3-123 | 3-123 |
De heer Karim Van Overmeire (VL. BELANG). - In `Real Aid, an Agenda for Making Aid Work', een recente studie van de Britse organisatie ActionAid International, wordt beweerd dat slechts een minimaal deel van het budget voor ontwikkelingshulp zijn bestemming bereikt.
De relatieve omvang van de `spookgelden' of de `spookhulp' kan enkel worden verklaard door gebrekkige boekhoudkundige en evaluatieregels.
Opmerkelijk is dat België zeer slecht scoort in de studie. Een vergelijking met andere donorlanden in 2003 wijst uit dat België zich inzake `spookhulp' aan de staart van de groep bevindt en enkel wordt gevolgd door Spanje, Griekenland, de Verenigde Staten en Frankrijk. 69% van het totale budget zou `spookhulp' zijn.
Los van de discussie over het nut en de efficiëntie van ontwikkelingshulp en van de vraag naar het resultaat van veertig jaar coöperatie door de Belgische overheid en de Belgische NGO's, zijn wij van oordeel dat het geld voor ontwikkelingshulp de betrokken landen ten goede moet komen en niet mag dienen om de ontwikkelingslobby's in stand te houden.
Wat is het standpunt van de minister over de besluiten van het onderzoek van ActionAid International, meer bepaald dat 69% van de gespendeerde middelen niet effectief aan de ontwikkelingslanden wordt overgedragen?
Werd het Belgische ontwikkelingsbeleid sinds zijn hervorming en de oprichting van de Belgische Technische Coöperatie grondig doorgelicht, meer bepaald op het vlak van de boekhoudkundige regels en de evaluatieregels? Zo ja, stroken de bevindingen van die doorlichting met de bevindingen van ActionAid? Zo ja, welke beleidsconclusies trekt de minister daaruit?
Als een dergelijk onderzoek nog niet werd verricht, is het onderzoek van ActionAid voor de minister dan geen aanleiding om daar dringend toe over te gaan en orde op zaken te stellen zodat de middelen werkelijk ter bestemming komen?
De heer Armand De Decker, minister van Ontwikkelingssamenwerking. - Ten eerste wil ik erop wijzen dat de door België gepubliceerde cijfers inzake officiële ontwikkelingshulp niet volgens eigen boekhoudkundige regels worden opgesteld, maar volgens de door de OESO vastgestelde boekhoudkundige regels. Het Development Assistance Committee van de OESO, (DAC), waarin alle donorlanden zijn vertegenwoordigd, legt die regels vast. Het secretariaat van het DAC controleert tevens of de cijfers die door de lidstaten als ontwikkelingshulp worden opgegeven, stroken met de afgesproken boekhoudkundige regels. België houdt zich strikt aan de internationaal afgesproken regels. Alle uitgaven die als officiële ontwikkelingshulp worden vermeld, beantwoorden aan de DAC-normen.
Selon le système de contrôle mis en place au sein de l'OCDE, la politique de coopération au développement de chaque État membre est contrôlée par un comité international composé de trois autres États membres.
Il arrive donc régulièrement que la Belgique contrôle à son tour d'autres États de l'OCDE. Notre pays reçoit chaque fois les félicitations de l'OCDE pour la pertinence et l'efficacité de sa politique d'aide au développement, ainsi que pour le bon usage des moyens mis en oeuvre.
Zoals de heer Van Overmeire terecht heeft opgemerkt, is evaluatie een essentieel onderdeel van het beheer van het programma van ontwikkelingssamenwerking. De evaluaties kunnen worden gebruikt om lopende projecten die hun doelstellingen niet bereiken bij te sturen of kunnen helpen bij de voorbereiding van nieuwe programma's. In de Belgische ontwikkelingssamenwerking wordt een evaluatie uitgevoerd op drie niveaus: de BTC, met de nadruk op evaluatie van lopende projecten; DGOS, met de nadruk op grotere evaluaties waaruit lering worden getrokken voor de programmering in de toekomst; een evaluatiedienst, ondergebracht in de FOD Buitenlandse Zaken, belast met de evaluatie van programma's die niet door BTC of DGOS worden beheerd. Die veelheid van evaluaties maakt een voortdurende kwaliteitscontrole van onze programma's mogelijk.
Ten slotte ben ik het niet eens met het rapport van ActionAid dat 69% van de Belgische ontwikkelingshulp in 2003 uit `spookhulp' zou bestaan.
J'effectuerai une enquête approfondie au sujet de cette organisation.
Cette affirmation me semble tellement peu conforme à la réalité qu'un complément d'informations s'impose, d'autant plus qu'il existe, à travers le monde, de très nombreuses organisations aux objectifs politiques tout aussi variés.
Deze studie ligt in de lijn van andere studies waarin wordt getracht de puur boekhoudkundige cijfers van officiële ontwikkelingshulp aan te vullen met een kwaliteitslabel. Ik heb daarbij de volgende bedenkingen. De kwaliteitsbeoordeling door ActionAid gebeurt op een nogal arbitraire wijze. Volgens dat rapport is het bijvoorbeeld een feit dat technische bijstand, dat wil zeggen experts die ter beschikking van ontwikkelingslanden worden gesteld of opleiding van kaderpersoneel uit ontwikkelingslanden, momenteel grotendeels ondoelmatig is. Daarom wordt het grootste deel van wat donors aan technische bijstand financieren van de officiële statistieken afgetrokken. Het is een gratuite bewering alle technische bijstand als niet doelmatig te bestempelen. ActionAid geeft daarvoor trouwens geen bewijs. Eén van de meest efficiënte manieren om een ontwikkelingsland te helpen is het sturen van experts om capacity building en state building te steunen. We beseffen dat meer en meer.
ActionAid legt ook een norm op voor een aanvaardbaar niveau van administratiekosten. Kosten boven die norm worden afgetrokken van de officiële statistieken. De studie legt echter niet uit op welke basis die norm wordt berekend. Ik ben niet tegen een kwaliteitsbeoordeling, maar dan moet dat gebeuren op basis van een stevig uitgebouwde argumentatie en niet op basis van arbitraire normen.
Ik ben het helemaal niet eens met deze studie wanneer ze poneert dat schuldverlichting niet als ontwikkelingshulp mag worden beschouwd. Een aantal van de armste landen betaalt momenteel zijn schulden niet of nauwelijks. In die zin verandert schuldverlichting niet onmiddellijk iets aan hun budgettaire situatie. Dat betekent nog niet dat een schuldkwijtschelding geen voordeel biedt. De uitstaande schulden leggen immers vaak een hypotheek op de toekomst van een land. Het kan bijvoorbeeld investeerders afschrikken, omdat ze vrezen dat een land in de toekomst kan worden verplicht de belastingen drastisch te verhogen om de schulden te kunnen betalen. Een schuldenstock annuleren biedt dus een voordeel op langere termijn. Daarom blijf ik erbij dat schuldverlichting een doelmatige vorm van ontwikkelingshulp kan zijn.
Ik onderstreep dat in het rapport van ActionAid ons land hoog scoort op twee andere kwaliteitslabels. Onze hulp is grotendeels gericht op de armste ontwikkelingslanden en bijna voor 100% ongebonden. Er is geen enkele verplichting om goederen en diensten in België te kopen. Commerciële overwegingen spelen dus geen rol. Wij geven aldus aan de firma's van het land dat wij helpen of van de omringende landen de kans om zich te ontplooien. Dat is een deel van ons ontwikkelingsbeleid voor het ontvangende land of de aangrenzende landen.
De heer Karim Van Overmeire (VL. BELANG). - Ik dank de minister voor zijn uitvoerige antwoord dat weerwerk biedt voor de opvallende studie van ActionAid International. Uit de cijfers blijkt dat België 69% spookhulp biedt, Ierland 13% en Luxemburg 19%. Het verheugt mij dat de minister zijn visie daarop kon geven en dat we bijkomende informatie hebben gekregen. Ik hoop dat, zodra de minister over de resultaten beschikt van zijn onderzoek naar de achtergrond van ActionAid International, hij ons die zal mededelen.
Voor het overige ben ik het met de minister eens dat capacity building van buitengewoon belang is. Ik denk inderdaad dat een goed bestuur de sleutel voor ontwikkeling is. Zo is het verschil tussen Noord- en Zuid-Korea alleen te verklaren door een verschil in bestuur. Taiwan heeft zich in 50 jaar tijd ontwikkeld tot een welvarend eiland, terwijl Congo het gedurende die periode steeds slechter deed.
Ik hoop dat de minister in zijn ontwikkelingsbeleid daarop inspeelt, zodat bij de capacity building behoorlijk bestuur maximaal wordt uitgebouwd.