nieuwe taken krijgt toegewezen is ook een reorganisatie mogelijk.
Mevrouw Anke Van dermeersch (VB). - Begin vorig jaar heb ik gevraagd waarom de scanner niet operationeel was zoals het hoort. Toen werd een oproep tot kandidaten gedaan. Plots blijkt echter dat vijf vertrekkende personeelsleden slechts door drie nieuwkomers worden vervangen. Dat komt neer op een personeelshalvering terwijl de omzet in de haven van Antwerpen groeit en vijf vertrekkende douaneambtenaren dus eigenlijk door zeven nieuwkomers zouden moeten worden vervangen.
Het papierloze douanesysteem staat nog altijd niet op punt. Hopelijk komt de minister zijn beloftes van vandaag wel na. De beloofde oproep tot kandidaten van een jaar geleden kwam er evenwel niet. Binnen een goed jaar zal ik hierop terugkomen en checken of het PLDA-systeem operationeel is en of het aldus uitgespaarde personeel daadwerkelijk bij de scanners kan worden ingezet.