2-100 | 2-100 |
M. le président. - M. Marc Verwilghen, ministre de la Justice, répondra au nom de M. Jaak Gabriëls, ministre de l'Agriculture et des Classes moyennes.
De heer Frans Lozie (AGALEV). - Mijn vraag blijft brandend actueel; Belga brengt om het uur bericht uit over de crisistoestand.
Op 3 maart verscheen in het Staatsblad het ministerieel besluit van 2 maart 2001 dat een preventieve slachting beveelt van onder meer alle schapen en geiten die in contact kwamen met uit het Verenigd Koninkrijk na 1 februari 2001 ingevoerde dieren.
In het Verenigd Koninkrijk beperkt de ziekte zich niet tot schapen en geiten, ook varkens worden door de ziekte getroffen. Er zijn al meer dan honderd besmettingshaarden vastgesteld. De ziekte wordt dus ook via varkens en runderen verspreid. We weten dat in die periode er naast schapen en geiten ook varkens werden ingevoerd en verspreid over meerdere bedrijven op het vasteland.
Vandaar mijn eerste vraag: waarom beperkt het ministerieel besluit zich tot de preventieve slachting van schapen en geiten, en blijven varkens bijvoorbeeld voorlopig gespaard? Ik durf niet beweren dat er nog geen varkens zijn opgeruimd, maar het ministerieel besluit gebiedt niet de preventieve slachting van varkens die met uit het Verenigd Koninkrijk ingevoerde varkens in contact zijn geweest.
Ik ken de ratio legis niet voor dit onderscheid tussen varkens enerzijds, en geiten en schapen, anderzijds. Ik vermoed dat de enorme bedragen die op het spel staan in de industriële varkenssector en hun krachtige lobbies die op Europees niveau druk uitoefenen, een verklaring vormen voor de zachtere behandeling van de sector. De schapen en geiten worden meestal op familiale bedrijven gefokt. Zij beschikken niet over krachtige hefbomen en hun veestapel moet dan maar meteen volledig worden opgeruimd.
Werden alle ingevoerde dieren door het ministerie van Landbouw gelokaliseerd, schapen, geiten, varkens en eventueel andere dieren? Kan de minister garanderen dat alle risicodieren momenteel geblokkeerd zijn en deels eventueel al vernietigd? Ik heb daarover zo mijn twijfels, te meer daar het gerucht de ronde doet dat er zowat honderd schapen in de natuur zouden zijn verdwenen.
Op een biologische geitenfokkerij werden er laattijdig bloedstalen genomen en vervolgens werd tot het uitroeien van de geiten overgegaan zonder het resultaat van de bloedanalyses af te wachten. Bloedstalen worden dus niet genomen om de afslachting van de dieren eventueel te voorkomen, maar wel om het voorkomingsbeleid binnen enkele weken te kunnen rechtvaardigen op grond van de zekerheid dat alle afgeslachte dieren gezond waren. Voorwaar een magere troost voor de geitenfokker...
Minister Gabriëls is niet alleen minister van Landbouw, maar ook minister van Middenstand. Welke maatregelen overweegt hij om vooral de familiale bedrijven die getroffen worden door massale vernietiging van kleinvee, te ondersteunen om hun essentiële rol in onze voedselketen in de toekomst veilig te stellen? Bestond er voor de preventieve slachtingen waartoe vóór de publicatie van het ministerieel besluit in het Staatsblad werd overgegaan, wel een voldoende legale grond?
De heer Marc Verwilghen, minister van Justitie. - De minister van Landbouw en Middenstand bevindt zich momenteel in het buitenland en kan op deze vraag niet persoonlijk antwoorden. Hij heeft mij daarom verzocht volgende toelichting te geven.
De situatie van de uit Engeland ingevoerde dieren is als volgt. Ten eerste worden tot op heden enkel de tweehoevigen geviseerd, varkens, runderen, geiten, schapen, herten. Paarden, honden of katten horen daar niet bij. Ten tweede werden enkel de tweehoevigen die na 1 februari 2001 uit het Verenigd Koninkrijk zijn ingevoerd onder het toezicht van de veterinaire diensten geplaatst.
Er werden vóór of na 1 februari 2001 geen levende runderen uit het Verenigd Koninkrijk meer ingevoerd. Dit heeft alles te maken met de BSE-problematiek waarmee ze daar te kampen hebben. Na 1 februari 2001 werd slechts een beperkt aantal varkens uit het Verenigd Koninkrijk ingevoerd. Het gaat om 456 jonge fokzeugen die over 14 bedrijven verspreid zijn. Deze beperkte invoer is het gevolg van de varkenspestepidemie die eind augustus in Engeland heeft gewoed. Eén varkensbedrijf, dat van de heer Borra uit Diksmuide, werd zaterdagmorgen 2 maart opgeruimd omdat er ernstige klinische verdenkingen van mond- en klauwzeer op rustten. Gelukkig werd deze verdenking niet bevestigd.
Een gespecialiseerd geitenbedrijf heeft 12 fokgeiten ingevoerd.
Het grootste probleem van retracering gold de ingevoerde schapen. Drie loten van in totaal 914 schapen werden ingevoerd via een invoerder uit Duffel. Een deel van de schapen werd onmiddellijk doorverkocht en een ander deel werd onmiddellijk geslacht. Nederland meldde bovendien een doorvoer van Engelse schapen uit de risicoperiode die voor België bestemd waren.
Omdat de minister er dus niet helemaal zeker van was dat alle ingevoerde Engelse schapen onder toezicht stonden en omdat schapen en geiten drager kunnen zijn van het virus zonder dat ze zelf duidelijke klinische symptomen vertonen, heeft hij beslist om tot 19 maart eerstkomend een totaal vervoerverbod op te leggen voor geiten en schapen. Zo kan de verspreiding van de ziekte via schapen worden voorkomen.
Mond- en klauwzeer is de meest besmettelijke virale ziekte voor tweehoevigen die we kennen. Daarom wordt er ook niet gewacht op de uitslagen van de bloedanalyses. Een gevoelig dier kan het virus namelijk al verschillende dagen verspreiden zonder dat er daarvan in het bloed bewijzen worden gevonden. Daarom wordt er, zodra er beslist wordt dat een bedrijf preventief moet worden opgeruimd, niet gewacht op de uitslag van de bloedonderzoeken.
De kleinveehouders en andere veehouders krijgen een financiële compensatie, een vergoeding die gebaseerd is op de waarde van de veestapel en bepaald in het verslag van een onafhankelijke, erkende deskundige. Voor varkens, runderen en pluimvee komt deze vergoeding van het sanitair fonds. Voor kleinvee bestaat dergelijk fonds nog niet. De Europese Commissie overweegt de zaak mee te financieren, maar moet eerst in de nodige budgetlijnen voorzien.
De heer Frans Lozie (AGALEV). - Nu breekt mijn klomp nog meer! De minister geeft toe dat hij er niet helemaal zeker van is dat alle uit het Verenigd Koninkrijk ingevoerde schapen en geiten werden getraceerd. Sommige loten zijn immers langs Nederland ingevoerd en zijn zoekgeraakt. Hij beslist dan maar om geen enkel vervoer meer toe te laten. De vermiste dieren kunnen dus niet worden vernietigd.
De geiten van het biologisch bedrijf waarvan men wel weet uit welke regio ze komen en dat ze al meer dan twintig dagen in quarantaine staan zonder dat er enig spoor van de ziekte is waargenomen zodat men nu wel met zekerheid kan zeggen dat ze gezond zijn, moeten vandaag onverbiddelijk worden vernietigd.
De varkens worden maar geslacht wanneer er duidelijke symptomen zichtbaar zijn, maar voor deze gezonde dieren geldt een andere regeling. De bevolking en zeker de landbouwers zullen dit maar moeilijk kunnen begrijpen. Meestal gaat het om kleine familiale bedrijven die er, in tegenstelling tot de industriële varkenssector, niet in geslaagd zijn zich behoorlijk te verdedigen. Dat is jammer.