2-271 | 2-271 |
De voorzitter. - Ik stel voor deze mondelinge vragen samen te voegen. (Instemming)
M. Jean-Marie Happart (PS). - Le Collège des bourgmestres et échevins de Fouron s'est vu adresser récemment une circulaire émanant du ministre flamand de l'Intérieur qui enjoint aux bourgmestres d'envoyer, pour les élections législatives du 18 mai prochain, les convocations électorales en néerlandais, à tous les habitants de leurs communes. Le ministre flamand compte ainsi appliquer la circulaire Peeters aux convocations pour les prochaines élections.
Interpellé à la Chambre sur la problématique que pose cette circulaire, vous répondiez que dès la parution de l'arrêté royal de convocation des électeurs, vous enverriez aux communes périphériques une circulaire qui imposera l'envoi de convocations électorales dans la langue que le destinataire utilise ou dont il a demandé l'usage à l'autorité locale. Circulaire qui confirme donc sur ce point la jurisprudence de la Commission permanente de contrôle linguistique.
Le ministre flamand de l'Intérieur menace néanmoins de saisir le comité de concertation dès l'envoi de votre circulaire aux communes de la périphérie et bien entendu, de Fouron.
Monsieur le ministre, il est tout à fait inacceptable de voir qu'une partie des électeurs de Fouron, communes bénéficiant également d'un régime linguistique spécial, soient convoqués aux urnes dans des conditions qui ne respectent ni la démocratie ni la légalité. Je souhaiterais dès lors connaître votre avis sur ce point.
Même s'il n'est pas d'usage d'interroger un ministre sur ses intentions, dans l'hypothèse où un bourgmestre ne respecterait pas vos instructions, quelles mesures concrètes comptez-vous prendre ?
De heer Joris Van Hauthem (VL. BLOK). - De federale minister van Binnenlandse Zaken zal eerlang omzendbrieven versturen om aan de gemeenten instructies te geven in verband met de praktische organisatie van de verkiezingen. Een van de punten van de omzendbrief zal betrekking hebben op de taal waarin de oproepingsbrief voor de kiezer moet worden opgesteld. Dat is vooral van belang voor de faciliteitengemeenten en voor de gemeenten met een bijzonder taalstatuut.
Eind januari verstuurde de Vlaamse minister voor Binnenlandse Aangelegenheden, de heer Van Grembergen, een omzendbrief naar de faciliteitengemeenten waarin hij stelde dat de oproepingsbrieven voor de verkiezingen van 18 mei 2003 uitsluitend in het Nederlands mogen worden opgesteld. Desgevallend kan wie dat vraagt, een vertaling krijgen.
Omstreeks diezelfde tijd verklaarde minister Duquesne in de Kamer dat zijn omzendbrief met instructies voor de gemeenten precies de tegenovergestelde regel zou bevatten, met name dat de oproepingsbrieven in de taal van de betrokkenen moeten worden opgesteld.
Daarop verklaarde Vlaams minister Van Grembergen op 5 februari in het Vlaams Parlement dat er in dat geval een conflict zou ontstaan dat hij zou agenderen bij het Overlegcomité.
De gemeenten zullen dus twee omzendbrieven krijgen, die elkaar tegenspreken. Welke van de twee omzendbrieven moeten de gemeenten volgen?
Is het wettelijk de oproepingsbrieven in de taal van de betrokkenen op te stellen?
Hoe kan een gemeente de taalaanhorigheid van de inwoners kennen, wetende dat het verboden is een register bij te houden gebaseerd op taalaanhorigheid? Als de gemeenten de omzendbrief van de federale minister toepassen, worden ze gedwongen tot illegale handelingen aangezien ze dan verplicht worden zo een register aan te leggen.
M. Antoine Duquesne, ministre de l'Intérieur. - Je confirme en tous points la réponse que j'ai donnée en séance plénière de la Chambre des Représentants, le 30 janvier dernier, à la question orale qui m'avait été posée par M. Jean-Jacques Viseur.
Lorsque la date des élections sera devenue officielle, c'est-à-dire dès la publication au Moniteur belge de l'arrêté royal qui portera convocation des électeurs au scrutin, je prendrai une circulaire qui confirmera sur ce point la jurisprudence constante de la commission permanente de contrôle linguistique. Selon celle-ci, les convocations électorales doivent être établies, dans les six communes de la périphérie bruxelloise ainsi que dans la commune de Fouron, dans la langue que le destinataire utilise ou dont il a demandé l'emploi dans ses rapports avec les autorités locales. Je considère que la circulaire du 28 janvier du ministre flamand des Affaires intérieures est nulle et non avenue car son auteur est manifestement incompétent. Non seulement l'organisation des élection législatives fédérales relève de mes attributions mais, en outre, il ressort clairement de l'article 129, §2, de la Constitution que l'emploi des langues en matière administrative, dans les communes de Bruxelles-Capitale et dans celles qui sont dotées d'un régime linguistique spécial, parmi lesquelles les six communes périphériques et la commune de Fouron, continuent à relever de la compétence exclusive de l'autorité fédérale. Tant les communes de la périphérie que celle de Fouron devront donc appliquer la circulaire que je prendrai en ce sens et non celle du ministre flamand des Affaires intérieures du 28 janvier dernier. Compte tenu de ce que je viens de préciser, le comité de concertation ne me paraît nullement habilité à se prononcer sur cette contestation.
In het koninklijk besluit van 29 juli 1985 betreffende de identiteitskaarten wordt in artikel 4 bepaald dat de vermeldingen op de identiteitskaart naast de titels van de rubrieken, naar keuze van de betrokkene, in het Frans of het Nederlands worden gedrukt in de zes gemeenten van de Brusselse rand evenals in de taalgrensgemeenten, waaronder Voeren.
In artikel 12 van hetzelfde besluit wordt bepaald dat het centraal bestand van de identiteitskaarten onder meer de aanduiding bevat van de taal waarin de burger gevraagd heeft dat zijn kaart wordt uitgegeven, althans in de gemeenten waar hij die keuze heeft.
Aangezien de gemeentelijke bevolkingsdiensten toegang hebben tot de gegevens van dat bestand krachtens artikel 13, paragraaf 1, van voormeld besluit, kunnen voor het opstellen van de oproepingsbrieven de betrokken gemeenten zich eenvoudig schikken naar de rechtspraak van de Vaste Commissie voor Taaltoezicht.
J'en viens à la question que m'a posée M. Happart sur les mesures concrètes que je serais amené à prendre au cas où un bourgmestre ne respecterait pas mes instructions. Il m'étonnerait que les communes concernées refusent d'appliquer mes directives dans une matière qui, comme je viens de l'indiquer, relève de ma compétence exclusive. Ainsi que je l'ai déjà déclaré en réponse à la question du député Viseur, je ne dispose plus de la tutelle sur les communes concernées et le code électoral n'organise par ailleurs aucune tutelle spécifique dans les matières électorales. Cela étant, j'ai demandé à mon administration d'étudier de manière approfondie toutes les pistes susceptibles d'être envisagées en vue d'assurer l'application correcte des lois linguistiques coordonnées. Si l'hypothèse à laquelle vous vous référez devait se produire, je ne manquerait pas de prendre toutes les dispositions utiles en fonction des éléments qui m'auront été communiqués par mon administration.
M. Jean-Marie Happart (PS). - Je vous remercie pour votre réponse qui confirme les lois coordonnées de 1966 sur l'emploi des langues dans les communes à statut linguistique spécial. Je rappelle que, dans ces communes, les habitants sont toujours assujettis à une obligation de déclaration de leur appartenance linguistique. Ils doivent en effet déclarer, lorsqu'ils demandent leur carte d'identité, s'ils appartiennent à la Communauté française ou à la Communauté flamande. Encore heureux qu'il ne faille pas, en plus, faire une déclaration d'appartenance religieuse !
Je vous remercie en tout cas d'avoir confirmé ce qui, selon moi, coule de source : vous êtes le ministre de tutelle des lois à statut linguistique spécial.
De heer Joris Van Hauthem (VL. BLOK). - Ik heb de indruk dat senator Happart de regels niet goed kent. Hij geeft er wel de interpretatie aan die hem goed uitkomt.
Minister Duquesne beweert dat de Vlaamse minister van Binnenlandse Aangelegenheden, de heer Van Grembergen, niet bevoegd is. Het is niet omdat het om federale verkiezingen gaat waarbij de gemeentebesturen de instructies van de federale minister van Binnenlandse Zaken moeten uitvoeren, dat de regels met voeten mogen worden getreden. Minister Van Grembergen is bevoegd voor het toezicht op de gemeenten en heeft daardoor volkomen het recht om aan te geven hoe de regels moeten worden gevolgd.
Minister Duquesne zegt dat de gemeenten gemakkelijk toegang hebben tot het bestand waarin aangegeven wordt in welke taal de inwoners van de zes faciliteitengemeenten hun identiteitskaart hebben aangevraagd. Dat is juist, maar op die manier verplicht hij de gemeenten een register aan te leggen van de taalaanhorigheid, wat verboden is. Hij dwingt die gemeenten dus om illegaal op te treden.
Er is trouwens een precedent waarbij de bestendige deputatie van de provincie Vlaams-Brabant de kosten die de gemeente Sint-Genesius-Rode gemaakt had voor het aanmaken en versturen van de oproepingsbrieven voor de gemeente- en de provincieraadsverkiezingen van 2000, uit de jaarrekening heeft gehaald. Het risico bestaat dus dat de bestendige deputatie dat na de verkiezingen van 2003 opnieuw doet voor de zes faciliteitengemeenten. En dan rijst de vraag wie die kosten zal betalen want dan is de gemeenteontvanger persoonlijk aansprakelijk, tenzij hij gedekt is door het college van burgemeester en schepenen dat in dat geval op zijn beurt aansprakelijk wordt.
De Vlaamse minister heeft aangekondigd dat hij de zaak op de agenda van het Overlegcomité zal laten plaatsen. De verklaring van minister Duquesne dat het Overlegcomité daarvoor niet bevoegd is, laat ik voor zijn rekening. Gelijk welke minister van gelijk welke deelstaat heeft perfect het recht om een punt op de agenda van het Overlegcomité te plaatsen. Minister Duquesne duwt de gemeenten in de illegaliteit en maakt het mogelijk dat de bestendige deputatie van Vlaams-Brabant ook deze keer de kosten uit de verschillende jaarrekeningen zal halen, met alle financiële gevolgen van dien voor de gemeenten.