Woninginbraken - Vlaams-Brabant - Cijfers van eerste semester van 2020 - Vergelijking met de andere Vlaamse-provincies - Hacking en phishing - Cijfers - Strijd - Maatregelen - Middelen - Samenwerkingen
misdaadbestrijding
officiële statistiek
computercriminaliteit
eigendomsdelict
diefstal
provincie Vlaams-Brabant
identiteitsdiefstal
3/2/2021 | Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 4/3/2021) |
4/3/2021 | Antwoord |
Motivering van het transversale karakter van de schriftelijke vraag: de vraag kadert in het beleid rond woninginbraken in Vlaams-Brabant. Deze bevoegdheid valt onder de verantwoordelijkheid van de politie en bijgevolg onder de bevoegdheid van de geachte minister van Binnenlandse Zaken.
Deze vraag kadert in navolging van mijn eerdere schriftelijke vraag nr. 7-885 van 24 november 2020 over de woning- en bedrijfsinbraken of de pogingen tot inbraak in Vlaams-Brabant. Uit het toenmalige antwoord van de geachte minister bleek dat er tussen 2010 en 2020 een daling van zowel het aantal geregistreerde woninginbraken, als van het aantal inbraken in bedrijven, zichtbaar is in alle Vlaamse provincies. Deze dalingen manifesteren zich blijkbaar zowel bij de pogingen, als bij de voltooide feiten. Helaas was het op dat moment niet mogelijk volledige inbraakcijfers van het eerste semester van 2020 door te geven. Deze cijfers zouden volgens haar toenmalige antwoord nu wel raadpleegbaar moeten zijn. Met als doel de meest recente en correcte informatie te beschikken stel ik hieronder enkele bijkomende vragen:
1) Graag ontvang ik een overzicht per maand van het aantal inbraken en het aantal pogingen tot inbraak van het eerste semester van 2020. Graag kreeg ik aparte cijfers per politiezone in het arrondissement Leuven en het arrondissement Halle-Vilvoorde en aparte cijfers voor woninginbraken en bedrijfsinbraken.
2) Hoe analyseert de geachte minister deze cijfers? Wat is de verhouding in vergelijking met de andere Vlaamse provincies? Heeft de eerste lockdown een grote invloed gehad op deze cijfers?
3) Wanneer zullen de volledige inbraakcijfers (woning en bedrijven, pogingen en effectieve inbraken) voor 2020 raadpleegbaar zijn?
De digitale wereld waarin we momenteel leven wordt steeds sneller belangrijker. Ook in onze samenleving is dit extra duidelijk geworden tijdens deze pandemie. Een deel van de relancemiddelen zullen dan ook geïnvesteerd worden in diverse vormen van digitalisering. Helaas leidt een grotere digitale wereld ook tot meer «cybercriminaliteit». Ik denk hier aan praktijken zoals hacking en phishing. Hierover ook enkele vragen:
4) Met welke diverse vormen van phishing wordt onze samenleving geconfronteerd?
5) Welke maatregelen worden er vanuit de Federale overheid genomen om dergelijke partijken tegen te gaan?
6) Hoeveel financiële middelen worden hier deze legislatuur voor vrijgemaakt? Wat is het verschil met de vorige legislatuur?
7) Graag ontvang ik:
a) jaarlijkse cijfers van het aantal «phishing-gevallen» van de afgelopen vijf jaar (2015-2020). Indien mogelijk een onderscheid per provincie en het soort van phishing;
b) maandelijkse cijfers van het aantal «phishing-gevallen» van het afgelopen jaar (2020). Indien mogelijk een onderscheid per provincie en het soort van phishing.
8) Hoe analyseert ze deze cijfers? Ziet men grote verschillen door de jaren heen? Zijn er grote provinciale verschillen? Heeft de huidige pandemie invloed gehad om het aantal of het soort van phishing?
9) Wat is de verhouding tussen het aantal pogingen tot phishing, geslaagde phishing en het effectief aandeel gevatte cybercriminelen? Ook hier graag cijfers van de afgelopen vijf jaar (2015-2020).
De algemene nationale gegevensbank (ANG) is een politiedatabank waarin feiten geregistreerd worden op basis van processen-verbaal die voortvloeien uit de missies van de gerechtelijke en bestuurlijke politie. Er kunnen tellingen mee uitgevoerd worden op verschillende statistische variabelen, zoals het aantal geregistreerde feiten, de modus operandi, de voorwerpen gehanteerd bij het misdrijf, de gebruikte vervoermiddelen, de bestemmingen-plaats, enz.
De gegevens (in bijlage) zijn afkomstig uit de databankafsluiting van 24 oktober 2020.
1) De eerste twee tabellen bevatten het aantal door de politie geregistreerde feiten inzake woninginbraak (tabel 1a) en inbraak in bedrijf of handelszaak (tabel 1b) met een opdeling tussen de pogingen en de voltooide feiten, zoals geregistreerd in de ANG op basis van de processen-verbaal, voor het eerste semester van 2020 met een opdeling per maand voor de politiezones van de gerechtelijke arrondissementen Halle-Vilvoorde en Leuven.
Tabel 1a: aantal geregistreerde feiten inzake woninginbraak per politizone in de gerechtelijke arrondissementen Halle-Vilvoorde en Leuven
|
SEM 1 2020 |
2020 |
||||||||
Januari |
Februari |
Maart |
April |
Mei |
Juni |
Totaal: |
||||
Brussel (Halle-Vilvoorde) |
5400 |
PZ ZAVENTEM |
Poging |
5 |
10 |
3 |
1 |
4 |
4 |
27 |
Voltooid |
16 |
5 |
7 |
|
1 |
2 |
31 |
|||
5400 |
PZ ZAVENTEM |
21 |
15 |
10 |
1 |
5 |
6 |
58 |
||
5401 |
WOKRA |
Poging |
6 |
9 |
8 |
1 |
1 |
3 |
28 |
|
Voltooid |
15 |
18 |
6 |
2 |
1 |
1 |
43 |
|||
5401 |
WOKRA |
21 |
27 |
14 |
3 |
2 |
4 |
71 |
||
5402 |
PZ DRUIVENSTREEK |
Poging |
10 |
6 |
4 |
4 |
2 |
3 |
29 |
|
Voltooid |
15 |
17 |
1 |
3 |
4 |
4 |
44 |
|||
5402 |
PZ DRUIVENSTREEK |
25 |
23 |
5 |
7 |
6 |
7 |
73 |
||
5403 |
ZONE RODE |
Poging |
12 |
14 |
6 |
4 |
5 |
4 |
45 |
|
Voltooid |
13 |
22 |
5 |
3 |
2 |
4 |
49 |
|||
5403 |
ZONE RODE |
25 |
36 |
11 |
7 |
7 |
8 |
94 |
||
5405 |
PAJOTTENLAND |
Poging |
4 |
4 |
3 |
1 |
|
1 |
13 |
|
Voltooid |
4 |
2 |
1 |
4 |
2 |
3 |
16 |
|||
5405 |
PAJOTTENLAND |
8 |
6 |
4 |
5 |
2 |
4 |
29 |
||
5406 |
PZ DILBEEK |
Poging |
16 |
14 |
6 |
2 |
13 |
5 |
56 |
|
Voltooid |
11 |
15 |
7 |
6 |
6 |
8 |
53 |
|||
5406 |
PZ DILBEEK |
27 |
29 |
13 |
8 |
19 |
13 |
109 |
||
5407 |
POLITIEZONE TARL |
Poging |
6 |
4 |
2 |
3 |
2 |
3 |
20 |
|
Voltooid |
10 |
6 |
6 |
4 |
3 |
8 |
37 |
|||
5407 |
POLITIEZONE TARL |
16 |
10 |
8 |
7 |
5 |
11 |
57 |
||
5408 |
POL AMOW |
Poging |
20 |
18 |
7 |
3 |
5 |
7 |
60 |
|
Voltooid |
19 |
35 |
17 |
2 |
10 |
3 |
86 |
|||
5408 |
POL AMOW |
39 |
53 |
24 |
5 |
15 |
10 |
146 |
||
5409 |
POLITIEZONE K-L-M |
Poging |
2 |
3 |
19 |
3 |
1 |
4 |
32 |
|
Voltooid |
17 |
6 |
8 |
6 |
4 |
6 |
47 |
|||
5409 |
POLITIEZONE K-L-M |
19 |
9 |
27 |
9 |
5 |
10 |
79 |
||
5410 |
PZ GRIMBERGEN |
Poging |
11 |
12 |
10 |
1 |
4 |
6 |
44 |
|
Voltooid |
12 |
9 |
11 |
4 |
2 |
4 |
42 |
|||
5410 |
PZ GRIMBERGEN |
23 |
21 |
21 |
5 |
6 |
10 |
86 |
||
5411 |
VILVOORDE - MACHELEN |
Poging |
5 |
3 |
4 |
5 |
4 |
7 |
28 |
|
Voltooid |
10 |
6 |
4 |
4 |
5 |
8 |
37 |
|||
5411 |
VILVOORDE - MACHELEN |
15 |
9 |
8 |
9 |
9 |
15 |
65 |
||
5412 |
KASTZE |
Poging |
3 |
8 |
2 |
2 |
2 |
3 |
20 |
|
Voltooid |
7 |
4 |
|
3 |
8 |
4 |
26 |
|||
5412 |
KASTZE |
10 |
12 |
2 |
5 |
10 |
7 |
46 |
||
5905 |
PZ ZENNEVALLEI |
Poging |
21 |
13 |
19 |
6 |
7 |
8 |
74 |
|
Voltooid |
27 |
29 |
21 |
8 |
12 |
12 |
109 |
|||
5905 |
PZ ZENNEVALLEI |
48 |
42 |
40 |
14 |
19 |
20 |
183 |
||
Brussel (Halle-Vilvoorde) |
|
297 |
292 |
187 |
85 |
110 |
125 |
1.096 |
||
Leuven |
5388 |
PZ LEUVEN |
Poging |
17 |
17 |
17 |
4 |
6 |
9 |
70 |
Voltooid |
41 |
24 |
18 |
7 |
5 |
16 |
111 |
|||
5388 |
PZ LEUVEN |
58 |
41 |
35 |
11 |
11 |
25 |
181 |
||
5389 |
ZONE HAGELAND |
Poging |
3 |
|
|
|
1 |
1 |
5 |
|
Voltooid |
1 |
2 |
|
|
1 |
1 |
5 |
|||
5389 |
ZONE HAGELAND |
4 |
2 |
|
|
2 |
2 |
10 |
||
5391 |
PZ BIERBEEK/BOUTERSEM/HOLSBEEK/LUBBEEK |
Poging |
10 |
5 |
5 |
|
1 |
3 |
24 |
|
Voltooid |
6 |
9 |
4 |
5 |
4 |
4 |
32 |
|||
5391 |
PZ BIERBEEK/BOUTERSEM/HOLSBEEK/LUBBEEK |
16 |
14 |
9 |
5 |
5 |
7 |
56 |
||
5393 |
HERKO |
Poging |
5 |
9 |
7 |
2 |
2 |
|
25 |
|
Voltooid |
5 |
3 |
3 |
|
2 |
4 |
17 |
|||
5393 |
HERKO |
10 |
12 |
10 |
2 |
4 |
4 |
42 |
||
5394 |
POLITIEZONE AARSCHOT |
Poging |
2 |
2 |
|
1 |
1 |
3 |
9 |
|
Voltooid |
3 |
1 |
2 |
3 |
1 |
2 |
12 |
|||
5394 |
POLITIEZONE AARSCHOT |
5 |
3 |
2 |
4 |
2 |
5 |
21 |
||
5395 |
HAACHT |
Poging |
7 |
4 |
5 |
2 |
3 |
5 |
26 |
|
Voltooid |
13 |
8 |
2 |
|
4 |
4 |
31 |
|||
5395 |
HAACHT |
20 |
12 |
7 |
2 |
7 |
9 |
57 |
||
5396 |
DEMERDAL - DSZ |
Poging |
3 |
5 |
1 |
|
2 |
1 |
12 |
|
Voltooid |
2 |
6 |
4 |
1 |
|
1 |
14 |
|||
5396 |
DEMERDAL - DSZ |
5 |
11 |
5 |
1 |
2 |
2 |
26 |
||
5399 |
POLITIEZONE BRT |
Poging |
1 |
5 |
7 |
2 |
|
1 |
16 |
|
Voltooid |
7 |
14 |
4 |
3 |
2 |
3 |
33 |
|||
5399 |
POLITIEZONE BRT |
8 |
19 |
11 |
5 |
2 |
4 |
49 |
||
5908 |
PZ VOER EN DIJLE |
Poging |
8 |
5 |
3 |
|
2 |
6 |
24 |
|
Voltooid |
5 |
10 |
6 |
|
2 |
4 |
27 |
|||
5908 |
PZ VOER EN DIJLE |
13 |
15 |
9 |
|
4 |
10 |
51 |
||
5910 |
PZ GETEVALLEI |
Poging |
6 |
15 |
2 |
2 |
6 |
2 |
33 |
|
Voltooid |
10 |
15 |
6 |
4 |
5 |
3 |
43 |
|||
5910 |
PZ GETEVALLEI |
16 |
30 |
8 |
6 |
11 |
5 |
76 |
||
Leuven |
155 |
159 |
96 |
36 |
50 |
73 |
569 |
Tabel 1b: aantal geregistreerde feiten inzake inbraak in bedrijf of handelszaak per politizone in de gerechtelijke arrondissementen Leuven en Halle-Vilvoorde
|
SEM 1 2020 |
2020 |
||||||||
Januari |
Februari |
Maart |
April |
Mei |
Juni |
Totaal: |
||||
Brussel (Halle-Vilvoorde) |
5400 |
PZ ZAVENTEM |
Poging |
8 |
1 |
|
1 |
|
1 |
11 |
Voltooid |
4 |
2 |
3 |
|
|
1 |
10 |
|||
5400 |
PZ ZAVENTEM |
12 |
3 |
3 |
1 |
|
2 |
21 |
||
5401 |
WOKRA |
Poging |
|
1 |
|
1 |
1 |
|
3 |
|
Voltooid |
|
|
2 |
1 |
|
1 |
4 |
|||
5401 |
WOKRA |
|
1 |
2 |
2 |
1 |
1 |
7 |
||
5402 |
PZ DRUIVENSTREEK |
Poging |
|
1 |
|
1 |
|
|
2 |
|
Voltooid |
1 |
1 |
|
2 |
|
|
4 |
|||
5402 |
PZ DRUIVENSTREEK |
1 |
2 |
|
3 |
|
|
6 |
||
5403 |
ZONE RODE |
Poging |
|
2 |
|
|
1 |
2 |
5 |
|
Voltooid |
2 |
4 |
1 |
5 |
1 |
|
13 |
|||
5403 |
ZONE RODE |
2 |
6 |
1 |
5 |
2 |
2 |
18 |
||
5405 |
PAJOTTENLAND |
Poging |
|
|
1 |
1 |
1 |
|
3 |
|
Voltooid |
|
|
|
1 |
1 |
|
2 |
|||
5405 |
PAJOTTENLAND |
|
|
1 |
2 |
2 |
|
5 |
||
5406 |
PZ DILBEEK |
Poging |
2 |
3 |
1 |
2 |
|
|
8 |
|
Voltooid |
3 |
1 |
3 |
2 |
|
1 |
10 |
|||
5406 |
PZ DILBEEK |
5 |
4 |
4 |
4 |
|
1 |
18 |
||
5407 |
POLITIEZONE TARL |
Poging |
|
1 |
|
2 |
2 |
2 |
7 |
|
Voltooid |
1 |
1 |
|
2 |
1 |
2 |
7 |
|||
5407 |
POLITIEZONE TARL |
1 |
2 |
|
4 |
3 |
4 |
14 |
||
5408 |
POL AMOW |
Poging |
5 |
3 |
|
1 |
2 |
1 |
12 |
|
Voltooid |
5 |
4 |
5 |
|
3 |
1 |
18 |
|||
5408 |
POL AMOW |
10 |
7 |
5 |
1 |
5 |
2 |
30 |
||
5409 |
POLITIEZONE K-L-M |
Poging |
1 |
|
|
|
|
|
1 |
|
Voltooid |
1 |
2 |
2 |
|
|
1 |
6 |
|||
5409 |
POLITIEZONE K-L-M |
2 |
2 |
2 |
|
|
1 |
7 |
||
5410 |
PZ GRIMBERGEN |
Poging |
|
|
|
1 |
|
1 |
2 |
|
Voltooid |
2 |
|
4 |
|
|
|
6 |
|||
5410 |
PZ GRIMBERGEN |
2 |
|
4 |
1 |
|
1 |
8 |
||
5411 |
VILVOORDE - MACHELEN |
Poging |
2 |
2 |
2 |
|
2 |
1 |
9 |
|
Voltooid |
3 |
4 |
1 |
|
|
|
8 |
|||
5411 |
VILVOORDE - MACHELEN |
5 |
6 |
3 |
|
2 |
1 |
17 |
||
5412 |
KASTZE |
Poging |
1 |
|
|
|
1 |
|
2 |
|
Voltooid |
3 |
3 |
|
|
|
|
6 |
|||
5412 |
KASTZE |
4 |
3 |
|
|
1 |
|
8 |
||
5905 |
PZ ZENNEVALLEI |
Poging |
3 |
1 |
1 |
3 |
|
2 |
10 |
|
Voltooid |
5 |
8 |
4 |
6 |
3 |
1 |
27 |
|||
5905 |
PZ ZENNEVALLEI |
8 |
9 |
5 |
9 |
3 |
3 |
37 |
||
X |
Brussels Airport |
Voltooid |
|
2 |
|
|
|
|
2 |
|
X |
Brussels Airport |
|
2 |
|
|
|
|
2 |
||
Brussel (Halle-Vilvoorde) |
52 |
47 |
30 |
32 |
19 |
18 |
198 |
|||
Leuven |
5388 |
PZ LEUVEN |
Poging |
2 |
3 |
2 |
2 |
1 |
5 |
15 |
Voltooid |
4 |
3 |
5 |
1 |
2 |
3 |
18 |
|||
5388 |
PZ LEUVEN |
6 |
6 |
7 |
3 |
3 |
8 |
33 |
||
5389 |
ZONE HAGELAND |
Poging |
|
|
1 |
|
|
|
1 |
|
Voltooid |
1 |
|
|
|
1 |
|
2 |
|||
5389 |
ZONE HAGELAND |
1 |
|
1 |
|
1 |
|
3 |
||
5391 |
PZ BIERBEEK/BOUTERSEM/HOLSBEEK/LUBBEEK |
Poging |
|
1 |
|
|
|
|
1 |
|
5391 |
PZ BIERBEEK/BOUTERSEM/HOLSBEEK/LUBBEEK |
|
1 |
|
|
|
|
1 |
||
5393 |
HERKO |
Poging |
2 |
|
1 |
|
|
|
3 |
|
Voltooid |
2 |
|
|
|
|
|
2 |
|||
5393 |
HERKO |
4 |
|
1 |
|
|
|
5 |
||
5394 |
POLITIEZONE AARSCHOT |
Poging |
|
|
|
|
|
2 |
2 |
|
Voltooid |
2 |
|
1 |
1 |
1 |
|
5 |
|||
5394 |
POLITIEZONE AARSCHOT |
2 |
|
1 |
1 |
1 |
2 |
7 |
||
5395 |
HAACHT |
Poging |
|
|
|
|
|
2 |
2 |
|
Voltooid |
1 |
|
|
|
1 |
|
2 |
|||
5395 |
HAACHT |
1 |
|
|
|
1 |
2 |
4 |
||
5396 |
DEMERDAL - DSZ |
Poging |
2 |
|
|
|
|
|
2 |
|
Voltooid |
2 |
1 |
|
|
1 |
|
4 |
|||
5396 |
DEMERDAL - DSZ |
4 |
1 |
|
|
1 |
|
6 |
||
5399 |
POLITIEZONE BRT |
Poging |
|
|
|
1 |
|
1 |
2 |
|
Voltooid |
1 |
1 |
|
|
|
|
2 |
|||
5399 |
POLITIEZONE BRT |
1 |
1 |
|
1 |
|
1 |
4 |
||
5908 |
PZ VOER EN DIJLE |
Poging |
|
1 |
|
|
|
|
1 |
|
Voltooid |
|
|
1 |
|
1 |
|
2 |
|||
5908 |
PZ VOER EN DIJLE |
|
1 |
1 |
|
1 |
|
3 |
||
5910 |
PZ GETEVALLEI |
Poging |
1 |
3 |
|
|
|
|
4 |
|
Voltooid |
1 |
2 |
2 |
1 |
1 |
1 |
8 |
|||
5910 |
PZ GETEVALLEI |
2 |
5 |
2 |
1 |
1 |
1 |
12 |
||
Leuven |
21 |
15 |
13 |
6 |
9 |
14 |
78 |
2) De volgende twee tabellen tonen het aantal door de politie geregistreerde feiten inzake woninginbraak (tabel 2a) en inbraak in bedrijf of handelszaak (tabel 2b) met een opdeling tussen de pogingen en de voltooide feiten, zoals geregistreerd in de ANG op basis van de processen-verbaal, voor het eerste semester van 2020 voor de Vlaamse provincies.
Tabel 2a: aantal geregistreerde feiten inzake woninginbraak voor de Vlaamse provincies
|
SEM 1 2020 |
|||
Poging |
Voltooid |
Totaal: |
% |
|
Antwerpen |
910 |
1.488 |
2.398 |
33,6% |
Limburg |
285 |
413 |
698 |
9,8% |
Oost-Vlaanderen |
581 |
879 |
1.460 |
20,5% |
Vlaams-Brabant |
720 |
945 |
1.665 |
23,4% |
West-Vlaanderen |
372 |
536 |
908 |
12,7% |
|
2.868 |
4.261 |
7.129 |
100% |
Tabel 2b: aantal geregistreerde feiten inzake inbraak in bedrijf of handelszaak voor de Vlaamse provincies
|
SEM 1 2020 |
|||
Poging |
Voltooid |
Totaal: |
% |
|
Antwerpen |
195 |
343 |
538 |
33,9% |
Limburg |
73 |
130 |
203 |
12,8% |
Oost-Vlaanderen |
103 |
199 |
302 |
19,0% |
Vlaams-Brabant |
108 |
168 |
276 |
17,4% |
West-Vlaanderen |
107 |
161 |
268 |
16,9% |
|
586 |
1.001 |
1.587 |
100% |
De woninginbraken kennen op nationaal niveau sinds 2012 een dalende trend. In 2019 zakte het aantal woninginbraken onder de symbolische grens van 50 000 feiten. De daling situeert zich zowel bij de pogingen, als bij de voltooide feiten. De afname is wel meer uitgesproken bij de voltooide feiten. In het eerste semester van 2020 (16 671 feiten) valt er een afname te noteren met 6 675 feiten (-28,6 %) in vergelijking met dezelfde periode in 2019 (23 364 feiten).
Tijdens de lockdown daalt het aantal woninginbraken aanzienlijk. Door de sluiting van sommige bedrijven, handelszaken en winkels en het verplichte thuiswerk, waren de mensen meer thuis dan gewoonlijk. De landsgrenzen die tijdelijk gesloten waren en bijhorende grenscontroles, het verplaatsingsverbod vervolledigen de lijst met redenen. Het lijkt erop dat de maatregelen in het kader van Covid-19 een positieve invloed hebben gehad op de woninginbraken.
De strijd tegen woninginbraken blijft zeer belangrijk, dit wegens de grote impact op het veiligheidsgevoel van de burger. Daarom dat het dus ook in de meeste zonale veiligheidsplannen (ZVP) opgenomen is als prioriteit.
Ook de inbraken in bedrijven of handelszaken kennen een uitgesproken daling (-1 340 feiten of -25 %) met 4 022 registraties in het eerste semester van 2020 in vergelijking met 5 362 feiten in het eerste semester van 2019.
3) Met betrekking tot de cijfers voor het volledige jaar 2020 dien ik het geachte lid mee te delen dat deze jaarcijfers, zoals gebruikelijk, na kwaliteits- en volledigheidscontroles, mits goedkeuring en vrijgave, aan het einde van de eerste semester van 2021 beschikbaar zullen zijn.
4) Phishing betreft een vorm van internetfraude waarbij criminelen zich voordoen als een legitieme betrouwbare partij met het oogmerk persoonlijke en gevoelige gegevens te verkrijgen teneinde deze vervolgens te misbruiken voor eigen gewin.
De meest gangbare werkwijze bestaat erin dat de oplichter een e-mailbericht verstuurt dat er uitziet als een bericht van een gekende of betrouwbare entiteit (bank, internet dienstverlener, overheidsinstelling, enz.). In dit bericht wordt gevraagd een aantal persoonlijke gegevens in te vullen en terug te sturen, of wordt gevraagd te klikken op een link naar de website van de entiteit. In werkelijkheid leidt de link naar een vervalste webpagina, die er net zo uitziet als de echte webpagina van de entiteit. Op deze webpagina wordt ook gevraagd persoonlijke gegevens in te geven, zoals login-gegevens, paswoorden, kredietkaartnummers met CVC code, enz., die dan onderschept worden door de oplichter.
Hoewel e-mail de gangbare manier is om massaal potentiële slachtoffers te contacteren, kan dezelfde modus operandi ook via andere wegen toegepast worden, zoals chat, instant messaging of sociale netwerken (bijvoorbeeld Facebook). Naargelang de verschillende vormen van contactname worden ook verschillende termen gehanteerd : phishing (e-mail), smishing (berichten), vishing (automatische spraakberichten), enz.
Naargelang de gegevens die de criminelen in handen krijgen zijn er eveneens verschillende mogelijkheden van misbruik van de gegevens mogelijk: via de bankingapplicatie kunnen ze gelden overschrijven, in geval van toegang tot mailservers kunnen ze (bedrijfs)gevoelige informatie ontvreemden of deze toegang misbruiken om opnieuw e-mails met malware te verzenden, enz.
5) Specifiek voor phishing betreft, onderzoekt een werkgroep thans hoe een performantere, eenvormige aanpak van dit criminaliteitsfenomeen kan worden bewerkstelligd. Het is echter nog te vroeg in de werkzaamheden van deze werkgroep om de hieruit voorvloeiende richtlijnen en taakverdeling nader toe te lichten.
Er wordt gewerkt aan een COL specifiek inzake phishing. Hierin zal een rolverdeling uitgeschreven worden mbt de aanpak van dit fenomeen.
Preventie is hier evenwel van primordiaal belang. Het is noodzakelijk om de burger te blijven sensibiliseren over de kenmerken en gevaren van phishing. Hiervoor verwijzen we naar het Centrum voor cybersecurity België (CCB). Ook de bankensector speelt natuurlijk een belangrijke rol in de preventie.
Het thema «Informaticabedrog, oplichting en cybercrime» werd eveneens weerhouden als fenomeen met bijzondere aandacht in het volgende Nationaal Veiligheidsplan (NVP 2022-2025), dat thans wordt voorbereid. Daarnaast wordt ook «Internet & Nieuwe technologie» opgenomen als transversaal thema, teneinde innovatie organisatiebreed te stimuleren. Ook voor cybercriminaliteit is het immers belangrijk om de nieuwste technologische ontwikkelingen op de voet te volgen en te kunnen implementeren in de politiepraktijk.
6) Het is niet mogelijk een kostprijs voor de aanpak van phishing te geven.
7) Op basis van de gestructureerde informatie in de ANG is het niet mogelijk om opsplitsing te maken naar het «soort» phishing. Bovendien dient bij de onderstaande cijfers opgemerkt te worden dat deze sterk afhankelijk van het invullen van de desbetreffende modus operandi. Aangezien de modus operandi geen verplicht te vatten veld is, zijn deze cijfers mogelijks een onderschatting.
Tabel 3 toont het aantal door de politie geregistreerde feiten inzake «phishing» met een opdeling tussen de pogingen en de voltooide feiten, zoals geregistreerd in de ANG op basis van de processen-verbaal, voor de periode 2015-2019 en het eerste semester van 2020 op het niveau van de provincies.
Tabel 3: aantal geregistreerde feiten inzake phishing per provincie
|
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
SEM 1 2020 |
|
Antwerpen |
Poging |
6 |
3 |
15 |
56 |
51 |
36 |
Voltooid |
46 |
39 |
91 |
367 |
606 |
756 |
|
Antwerpen |
52 |
42 |
106 |
423 |
657 |
792 |
|
Brabant wallon |
Poging |
1 |
|
4 |
5 |
4 |
3 |
Voltooid |
8 |
15 |
20 |
50 |
50 |
50 |
|
Brabant wallon |
9 |
15 |
24 |
55 |
54 |
53 |
|
Brussel-Hoofdstad |
Poging |
4 |
2 |
3 |
6 |
5 |
2 |
Voltooid |
36 |
36 |
38 |
37 |
61 |
39 |
|
Brussel-Hoofdstad |
40 |
38 |
41 |
43 |
66 |
41 |
|
Hainaut |
Poging |
3 |
3 |
2 |
|
6 |
3 |
Voltooid |
23 |
23 |
19 |
46 |
81 |
49 |
|
Hainaut |
26 |
26 |
21 |
46 |
87 |
52 |
|
Liège |
Poging |
1 |
1 |
2 |
2 |
|
3 |
Voltooid |
7 |
20 |
42 |
42 |
85 |
37 |
|
Liège |
8 |
21 |
44 |
44 |
85 |
40 |
|
Limburg |
Poging |
2 |
1 |
8 |
12 |
25 |
21 |
Voltooid |
14 |
10 |
43 |
124 |
375 |
643 |
|
Limburg |
16 |
11 |
51 |
136 |
400 |
664 |
|
Luxembourg |
Poging |
|
|
|
|
1 |
|
Voltooid |
1 |
7 |
6 |
6 |
4 |
3 |
|
Luxembourg |
1 |
7 |
6 |
6 |
5 |
3 |
|
Namur |
Poging |
1 |
|
3 |
|
2 |
1 |
Voltooid |
4 |
1 |
9 |
9 |
54 |
37 |
|
Namur |
5 |
1 |
12 |
9 |
56 |
38 |
|
Oost-Vlaanderen |
Poging |
3 |
2 |
4 |
18 |
25 |
21 |
Voltooid |
17 |
20 |
54 |
153 |
251 |
367 |
|
Oost-Vlaanderen |
20 |
22 |
58 |
171 |
276 |
388 |
|
Vlaams-Brabant |
Poging |
1 |
5 |
4 |
23 |
25 |
30 |
Voltooid |
14 |
10 |
39 |
129 |
239 |
577 |
|
Vlaams-Brabant |
15 |
15 |
43 |
152 |
264 |
607 |
|
West-Vlaanderen |
Poging |
6 |
5 |
12 |
28 |
29 |
29 |
Voltooid |
22 |
16 |
56 |
200 |
476 |
731 |
|
West-Vlaanderen |
28 |
21 |
68 |
228 |
505 |
760 |
|
|
220 |
219 |
474 |
1.313 |
2.455 |
3.438 |
De vierde tabel bevat aantal door de politie geregistreerde feiten inzake «phishing», zoals geregistreerd in de ANG op basis van de processen-verbaal, voor het eerste semester van 2020 met een opdeling per maand op het niveau van de provincies.
Tabel 4: aantal geregistreerde feiten inzake phishing per provincie
|
2020 |
2020 |
|||||
Januari |
Februari |
Maart |
April |
Mei |
Juni |
||
Antwerpen |
128 |
105 |
103 |
189 |
140 |
127 |
792 |
Brabant wallon |
5 |
8 |
5 |
12 |
15 |
8 |
53 |
Brussel-Hoofdstad |
5 |
12 |
7 |
10 |
2 |
5 |
41 |
Hainaut |
20 |
7 |
|
4 |
10 |
11 |
52 |
Liège |
6 |
7 |
3 |
5 |
9 |
10 |
40 |
Limburg |
76 |
72 |
71 |
138 |
167 |
140 |
664 |
Luxembourg |
|
1 |
1 |
1 |
|
|
3 |
Namur |
8 |
9 |
4 |
6 |
5 |
6 |
38 |
Oost-Vlaanderen |
39 |
47 |
58 |
91 |
79 |
74 |
388 |
Vlaams-Brabant |
51 |
69 |
66 |
147 |
153 |
121 |
607 |
West-Vlaanderen |
99 |
96 |
87 |
173 |
168 |
137 |
760 |
|
437 |
433 |
405 |
776 |
748 |
639 |
3.438 |
8) In het eerste semester van 2020 is er op nationaal niveau een ongeziene toename van het aantal registraties inzake phishing, namelijk 3 438 feiten. Dit is viermaal zo veel als in dezelfde periode van 2019, waar er 831 registraties waren. In de eerste drie maanden van 2020 zet het aantal registraties zich op hetzelfde niveau als dat van 2019 verder, maar na de maand maart gaan de cijfers de hoogte in.
Door de lockdown (met onder andere de verplichting tot thuiswerk en de sluiting van winkels) was er een toegenomen computergebruik en internetactiviteit en bijgevolg een verhoogde online kwetsbaarheid. De verschuiving van de criminaliteit van de reële wereld naar de digitale wereld is reeds jaren aan de gang, maar lijkt tijdens de pandemie meer uitgesproken dan voorheen.
Daarnaast is het belangrijk er bij te vermelden dat de verhoogde cijfers ook mede verklaard kunnen worden door de mogelijkheid om de feiten online aan te geven bij de politie. We merken immers een stevige stijging op van het aantal feiten in het tweede trimester van 2020. In het begin van het tweede trimester werd immers Police-on-Web uitgebreid met een tijdelijk e-loket om de Covid-maatregelen maximaal te kunnen respecteren. Phishing, oplichting of diefstal horen bij de misdrijven die via deze weg mogen aangegeven worden. De bedoeling is om deze online aangiftemogelijkheid te consolideren en het tijdelijk Covid e-loket naadloos te laten overgaan in een uitgebreide versie van Police-on-Web.
Verder is er nog steeds sprake van een zeer hoog dark number. Ook wordt informaticacriminaliteit in het algemeen en phishing in het bijzonder beschouwd als een eerder geografisch onafhankelijk fenomeen. Tot slot biedt het internet de mogelijkheid om op korte termijn met zeer weinig financiële middelen een groot aantal slachtoffers te bereiken.
9) Voor de cijfers inzake phishing met betrekking tot de pogingen en voltooide feiten verwijs ik naar tabel 3.
Tabel 5 bevat het aantal unieke door de politie geregistreerde verdachten inzake phishing, die in de ANG gekoppeld zijn aan de in tabel 3 gepresenteerde feiten, op het niveau van de provincies.
Tabel 5: aantal unieke geregistreerde verdachten inzake phishing per provincie
|
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
SEM 1 2020 |
Antwerpen |
15 |
14 |
13 |
121 |
120 |
83 |
Brabant wallon |
|
|
1 |
2 |
2 |
|
Brussel-Hoofdstad |
|
2 |
|
|
1 |
|
Liège |
|
2 |
|
|
1 |
|
Limburg |
6 |
3 |
9 |
28 |
62 |
43 |
Oost-Vlaanderen |
2 |
3 |
12 |
64 |
53 |
40 |
Vlaams-Brabant |
2 |
|
10 |
25 |
36 |
38 |
West-Vlaanderen |
1 |
1 |
6 |
19 |
61 |
33 |