Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 7-1235

van Gaëtan Van Goidsenhoven (MR) d.d. 3 mei 2021

aan de minister van Binnenlandse Zaken, Institutionele Hervormingen en Democratische Vernieuwing

Criminaliteit - COVID-19-crisis - Impact -Georganiseerde misdaad - Geviseerde bedrijven in België - Cijfers - Vormen van vastgestelde criminaliteit - Bestrijding - Maatregelen - Internationale samenwerking - Cybercriminaliteit - Politiestrategie

epidemie
georganiseerde misdaad
computercriminaliteit
elektronische handel
internet
politiële samenwerking

Chronologie

3/5/2021Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 3/6/2021)
3/6/2021Antwoord

Vraag nr. 7-1235 d.d. 3 mei 2021 : (Vraag gesteld in het Frans)

Veiligheid is een transversale materie. Een Nationaal Veiligheidsplan (NVP) wordt regelmatig opgesteld door de bevoegde overheden. Voor 2021 is nog geen nieuw document opgesteld, maar het meest recente NVP blijft van kracht. Het is gebaseerd op de Kadernota Integrale Veiligheid en werd uitgewerkt door een groep experts die aangeduid zijn door zowel federale ministers als ministers van de deelstaten. De Senaat is dus ten volle bevoegd om dit thema aan te snijden.

Sinds de aanwezigheid van COVID-19 in België wijzen talrijke onderzoeksrapporten op de toename van de georganiseerde misdaad binnen onze landsgrenzen en ook in Europa.

Dat wordt bevestigd door de directrice van Europol, Catherine de Bolle, die de situatie zeer onrustwekkend vindt. Nooit eerder werd zo een grote toevoer van drugs, en in het bijzonder van cocaïne, op het Europese grondgebied vastgesteld.

De omslag is zo groot dat de gevolgen op de economie en op de mensenrechten dag na dag toenemen.

Het blijft niet bij de toename van de drugshandel. Sinds enkele maanden zien sommige experten ook een toename van de illegale handel in vaccins en zelftests, een toename van financiële fraude, van cybercriminaliteit, enzovoort.

Dat is een zeer verontrustende evolutie in deze tijden van crisis en ze vergroot de sfeer van angst die al enkele maanden heerst.

In het licht van die gegevens, wil ik u de volgende vragen stellen:

1) Hoe beoordeelt u de situatie?

2) We kunnen veronderstellen dat sommige Belgische bedrijven die verzwakt zijn door de coronacrisis een gemakkelijk doelwit kunnen zijn van de georganiseerde misdaad. Hoeveel meldingen heeft de politie in dat verband ontvangen sinds maart 2020?

3) Welke van de criminele feiten die meer voorkomen door de coronacrisis worden het vaakst vastgesteld in België?

4) Welke instrumenten worden vandaag ingezet om de stijging van het aantal van die misdaden het hoofd te bieden?

5) Hoe verloopt de internationale samenwerking op dit vlak?

6) Internetplatforms lijken een steeds grotere rol te spelen in de toename van de misdaad. Wat is de stand van zaken met betrekking tot de aanpak van cybercriminaliteit door de politie in België?

Antwoord ontvangen op 3 juni 2021 :

1) De algemene veiligheidssituatie kan worden beschreven als volgt: de samenleving heeft het moeilijk tijdens deze pandemie; de georganiseerde criminaliteit daarentegen ondervindt geen of weinig hinder.

2) De politionele databank ‘ANG’ bevat geen gegevens over slachtofferschap die voor statistische doeleinden kunnen worden gebruikt; dus evenmin over bedrijven.

3) De officiële politiestatistieken voor het jaar 2020 zullen pas eind juni – begin juli 2021 worden gepubliceerd.

Er is de toename van het aantal geregistreerde feiten inzake volksgezondheid, meer bepaald inbreuken op de ministeriële besluiten, die werden uitgevaardigd in de strijd tegen COVID-19.

Oplichting via Internet is enorm toegenomen. De verschuiving van de criminaliteit van de reële wereld naar de digitale wereld is reeds jaren aan de gang, maar lijkt tijdens de pandemie meer uitgesproken dan voorheen.

4) In deze bijzondere periode nam de Geïntegreerde Politie initiatieven om de drempel voor de burgers te verlagen. Na akkoord van het College van Procureurs-generaal werd de online-aangifte via ‘Police-on-web’ verder uitgebreid zodat de fysieke verplaatsing, bemoeilijkt door de COVID-richtlijnen, geen drempel mocht zijn.

Sinds april 2020 werden de feiten waarvan op afstand aangifte kon worden gedaan via het digitaal loket, verder uitgebreid zodat de burger zich niet naar het politiecommissariaat hoefde te verplaatsen. In de context van de coronacrisis vergrootte de politie op deze manier haar bereikbaarheid en zorgde ze ervoor dat niet-essentiële verplaatsingen naar politiekantoren konden worden vermeden.

Het betreft een tijdelijke uitbreiding met nieuwe feiten van aangiften en meer bepaald voor volgende feiten: slagen en verwondingen; bedreigingen; belaging; haatmisdrijven; diefstal zonder geweld; oplichting (ook via Internet); verlies van voorwerpen of documenten (identiteitskaart, boorddocumenten enz.). Voor gevallen waarin onmiddellijk moet worden ingegrepen, moeten de burgers 101 of 112 bellen.

5) De internationale politiesamenwerking, bilateraal en multilateraal (Benelux, Europol, Interpol), zal door deze crisis worden versterkt, gezien het algemene besef van de ernst van de situatie en de mogelijke uitbuiting van de Covid-19-crisis door de georganiseerde misdaad, zoals de noodzaak om de integriteit van de toeleveringsketen van de vaccins te waarborgen.

6) Onder redactie van het ‘Centrum voor Cybersecurity België’ (CCB) hebben de verschillende betrokken overheidsdiensten samen een ‘Cyber Security Strategie’ opgesteld. 

De Federale Gerechtelijke Politie (FGP) voorziet onder meer in de aanwerving van 125 ICT-specialisten, van wie een aantal zich zal toeleggen op de problemen en de fenomenen in kwestie.

Bovendien werden tijdens de laatste twee mobiliteitsfases 450 plaatsen geopend bij de FGP. Hierbij wordt de nadruk gelegd op de aanwerving van gespecialiseerde profielen waaraan een grote behoefte bestaat (forensische ICT-profielen, data-analisten, technische en wetenschappelijke politie, ecofin, enz.)

Deze evolutie zal de komende jaren worden voortgezet om onze politiediensten beter in staat te stellen het hoofd te bieden aan de uitdagingen die de internationale georganiseerde criminaliteit geeft.