4-18 | 4-18 |
M. le président. - Je vous propose de joindre ces questions orales. (Assentiment)
M. Pieter De Crem, ministre de la Défense, répondra.
Mevrouw Martine Taelman (Open Vld). - De overbevolking in de gevangenissen is sinds enkele jaren een voortdurend weerkerend aandachtspunt, met geregeld acties van cipiers. Wat bij de actie aan het Justus Lipsiusgebouw in Brussel vandaag opvalt, is dat er niet alleen door afvaardigingen van het gevangenispersoneel uit België wordt geprotesteerd, maar ook uit andere Europese landen. De Europese gevangenissen zitten namelijk gemiddeld op 125% van hun capaciteit en in sommige landen zelfs op 200%. In België zou op het ogenblik de kaap van 10.000 gedetineerden opnieuw in zicht komen. Er is al heel wat te doen geweest over het bouwen van nieuwe instellingen en het uitbreiden van bestaande. Ik heb ook begrepen dat de minister werkt aan een globaal actieplan en laat bestuderen welke capaciteit exact nodig is.
Daarom volgende vragen.
Hoeveel gedetineerden tellen onze gevangenissen momenteel? Klopt het dat de kaap van 10.000 in zicht komt?
Is over de problematiek al overleg gepleegd met de gevangenisdirecties? Zo ja, wat waren de bevindingen?
Welke maatregelen zal de minister nemen om de capaciteit van de gevangenissen te vergroten? Worden bijkomende initiatieven genomen of gepland bovenop de reeds in uitvoering zijnde plannen betreffende de instellingen van Antwerpen en Gent, het gebruik van prefabcontainers in Merksplas, de eventuele aankoop van de kazerne Wolfstee in Herentals en een nieuwe jeugdinstelling?
M. Jean-Paul Procureur (cdH). - À l'occasion de la Journée d'action européenne contre la surpopulation carcérale organisée ce jeudi 28 février 2008, entre 300 et 400 agents pénitentiaires ont manifesté pacifiquement devant le siège du Conseil des ministres européens. Il a d'ailleurs été fait allusion tout à l'heure à la présence du ministre de la Justice à cette réunion.
Même si les chiffres diffèrent d'un pays à l'autre, on estime que la plupart des prisons européennes sont confrontées à un problème de surpopulation, avec en moyenne un surplus de 25% de détenus par rapport à la capacité pour laquelle elles ont été prévues.
En Belgique, le nombre de détenus approche la barre symbolique des 10.000, soit une surpopulation d'environ 1.500 détenus.
Cette situation a des conséquences dramatiques sur la santé et la sécurité du personnel et des détenus mais aussi sur le fonctionnement global de la prison.
De plus, faute de places dans les ailes psychiatriques, certaines personnes qui devraient s'y trouver sont détenues en prison et ne peuvent donc recevoir les soins adéquats.
À cela s'ajoute encore le nombre croissant de suicides dans les prisons. On en dénombrait 11 en 2006 et 13 en 2007. Comment ne pas évoquer ce problème alors que cette semaine, le suicide en prison d'une personne qui a été à la une des journaux au moment des tueries du Brabant et qui faisait partie de la filière boraine a fait couler beaucoup d'encre ? On peut penser que le nombre de suicides en prison est en corrélation avec les conditions de vie qui y règnent.
Nous savons que le ministre de la Justice travaille à un plan global qui devrait déterminer les travaux à effectuer mais aussi fixer les capacités nécessaires.
Les capacités nécessaires ont-elles déjà pu être déterminées ?
La liste des travaux à effectuer a-t-elle déjà pu être établie ?
Comment ces travaux pourraient-ils être planifiés dans le temps ?
De heer Pieter De Crem, minister van Landsverdediging. - Ik lees het antwoord van de minister van Justitie.
Vanmorgen 28 februari 2008 bedroeg het totale aantal gedetineerden 9.871. Daarnaast zijn er nog eens 584 veroordeelden die onder het regime van het elektronisch toezicht staan. De kaap van 10.000 is wel degelijk in zicht, want de gevangenispopulatie gaat sinds het begin van het jaar in stijgende lijn. Over de redenen van die stijging kunnen de senatoren bij een andere gelegenheid vragen stellen.
Morgenmiddag heb ik een onderhoud met een delegatie van de gevangenisdirecteurs. Het zal onder andere over de problematiek van de overbevolking gaan.
Op het ogenblik zijn er in de gevangenissen 8.422 plaatsen. Er zijn dus 1.449 gedetineerden boven de normale capaciteit aanwezig. Aangezien de bevolkingscurve al jaren in stijgende lijn gaat, is het te verwachten dat het capaciteitstekort nog zal toenemen.
De basiswet gevangeniswezen van 12 januari 2005 bepaalt dat de detentie schadebeperkend moet zijn en in humane omstandigheden moet verlopen. Om dat te kunnen realiseren moet dus voldoende gevangeniscapaciteit voorhanden zijn.
De geplande instellingen voor gedetineerden die in Gent en Antwerpen worden gebouwd, zullen plaats bieden aan 390 gedetineerden die thans in andere gevangenissen verblijven. Op termijn komt in die instellingen dus ruimte vrij. Uiterlijk 2012 wordt nog een nieuwe gevangenis gebouwd in Dendermonde met 444 plaatsen.
Daarnaast zullen bijkomende plaatsen nodig zijn om het aantal beschikbare plaatsen af te stemmen op de actuele noden. In samenwerking met de Regie der Gebouwen gaan we op zoek naar geschikte locaties.
De capaciteit van het gesloten centrum voor jeugdige delinquenten te Everberg wordt opgetrokken van 50 naar 124, en ook in Wallonië komt een soortgelijke instelling met een even grote capaciteit.
Naast nieuwbouw worden bestaande celafdelingen die momenteel onbruikbaar zijn wegens waterschade of andere gebreken, gerenoveerd.
Ten slotte zullen een aantal bestaande sites zoals Merksplas en Turnhout worden uitgebreid met onder andere modulaire bouwsystemen.
Mevrouw Martine Taelman (Open Vld). - Dit probleem moet strikt worden opgevolgd. Ik neem er met genoegen kennis van dat een aantal zaken nu concreet worden gerealiseerd. Ik vrees evenwel dat we er nog vaak op zullen moeten terugkomen, evenals op de reden waarom de gevangenisbevolking steeds maar toeneemt.
M. Jean-Paul Procureur (cdH). - Nous aurons l'occasion de revenir sur ce sujet avec le ministre de la Justice, bien que la réponse qui vient de nous être donnée soit déjà assez précise, notamment sur la planification dans le temps.