Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 6-2092

van Lode Vereeck (Open Vld) d.d. 10 januari 2019

aan de minister van Digitale Agenda, Telecommunicatie en Post, belast met Administratieve Vereenvoudiging, Bestrijding van de sociale fraude, Privacy en Noordzee

Blockchaintechnologie - Federale instanties en overheidsdiensten - Publieke dienstverlening - Toepassingsmogelijkheden - Transversale, beleidsoverschrijdende werkgroep - Stand van zaken

nieuwe technologie
informatieverwerking
toepassing van informatica
elektronische overheid
gegevensverwerking
toegepaste informatica
blockchain

Chronologie

10/1/2019Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 14/2/2019)
12/2/2019Antwoord

Herindiening van : schriftelijke vraag 6-1876

Vraag nr. 6-2092 d.d. 10 januari 2019 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Niet artificiële intelligentie en het Internet of Things, maar blockchain is volgens de Antwerp Management School dé technologie waarop overheden, bedrijven en burgers op zitten te wachten. Bij blockchain worden de data opgeslagen in blokken (block) die via een keten (chain) met elkaar in verbinding staan. Naast de data bevatten deze blokken ook informatie over de transacties. Elk van de volgende blokken is gekoppeld aan het vorige blok via een complex wiskundig algoritme. De gegevens staan wereldwijd op miljoenen computers opgeslagen en elke computer moet « akkoord » zijn met de transactie. Hierdoor kunnen gegevens die opgeslagen zijn in blockchain (op basis van de huidige stand van technologie) onmogelijk gestolen of veranderd worden. Deze toepassing staat haaks op het principe van het huidige systeem van de centralisatie van gegevens, namelijk databases op een centrale server, veilig afgesloten voor de buitenwereld en beheerd door overheidsinstanties.

Georgië is een van de eerste landen waar de overheid de blockchaintechnologie toepast voor de registratie van kadastrale eigendommen. Een voorwaarde om dit te laten slagen was een goed ontwikkelde IT-infrastructuur voor het Nationaal Agentschap voor openbare registratie (NAPR). Het op blockchain gebaseerde kadaster van Georgië is sinds februari 2017 operationeel en sindsdien zijn er al meer dan een miljoen uittreksels en aktes in opgenomen. Deze maatregel leverde Georgië in 2017 een negende plaats op in de « Doing Business »-ranking van de World Bank Group. België bezette hierop een tweeënvijftigste plaats.

De Vlaamse Overheid en Stad Antwerpen hebben reeds aangekondigd de komende jaren concrete projecten met blockchaintechnologie te willen realiseren. Onlangs startten ze « Blockchain on the Move » om een « digitale kluis » voor burgers te creëren waar transacties met de overheid veilig tot stand kunnen komen.

Het transversaal karakter van mijn vraag blijkt uit het feit dat de aanpak van de uitdagingen op het vlak van de digitalisering van overheidsdiensten en -taken een gedeelde bevoegdheid is tussen de federale overheid en de deelstaten, niet het laatst wegens het privacy- en securityvraagstuk.

Ik heb volgende vragen voor de geachte minister :

1) België is nog altijd een beetje de « new kid on the blockchain ». Welke meerwaarde kan blockchain binnen de publieke dienstverlening volgens hem bieden ?

2) Zijn er federale instanties of overheidsdiensten die thans eigen specifieke projecten uitrollen met betrekking tot de toepassing van de blockchaintechnologie ? Graag kreeg ik een gedetailleerd overzicht.

3) Hoe staat hij tegenover het idee om de blockchaintechnologie toe te passen voor de registratie van kadastrale eigendommen ?

a) Binnen welk tijdsbestek acht hij de praktische toepassing hiervan in België mogelijk ?

b) Wat zijn de belangrijkste knelpunten en drempels die de invoering van deze toepassing thans in de weg staan ?

4) In welke mate is hij voorstander van evidence-based beleidsvoering ? Met andere woorden, wordt bij de uittekening van het beleid omtrent de toepassing van blockchain rekening gehouden met wetenschappelijke onderzoeksresultaten en / of beste praktijken uit het buitenland ? Waarom wel ? Waarom niet ?

5) In de algemene beleidsnota « Digitale Agenda, Telecom en Post 2018 » stelt hij onder meer : « (…) Zo bestaat een transversale, beleidsoverschrijdende werkgroep die de mogelijkheden van ledger- en blockchaintechnologie onderzoekt naast de concrete vraag van een FOD om chatbot-technologie uit te testen. » (cf. stuk Kamer, nr. 54-2708/2, blz. 12-13).

a) Wie maakt er deel uit van deze transversale, beleidsoverschrijdende werkgroep ?

b) Graag kreeg ik een stand van zaken van de werkzaamheden en de output van deze werkgroep.

6) Behoort het huidige systeem van de centralisatie van gegevens van zodra de blockchain binnen de overheidsadministratie zijn intrede heeft gedaan, volgens hem, volledig en in alle domeinen tot het verleden ?

Antwoord ontvangen op 12 februari 2019 :

1) Blockchain is nog altijd een veelbelovende technologie. In de regel wordt er van uitgegaan dat blockchain technologie vooral interessant wordt indien het gaat om identificatie (personen, goederen, enz.), traceerbaarheid, strijd tegen fraude, het afsluiten van contracten en dergelijke. Ook binnen de overheid, zoals in de economie, worden processen en transacties afgehandeld en kan deze technologie helpen processen te vereenvoudigen of grondig te verbeteren. Zo kan bijvoorbeeld ook naar blockchain gekeken worden bij het digitaliseren van processen die vandaag nog analoog worden afgehandeld. Blockchain is echter een middel, geen doel op zich. Ook andere technologieën die dezelfde functionaliteit bieden kunnen relevant zijn.

2) Binnen de FOD BOSA DG Digitale Transformatie is in het najaar een innovatie-Lab opgestart rond een specifieke use-case m.b.t. de validatie van de identiteit van buitenlanders in Belgie d.m.v. een blockchain oplossing. De resultaten van dit Lab moeten nog worden opgeleverd.

3) Blockchain kan potentieel een meerwaarde bieden voor de registratie van kadastrale eigendommen, zeker als dit kan gecombineerd worden met een authentieke bron. De FOD Financiën onderzoekt de mogelijkheden.

4) Binnen de FOD BOSA DG Digitale Transformatie wordt actief opgevolgd wat in binnen- en buitenland gebeurt. DG DT participeert o.a. in de Beltug Blockchain Taskforce, onderhoudt contacten met lokale blockchain-startups maar ook met de Dutch Blockchain Coalition in Nederland en de collega’s in Luxemburg en houdt de vinger aan de pols m.b.t. Europese blockchain projecten.

5) a) De transversale, beleidsoverschrijdende werkgroep die de mogelijkheden van ledger- en blockchaintechnologie onderzoekt, ook wel de Blockchain Coalition genoemd, bestond oorspronkelijk uit vertegenwoordigers van Antwerpen, Brussel (lokale besturen), CFBW, Wallonie, Vlaanderen (regionaal), DAV, DG DT (federaal) en technologiepartners Smals, Digipolis, V-ICT-or en CIRB. Recent werd de werkgroep uitgebreid met geïnteresseerden uit enkele administraties: Rijksregister, FOD Economie, FOD Financiën en NBB. De samenstelling van deze informele werkgroep, die enkele keren per jaar samenkomt, wisselt al naar gelang agenda-items en beschikbaarheden van de deelnemers. FOD BOSA DG DT organiseert de meetings.

5) b) De Blokchain Coalition heeft gedurende haar eerste jaar gewerkt op enerzijds een technologie-track (de mogelijkheid van het opzetten van een gemeenschappelijk platform) en anderzijds het transversaal doorlopen van alle processen (lokaal tot federaal) van enkele zogenaamde life-events (geboorte, overlijden, verhuizen, diploma’s) om de opportuniteit van blockchain technologie verder te onderzoeken. Daarnaast is de Coalition vooral een plek waar kennis en ervaring worden uitgewisseld en waar men projectsamenwerking beoogt waar relevant. Van elke meeting worden meeting minutes bijgehouden en zijn er presentaties beschikbaar.

6) De FOD BOSA DG Digitale Transformatie beschikt zelf niet over een systeem van centralisatie van gegevens binnen de eigen administratie, maar ondersteunt het systeem van authentieke bronnen en ontsluit deze. Blockchain biedt mogelijke meerwaarde naar gedecentraliseerde werking maar kan op vandaag nog niet de authentieke bronnen volledig vervangen.