2-155 | 2-155 |
De voorzitter. - We stemmen over amendement 697 van de heer Vandenberghe.
Stemming 1
Aanwezig: 61
Voor: 9
Tegen: 45
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen nu over artikel 1.
Stemming 2
Aanwezig: 66
Voor: 48
Tegen: 17
Onthoudingen: 1
-Artikel 1 is aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 701 van heer Vandenberghe.
Stemming 3
Aanwezig: 68
Voor: 20
Tegen: 48
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 782 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 4
Aanwezig: 69
Voor: 14
Tegen: 47
Onthoudingen: 8
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 702 van de heer Vandenberghe.
Stemming 5
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
-Dezelfde stemuitslag wordt aanvaard voor amendement 703 van heer Vandenberghe. Het amendement is dus niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 818 van mevrouw de T' Serclaes.
Stemming 6
Aanwezig: 69
Voor: 4
Tegen: 48
Onthoudingen: 17
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 783 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 7
Aanwezig: 68
Voor: 20
Tegen: 46
Onthoudingen: 2
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 700 van de heer Vandenberghe.
Stemming 8
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 48
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 780 van de heren Galand en Vankrunkelsven.
Stemming 9
Aanwezig: 69
Voor: 12
Tegen: 54
Onthoudingen: 3
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 698 van de heer Vandenberghe.
Stemming 10
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 699 van Vandenberghe.
Stemming 11
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 48
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 761 van de heren Vankrunkelsven en Van Quickenborne.
Stemming 12
Aanwezig: 69
Voor: 7
Tegen: 62
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen nu over artikel 2.
Stemming 13
Aanwezig: 69
Voor: 44
Tegen: 22
Onthoudingen: 3
-Artikel 2 is aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 784 van Nyssens c.s.
Stemming 14
Aanwezig: 69
Voor: 14
Tegen: 49
Onthoudingen: 6
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 705 van Vandenberghe.
Stemming 15
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 819 van mevrouw de T' Serclaes.
Stemming 16
Aanwezig: 69
Voor: 23
Tegen: 45
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 688 van de heer Vandenberghe.
Stemming 17
Aanwezig: 68
Voor: 15
Tegen: 53
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 709 van Vandenberghe.
Stemming 18
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 704 van Vandenberghe.
Stemming 19
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 762 van de heren Vankrunkelsven en Van Quickenborne.
Stemming 20
Aanwezig: 69
Voor: 6
Tegen: 63
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 820 van mevrouw de T' Serclaes.
Stemming 21
Aanwezig: 69
Voor: 11
Tegen: 57
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 821 van mevrouw de T' Serclaes.
Stemming 22
Aanwezig: 69
Voor: 27
Tegen: 41
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 822 van mevrouw de T' Serclaes.
Stemming 23
Aanwezig: 69
Voor: 19
Tegen: 44
Onthoudingen: 6
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 706 van de heer Vandenberghe.
Stemming 24
Aanwezig: 69
Voor: 15
Tegen: 47
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 785 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 25
Aanwezig: 69
Voor: 22
Tegen: 47
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 786 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 26
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 48
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 707 van de heer Vandenberghe.
Stemming 27
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 48
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 766 van de heren Vankrunkelsven en Van Quickenborne en over het subsidiair amendement 838 van de heer Van Quickenborne.
Stemming 28
Aanwezig: 69
Voor: 3
Tegen: 51
Onthoudingen: 15
-De amendementen zijn niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 708 van Vandenberghe.
Stemming 29
Aanwezig: 69
Voor: 21
Tegen: 47
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 763 van de heren Vankrunkelsven en Van Quickenborne.
Stemming 30
Aanwezig: 69
Voor: 3
Tegen: 66
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 710 van Vandenberghe.
Stemming 31
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 690 van mevrouw van Kessel en de heer Vandenberghe.
Stemming 32
Aanwezig: 69
Voor: 27
Tegen: 36
Onthoudingen: 6
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 764 van de heer Vankrunkelsven c.s.
Stemming 33
Aanwezig: 69
Voor: 29
Tegen: 38
Onthoudingen: 2
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 787 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 34
Aanwezig: 69
Voor: 21
Tegen: 47
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 689 van de heer Vandenberghe.
Stemming 35
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 712 van de heer Vandenberghe.
Stemming 36
Aanwezig: 69
Voor: 23
Tegen: 45
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 788 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 37
Aanwezig: 69
Voor: 14
Tegen: 47
Onthoudingen: 8
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 789 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 38
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 713 van de heer Vandenberghe.
Stemming 39
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 790 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 40
Aanwezig: 69
Voor: 21
Tegen: 46
Onthoudingen: 2
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 714 van de heer Vandenberghe.
Stemming 41
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 48
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 791 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 42
Aanwezig: 69
Voor: 14
Tegen: 48
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 715 van de heer Vandenberghe.
Stemming 43
Aanwezig: 68
Voor: 19
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 793 van de heer Dallemagne.
Stemming 44
Aanwezig: 69
Voor: 14
Tegen: 49
Onthoudingen: 6
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 792 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 45
Aanwezig: 69
Voor: 14
Tegen: 49
Onthoudingen: 6
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 717 van de heer Vandenberghe.
Stemming 46
Aanwezig: 68
Voor: 19
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 718 van de heer Vandenberghe.
Stemming 47
Aanwezig: 69
Voor: 15
Tegen: 48
Onthoudingen: 6
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 719 van de heer Vandenberghe.
Stemming 48
Aanwezig: 69
Voor: 24
Tegen: 44
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
-Dezelfde stemuitslag wordt aanvaard voor de amendementen 794 van mevrouw Nyssens c.s. en 823 van mevrouw de T' Serclaes. Deze amendementen zijn dus niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 795 van de heer Dallemagne.
Stemming 49
Aanwezig: 69
Voor: 14
Tegen: 48
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 765 van de heren Vankrunkelsven en Van Quickenborne.
Stemming 50
Aanwezig: 68
Voor: 4
Tegen: 63
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 796 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 51
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 46
Onthoudingen: 3
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 797 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 52
Aanwezig: 69
Voor: 14
Tegen: 48
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 798 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 53
Aanwezig: 69
Voor: 5
Tegen: 49
Onthoudingen: 15
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen nu over artikel 3.
Stemming 54
Aanwezig: 69
Voor: 44
Tegen: 23
Onthoudingen: 2
-Artikel 3 is aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 720 van de heer Vandenberghe.
Stemming 55
Aanwezig: 68
Voor: 19
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 799 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 56
Aanwezig: 68
Voor: 13
Tegen: 49
Onthoudingen: 6
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 721 van de heer Vandenberghe.
Stemming 57
Aanwezig: 68
Voor: 19
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 824 van mevrouw de T' Serclaes.
Stemming 58
Aanwezig: 69
Voor: 27
Tegen: 41
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 825 van mevrouw de T' Serclaes.
Stemming 59
Aanwezig: 69
Voor: 9
Tegen: 44
Onthoudingen: 16
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 722 van de heer Vandenberghe.
Stemming 60
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 723 van de heer Vandenberghe.
Stemming 61
Aanwezig: 68
Voor: 14
Tegen: 48
Onthoudingen: 6
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 724 van de heer Vandenberghe.
Stemming 62
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 48
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 725 van de heer Vandenberghe.
Stemming 63
Aanwezig: 69
Voor: 23
Tegen: 46
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 726 van de heer Vandenberghe.
Stemming 64
Aanwezig: 66
Voor: 20
Tegen: 45
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
-Dezelfde stemuitslag wordt aanvaard voor amendement 727 van de heer Vandenberghe. Het amendement is dus niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 691 van de heer Vandenberghe.
Stemming 65
Aanwezig: 69
Voor: 26
Tegen: 42
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 800 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 66
Aanwezig: 68
Voor: 10
Tegen: 42
Onthoudingen: 16
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 826 van mevrouw de T' Serclaes en de heer Destexhe.
Stemming 67
Aanwezig: 68
Voor: 20
Tegen: 41
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 728 van de heer Vandenberghe.
Stemming 68
Aanwezig: 69
Voor: 18
Tegen: 45
Onthoudingen: 6
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 729 van de heer Vandenberghe.
Stemming 69
Aanwezig: 69
Voor: 15
Tegen: 48
Onthoudingen: 6
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 827 van mevrouw de T' Serclaes.
Stemming 70
Aanwezig: 69
Voor: 27
Tegen: 37
Onthoudingen: 5
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 692 van de heer Vandenberghe.
Stemming 71
Aanwezig: 69
Voor: 14
Tegen: 48
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
-Dezelfde stemuitslag wordt aanvaard voor de amendementen 730 en 693 van de heer Vandenberghe. Deze amendementen zijn dus niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 828 van mevrouw de T' Serclaes en de heer Destexhe.
Stemming 72
Aanwezig: 68
Voor: 27
Tegen: 34
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 731 van de heer Vandenberghe.
Stemming 73
Aanwezig: 69
Voor: 14
Tegen: 47
Onthoudingen: 8
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 732 van de heer Vandenberghe.
Stemming 74
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 733 van de heer Vandenberghe.
Stemming 75
Aanwezig: 69
Voor: 23
Tegen: 46
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 801 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 76
Aanwezig: 68
Voor: 10
Tegen: 48
Onthoudingen: 10
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 829 van mevrouw de T' Serclaes.
Stemming 77
Aanwezig: 69
Voor: 9
Tegen: 42
Onthoudingen: 18
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 734 van de heer Vandenberghe.
Stemming 78
Aanwezig: 69
Voor: 16
Tegen: 46
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 736 van de heer Vandenberghe.
Stemming 79
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 830 van mevrouw de T' Serclaes en de heer Destexhe.
Stemming 80
Aanwezig: 69
Voor: 12
Tegen: 47
Onthoudingen: 10
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 739 van de heer Vandenberghe.
Stemming 81
Aanwezig: 69
Voor: 19
Tegen: 50
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 740 van de heer Vandenberghe.
Stemming 82
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 48
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De heer Josy Dubié (ECOLO). - Ik wilde tegenstemmen.
-Dezelfde stemuitslag wordt aanvaard voor amendement 741 van de heer Vandenberghe. Het amendement is dus niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 737 van de heer Vandenberghe.
Stemming 83
Aanwezig: 69
Voor: 14
Tegen: 48
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
-Dezelfde stemuitslag wordt aanvaard voor amendement 738 van de heer Vandenberghe. Het amendement is dus niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 742 van de heer Vandenberghe.
Stemming 84
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 48
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
-Stemming 85 wordt geannuleerd.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 743 van de heer Vandenberghe.
Stemming 86
Aanwezig: 69
Voor: 23
Tegen: 45
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 744 van de heer Vandenberghe.
Stemming 87
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 48
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
-Dezelfde stemuitslag wordt aanvaard voor amendement 735 van de heer Vandenberghe. Het amendement is dus niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 745 van de heer Vandenberghe.
Stemming 88
Aanwezig: 69
Voor: 14
Tegen: 49
Onthoudingen: 6
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 831 van mevrouw de T' Serclaes.
Stemming 89
Aanwezig: 69
Voor: 27
Tegen: 41
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 832 van mevrouw de T' Serclaes.
Stemming 90
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 42
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 802 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 91
Aanwezig: 69
Voor: 6
Tegen: 48
Onthoudingen: 15
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen nu over artikel 4.
Mevrouw Nathalie de T' Serclaes (PRL-FDF-MCC). - Ik vraag een aparte stemming over paragraaf 1 et 2.
De voorzitter. - We stemmen nu over artikel 4, §1.
Stemming 92
Aanwezig: 69
Voor: 45
Tegen: 21
Onthoudingen: 3
-Artikel 4, §1 is aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen nu over artikel 4, §2.
Stemming 93
Aanwezig: 69
Voor: 45
Tegen: 23
Onthoudingen: 1
-Artikel 4, §2 is aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen nu over artikel 4.
Stemming 94
Aanwezig: 69
Voor: 45
Tegen: 23
Onthoudingen: 1
-Artikel 4 is aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 803 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 95
Aanwezig: 69
Voor: 14
Tegen: 48
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 746 van de heer Vandenberghe.
Stemming 96
Aanwezig: 69
Voor: 15
Tegen: 50
Onthoudingen: 4
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 767 van de heer Vankrunkelsven.
Stemming 97
Aanwezig: 69
Voor: 6
Tegen: 63
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 747 van de heer Vandenberghe.
Stemming 98
Aanwezig: 69
Voor: 23
Tegen: 46
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen nu over artikel 5.
Stemming 99
Aanwezig: 69
Voor: 45
Tegen: 22
Onthoudingen: 2
-Artikel 5 is aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 804 van mevrouw Nyssens.
Stemming 100
Aanwezig: 69
Voor: 14
Tegen: 49
Onthoudingen: 6
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 833 van mevrouw de T' Serclaes.
Stemming 101
Aanwezig: 69
Voor: 17
Tegen: 49
Onthoudingen: 3
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 748 van de heer Vandenberghe.
Stemming 102
Aanwezig: 69
Voor: 14
Tegen: 48
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 834 van mevrouw de T' Serclaes.
Stemming 103
Aanwezig: 69
Voor: 19
Tegen: 43
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 749 van de heer Vandenberghe.
Stemming 104
Aanwezig: 68
Voor: 14
Tegen: 48
Onthoudingen: 6
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 769 van de heer Vankrunkelsven.
Stemming 105
Aanwezig: 68
Voor: 9
Tegen: 50
Onthoudingen: 9
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 768 van de heren Vankrunkelsven en Van Quickenborne.
Stemming 106
Aanwezig: 69
Voor: 9
Tegen: 60
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 813 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 107
Aanwezig: 69
Voor: 7
Tegen: 46
Onthoudingen: 16
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen nu over artikel 6.
Stemming 108
Aanwezig: 69
Voor: 45
Tegen: 21
Onthoudingen: 3
-Artikel 6 is aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 750 van de heer Vandenberghe.
Stemming 109
Aanwezig: 67
Voor: 13
Tegen: 47
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 770 van de heren Vankrunkelsven en Van Quickenborne.
Stemming 110
Aanwezig: 69
Voor: 6
Tegen: 62
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 805 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 111
Aanwezig: 69
Voor: 15
Tegen: 48
Onthoudingen: 6
-Het amendement is niet aangenomen.
-Dezelfde stemuitslag wordt aanvaard voor de amendementen 806 en 807 van mevrouw Nyssens c.s. Deze amendementen zijn dus niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen nu over artikel 7.
Stemming 112
Aanwezig: 69
Voor: 45
Tegen: 22
Onthoudingen: 2
-Artikel 7 is aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 751 van de heer Vandenberghe.
Stemming 113
Aanwezig: 69
Voor: 9
Tegen: 49
Onthoudingen: 11
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 773 van de heren Vankrunkelsven en Van Quickenborne.
Stemming 114
Aanwezig: 69
Voor: 3
Tegen: 51
Onthoudingen: 15
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 781 van de heren Galand en Vankrunkelsven.
Stemming 115
Aanwezig: 69
Voor: 18
Tegen: 34
Onthoudingen: 17
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 754 van de heer Vandenberghe.
Stemming 116
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 771 van de heren Vankrunkelsven en Van Quickenborne.
Stemming 117
Aanwezig: 69
Voor: 6
Tegen: 62
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 772 van de heren Vankrunkelsven en Van Quickenborne.
Stemming 118
Aanwezig: 69
Voor: 3
Tegen: 66
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 694 van de heer Vandenberghe.
Stemming 119
Aanwezig: 69
Voor: 19
Tegen: 50
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 753 van de heer Vandenberghe.
Stemming 120
Aanwezig: 69
Voor: 15
Tegen: 47
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 808 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 121
Aanwezig: 69
Voor: 16
Tegen: 46
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 836 van mevrouw de T' Serclaes en de heer Destexhe.
Stemming 122
Aanwezig: 69
Voor: 27
Tegen: 35
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 752 van de heer Vandenberghe.
Stemming 123
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 809 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 124
Aanwezig: 69
Voor: 19
Tegen: 47
Onthoudingen: 3
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen nu over artikel 8.
Stemming 125
Aanwezig: 69
Voor: 44
Tegen: 23
Onthoudingen: 2
-Artikel 8 is aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 755 van de heer Vandenberghe.
Stemming 126
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 810 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 127
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 48
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen nu over artikel 9.
Stemming 128
Aanwezig: 69
Voor: 45
Tegen: 22
Onthoudingen: 2
-Artikel 9 is aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen nu over artikel 10.
Stemming 129
Aanwezig: 69
Voor: 46
Tegen: 22
Onthoudingen: 1
-Artikel 10 is aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen nu over artikel 11.
Stemming 130
Aanwezig: 69
Voor: 46
Tegen: 21
Onthoudingen: 2
-Artikel 11 is aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 756 van de heer Vandenberghe.
Stemming 131
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 48
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen nu over artikel 12.
Stemming 132
Aanwezig: 69
Voor: 47
Tegen: 21
Onthoudingen: 1
-Artikel 12 is aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 811 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 133
Aanwezig: 69
Voor: 14
Tegen: 48
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen nu over artikel 13.
Stemming 134
Aanwezig: 69
Voor: 47
Tegen: 21
Onthoudingen: 1
-Artikel 13 is aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 757 van de heer Vandenberghe.
Stemming 135
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
-Dezelfde stemuitslag wordt aanvaard voor amendement 758 van de heer Vandenberghe. Het amendement is dus niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 774 van de heren Vankrunkelsven en Van Quickenborne.
Stemming 136
Aanwezig: 69
Voor: 6
Tegen: 63
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 812 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 137
Aanwezig: 69
Voor: 14
Tegen: 48
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 695 van de heer Vandenberghe.
Stemming 138
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 48
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen nu over artikel 14.
Stemming 139
Aanwezig: 69
Voor: 46
Tegen: 21
Onthoudingen: 2
-Artikel 14 is aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 814 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 140
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 49
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 775 van de heren Vankrunkelsven en Van Quickenborne.
Stemming 141
Aanwezig: 69
Voor: 3
Tegen: 51
Onthoudingen: 15
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 776 van de heren Vankrunkelsven en Van Quickenborne.
Stemming 142
Aanwezig: 69
Voor: 6
Tegen: 54
Onthoudingen: 9
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 777 van de heren Vankrunkelsven en Van Quickenborne.
Stemming 143
Aanwezig: 69
Voor: 3
Tegen: 66
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 815 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 144
Aanwezig: 68
Voor: 13
Tegen: 48
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 778 van de heren Vankrunkelsven en Van Quickenborne.
Stemming 145
Aanwezig: 69
Voor: 6
Tegen: 63
Onthoudingen: 0
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 759 van de heer Vandenberghe.
Stemming 146
Aanwezig: 69
Voor: 14
Tegen: 48
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
-Dezelfde stemuitslag wordt aanvaard voor amendement 760 van de heer Vandenberghe. Het amendement is dus niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen nu over artikel 15.
Stemming 147
Aanwezig: 68
Voor: 44
Tegen: 23
Onthoudingen: 1
-Artikel 15 is aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 816 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 148
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 48
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 696 van de heer Vandenberghe.
Stemming 149
Aanwezig: 69
Voor: 20
Tegen: 48
Onthoudingen: 1
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen over amendement 817 van mevrouw Nyssens c.s.
Stemming 150
Aanwezig: 68
Voor: 14
Tegen: 47
Onthoudingen: 7
-Het amendement is niet aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen nu over artikel 16.
Stemming 151
Aanwezig: 69
Voor: 45
Tegen: 22
Onthoudingen: 2
-Artikel 16 is aangenomen.
De voorzitter. - We stemmen nu over het wetsvoorstel in zijn geheel.
Mevrouw Jeannine Leduc (VLD). - Jarenlange inzet van velen, artsen en zorgverleners, die de kreet van zwaar zieken hoorden en er geen gevolg konden aan geven. Bijna twee jaar intens werk van vele senatoren: we hebben geluisterd in de hoorzittingen, op het veld en naar elkaar. Jarenlang lezen en debatteren. Jarenlang zoeken en soms naar huis gaan met meer vragen dan antwoorden.
Uiteindelijk zijn we gekomen tot een - naar ons oordeel - evenwichtig voorstel dat niet alles omvat, dat alleen een oplossing biedt aan meerderjarige bewuste patiënten en dat niet volledig is. Maar het is een start: het recht van een zieke om euthanasie te vragen, niet de plicht; het recht van een arts om euthanasie toe te passen, niet de plicht; het recht van de arts om euthanasie te weigeren; het recht ook op maximale zorg voor de zieke mens.
We kunnen tevreden zijn. Ik wil eenieder danken voor zijn inzet en ik ben vanavond, samen met vele zieken voor wie er geen hoop meer is, een gelukkig mens.
M. Philippe Mahoux (PS). - C'est avec gravité et émotion que nous abordons le vote final de ces propositions de loi sur l'euthanasie et les soins palliatifs.
Le Sénat peut tirer de ces deux années de travail une légitime fierté.
Je voudrais, à cet égard, remercier les services de notre assemblée et, plus particulièrement, le personnel, largement sollicité, des services des commissions de la Justice et des Affaires sociales.
Ces propositions procèdent d'une démarche humaniste et se fondent sur la dignité de l'homme, la reconnaissance de son autonomie et la liberté de conscience. Elles respectent la liberté du malade et celle du médecin, et consacrent, dans une société pluraliste, le droit pour chacun de mourir et de choisir la manière de mourir dans la dignité. Elles assurent la sécurité juridique de ces choix et permettent au médecin qui en a décidé ainsi de poser ce geste ultime d'humanité demandé par le malade.
J'ai la conviction que nos travaux ont rendu la parole à nos concitoyens, mais surtout aux malades, car ils ont permis de lever le tabou de la mort et des conditions de la mort.
Le vote de ces propositions va rendre, j'en suis sûr, un espoir aux malades qui redoutent de perdre leur libre arbitre au moment de quitter ce monde et leurs proches sans la dignité souhaitée.
Répondre à la demande d'une mort réclamée dans le respect des convictions de chacun, assurer le contrôle pour empêcher les dérives, déterminer le cadre du développement des soins palliatifs, c'est concrétiser dans la loi une vision humaniste, tolérante et solidaire de la société. (Applaudissements)
De heer Hugo Vandenberghe (CD&V). - Het is vanzelfsprekend met grote teleurstelling dat ik het woord neem. Grote teleurstelling omdat in de Senaat zelden de woorden zo werden misbruikt als in dit debat. Misbruikt ook in de regeringsverklaring, die een open discussie beloofde, waar iedereen open zou kunnen stemmen.
Het verloop van de besprekingen en de wijze van initiatief nemen tonen aan dat dit niet het geval is en dat de regeringspartijen systematisch onze inbreng, hoe beperkt hij ook moge zijn, hebben afgewezen. Deze paarsgroene methode toont aan dat men met deze wet een politiek en ideologisch signaal heeft willen geven, een vlaggenschip heeft willen laten binnenvaren over de "dekolonisering" van het privé-leven.
We zijn zeer teleurgesteld, maar ook bijzonder bezorgd omdat de Senaat niet bij machte was een synthese na te streven tussen de aan de orde zijnde grote beginselen - wat nochtans noodzakelijk is in een democratisch debat - en dat men zonder meer een beginsel van markteconomie als een ethisch beginsel heeft vooropgesteld, te weten het zelfbeschikkingsrecht. Dit betekent voor ons dat deze wet op niet-aanvaardbare wijze het doden van een andere mens banaliseert.
Daarenboven is deze wet uitzonderlijke gebrekkig en gevaarlijk. Een eminent journalist schreef vandaag: een pamflet wordt wet. Gevaarlijk omdat de wet de toestand van mensen in een stervensfase gelijkstelt met mensen die niet met deze fase worden geconfronteerd. Gebrekkig omdat een wet zal worden goedgekeurd waarvan de overtreding niet op een aangepaste wijze wordt bestraft. Gebrekkig ook omdat de wet enkel vrijblijvende lippendienst bewijst aan de palliatie, maar die niet echt integreert in de besluitvorming.
Er zijn stemmingen die historisch zijn omdat ze een scheur uitmaken in de tijdslijn. Men zal er dan ook in de geschiedenis voor ter verantwoording worden geroepen.
Wij stemmen tegen omdat we vinden dat het inderdaad een start zal zijn, een start van een hellend vlak in de beschaving dat we niet mee willen bewandelen.
M. Philippe Monfils (PRL-FDF-MCC). - Autonomie, liberté, responsabilité et dignité, tels sont les mots forts qui sous-tendent la philosophie de la proposition sur laquelle nous allons voter. La loi n'impose pas de diktat à l'égard des choix personnels. Patients comme médecins sont libres dans l'expression de leur volonté. Libres de demander ou non, d'accepter ou non. Personne ne peut dire que cette loi lui impose un type de comportement.
Quelle différence avec l'attitude que nous avons connue pendant près de vingt ans où, dans le domaine éthique, l'interdit était quasiment inscrit dans les déclarations gouvernementales ! Cette période est révolue ; enfin, des débats ont lieu en matière éthique. Les conceptions différentes s'affrontent ; les tabous sont levés.
Demain, d'autres défis nous attendent : la recherche sur le vivant, la question du clonage, le droit de la famille, le problème de la drogue. Ce sera l'honneur du Sénat de prendre attitude, dans le consensus si c'est possible et en assumant les divergences si elles sont inconciliables.
Dans un monde où chacun recherche son identité, ses points de repère, les axes de sa personnalité, plus que jamais les débats d'idées sont essentiels. A nous, sénateurs, de les mener à bien.
Mevrouw Myriam Vanlerberghe (SP.A). - Allereerst dank ik al degenen die hebben bijgedragen tot dit eindresultaat, meer bepaald de diensten, de commissievoorzitter en alle commissieleden.
Dit is inderdaad een historisch moment. Onze fractie zal het wetsvoorstel met overtuiging goedkeuren. Wij doen dit uit respect voor de ongeneeslijk zieke en zwaar lijdende patiënten die het leven niet langer als een recht zien, maar als een pijnlijke plicht. Voor die mensen is er slechts één uitweg, namelijk het recht te zeggen dat het genoeg geweest is omdat ze het leven niet meer aankunnen.
M. René Thissen (PSC). - Le vote qui va intervenir dans quelques instants est une étape, certes importante, mais une étape, dans un cheminement qui va se poursuivre et qui amènera encore beaucoup de réflexions.
Nous étions et nous restons preneurs de ce débat, et nous nous réjouissons de la prise de conscience effective de l'importance des soins palliatifs. Aujourd'hui, des moyens sérieux commencent à être attribués à cette politique et à ses objectifs.
En ce qui concerne le débat sur l'euthanasie, il faut bien constater que les discours étaient pratiquement identiques sur les intentions, mais que les motivations étaient divergentes. Tout le monde voulait sortir l'euthanasie de la clandestinité et aboutir à plus de transparence. Tout le monde veut encadrer la fin de vie avec des services et des soins de qualité. Tout le monde veut éliminer la souffrance, même si cela peut aboutir à un petit raccourcissement de la vie. Et tout le monde partage l'idée selon laquelle l'accord du patient est indispensable.
Mais il reste des divergences profondes. Nous ne voulons pas d'une seule loi qui règle la problématique des personnes en fin de vie et de celles qui ont encore de longues années à vivre. Nous ne voulons pas que les mineurs soient concernés par cette loi. Nous ne croyons que l'on va régler la problématique de toutes les pressions sociales, économiques qui peuvent peser sur les malades et sur les médecins par rapport à la fin de la vie. Nous croyons que cette loi est impraticable dans beaucoup de cas et nous ne voulons pas non plus d'une esquive de responsabilité grâce à une autorisation pure et simple.
Enfin, nous l'avons dit et des pas ont été accomplis dans ce sens, nous aurions souhaité que la décision soit davantage multidisciplinaire.
Non, le débat ne se résume pas à la question de savoir si l'on est pour ou contre l'euthanasie. Je crois que la qualité de la vie dépend énormément du regard que portent les autres personnes sur une personne en fin de vie. Abandonner d'office la totalité de la décision au patient risque de dégager l'entourage médical et familial, et finalement la société, d'une partie de son devoir de solidarité.
La proposition, qui nous est soumise, banalise un geste extrêmement grave et douloureux, qui devrait rester exceptionnel, apprécié au cas par cas, et non soumis à une simple autorisation.
Que chacun puisse bien vivre jusqu'à l'instant ultime et que chacun assume ses vraies responsabilités, c'était cela l'objectif.
Le vote qui sera exprimé librement par chacun des membres de notre groupe est le résultat d'une réflexion individuelle, alimentée par un grand nombre d'expériences de vie, mais aussi par une réflexion collective entre collègues, imprégnée de la volonté de permettre à chacun d'entrer dans la mort avec la plus grande sérénité vis-à-vis de lui-même et des autres.
Mevrouw Gerda Staveaux-Van Steenberge (VL. BLOK). - Het debat van vandaag is zeer belangrijk. Het is immers een debat over de fundamentele visie op de maatschappij, over de visie op de mens in zijn totaliteit. Herhaaldelijk werd hier gezegd dat het niet gaat om een tegenstelling tussen gelovigen en vrijzinnigen of tussen conservatieven en progressieven. Dat is ook zo, maar mevrouw Leduc heeft een andere tegenstelling naar voren geschoven. Verscheidene keren zei ze dat het vandaag gaat om de tegenstelling tussen zij die het wel en zij die het niet hebben meegemaakt. Volgens mevrouw Leduc is het voor iemand die persoonlijk geconfronteerd werd met een terminale kankerpatiënt immers onmogelijk tegen een wetsvoorstel over euthanasie te stemmen. Dat zou een mens zonder hart zijn. Welnu, het is deze week precies drie jaar geleden dat mijn echtgenoot thuis stierf aan een hersentumor ten gevolge van longkanker. Ik heb het dus meegemaakt en toch zal ik tegen dit wetsvoorstel stemmen. Ik sta hier immers niet als weduwe van een kankerpatiënt, maar als wetgever en als wetgever heb ik de taak wetten goed te keuren in het belang van de hele maatschappij. Een wetgever moet goede wetten maken, maar deze wet heeft een onvoldoende maatschappelijk draagvlak en is juridisch en inhoudelijk slecht. De Vlaams-Blokfractie kiest voor een maatschappij waarin het verbod om te doden en het recht op waardig leven én waardig sterven centraal staan. Een samenleving die elk individu de exclusieve autoriteit van zijn optreden laat zijn, is voor ons ten dode opgeschreven. Vrijheid voor elke mens veronderstelt verantwoordelijkheid van en voor iedereen.
Mme Marie Nagy (ECOLO). - Ce moment est important pour le Sénat ; il est l'aboutissement d'un véritable débat de société. Il y a lieu de remercier tous les collègues dont le travail à permis d'aboutir à un texte qui est, aujourd'hui, bien meilleur qu'au départ. Ayant écouté et entendu les remarques des uns et des autres, tant au Sénat qu'en dehors, nous avons pu répondre à un certain nombre de préoccupations et rassurer un certain nombre de personnes, qu'il s'agisse ou non de médecins.
Le texte qui est aujourd'hui soumis à notre vote et qui, je le pense, sera adopté, ne doit ni stigmatiser ni choisir. Il ne doit pas définir ce qui est une bonne mort et ce qui ne l'est pas. Il doit simplement permettre à chacun, s'il le souhaite, d'obtenir qu'il soit accédé à sa demande d'euthanasie, dans certaines conditions. Le plus important est de n'imposer à personne une manière de mourir. En ce sens, l'ampleur prise par les débats dès qu'ils avaient trait aux soins palliatifs, a montré combien notre société avait besoin de discuter de la mort, de la vieillesse, des maladies graves, de la médecine. Je considère que le Sénat accomplit aujourd'hui une oeuvre très humaine.
Mevrouw Jacinta De Roeck (AGALEV). - We hebben de tijd genomen om tot dit resultaat te komen. In het wetsvoorstel zijn heel wat aspecten uit de hoorzittingen en uit persoonlijke contacten opgenomen. Het is een goede wet die rechtszekerheid biedt zowel voor de patiënt als voor de arts. Het zal voor de patiënt nooit gemakkelijk zijn om euthanasie te vragen en voor de arts zal het altijd moeilijk blijven om euthanasie toe te passen, maar de mogelijkheid zal er zijn. Ons werk is spijtig genoeg niet af. Deze wet zal geëvalueerd worden. Er blijven immers nog twee heikele punten, namelijk hulp bij zelfdoding en de euthanasie voor jongeren en kinderen.
De heer Patrik Vankrunkelsven (VU-ID). - De VU-ID-fractie zal vanuit de oppositie ja zeggen tegen deze wet. Dat op zich is al een belangrijk signaal We hebben trouwens op een positieve manier meegewerkt aan de totstandkoming ervan. We stemmen voor omdat we van mening zijn dat er een regeling moet komen en omdat die noodzaak opweegt tegen een aantal onvolkomenheden in de wet.
Ik betreur wel dat we niet een nog grotere consensus hebben kunnen bereiken. Ik vrees ook dat we ietwat voorbarig zijn geweest door de niet-terminaal zieken op te nemen in deze wet.
We stemmen ja omdat we het belangrijk vinden dat de artsen van nu af aan, als het leven onmenselijk is geworden, een humane, ik durf zelfs te zeggen een christelijke daad kunnen stellen door mensen op een waardige manier te laten sterven. De wet neemt de rechtsonzekerheid weg bij de artsen die vandaag samen met hun patiënt op ethische gronden tot de overtuiging komen dat euthanasie noodzakelijk is.
Euthanasie wordt ook vandaag al toegepast. Ik ben ervan overtuigd dat euthanasie in de toekomst op een meer zorgvuldige manier zal gebeuren.
Tot slot vind ik het belangrijk dat deze wet een taboe helpt doorbreken, een taboe over het levenseinde en over de ontluistering van het leven. De wet helpt ook een leugen uit de wereld helpen, een leugen die nog leeft bij de twee kanten: bij de patiënt die met zijn angsten zit, en bij de arts die de waarheid niet durft te zeggen. Ik ben ervan overtuigd dat deze wet op de euthanasie het debat over het levenseinde en de openheid daarvoor zal vergroten. Daardoor kunnen we ook met meer gemak en openheid spreken over palliatieve zorgverlening. Daarom zal deze wet ook de toepassing van palliatieve zorgverlening op het einde van het leven niet doen afnemen, maar stimuleren.
De heer André Geens (VLD). - Ik zal uiteraard voor dit wetsvoorstel stemmen. Ik ben blij dat het tot stand is gekomen en ik dank al degenen die daartoe een bijdrage hebben geleverd.
We zullen zien dat de medische wetenschap nog sterk zal evolueren. Er zal nog vaak over deze en andere thema's die de maatschappij beroeren moeten worden gediscussieerd in de Senaat, de Kamer of een ander gremium dat politiek belangrijke beslissingen moet nemen.
Hoewel ik dit wetsvoorstel zal steunen, bevat het een aantal zaken die me persoonlijk - ik benadruk persoonlijk - tegenstaan. Ik denk hierbij aan de complexiteit van dit wetsvoorstel. Die is tot stand gekomen precies omdat de voorstanders van dit voorstel getracht hebben de steun van zoveel mogelijk leden te verkrijgen. Sommigen beweren dat niet naar hen werd geluisterd. Ik vind dat men precies vaak te veel heeft geluisterd naar één mening. Daardoor is de complexiteit toegenomen en zal de wet moeilijker toe te passen zijn.
Eén element in dit wetsvoorstel stoort me bijzonder erg: de vijfjarige termijn voor de wilsverklaring. Een wilsverklaring kan te allen tijde teruggetrokken worden. De herbevestiging vragen van een wilsverklaring binnen het kader van het levenseinde is een hypotheek voor diegenen die een wilsverklaring schrijven om niet in bepaalde omstandigheden terecht te komen. Het gaat om mensonwaardige omstandigheden, waarin men geen meester meer is over zijn eigen geest. Deze bepaling stoort me persoonlijk heel erg. Ik denk dat in de toekomst hierover ten gronde zal worden nagedacht.
Ik herinner aan de buitengewoon interessante toespraak van de heer Roelants du Vivier, waarmee ik het voor 100% eens ben. Hij heeft gezegd dat het helemaal niet gaat over het gelijk van de ene of van de andere. Het gaat erom dat door deze wet een begin is gemaakt met het scheppen van de keuzemogelijkheid, het niet opleggen van een manier van leven en denken van de ene aan de andere. Daarbij wordt de vrijheid en het respect voor de zelfbeschikking gegarandeerd.
De voorzitter. - We stemmen nu dus over het wetsvoorstel in zijn geheel.
Stemming 152
Aanwezig: 69
Voor: 44
Tegen: 23
Onthoudingen: 2
-Het wetsvoorstel is aangenomen. (Applaus op talrijke banken)
-Het zal aan de Kamer van volksvertegenwoordigers worden overgezonden.