Vragen en Antwoorden

Belgische Senaat


Bulletin 2-17

ZITTING 1999-2000

Vragen van de Senatoren en antwoorden van de Ministers

(N.): Vraag gesteld in 't Nederlands - (Fr.): Vraag gesteld in 't Frans


Minister van Binnenlandse Zake

Vraag nr. 4 van de heer Verreycken d.d. 9 augustus 1999 (N.) :
Verkiezingen. ­ Kiesresultaten te Antwerpen. ­ Computerfouten.

Door de invoering van het elektronisch stemmen zou, volgens de officiële versie, voor het kieskanton Antwerpen enkel een globale kiesuitslag beschikbaar zijn en geen kiesuitslag meer per kiesbureau zoals destijds.

In de Gazet van Antwerpen van 3 augustus 1999 lees ik echter in een vraaggesprek met Antwerps SP-parlementslid Tuur Van Wallendael deze passage : « Door het probleem met een computerschijfje hebben we een deel van de verkiezingsuitslag in de stad Antwerpen kunnen nagaan. Zo blijkt in oud-Antwerpen het Blok 3 % achteruit te gaan. »

Deze uitspraak roept vragen op, temeer daar ik in het verslag van het college van deskundigen dat in opdracht van het Parlement toezicht houdt op de geautomatiseerde stemming volgende passage lees : « Het ministerie van Binnenlandse Zaken bereidt een overzicht en analyse voor van het aantal en het type defecten (opvallend aantal in Antwerpen). Tot op indiening van het rapport werd geen verdere informatie hierover verstrekt aan de deskundigen. » (Stuk Senaat, nr. 2-7/1, blz. 43).

Graag kreeg ik van de geachte minister een antwoord op volgende vragen :

­ Welk probleem met welk computerschijfje, één of meerdere, was of waren er in Antwerpen, en in welke stembureaus ?

­ Op welke wijze was het mogelijk hieruit een gedeeltelijke elektronische kiesuitslag af te leiden ?

­ Is het mogelijk het kiesresultaat te lezen op slechts één schijfje van slechts één kiesbureau ?

­ Werd deze informatie door de diensten van Binnenlandse Zaken bekendgemaakt ? Zo ja, aan wie ? Op welke wijze kwam deze informatie terecht bij de heer Van Wallendael ?

­ Is het beschreven « overzicht en analyse » van de defecten in Antwerpen reeds afgewerkt ? Zo ja, dan kreeg ik hiervan graag een afschrift.

Antwoord : Ik heb de eer het geachte lid de volgende inlichtingen mee te delen.

1. Voor het kieskanton Antwerpen is een technisch probleem gerezen bij de behandeling van de diskette van één van de stembureaus (nr. 079) omdat het paswoord dat bij het aanmaken van de diskette gecreëerd was niet in overeenstemming was met het paswoord dat in de lijst van de paswoorden gedrukt was. De diskette van dit stembureau kon pas op 14 juni 1999 getotaliseerd worden met de andere diskettes nadat de voorzitter van het betrokken stembureau het gebruikte paswoord had meegedeeld.

Om een voorlopige totalisatie (gedeeltelijke resultaten) te kunnen uitvoeren op 13 juni 1999 werd voor dit stembureau een diskette aangemaakt met nul stemmen. Deze diskette werd dan gebruikt om een totalisatiediskette aan te maken met gedeeltelijke resultaten (368 stembureaus op een totaal van 369).

2. Door vergelijking van de resultaten voor 368 stembureaus met de defintieve (369 stembureaus) kon een gedeeltelijke uitslag afgeleid worden.

3. De totalisatieprogramma's waarover het ministerie van Binnenlandse Zaken beschikt laten alleen toe globaal, voor alle stembureaus van het kanton de stemcijfers en de naamstemmen (titularissen en opvolgers) per lijst af te drukken voor de vier verkiezingen : Europees Parlement, Kamer, Senaat en Vlaamse Raad.

Tijdens de telling (op de dag van de verkiezingen) is het mogelijk, telkens na het inlezen van tien stembureaus, gedeeltelijk resultaten af te drukken aangaande de stemcijfers.

4. Het incident werd op 13 juni 1999 aan de afgevaardigde van de softwareleverancier die in het totalisatiebureau aanwezig was, meegedeeld.

Op 9 juli 1999 werd schriftelijk aan de leverancier gevraagd de oorzaak van dit incident op te sporen en de nodige verbeteringen in de software aan te brengen.

De leverancier beweert in zijn brief van 30 augustus 1999 dat de software geen gegevens foutief kan wegschrijven en dat de anomalie te wijten is aan het aanmaken van een tweede set diskettes. Na onderzoek bleek geen tweede set aangemaakt geweest te zijn. Het nazicht van de database heeft de veronderstelling van de leverancier niet kunnen staven.

Het is mij niet bekend door wie de heer Van Wallendael hierover geïnformeerd werd. De totalisatieverrichtingen worden door de voorzitter van het kantonhoofdbureau uitgevoerd in aanwezigheid van de andere leden van het hoofdbureau en de door de kandidaten aangewezen getuigen.

5. In bijlage vindt u twee verslagen aangaande de technische incidenten die zich in het kieskanton Antwerpen en in de provincie Antwerpen voorgedaan hebben.

Deze bijlagen werden rechtstreeks overgemaakt aan het geachte lid. Gelet op de aard ervan worden zij niet in het bulletin opgenomen, maar liggen zij ter inzage bij de griffie van de Senaat.