2-178

2-178

Sénat de Belgique

Annales

JEUDI 31 JANVIER 2002 - SÉANCE DE L'APRÈS-MIDI

(Suite)

Motion déposée en conclusion des demandes d'explications concernant la visite du sénateur Jean-Marie Dedecker au détenu Dutroux à la prison d'Arlon, développées en séance plénière le 23 janvier 2002 (nos 2-667, 2-668, 2-671 à 2-673, 2-675).

M. le président. - Au dispositif, M. Verreycken propose l'amendement nº 1 ainsi libellé :

De heer Wim Verreycken (VL. BLOK). - Ik heb een amendement ingediend omdat ik meen dat deze motie, indien ze niet wordt aangepast, kan worden geïnterpreteerd als een afrekening met een dwarsligger. De morele veroordeling gebeurde hier vorige week al door vertegenwoordigers van alle fracties. De sancties vervat in littera b) van de motie zijn enkel mogelijk na beoordeling door een rechtbank. Het Bureau van de Senaat is geen rechtbank en kan dus ook geen sanctie uitspreken. Zelfs als het Bureau het reglement nog wil wijzigen, zodat het in de toekomst mogelijk is sancties te nemen, is er geen terugwerkende kracht mogelijk.

Ik vraag dan ook littera b) te schrappen en littera a) te handhaven als bevestiging van de uitspraken tijdens het debat van vorige week. Als de Senaat littera b) handhaaft, dan vraag ik de voorzitter een afzonderlijke stemming te organiseren over littera a) en littera b).

De heer Vincent Van Quickenborne (VU-ID). - Ik heb vorige week gezegd dat ik het gebeurde betreur en dat collega Dedecker bij zijn bezoek aan de gedetineerde in de gevangenis van Aarlen een belangrijke fout heeft begaan. Toch is het mijn innige overtuiging dat het niet mijn taak is om een collega-senator terecht te wijzen, laat staan te bestraffen. De Senaat heeft niet eens de bevoegdheid moties van wantrouwen in te dienen tegen de regering. Waar zou hij dan het recht halen dat wel te doen tegen collega's?

Als collega Dedecker strafbare feiten heeft gepleegd, dan moet het parket hem vervolgen en eventueel de opheffing van zijn onschendbaarheid vragen. De kiezer moet uitmaken of het gedrag van collega Dedecker goed of slecht was. Het is niet mijn taak daarover te oordelen.

M. Philippe Monfils (PRL-FDF-MCC). - Je voudrais préciser la portée du vote du groupe PRL-FDF-MCC. Nous avons approuvé les deux éléments de cette résolution parce qu'ils formaient un tout, parce que l'ensemble de notre groupe était solidaire à cet égard et parce que ce texte marquait incontestablement la volonté de considérer l'attitude de notre collègue comme extrêmement critiquable. Cela fait d'ailleurs l'objet du premier alinéa de cette résolution.

J'ai également déclaré, lors de mon intervention en séance publique, que j'estimais que nous étions des hommes libres et que les sanctions éventuelles devaient être prises par notre parti, notre groupe parlementaire et, au-delà, par l'opinion publique, via la position que la personne concernée occupait sur les listes électorales. Cela étant, rien n'empêche le bureau du Sénat de réfléchir à une possibilité de modification du règlement, pour autant que celle-ci ne diminue pas la liberté d'action des parlementaires ou n'aboutisse pas à leur imposer certaines lignes directrices qui ne répondraient pas au souci de préserver la plus grande liberté de chacun, dans des limites reconnues comme généralement acceptables. Nous devons donc être extrêmement prudents à l'égard des travaux que le bureau va entreprendre. Cependant, il n'y a pas de raison de lui retirer la possibilité de réfléchir. C'est dans cette optique que nous voterons les deux alinéas et que, par conséquent, nous repousserons la demande de suppression du second.

M. Philippe Mahoux (PS). - Je voudrais tout d'abord obtenir des informations sur la procédure d'amendement d'une motion déposée avant la fin de la séance au cours de laquelle la demande d'explications a lieu. Je souhaiterais également connaître l'article du règlement qui prévoit la possibilité d'amendement autrement que par le biais d'une réunion des groupes.

Sur le fond, j'ai eu l'occasion d'intervenir au nom de mon groupe lors des demandes d'explications. Je répète que ce qui s'est passé est inadmissible. La fonction de sénateur a été usurpée. En effet, si notre collègue est entré dans la prison et s'il a pu y faire pénétrer deux autres personnes, c'est parce qu'il était sénateur. Il a donc abusé de sa fonction.

Pour le reste, je suis particulièrement attaché à la liberté d'expression politique. Il va de soi que les sanctions qui pourraient être prises ne doivent pas modifier ce que pourraient être la majorité et l'opposition. Enfin, on se méfie beaucoup des sanctions financières ou portant sur l'accès à des postes à responsabilités au sein du Bureau de notre assemblée. Nous prônons le respect des règles et des principes démocratiques contenus dans l'ensemble des traités internationaux. Ces règles doivent être appliquées dans notre assemblée afin d'éviter que des membres de partis qui ne respectent pas la démocratie et les droits de l'homme accèdent à ces fonctions au sein du Sénat.

Mevrouw Jeannine Leduc (VLD). - De VLD heeft gedaan wat ze moest doen en ook de VLD-Senaatsfractie heeft dat gedaan, onder meer door de motie te ondertekenen, die vorige week door alle democratische partijen samen werd ingediend.

Ik ben het volkomen eens met wat de heren Monfils en Mahoux hebben gezegd. Hoezeer we ook gesteld zijn op de vrijheid van de leden van de Senaat, toch vinden we dat een senator als verkozene van het volk niet kan doen wat de betrokkene heeft gedaan. Als leden van de Senaat hebben we een voorbeeldfunctie en daarom zijn wij streng voor onszelf en onze eigen mensen.

De heer Guy Moens (SP.A). - Zonder vooruit te lopen op wat het Bureau zal beslissen over het huidige geval en voor de toekomst, wil ik verwijzen naar het reglement. Dat wordt natuurlijk door de enen naar de letter en door de anderen naar de geest geïnterpreteerd. Laat ons daarom nu niet discussiëren over wat kan en niet kan. Het Bureau moet ter zake de knoop doorhakken.

Er is niet alleen schade berokkend aan de VLD, die daarom een sanctie heeft uitgesproken, maar ook aan de Senaat. Bij de discussie in het Bureau moet dat aspect zonder enige twijfel onder de loep worden genomen, te meer daar ik de beslissing van de VLD begrijp als een duidelijke hint. De partij heeft schade geleden, heeft een straf uitgesproken, maar is bovendien van mening dat ze geen vat heeft op wat de Senaat is aangedaan. Het is een duidelijke aansporing voor de Senaat om daar zelf over de oordelen. Ik meen dan ook dat het Bureau dat ook maar eens op een rustige manier moet doen.

M. René Thissen (PSC). - C'est parce que nous sommes extrêmement soucieux de maintenir la liberté d'action totale des parlementaires que nous pensons qu'il faut intervenir lorsque des dérapages surviennent.

Dans le cas qui nous occupe, il y a eu un abus manifeste de la fonction de parlementaire en vue de mener une action à caractère publicitaire.
Au moment de décider d'une sanction, il est clair que le premier organisme à devoir agir est le parti politique de l'intéressé. Chacun peut avoir son opinion sur les mesures prises par le VLD ; certains peuvent considérer les sanctions prises comme suffisantes, d'autres les estimer insatisfaisantes. Mais l'institution aussi doit se protéger. Si des mesures sont prises, elles doivent surtout avoir un caractère dissuasif, donc préventif. À la Chambre, des mesures ont été édictées concernant le respect du huis clos lors des commissions d'enquête parlementaire. Depuis, il n'y a plus eu d'infraction.

En réfléchissant à la modification de notre règlement en vue d'assurer le bon fonctionnement et la dignité de notre assemblée, j'ai l'espoir que nous pourrons éviter ce type de dérapage.

De heer Hugo Vandenberghe (CD&V). - Wij hebben vorige week in de Senaat een motie ingediend, die door zowat alle partijen werd ondertekend, en waarbij het Bureau wordt verzocht te onderzoeken of een sanctie kan worden opgelegd. We hebben daarover uitvoerig gedebatteerd. Het is duidelijk dat niemand eraan denkt om de parlementaire immuniteit op het vlak van het woord en het stemgedrag te beperken. Niemand in het Bureau zal een visie verdedigen die afbreuk doet aan het grondwettelijk statuut van senator.

We kunnen het ons niet veroorloven lichtzinnig of willekeurig op te treden. Bij exceptionele handelingen, zeker als ze een grote publieke weerslag hebben, moeten we minstens onderzoeken wat de gevolgen zijn voor de werking van onze instelling.

Het gaat daarbij ook over de vraag welk soort parlement we willen. Het politieke leven is vandaag erg gemediatiseerd. Het parlementaire mandaat kan heel verschillend worden uitgeoefend. Als het wordt misbruikt of op de grens van het misbruik wordt uitgeoefend, krijgt het veel meer aandacht van de media dan als het gewoon wordt uitgeoefend door het bijwonen van commissievergaderingen en het optreden als wetgever, wat wel onze eerste taak is. De parlementsleden die zich beperken tot hun normaal parlementair werk hebben het electoraal gezien daarom niet gemakkelijker. Toch hebben ook zij het recht op aandacht voor hun parlementaire activiteit. Dat is ook in het belang van de goede werking van de parlementaire instellingen. Het individuele geval waarover het hier gaat, moet dus beoordeeld worden in het kader van de werking van het parlement. Ik zei het al, de vraag is welk soort parlement we willen.

Wat de interpretatie van het reglement betreft, wijs ik erop dat het recht vooruitgaat omdat op een gegeven ogenblik in de rechtsregel meer wordt gelezen dan er letterlijk in staat. Er is geen enkele reden om die basisregel ook niet vandaag bij de interpretatie van het reglement toe te passen.

Mme Marie Nagy (ECOLO). - Mon parti, cosignataire de la motion, la soutiendra. Je souhaitais néanmoins intervenir pour prendre acte de la décision du groupe VLD de retirer son mandat de membre du Comité R à M. Dedecker, et exprimer notre satisfaction à ce propos. Cette décision nous paraît indispensable étant donné le comportement de cette personne.

Je pense qu'il ne faut surtout pas confondre l'attitude de ce sénateur et celles des autres membres de cette haute assemblée. Autour de ce personnage, nous devons tendre un cordon sanitaire, comme nous en avons dressé un autour d'autres parlementaires qui ne respectent pas les principes démocratiques. Je souhaiterais cependant que les sénateurs qui travaillent bien ou très bien ne soient au grand jamais confondus avec ce personnage et pénalisés même s'ils remplissent leur fonction de manière non conformiste et selon leurs convictions propres.

Par ailleurs, je pense que le Bureau du Sénat doit examiner ce qu'il y a lieu de faire et s'il est opportun de modifier le règlement vu les décisions qui ont été prises par le groupe VLD. C'est le sens du vote qui interviendra tout à l'heure.

Mevrouw Jeannine Leduc (VLD). - Onze collega Jean-Marie Dedecker heeft in het verleden zijn functie als senator op een correcte wijze uitgeoefend. Hij heeft een fout begaan waarvoor hij door de VLD is bestraft. Het Bureau van de Senaat moet zijn werk doen, maar ik aanvaard niet dat hij wordt afgeschilderd als iemand die zijn taak niet naar behoren heeft vervuld.

Mevrouw Jacinta De Roeck (AGALEV). - Een sanctie nemen is niet zo makkelijk. De VLD heeft gedaan wat ze moest doen. Het kwam die partij toe een sanctie op te leggen en ze heeft dat ook gedaan.

Alvorens we als Senaat een sanctie opleggen, moeten we daarover grondig nadenken. Een sanctie opleggen betekent dat we deontologische regels inschrijven in het reglement. We moeten goed nadenken over de gevolgen daarvan.

Waar ik het niet mee eens ben, is het eindeloos praten over sancties die tot niets leiden.

M. le président. - Pour répondre à M. Mahoux, je signale que l'article 73 concernant les motions prévoit que des additions et des amendements peuvent être proposés jusqu'au moment du vote, sauf en ce qui concerne les motions pures et simples.

Nous votons sur l'amendement de M. Verreycken.

Vote nº 11

Présents : 58
Pour : 6
Contre : 50
Abstentions : 2

-L'amendement n'est pas adopté.