2-11

2-11

Sénat de Belgique

Annales parlementaires

MERCREDI 10 NOVEMBRE 1999 - SÉANCE DE L'APRÈS-MIDI

(Suite)

Question orale de M. Jacques Devolder à la ministre de la Protection de la consommation, de la Santé publique et de l'Environnement sur «l'offre en vente d'ovules par Internet» (n° 2-26)

De heer Jacques Devolder (VLD). - Marilyn Monroe stelde ooit aan Albert Einstein voor om samen een kind te verwekken. De filmdiva verheugde zich reeds in een nakomeling met de schoonheid van haarzelf en de intelligentie van Einstein. Deze bedankte echter voor de eer, want zo antwoordde hij aan Marilyn Monroe : "Stel dat het kind mijn schoonheid heeft en uw intelligentie!" We zouden kunnen lachen om deze naar verluidt authentieke anekdote, ware het niet dat ze ons ook doet denken aan de vruchtbaarheidsproblemen waarmee sommige paren worden geconfronteerd.

Op het ogenblik worden eicellen via internet te koop aangeboden aan paren met fertiliteitproblemen bij de vrouw. Een probleem dat met de grootste ethische omzichtigheid moet worden benaderd, wordt brutaalweg benut voor "platte commercie". Bedenkelijker nog is dat bovendien het anonimaat, een essentiële factor bij het schenken van eicellen, niet meer wordt gerespecteerd. Op internet krijgen we immers werkelijk een beeld van de vrouw die bereid is eicellen af te staan, waarbij uitdrukkelijk wordt gesuggereerd, de foto bij de hand, dat de kwaliteit van het genetische materiaal in verhouding staat tot de uiterlijke schoonheid. Dit is een duidelijke vorm van misleidende reclame.

Acht de minister het niet noodzakelijk om in overleg te treden met de fertiliteitscentra teneinde dergelijke mensonwaardige handel onmogelijk te maken? Is het tevens niet nodig een tactvolle sensibiliseringscampagne op te zetten in verband met de medische procedures bij eiceldonatie?

Mevrouw Magda Aelvoet, minister van Consumentenzaken, Volksgezondheid en Leefmilieu. - Ik deel volkomen de bezorgdheid van de heer Devolder inzake mogelijke misbruiken bij eiceldonatie. Het menselijk lichaam is nu eenmaal geen koopwaar. Niemand, noch een natuurlijke persoon, noch een rechtspersoon, mag menselijke bestanddelen als een koopwaar op de markt brengen. Bij eiceldonatie kan, net als bij zaad- en bloeddonatie, aan de donor enkel een kostenvergoeding worden uitgekeerd. Een betaling is uitgesloten.

In ons land zijn eiceldonaties en zaadceldonaties anoniem. Zo wordt voorkomen dat nakomelingen de donor wijzen op zijn onderhoudsplicht of aanspraak maken op eventuele erfenisrechten. De anonimiteit wordt trouwens in het overgrote deel van de landen van Europa gewaarborgd. In Zweden is ze sinds kort afgeschaft, met als gevolg dat het aantal donaties er tot bijna nul is gereduceerd.

De heer Devolder vroeg ook of de ontvanger het recht moet hebben om een eicel te kiezen aan de hand van bepaalde kenmerken van de donor. Die keuze wordt in België momenteel wel aangeboden wat de huidskleur betreft. Deze problematiek hoort mijns inziens echter thuis in een debat over ethische kwesties. Ik verwijs hier alvast naar de betekenisvolle uitspraak van het Raadgevend Comité voor de bio-ethiek over de wenselijkheid van de oprichting van een `kliniek' voor geslachtskeuzen in Lommel. Het Raadgevend Comité formuleerde een negatief advies.

Handel via internet, de zogenoemde e-commerce, plaatst ons inderdaad voor problemen, omdat hierdoor in België niet toegelaten goederen of diensten via het net worden aangeboden. Ik wil hier in alle duidelijkheid zeggen dat personen die deze goederen of diensten via het net aankopen, de Belgische wet overtreden en zich daardoor aan vervolging blootstellen.

Ten slotte wil ik zeker tegemoet komen aan de vraag van de heer Devolder om reeds in de komende weken contact op te nemen met de fertiliteitscentra teneinde deze zaak verder te onderzoeken.

De heer Jacques Devolder (VLD). - Ik dank de minister voor haar antwoord en maak van de gelegenheid tevens gebruik om het tweede deel van mijn vraag te preciseren.

Blijkbaar heerst in ons land een nijpend tekort aan donoren voor eiceldonatie. De betrokkenen moeten een beroep doen op kennissen, aangezien ze niet kunnen wachten op een ruil tussen de fertiliteitscentra, de procedure die normaal wordt gevolgd teneinde de anonimiteit te waarborgen. Is de minister bereid om dit tekort te verhelpen met een tactvolle sensibiliseringscampagne, zodat echtparen met fertiliteitsproblemen minder geneigd zullen zijn om in te gaan op de onmenselijke verleiding die van internet kan uitgaan?

Mevrouw Magda Aelvoet, minister van Consumentenzaken, Volksgezondheid en Leefmilieu. - Ik zal het tekort aan donoren zeker ook ter sprake brengen bij het overleg met de fertiliteitscentra, waar trouwens het geheel van de problematiek zal worden behandeld.