(N.): Vraag gesteld in 't Nederlands (Fr.): Vraag gesteld in 't Frans
Naar aanleiding van de komende presidentsverkiezingen in maart in Taiwan verhoogt de spanning tussen de Volksrepubliek China en Taiwan. Uit talrijke persberichten blijkt dat China met het idee speelt om op een militaire wijze te reageren op de presidentsverkiezingen in Taiwan, aangezien die verkiezingen door Peking als een belangrijke stap naar de onaanvaardbare onafhankelijkheid van Taiwan worden beschouwd.
Nu Hongkong in 1997 een speciale administratieve regio van China wordt, met extra privileges van eigen strijdkrachten, is het duidelijk dat China aan een actieve inhaalbeweging is begonnen, waarbij Taiwan het belangrijkste doel vormt. Maar China beseft terdege dat verkiezingen (voor parlement en president) de weg naar onafhankelijkheid vergroten, ook al bestaat er in Taiwan zelf een brede consensus dat die onafhankelijkheid er de facto al is.
Reeds enkele maanden zet China Taiwan onder druk met militaire dreigementen zoals raketproeven en militaire oefeningen. De week vóór de parlementsverkiezingen liet China in de Hongkongse media militaire plannen tegen Taiwan uitlekken, met de bedoeling de parlementsverkiezingen te beïnvloeden en de herverkiezing van Lee Teng-hui, president van Taiwan, te verhinderen. Volgens Hongkongse kranten bereidt China in stappen acties voor zoals raketbeschietingen, nachtelijke precisiebombardementen en een militair plan in drie fasen zodat Taiwan ertoe wordt gedwongen te onderhandelen op basis van Chinese voorwaarden.
Waarnemers zijn het eens dat er in het conflict tussen China en Taiwan een sluipende escalatie aanwezig is. Niemand verwerpt de dreigementen van China als bluf. De tijd van de gedoogde status quo is blijkbaar voorbij. Na het bezoek van de Taiwanese president aan de VS is er een fundamentele wending in het conflict. En de teruggave van Hongkong is voor China duidelijk een opsteker om op korte termijn ook Taiwan te recupereren. Een opinieartikel in « The International Herald Tribune » verwittigt de regering van president Bill Clinton voor een onvoorzien militair conflict. « Een oorlog tussen China en Taiwan is misschien ondenkbaar », aldus de krant, « maar dat was ook de invasie van Irak in Koeweit. De Amerikaanse regering moet nu rekening houden met dat ondenkbare en er alles aan doen om een conflict te vermijden. »
Het is duidelijk dat het conflict tussen de Volksrepubliek China en Taiwan een nieuwe wending heeft genomen en dreigt uit te draaien op een militair conflict dat misschien wel grote gevolgen kan hebben.
Graag had ik dan ook van de geachte minister een antwoord vernomen op volgende vragen :
1. Welke houding neemt de Belgische regering aan ten aanzien van de verhoogde militaire dreigementen van de Volksrepubliek China ?
2. Is de Belgische regering bereid om bij de Volksrepubliek China druk uit te oefenen geen militaire acties te ondernemen of beschouwt ze een mogelijk conflict als een interne aangelegenheid aangezien de regering enkel de Volksrepubliek erkent en Taiwan beschouwt als een deel van China ?
Antwoord : De Belgische regering volgt met aandacht de recente dreigementen van China tegenover Taiwan naar aanleiding van de presidentsverkiezingen in Taiwan van 23 maart 1996. Alhoewel in het verleden China meermaals militaire maneuvers heeft gehouden, soms met het afvuren van raketten, om Taiwan te intimideren, hebben de huidige acties vooral tot doel de kiezers en de toekomstige president te doen afzien van iedere verleiding de onafhankelijkheid van Taiwan uit te roepen.
België volgt samen met alle partners van de Europese Unie de « één-China-politiek ». Dit neemt echter niet weg dat de toestand van zeer dicht wordt gevolgd. Op 8 maart 1996 legde de Unie een verklaring af over de Chinese militaire oefeningen in de Straat van Taiwan waarin het afvuren van raketten werd betreurd en de Chinese Volksrepubliek herinnerd aan haar belofte de kwestie Taiwan op vreedzame manier op te lossen. De Unie deed ook een oproep tot het spoedig hernemen van de dialoog tussen beide oevers van de Straat van Taiwan, die vorig jaar door Peking werd opgeschort ingevolge het privé-bezoek van president Lee-Teng-hui aan de Verenigde Staten.