2-108 | 2-108 |
M. le président. - Je vous propose de joindre la discussion de ces projets de loi. (Assentiment)
Mme Clotilde Nyssens (PSC), rapporteuse. - J'ai l'honneur de présenter le rapport relatif au projet de loi modifiant le titre III, deuxième partie, livre III du Code judiciaire concernant les structures du Barreau.
Ce projet, émanant de la Chambre, est fondé sur six propositions de loi - en particulier celle de M. Erdman - et vise à adapter l'Ordre des avocats aux réalités de fait existantes. En effet, comme vous le savez, l'Ordre national des avocats est déjà mort et deux conférences, l'une francophone et l'autre néerlandophone, ont pris le relais en reprenant les compétences de l'Ordre national des avocats.
Il s'agit d'un projet sensible qui correspond à un équilibre et à un compromis entre tous les groupes politiques de la Chambre qui y ont travaillé.
Le projet comporte, tout d'abord, la reconnaissance légale de deux conférences, de deux Ordres des avocats, un Ordre francophone et un Ordre néerlandophone. Ces organes existent déjà à l'heure actuelle sous forme de conférences.
Ensuite, la création d'un Conseil fédéral des barreaux en vue de la concertation entre ces deux Ordres est prévue.
En outre, le projet comporte la création d'un Collège arbitral sans préjudice de la compétence du Procureur général près la Cour de cassation au cas où il y aurait des recours en annulation contre les règlements pris par les Ordres respectifs des avocats.
Enfin, ces points essentiels du projet ont été examinés avec attention par le Sénat qui ne s'est pas contenté d'avaliser le projet de la Chambre puisqu'il a procédé à deux auditions. Ces auditions nous ont confortés dans notre idée que ce texte constituait un équilibre serein entre les Ordres des avocats néerlandophones et francophones. En effet, Me Glansdorff, venu pour la conférence des barreaux francophones et germanophones et Me Boliau, venu pour la conférence des barreaux néerlandophones, nous ont fait part du caractère sensible, à leurs yeux, du projet.
En bref, les discussions du Sénat ont porté sur la qualification du projet. En effet, certaines dispositions relevant de l'article 77 de la Constitution, et non de l'article 78, la commission de concertation a donc été saisie de cette problématique et des articles ont été requalifiés.
En ce qui concerne l'appellation des nouvelles structures du barreau, à la Chambre, il avait été décidé de garder le terme « Conférence », tant pour la Conférence néerlandophone que pour la Conférence francophone et germanophone et, par le biais d'amendements de M. Vandenberghe, sur lesquels les Ordres respectifs ont été consultés, le Sénat a décidé de modifier l'intitulé de ces Conférences et de les appeler respectivement « Ordre des barreaux francophones » et « Ordre des barreaux flamands ».
L'ampleur des missions des deux organes créés par le projet, à savoir le Conseil fédéral des barreaux, qui a une mission de concertation et une compétence uniquement consultative, et le Collège arbitral. Cette mission du Conseil fédéral a été longuement discutée, certains souhaitant des missions plus larges tendant vers des compétences de décision, d'autres désirant des missions plus restreintes, trouvant que le projet accordait trop de missions à ce Conseil fédéral des barreaux.
De même, de nombreuses discussions ont porté sur le Collège arbitral : celui-ci peut être saisi par voie de recours d'annulation des règlements des différents Ordres. On a discuté sur le caractère constitutionnel de ce Collège et là aussi, les différences de sensibilités entre le nord et le sud se sont exprimées.
On a longuement discuté de l'implication du projet sur la déontologie ou plus exactement, les déontologies futures des avocats, étant donné que l'on s'oriente fatalement vers un plus grand nombre de déontologies différentes, voire divergentes. Tel est déjà le cas bien entendu, puisque dans chaque arrondissement, dans chaque barreau, les sensibilités sont différentes.
On a parlé aussi de la représentation des barreaux au niveau international et européen et de la manière dont ces différents Ordres allaient désormais être représentés. On a aussi évoqué la discipline, plus particulièrement en matière de déontologie, de concurrence, de publicité, des honoraires des avocats, tout cela dans une optique éventuelle de divergences sans cesse croissantes entre les différents Ordres.
Voilà, en gros, les points qui ont fait partie de la discussion. Le Sénat a amendé le projet mais pas fondamentalement ; par conséquent, l'équilibre entre le nord et le sud obtenu à la Chambre n'a pas été modifié au Sénat. Quelques amendements d'ordre technique ont été retenus. L'amendement principal concerne l'appellation. Quant au fond, un deuxième amendement prévoit que font désormais partie de l'Ordre des avocats, non seulement les avocats inscrits au tableau et les stagiaires ayant au minimum deux ou trois ans de barreau, mais aussi tous les stagiaires. C'est d'ailleurs peut-être à l'initiative de stagiaires de la commission que notre attention a été focalisée sur ce point. Pour le reste, il s'agit d'amendements techniques et de forme.
Il n'empêche que la commission a examiné ce projet en profondeur. Celui-ci est en quelque sorte jumelé à un projet de loi modifiant le code judiciaire, la loi du 8 août 1983 organisant un registre national des personnes physiques et la loi du 13 mars 1973 relative à l'indemnité en cas de détention préventive inopérante afin de tenir compte des nouvelles structures du barreau. Il ne s'agit que d'une adaptation de loi étant donné l'adoption du nouveau projet de loi concernant l'Ordre des avocats.
De heer Hugo Vandenberghe (CVP). - De aanpak van de problemen bij de advocatuur door het Parlement heeft lang geduurd, ongetwijfeld onder invloed van de cultuur die aan de balies heerst. Langzaamheid past grote zaken. Mijn vaststelling moet dus niet als kritiek worden geïnterpreteerd. De Kamer heeft zeer veel tijd nodig gehad om een oplossing te vinden voor een probleem dat in een impasse was geraakt en waarbij zelfs tegen elkaar procedures werden gevoerd.
Dit ontwerp is belangrijk. De Nationale Orde van Advocaten, die nog geen definitief profiel had aangenomen, wordt gewijzigd, in zekere mate gedefederaliseerd - een koepel wordt behouden - en er worden nieuwe structuren aangeboden voor de werkzaamheden van de Vereniging van Vlaamse balies en de Conférence des barreaux francophones et germanophones. De naam van deze verenigingen wordt, op voorstel van de balies, gewijzigd.
Het ontwerp omvat drie pijlers: een wettelijke erkenning van de beide Ordes, de oprichting van een Federale Raad van de balies met het oog op het overleg tussen beide instellingen en de mogelijkheid om betwistingen over materies die de balies aanbelangen, voor te leggen aan een scheidsrechterlijk college, onverminderd de bevoegdheid van de Procureur-generaal bij het Hof van Cassatie.
De commissie voor de Justitie van de Senaat heeft het ontwerp op belangrijke punten aangepast. Het is positief dat we de vertegenwoordigers van de instellingen opnieuw hebben kunnen horen, teneinde hun visie te kennen en daarover met hen een discussie te voeren. Die discussie had onder meer betekenis voor de belangrijkste inhoudelijke bezwaren die de CVP naar voren had gebracht, met name de tweehoofdige procedure om bepaalde problemen op te lossen: enerzijds de mogelijkheid om betwistingen aan het scheidsgerecht voor te leggen en anderzijds de mogelijkheid om bij de Procureur-generaal vorderingen tot nietigverklaring in te stellen voor reglementen die onregelmatig zijn aangenomen of in strijd zijn met de wet. Ons tweede bezwaar betrof de institutionalisering van het scheidsgerecht. Wij vonden een geval-per- geval-optreden van dit scheidsgerecht wenselijk, namelijk dat dit enkel zou optreden indien na het verplicht overleg in de schoot van de Federale Raad van de balies het advies van deze Federale Raad niet wordt aanvaard door één van beide instellingen. Dergelijke regeling zou de vorderingen tot nietigverklaringen beperkt hebben tot hoogst uitzonderlijke gevallen. Tenslotte vonden we dat de unanimiteit van de stemmen in elke taalgroep van de Federale Raad van de balies wenselijker in plaats van de huidige drievijfde meerderheid van stemmen, hetgeen de autonomie van de instellingen zou hebben versterkt.
De amendementen die we hebben ingediend op deze punten, zijn evenwel niet aangenomen. Ik verwijs naar het verslag waarin ons standpunt wordt uiteengezet, namelijk dat de redenen waarop een mogelijk verhaal zou kunnen steunen, veel te ruim worden geformuleerd in verband met de gronden van nietigverklaring. Indien zeer ruime vormen van verhaal bestaan, is er een bedreiging van feitelijke uitholling van de twee afzonderlijke ordes die nu worden opgericht.
Wij vinden de elasticiteit van het ontwerp te groot, te meer daar de verbeelding en de creativiteit van de advocatuur geen grenzen kent. Als de elasticiteit en de grenzeloze verbeelding met elkaar worden gecombineerd, wordt het toepassingsgebied wel heel erg ruim. Spijtig genoeg hebben wij onze collega's commissieleden niet van onze argumenten kunnen overtuigen.
Zoals de voorzitter reeds heeft beklemtoond, kon er wel overeenstemming worden bereikt over de naamgeving van beide instellingen. De benamingen "Orde van de Vlaamse Balies" en "Ordre des Barreaux francophones et germanophones" liggen beter in de mond en werden dan ook aangenomen.
Ook ons amendement tot wijziging van artikel 431 van het Gerechtelijk Wetboek werd aangenomen. Ingevolge deze wijziging wordt het onderscheid tussen advocaten die reeds twee jaar op de lijst van de stagiairs zijn ingeschreven en zij die dat niet zijn, opgeheven. Dat is een belangrijke verbetering.
De orde van advocaten bestaat voortaan uit alle advocaten die op de "Tableaus" of op de lijst van stagiairs zijn ingeschreven, ongeacht de anciënniteit van deze laatsten. Zodoende blijkt de belangstelling van de Senaat voor de jeugdigste burgers, in casu de jongste advocaten en daarmee komen we tegemoet aan de wensen van onze zeer aandachtige collega Van Quickenborne.
Het ene tegen het andere afgewogen en vanuit onze natuurlijke positieve ingesteldheid zal onze fractie dit ontwerp goedkeuren.
Mevrouw Martine Taelman (VLD). - Het verslag van mevrouw Nyssens heeft de discussie in de commissie klaar en duidelijk weergegeven.
Als confederale staat leeft België steeds op als er communautaire tegenstellingen opduiken, en die zijn legio. Ook in het dossier van de splitsing van de Nationale Orde van Advocaten stonden de leeuw en de haan weer klaar voor de aanval.
Een en ander is gebleken uit de mediahetze van vorige zomer, maar ook uit de hoorzittingen die door de Senaatscommissie voor de Justitie werden georganiseerd met de heer Glansdorff, voorzitter van de "Conférence des barreaux francophones et germanophone" en anderzijds met mevrouw Boliau, voorzitster van de Vereniging van Vlaamse Balies.
Uit hun toespraken is gebleken dat de Vlamingen meer gewonnen waren voor twee volledig autonome ordes, en dus voor een externe autonomie, terwijl de Franstaligen een overkoepelende structuur met beslissingsbevoegdheid verkozen, en dus een beperktere autonomie. Dit laatste klonk vreemd als men weet welke stelling de Franstaligen hebben verdedigd bij de splitsing van de Orde te Brussel in 1982.
De Nationale Orde werd opgericht in 1967 en had tot doel de verschillende plaatselijke reglementen van de verschillende balies een te maken zoals overigens bepaald wordt in artikel 494 van het Gerechtelijk Wetboek. Daarbij wordt dan gewaakt over de beginselen van waardigheid, rechtschapenheid en kiesheid, die aan het beroep ten grondslag liggen, zoals bepaald in artikel 456 van het Gerechtelijk Wetboek.
De vraag of de Nationale Orde daarin geslaagd is, is mijns inziens retorisch aangezien het verschil in visie van determinerend belang is geweest voor de gebeurtenissen die zich in de Nationale Orde sedert 1997 hebben voorgedaan.
Ik ben het tot slot eens met zowel mevrouw Nyssens als de heer Vandenberghe die verklaarden dat dit wetsontwerp steunt op drie pijlers. Er wordt enerzijds voorzien in een wettelijke erkenning van wat vroeger de Vereniging van Vlaamse Balies was en na amendering in de Senaatscommissie De Orde wordt genoemd en anderzijds de Conférence des Barreaux francophones et germanophones.
Er wordt een Federale Raad van de Balies opgericht met het oog op het overleg tussen beide instellingen. Betwistingen over materies die beide instellingen aanbelangen, zullen kunnen worden voorgelegd aan een scheidsrechterlijk college, onverminderd de bevoegdheid van de procureur-generaal bij het Hof van Cassatie.
Ondanks de al dan niet terechte gevoeligheden langs beide zijden van de taalgrens, is er een tekst op tafel gekomen die door alle partijen wordt beschouwd als werkbaar en als een verbetering ten opzichte van het huidige systeem.
Zelfs de Vereniging voor Vlaamse Balies, die eerst extreem gekant was tegen het voorliggende ontwerp, zag na verloop van tijd in dat het wel werkbaar moet zijn. Mevrouw Boliau heeft tijdens de hoorzitting letterlijk verklaard dat de Vlaamse advocaten bereid zijn het met voorliggende tekst te proberen, evenwel met het uitdrukkelijke verzoek de structuren op geen enkele wijze nog te verzwaren. Ik denk dat alle partijen het hier nu mee eens zijn. Ze zullen alleszins gelukkig zijn met de naamswijziging die de Senaat voorstelt.
De toekomst zal moeten uitwijzen of de voorliggende structuur de meest geschikte is. De VLD-fractie is er wel van overtuigd dat ze werkzaam is. Alles hangt echter af van de personen die er moeten mee werken. De bal ligt nu terug in het kamp van de dames en heren advocaten langs beide zijden van de taalgrens.
De moderne rechtsstaat is volop in beweging. We hebben te maken met een moderne justitie en een eengemaakte federale politie. Deze tekst biedt nu ook de mogelijkheid om het beroep van advocaat langs beide zijden van de taalgrens op een dynamische wijze te laten evolueren.
Natuurlijk zullen ook nu bepaalde personen uit deze beroepsgroep zoeken naar manieren om de werking van de twee ordes in hoge mate te belemmeren teneinde zo hun gelijk aan te tonen. Daarmee bewijzen ze dit land echter geen dienst. De keuze is aan hen. De VLD-fractie heeft haar keuze gemaakt, de strijd gestaakt en het compromis aanvaard. Met een gezamenlijke inzet komen we weer een stap dichter bij de realisering van een betere rechtsstaat.
Mme Clotilde Nyssens (PSC), rapporteuse. - Le groupe PSC approuvera ce projet qui a trouvé un certain équilibre entre les sensibilités du Nord et du Sud du pays.
Il est vrai que j'avais, au nom de mon groupe, déposé un amendement tendant à augmenter les compétences du Conseil fédéral. J'aurais aimé que cet organe dispose d'un pouvoir de décision sur certains points en matière de déontologie afin d'éviter que les barreaux ne se constituent dans une fuite en avant des déontologies divergentes.
Cependant, après l'audition de Me Glansdorff, on nous a bien fait comprendre que le texte avait atteint son équilibre et qu'il aurait été vain de plaider pour un retour en arrière par rapport à la situation de fait des barreaux. J'aurais aussi souhaité plus de clarté sur la représentation fédérale des barreaux aux niveaux européen et international. Le texte n'exclut pas cette représentation.
L'équilibre réalisé à la Chambre a été conservé au Sénat et différents amendements s'accordant plus encore aux sensibilités du Nord ont été repoussés. C'est pourquoi, notre groupe votera pour ce projet.
Mevrouw Gerda Staveaux-Van Steenberge (VL. BLOK). - De voorgeschiedenis van dit ontwerp is door iedereen gekend. Uit deze geschiedenis is echter nogmaals gebleken dat Vlamingen er inzake justitie een heel andere opvatting op nahouden als Franstaligen. De verstandhouding tussen Vlamingen en Franstaligen in de orde was dermate verziekt dat er een oplossing moest komen.
Na het probleem onwaarschijnlijk lang werd meegesleept, vooral om de unitaire structuur te behouden, werd in de Kamer uiteindelijk het wetsvoorstel Erdman ingediend. De vereniging van Vlaamse balies was het eens met dit voorstel, dat zou leiden tot een grote autonomie van de beide ordes. Achter de schermen voerden de Franstaligen echter allerlei gesprekken omdat zij niet konden aanvaarden dat de unitaire structuur van de nationale orde zou verdwijnen. De heer Giet diende bijgevolg een aantal amendementen in, waardoor de autonomie voor de twee ordes werd afgezwakt. De standpunten van de Vereniging van Vlaamse balies werden opzij geschoven. Dank zij de steun van de Vlaamse meerderheidspartijen werden de amendementen van de heer Giet goedgekeurd.
Het afgezwakte wetsvoorstel Erdman werd vervolgens naar de Senaat overgezonden. De commissie voor de Justitie hoorde de voorzitters van respectievelijk de Vereniging van Vlaamse balies en de Conférence des Barreaux francophones et germonophones. Tijdens deze hoorzitting kwam opnieuw tot uiting dat de standpunten van beide partijen ver uiteen liggen. Het punt van blijvende betwisting betreft het al dan niet bestaan van een koepel om het overleg tussen beide ordes tot stand te brengen. De voorzitster van de Vereniging van Vlaamse balies bleef erbij dat problemen op een volwassen manier moeten worden aangepakt, zonder dat er sprake mag zijn van dwangmatig overleg. Men kan overleg plegen omdat dit verrijkend is, niet omdat het wordt opgelegd. De VVB bleef bij het standpunt dat de gecreëerde overlegstructuren oubollig zijn en dat de advocaten die overleg wensen te plegen, dit niet noodzakelijk moeten doen binnen het keurslijf van een structuur.
De VVB was het in verregaande mate eens met het oorspronkelijke wetsvoorstel van de heer Erdman, waarbij werd gedacht aan een federale raad, samengesteld uit advocaten van beide verenigingen, met aan het hoofd de stafhouder van het Hof van Cassatie. Deze federale raad zou advies verlenen en het overleg organiseren. Deze structuur zou slechts in uitzonderlijke gevallen in werking moeten treden en de partijen zouden zelf wel overleg plegen wanneer zij dat nodig achten. Een tweede instelling is het arbitragecollege, waartoe beide verenigingen zich kunnen wenden als een reglement onregelmatig zou zijn aangenomen of wanneer dit gepaard zou gaan met machtsoverschrijding. De door de Franstalige partijen en de Vlaamse meerderheidspartijen goedgekeurde amendementen hebben geleid tot het verstroeven van de koepelstructuur, zodat het arbitragecollege thans is geïnstitutionaliseerd. Arbiters worden benoemd en zijn herkiesbaar. Ook voor de federale raad zijn er herkiesbare leden en bovendien worden zij bevoegd om de afgevaardigden te benoemen voor de CCBE, de vertegenwoordiging van de advocatuur bij de Europese Unie. Deze vertegenwoordigers zullen richtlijnen ontvangen van de federale raad met betrekking tot de wijze waarop zij op het Europese niveau zullen interveniëren. De Orde voor de Vlaamse balies heeft hierin geen stem.
Door het door de Kamer geamendeerde wetsvoorstel wordt de Vlaamse orde van de ene schoonmoeder, namelijk de nationale orde, overgeheveld naar de andere, de federale raad. Dit was niet nodig omdat er overleg kon worden gepleegd binnen de bestaande structuren bij het Hof van Cassatie, zonder de oprichting van een nieuw overkoepelend orgaan. In het belang van de eenheid van de rechtspraak, de toegankelijkheid van de procedure en de neutraliteit van de besluitvorming, zouden de problemen over de wettigheid van de besluitvorming beter uitsluitend door het Hof van Cassatie worden beoordeeld binnen de grenzen van zijn bevoegdheid. Het voorliggende voorstel maakt echter een arbitrageverhaal mogelijk, waarbij de toetsing marginaal is, maar waarbij de rechtsgrond van het verhaal niet marginaal geformuleerd is. De reglementen van de VVB werden totnogtoe vastgelegd in de raad van afgevaardigden, die is samengesteld uit advocaten die op een democratische wijze zijn verkozen door hun respectievelijke balies. Dit wetsvoorstel bepaalt dat een reglement kan worden vernietigd door arbiters die een waardeoordeel zullen vellen over een reglement dat op een democratische manier is tot stand gekomen.
Iedereen is het erover eens dat er een oplossing moet komen. De huidige oplossing is echter een typisch Belgisch compromis, met het gevolg dat vooral de Vlaamse Orde moet inbinden. Omdat de VVB dringend een oplossing wou voor de verrotte situatie en omdat de beide verenigingen ingevolge de goedkeuring van het wetsvoorstel officieel de naam Orde mogen dragen, zal het Vlaams Blok niet tegenstemmen. Wegens de opnieuw ingevoerde unitaire structuur, die niet nodig was en omdat de Vlaamse Orde haar stem niet kan laten weerklinken op Europees niveau, zal onze fractie zich bij de stemming over dit wetsvoorstel onthouden.
De heer Vincent Van Quickenborne (VU-ID). - De vorige sprekers hebben reeds onderstreept dat de zoektocht naar een oplossing voor het probleem van de Nationale Orde van Advocaten een lange lijdensweg is geweest. Een aantal incidenten in 1997 en daarna, was aanleiding tot een diepe vertrouwensbreuk tussen de Nederlandstalige en de Franstalige advocaten in de Nationale Orde. Een bemiddeling van de toenmalige minister van Justitie haalde niets uit. Slechts de indiening van wetsvoorstellen door verschillende fracties in de Kamer bracht enig soelaas. Het uitgangspunt van verschillende van die wetsvoorstellen was een duidelijke scheiding tussen de beide verenigingen, die nu Ordes worden genoemd, met een lichte confederale bovenbouw. Politiek getouwtrek en lobbywerk hebben deze bovenbouw versterkt en verzwaard, zodat vandaag sprake is van een Federale Raad die desgevallend de vernieuwde structuren kan lam leggen. Door evocatie heeft de Senaat, via amendementen van verschillende collega's, gepoogd technische en politieke correcties aan te brengen. Het siert de minister van Justitie dat hij ruimte heeft gelaten aan deze reflectie- en controlekamer om een grondige tweede lezing te doen. Tegelijk betreur ik het dat de politieke opties van de Kamer niet mochten worden gewijzigd. Het politieke compromis van de Kamer is onvoldragen om twee redenen. Ik geef als voorbeeld artikel 202, §2, tweede streepje, waar men nog steeds spreekt over de eer van de Orde van Advocaten. Men gaat er dus van uit dat de invulling van het begrip "eer en waardigheid van het beroep" niet wordt bepaald door een federale instantie, maar wel door een federale logica, waarvoor geen steun meer is. Het is dus een halfslachtige oplossing met twee ernstige gebreken. De Federale Raad blijft een instantie die een volledige splitsing in de weg staat. Zo vertegenwoordigt de Federale Raad de Vlaamse en Franstalige balies op Europees vlak. Het argument van collega Giet, die de amendementen in de Kamer indiende, dat België met één stem dient te spreken op Europees vlak, gaat niet op. De deelstaten in ons land nemen voor hun materies autonoom hun internationale vertegenwoordiging waar. Dat geldt blijkbaar niet voor de advocatuur. Ten tweede worden de leden van het scheidsgerecht voor een bepaalde duur aangewezen. Dit wekt de indruk dat het om een permanent orgaan gaat, terwijl het enkel advies- en beslissingsbevoegdheid heeft voor geschillen. Daarom heb ik opnieuw mijn amendement ingediend om de leden van het scheidsgerecht aan te wijzen op grond van hun specialiteit.
Dit is een gemiste kans, maar tegelijk een voorzichtige stap. Laat deze eerste breuk ook een kans zijn voor de beide Ordes, inzonderheid de Orde van Vlaamse balies, om inhoudelijk de invulling van het beroep van advocaat en de werking van de structuren te verbeteren, transparanter te maken en vooral aan te passen aan de tijd. Inhoud gaat voor mij nog steeds voor op structuur. Ik ben dan ook verheugd over de unanieme goedkeuring van het amendement nummer 10 van collega Vandenberghe waardoor stagiairs vanaf hun inschrijving aan de balie stemrecht krijgen voor de verkiezing van de Orde. Ik vermeld terloops dat ik als derdejaarsstagiair geen belanghebbende partij ben. Zoals een advocaat past, pleit ik niet pro domo. Het betreft slechts één van de voorbeelden waardoor goedbedoelde zelforganisatie in het verleden soms is ontspoord in beroepsondermijnend corporatisme. Laat dit een eerste stap zijn.
Ik wil herinneren aan mijn tussenkomst over het statuut van de medewerkers en stagiair-advocaten die vaak in bedenkelijke toestanden worden tewerkgesteld als schijnzelfstandigen. De minister stuurde begin dit jaar een brief aan de twee Ordes om te vragen hiervoor een oplossing uit te dokteren. Volgens het verslag van de vergadering van de Orde voor de Vlaamse balies wordt het probleem erkend, maar "is het niet zo urgent".
Het gevolg is dat vandaag mensen blijven werken voor een bruto maandwedde van 30.000 frank, wat minder is dan het minimumloon. Ze genieten nauwelijks enige bescherming ofschoon ze nuttige arbeid verrichten voor hun patroon.
Ik verwijs eveneens naar de problematiek van de multidisciplinaire samenwerkingsverbanden en naar het pleidooi van collega Coveliers van een aantal maanden geleden in de media, opdat de Orde zich niet meer zou inlaten met het privé-leven van de advocaten. Hij stelde dat ook het tuchtrecht diende hervormd te worden omdat er geen lijst van vergrijpen bestaat waardoor elke advocaat weet waaraan zich te houden. Het is evenwel bij die woorden gebleven.
Om al die redenen zal onze fractie zich onthouden, tenzij alsnog een aantal van onze amendementen, die opnieuw werden ingediend, aangenomen worden.
Mevrouw Meryem Kaçar (AGALEV). - Uit de praktijk is gebleken dat de Nederlandstalige en de Franstalige balies in de voorbije jaren uiteen zijn gegroeid. Vandaar dat er in de bestaande structuur een vacuüm is ontstaan. Ofschoon de voorliggende tekst een compromistekst is en dus niet de ideale oplossing, was een wettelijke regeling noodzakelijk. Daarom draagt het ontwerp onze steun weg.
Het was voor mij een bijzondere ervaring om in de commissie de bespreking van en de stemming over het wetsontwerp mee te maken. Als nieuw lid van de Senaat moet ik nog veel leren, maar ik werd erdoor getroffen dat niet de politieke en juridische overwegingen of het gezond verstand van doorslaggevend belang waren, maar wel het behoren tot de ene of de andere taalgroep. Zo konden de tekstverbeteringen in de Nederlandse tekst bijvoorbeeld niet worden goedgekeurd. Wij zullen dan ook tijdens de bespreking van de amendementen voorstellen deze tekstverbeteringen alsnog aan te brengen.
M. Olivier de Clippele (PRL-FDF-MCC). - Le projet de loi qui nous est soumis, tel qu'il a été voté à la Chambre, est le fruit d'une négociation à la suite d'un état de fait, à savoir le non-fonctionnement de l'Ordre des avocats depuis plusieurs années. On peut le regretter et essayer d'en analyser les causes.
De plus, le projet a été amendé en commission du Sénat. Compte tenu de cette situation équilibrée, je crois qu'il pourrait constituer une avancée.
Néanmoins, à titre personnel, je souhaite m'abstenir lors du vote, pour trois raisons.
Les avocats ne sont pas des magistrats, mais ce sont néanmoins des auxiliaires de justice qui participent au fonctionnement de la justice, comme d'autres professions que je connais bien. Et je crois qu'à ce titre, il faut imposer une certaine unicité.
Je suis assez surpris de voir que la scission de l'Ordre national tel que proposé est d'ordre linguistique ; ce critère ne me paraît pas objectif. Cela signifie que, si un justiciable de la Région de Bruxelles-Capitale s'adresse à l'un ou l'autre avocat, il dépendra nécessairement de deux fonctionnements qui pourraient différer dans cette même Région. Ce critère me paraît donc subjectif et pourrait être sujet à discrimination.
La deuxième raison est que, malgré tout, le non-fonctionnement d'un ordre national - et la constatation que nous en faisons ici - est un mauvais signal pour les autres ordres ou les autres organismes des professions qui fonctionnent toujours au niveau fédéral.
Troisième raison : je souhaite éviter que, par le vote auquel nous allons procéder, nous préfigurions d'une scission du département de la justice dans la mesure où les avocats sont des auxiliaires de justice.
-La discussion générale est close.