Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 7-1604

van Steven Coenegrachts (Open Vld) d.d. 5 mei 2022

aan de minister van Middenstand, Zelfstandigen, KMO's en Landbouw, Institutionele Hervormingen en Democratische Vernieuwing, belast met Buitenlandse Handel

Dierenrechtenextremisme - Landbouw - Veehouderijen - Geweldpleging - Cijfers en tendensen

extremisme
radicalisering
welzijn van dieren
landbouwonderneming
gerechtelijke vervolging
officiële statistiek

Chronologie

5/5/2022Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 9/6/2022)

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-1603
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-1605

Vraag nr. 7-1604 d.d. 5 mei 2022 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

In Nederland werden de voorbije jaren verschillende veehouders het slachtoffer van dierenrechtenextremisten. Een brandstichting bij een eendenslachterij in 2020 in Ermelo was volgens de directeur het werk van dierenrechtenactivisten. Zijn slachthuis was volgens hem al langer het doelwit van intimidatie en bedreigingen (cf. https://eenvandaag.avrotros.nl/item/dierenactivisten-laatste-jaren-steeds-radicaler-een-gevaar-van-extremisme-is-imitatiegedrag/).

Bij de brand bij de eendenslachterij Duck-to in Ermelo gingen vijf vrachtwagens in vlammen op. Er vielen geen slachtoffers. Op camerabeelden is te zien dat er iemand met twee jerrycans benzine op het terrein loopt. Met één jerrycan werden de vrachtwagens begoten, de ander werd in de fabriek geplaatst. Deze is niet ontbrand. Als dat was gebeurd, dan was de hele fabriek weg. In de buurt werd een auto gesignaleerd met een Belgisch kenteken, het zou gaan om een bekende Vlaamse dierenrechtenactivist (cf. https://www.trouw.nl/binnenland/boeren-vrezen-voor-dierenextremisten-maar-geweld-komt-vooralsnog-weinig-voor~b12bc5ec/).

Volgens een Nederlandse hoogleraar sociale psychologie, die is gespecialiseerd in radicalisering, is er een trend merkbaar. Hij doet al langer onderzoek naar radicalisering bij dierenrechtenactivisten en ziet de afgelopen jaren een verharding ontstaan.

De hoogleraar waarschuwt dat bij verschillende vormen van extremisme een extra gevaar schuilgaat. «Wat bij alle vormen van extremisme gevaarlijk is, is dat mensen elkaar gaan imiteren. Dit gebeurde in Ermelo, ik kan dit ook gaan doen bij anderen. Daar moeten we niet naïef in zijn», vertelt hij.

Ook de Nederlands Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) besteedt in de meest recente jaarverslagen aandacht aan milieu- en dierenrechtenactivisten, deze worden specifiek benoemd als gevaar. Acties van milieu- en dierenrechtenactivisten vielen de jongste jaren op tijdens de bezetting van een varkensboerderij in Boxtel en bij de dump van asbest waar windmolenparken gepland staan.

De vrees is dat het legale activisme, bijvoorbeeld demonstraties tegen dierenleed, meer en meer overslaat in extremisme, zoals de brandstichting in Ermelo, waarschuwt ook de NCTV in verschillende rapporten.

Om die reden waken politieagenten al weken geregeld over nertsenfokkerijen in Gelderland en Noord-Brabant, meldt een woordvoerder. Vooral op sociale media krijgt de politie waarschuwingen over bevrijdingsacties van de nertsen.

Wat betreft het transversaal karakter van de schriftelijke vraag: de verschillende regeringen en schakels in de veiligheidsketen zijn het eens over de fenomenen die de komende vier jaar prioritair moeten worden aangepakt. Die staan gedefinieerd in de Kadernota Integrale Veiligheid en het Nationaal Veiligheidsplan voor de periode 2016-2019, en werden besproken tijdens een Interministeriële Conferentie, waarop ook de politionele en justitiële spelers aanwezig waren. Het betreft aldus een transversale aangelegenheid met de Gewesten waarbij de rol van de Gewesten vooral ligt in het preventieve luik.

Graag had ik dan ook de volgende vragen voorgelegd:

1) Kunt u een overzicht geven van dergelijke strafbare activiteiten op en rond agrarische bedrijven in de afgelopen drie jaar? Kunt u daarbij onderscheid maken tussen het type activiteit, zoals stalbezettingen, inbraak, brandstichting, lastercampagnes en online intimidatie? Zijn er bepaalde tendensen en fenomenen op te merken?

2) Hoe vaak is in de afgelopen drie jaar aangifte gedaan tegen vormen van strafbare feiten die zijn gerelateerd aan radicaal-extremistisch dierenrechtenactivisme? Hoe vaak is in die gevallen overgegaan tot vervolging? Wat en op basis van welk strafbaar feit is in die gevallen de opgelegde straf geweest?

3) Is er volgens u sprake van radicalisering binnen activistische dierenrechtengroeperingen? Zo ja, waaruit kan u dit opmaken? Hoe uit zich dit? Kan u dit concreet toelichten?

4) Bent u van mening dat de opgelegde straffen efficiënt, doeltreffend en afdoende zijn? Zo nee, op welke punten is er volgens u verbetering mogelijk?

5) In hoeverre kunnen de strafbare activiteiten door radicaal-extremistische dierenrechtenactivisten gevolgen hebben voor het welzijn en de gezondheid van de dieren? Wat is volgens u de impact op de betrokken gezinnen? In hoeverre kunnen onze veiligheidsdiensten het gevoel van onveiligheid en bedreiging wegnemen bij geviseerde gezinnen van dergelijke bedrijven?

6) Zijn er signalen geweest van sectoren binnen de veehouderij over het ontbreken van juridische grondslagen op grond waarvan radicaal-extremistisch dierenrechtenactivisme kan worden aangepakt? Zo ja, op welke wijze gaat u deze omissies invullen? Zo nee, waarom niet?

7) Bij hoeveel strafbare activiteiten op en rond agrarische bedrijven in de afgelopen drie jaar in het buitenland bleken Belgen betrokken te zijn? Zou u ook de buitenlandse nationaliteiten kunnen meedelen die in België strafbare activiteiten op en rond agrarische bedrijven pleegden in de jongste drie jaar? Zijn er trends op te merken?