2-54 | 2-54 |
De heer Ludwig Caluwé (CVP). - De verschillende onderzoeksopdrachten die door de voedingsindustrie sinds de jaren 1980 worden gevoerd, hebben aanleiding gegeven tot experimenten voor de ontwikkeling van nieuwe voedingsmiddelen die bij regelmatige absorptie invloed hebben op het menselijk lichaam. Ik denk hierbij bijvoorbeeld aan margarines met een substantie die het cholesterolgehalte zou verlagen, aan melkproducten waaraan calcium is toegevoegd of aan andere voedingsmiddelen waaraan vitamines zijn toegevoegd. Een pionier in deze tracht sinds kort de Belgische consument via reclame te overtuigen van de kwaliteiten van het cholesterolverlagend product. Het zal wellicht niet bij deze ene producent blijven. Nog anderen zullen inspelen op de terechte evolutie bij de bevolking waarbij meer en meer aandacht gaat naar de gezondheid van alle leden van het gezin. Dat element wordt steeds belangrijker in het koopgedrag van de consument.
Ik vraag mij nu wel af of die consument voldoende beschermd is wanneer dit bepaald product in onze winkelrekken vrij te koop wordt aangeboden. Het staat onopvallend tussen boter, margarine en minarine. Deze producten, in de vaktaal gecatalogiseerd onder de noemer "functional foods", hebben nochtans medicinale eigenschappen. De wijze van inname van dit product is echter uiterst belangrijk voor het bekomen van de positieve effecten die in het vooruitzicht worden gesteld. Die effecten zijn er inderdaad wanneer het product op de juiste manier wordt geconsumeerd, maar een verkeerde inname kan ook negatieve effecten hebben.
In onze regelgeving lijkt er een vacuüm te ontstaan omdat "functional foods" noch als voedingsmiddel, noch als geneesmiddel gecategoriseerd kunnen worden. Toch moet de consument waakzaam zijn. In het geval van de cholesterolverlagende margarine bekomt men slechts een positief effect na een langdurige, onafgebroken inname van specifieke dosissen. Een ander gebruik kan een tegenovergesteld, dus negatief effect hebben.
Heeft de minister bevoegd voor Volksgezondheid en Consumentenzaken in dit verband al enig onderzoek verricht en werd de Hoge Gezondheidsraad hierover geconsulteerd?
Is zij van plan voor de "functional foods" een wettelijk kader te creëren, waarbij de producent bepaalde normen moet respecteren en aan een informatieplicht moet voldoen? Komt er bijvoorbeeld een waarschuwing op de verpakking van deze producten?
Zal de consument voldoende informatie over het product worden verschaft? Ik denk bijvoorbeeld aan de vermelding van de posologie en mogelijke neveneffecten, al dan niet in een bijsluiter?
De heer Jacques Devolder (VLD). - Tijdens het beleid van de vorige minister van Volksgezondheid ontstond hetzelfde probleem van dubbelzinnigheid naar aanleiding van een besluit over planten en geneesmiddelen dat van de Hoge Gezondheidsraad trouwens een negatief advies kreeg.
De Raad van State of het Arbitragehof heeft daarover nu een uitspraak gedaan. Wat zal de minister doen teneinde elke mogelijke vorm van dubbelzinnigheid bij de voorstelling van bepaalde producten te voorkomen? De producten in kwestie moeten duidelijk ofwel als voedingsmiddel ofwel als geneesmiddel worden aangeboden.
Mevrouw Magda Aelvoet, minister van Consumentenzaken, Volksgezondheid en Leefmilieu. - De fameuze functional foods worden in Europa en de Europese regelgeving eenduidig als voedingsmiddelen beschouwd. Deze producten moeten dan ook als voedingsmiddelen worden voorgesteld en moeten voldoen aan alle mogelijk controles en voorschriften inzake voedingsmiddelen. Dat betekent concreet dat ze vallen onder de toepassing van het koninklijk besluit van 17 april 1980 inzake de reclame voor voedingsmiddelen. Volgens die reglementering is het onder meer verboden de naam van ziekten of zieke personen in reclame voor voedingsmiddelen te vermelden. Zo kan worden voorkomen dat de producent de indruk verwekt dat zijn product een geneeskundige werking heeft.
De etikettering van functional foods valt bovendien volledig onder de regelgeving inzake etikettering van voedingsmiddelen.
Volgens de reglementering moet het etiket een aantal vermeldingen bevatten, zoals de houdbaarheidsdatum en de ingrediëntenlijst. De beide koninklijke besluiten hebben tot doel te voorkomen dat voedingsmiddelen als geneesmiddelen worden voorgesteld.
Vooraleer deze producten in Europa in de handel worden gebracht, moeten ze op Europees niveau worden goedgekeurd. De goedkeuringsvoorwaarden zijn vastgelegd in de Europese verordening van oktober 1997 over nieuwe voedingsmiddelen en nieuwe voedselingrediënten. Hierbij worden zowel de samenstelling als de presentatie - de beweringen die men aan de functional foods toeschrijft - nauwgezet onderzocht. In België wordt dit onderzoek uitgevoerd door de Hoge Gezondheidsraad.
Margarine op basis van fytosterolen, die een cholesterolverlagend effect hebben, is in Europa al jaren in de handel en wordt in België nog maar sinds enkele maanden te koop aangeboden. Er werd wetenschappelijk aangetoond dat dit product bijdraagt tot de verlaging van het cholesterolgehalte.
Het wetenschappelijk comité van de Europese Commissie heeft een gunstig advies geformuleerd over een nieuwe, gelijkaardige margarine, waarvan ook wordt beweerd dat ze cholesterolverlagend is. Deze margarine zal binnenkort waarschijnlijk als novel food op de Europese markt worden toegelaten.
De code of practice van de voedingsfederatie werd door de Hoge Gezondheidsraad en door de consumentenorganisaties goedgekeurd. Met deze code wil men vermijden dat de etiketten van voedingsmiddelen misleidende vermeldingen bevatten. Deze code is een goed initiatief in afwachting van de totstandkoming van een meer verregaande Europese regelgeving.
Ik zal informatie inwinnen over de uitspraak van de Raad van State, waarnaar de heer Devolder heeft verwezen.
(M. Jean-Marie Happart, vice-président, prend place au fauteuil présidentiel.)
De heer Ludwig Caluwé (CVP). - Ik dank de minister voor het uitstekende overzicht.
Aangezien dit ene product in Finland op de markt werd gebracht vooraleer de Europese regelgeving van toepassing werd, is het niet onderworpen aan de controle voor nieuwe voedingsmiddelen.
Wij moeten de nodige waakzaamheid aan de dag leggen omdat de presentatiewijze een zeker gevaar kan inhouden. Aangezien de vereiste gebruikswijze niet steeds wordt vermeld, kan het beoogde effect niet worden gegarandeerd. Ik pleit voor een verstrenging van de huidige regelgeving in die zin dat de correcte gebruikswijze en het aantal innamendosissen op de verpakking worden vermeld.
- L'incident est clos.