Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 7-2019

van Tom Ongena (Open Vld) d.d. 7 juni 2023

aan de vice-eersteminister en minister van Financiėn, belast met de Coördinatie van de fraudebestrijding en de Nationale Loterij

Georganiseerde misdaad - Afpersing - Ambtenarij - Strijd - Maatregelen - Controle - Opleiding voor ambtenaren

georganiseerde misdaad
corruptie
ambtenaar

Chronologie

7/6/2023Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 6/7/2023)
30/8/2023Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2020
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-2021

Vraag nr. 7-2019 d.d. 7 juni 2023 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

De politie is er in geslaagd de zogenoemde Sky ECC-telefoons te kraken, telefoons die vaak gebruikt worden door criminele organisaties om versleutelde berichten naar elkaar te sturen. Met de informatie die de politie uit die versleutelde telefoons kon halen, kon ze al verschillende onderzoeken opstarten.

Zorgwekkend is dat uit deze onderzoeken blijkt dat de criminele «onderwerel» steeds meer diensten van de«bovenwereld» vraagt. Zo werd een ambtenaar bij de federale overheidsdienst (FOD) Financiėn in 2022 in kader van het Sky ECC-onderzoek opgepakt omdat hij misbruik gemaakt zou hebben van zijn functie (cf. https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2022/06/29/9-arrestaties-in-sky-ecc-onderzoeken/). Advocaten, politieagenten en zelfs belastingambtenaren laten zich verleiden tot lucratieve deals met de onderwereld (cf. https://www.standaard.be/cnt/dmf20230215_93829558).

Ambtenaren die werken met gevoelige informatie worden het doelwit van criminelen.

«Het gaat met name om persoonsgegevens: naam, adres, kentekens, nummers van paspoort of rijbewijs. Voor dat soort informatie is in het criminele milieu veel belangstelling. En we zien regelmatig dat organisaties die dit soort gegevens beheren en de medewerkers die er werken zich daar niet of nauwelijks bewust van zijn. Iets als een kenteken lijkt heel onschuldig maar het lekken van dat soort informatie kan hele grote gevolgen hebben. Wij zien in onze onderzoeken bijvoorbeeld dat er een relatie is tussen gelekte informatie en excessief geweld in het criminele milieu. En het gaat niet over incidenten», aldus de algemeen directeur van de Nederlandse Rijksrecherche (cf. https://www.nrc.nl/nieuws/2023/05/08/een-integere-overheid-is-geen-vanzelfsprekendheid-zegt-de-baas-van-de-rijksrecherche-a4164146).

De Groep van Staten tegen corruptie (GRECO), het orgaan van de Raad van Europa dat lidstaten helpt bij de bestrijding van corruptie, heeft Belgiė al vaker op de vingers getikt omdat het te passief is in de strijd tegen corruptie en andere financiėle misdaden (cf. https://www.tijd.be/politiek-economie/belgie/algemeen/onderzoeksrechter-michel-claise-in-dit-land-is-het-communautaire-belangrijker-dan-corruptie/10439026.html).

Wat betreft het transversaal karakter van de schriftelijke vraag: de verschillende regeringen en schakels in de veiligheidsketen zijn het eens over de fenomenen die de komende vier jaar prioritair moeten worden aangepakt. Die staan in de Kadernota Integrale Veiligheid en het Nationaal Veiligheidsplan voor de periode 2022-2025, en werden besproken tijdens een Interministeriėle Conferentie, waarop ook de politionele en justitiėle spelers aanwezig waren. Het betreft dus een transversale aangelegenheid met de Gewesten waarbij de rol van de Gewesten vooral ligt in het preventieve luik.

Graag had ik dan ook volgende vragen voorgelegd aan de geachte minister:

1) Hebt u reeds signalen ontvangen die er op wijzen dat ambtenaren steeds vaker benaderd worden door de criminele onderwereld? Zo ja, hoeveel sinds de jongste drie jaar en om welke functies het gaat? Kan u meedelen in hoeverre de «operatie Sky» de aanpak en onderzoeksmethoden veranderd heeft bij de opsporing op dit vlak?

2) Hoe zorgt u voor de adequate opvolging van meldingen van ambtenaren die benaderd worden door drugscriminelen? Zijn er specifieke protocollen of procedures om dergelijke meldingen op te volgen?

3) Kan u met cijfers over de jongste drie jaar aangeven in hoeveel gevallen hooggeplaatste ambtenaren betrokken waren bij het verlenen van hand- en spandiensten aan (drugs)criminelen? Kan u deze cijfers uitsplitsen per provincie? Kan u in een top-3 meedelen welke delicten het meest voorkomen?

4) Welke strafmaat krijgen ambtenaren voor het verlenen van dergelijke hand- en spandiensten? Wat is het gemiddelde profiel van de ambtenaar die zich schuldig maakt aan dergelijke feiten? Is er vaak sprake van dwang?

5) Hoe verzekert u het effectieve toezicht op de integriteit van ambtenaren die toegang hebben tot gevoelige informatie? Zijn er plannen om de screening van ambtenaren die toegang hebben tot gevoelige informatie te verbeteren en te versterken? Zo ja, wat zal deze inhouden? Wanneer voorziet men de implementatie hiervan?

6) Is er voldoende opleiding en training voor ambtenaren om hen bewust te maken van de risico's van omkoping en hoe ze moeten handelen als ze worden benaderd door criminelen? Zo ja, op welke wijze?

7) Welke impact heeft de toename van omkoping van ambtenaren op de reputatie van de overheid en hoe wordt hiermee omgegaan? Kan u eventuele punten meedelen over hoe men dit voorkomt?

Antwoord ontvangen op 30 augustus 2023 :

Tekst nog niet beschikbaar.