Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 6-1303

van François Desquesnes (cdH) d.d. 23 februari 2017

aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

Landbouwers - Beroepsziekten - Ziekte van Parkinson - Erkenning - Fonds voor de beroepsziekten - Procedure - Studies over dit onderwerp

landbouwer
landbouwarbeidskrachten
beroepsziekte
Fonds voor de Beroepsziekten
ziekte van het zenuwstelsel
verdelgingsmiddel
gevaarlijke stof
gevaren voor de gezondheid

Chronologie

23/2/2017Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 30/3/2017)
12/6/2017Antwoord

Vraag nr. 6-1303 d.d. 23 februari 2017 : (Vraag gesteld in het Frans)

De vraag inzake de erkenning van de ziekte van Parkinson als beroepsziekte voor de landbouwers heeft raakvlakken met verschillende bevoegdheden: de Gewesten zijn bevoegd voor landbouw, terwijl het federale niveau bevoegd is voor de erkenning van beroepsziekten en voor de kosten van de gezondheidszorg. Ook de reglementering inzake pesticiden hangt af van verschillende bevoegdheidsniveaus.

Wat de erkenning van de beroepsziekten betreft, bestaan er binnen het Fonds voor de beroepsziekten twee systemen naast elkaar: enerzijds de lijst van beroepsziekten die de aandoeningen en risico's bevat die worden erkend door het Fonds voor de beroepsziekten, en anderzijds het open systeem, waardoor beroepsziekten die niet op de voormelde lijst voorkomen, ook kunnen worden erkend als kan worden bewezen dat de rechtstreekse en determinerende oorzaak van de ziekte samenhangt met het beroep.

Frankrijk heeft de ziekte van Parkinson erkend als beroepsziekte in de landbouw in 2012.

Ik heb de volgende vragen:

1) Heeft het Fonds voor de beroepsziekten aanvragen gekregen voor de erkenning van de ziekte van Parkinson als beroepsziekte bij landbouwers?

2) Zo ja, over hoeveel dossiers gaat het? Welke beslissingen werden genomen in die dossiers?

3) Staat de vraag over de opname van de ziekte van Parkinson op de lijst van de beroepsziekten voor landbouwers op de agenda van het Fonds voor de beroepsziekten?

4) Wat zijn de actuele wetenschappelijke gegevens over dit onderwerp?

5) Acht u het nodig nieuwe studies over dit onderwerp uit te voeren in België? Zo ja, aan welke instantie denkt u die opdracht toe te vertrouwen?

6) Hebt u contact gehad met uw collega, de Franse minister van Volksgezondheid, over dit thema?

Antwoord ontvangen op 12 juni 2017 :

Het geachte lid vindt hieronder het antwoord op zijn vragen.

1 & 2) Het Fonds voor de beroepsziekten (FEDRIS geworden op 1 januari 2017) heeft geen aanvraag tot vergoeding voor de ziekte van Parkinson ontvangen afkomstig van een landbouw(st)er.

Een aanvraag in het open systeem werd ingediend door een tuinbouwer in 2014. Ze werd verworpen omdat er geen voldoende bewijs was dat de ziekte haar directe en determinerende oorzaak in de beroepsuitoefening vond.

Ik vestig echter de aandacht op het bijzondere karakter van deze sector. Immers, alleen de werknemers met het statuut van loontrekkende kunnen aanspraak maken op een schadeloosstelling door FEDRIS. De zelfstandigen zijn slechts gedekt door privéverzekeringen en FEDRIS beschikt dus niet over gegevens hierover.

In de landbouwsector vertegenwoordigen de zelfstandigen de meerderheid van de werknemers. Dit blijkt ook uit de onderstaande tabel van het FOREm.

Gewesten

Aantal bedrijven in 2014

Aantal werknemers in 2014

Aantal zelfstandigen in 2014

Wallonië

1 291

3 381

26 285

Brussel Hoofdst. Gew.

29

95

1 000

Vlaanderen

3 527

11 084

51 067

België

4 847

14 560

78 588

Bron : RSZ – Gedecentraliseerde statistieken 31 december 2014 en RSVZ 2014, berekeningen van Forem. Cijfers online beschikbaar voor 2014 : https://www.leforem.be/Horizonsemploi/secteur/1.html.

Bovendien stelt de sector een groot aantal seizoenarbeiders tewerk (4 op 10 – Bron : RSZ, juni 2012) van wie het moeilijk is om de loopbaan en de blootstellingen na te trekken.

Overigens wordt niet voor alle gevallen een vergoeding aangevraagd, waardoor niet alle gevallen opgenomen zijn in de gegevens van FEDRIS, bij gebrek aan informatie van de werknemer, bij gebrek aan informatie van de arts die niet het verband legt tussen het werk en de ziekte vooral wanneer die lang na de blootstelling optreedt, enz.

3) Die vraag werd behandeld in 2013. De Medische Commissie « Chemische agentia en toxicologie » van het Fonds voor de beroepsziekten werd ertoe gebracht om de kwestie van de inschrijving van de ziekte van Parkinson veroorzaakt door pesticiden te onderzoeken en heeft een studie van de wetenschappelijke literatuur gemaakt. Het rapport werd vervolgens aan de Wetenschappelijke Raad voorgelegd.

De Commissie en de Wetenschappelijke Raad hebben vastgesteld dat de epidemiologische en experimentele studies de hypothese van een associatie tussen de blootstelling aan pesticiden en het syndroom van Parkinson, zelfs de ziekte van Parkinson, suggereerden, maar dat die studies zwakke plekken en leemten bevatten en een oorzakelijk verband tussen de beroepsmatige blootstelling aan pesticiden en het syndroom van Parkinson of de ziekte van Parkinson kon niet worden aangetoond. De Commissie en de Wetenschappelijke Raad besloten echter dat het aanbevolen was het voorzorgsprincipe toe te passen en in het land- en tuinbouwmilieu de toepassing van de gewoonlijk aanbevolen preventiemethoden aan te moedigen om de blootstelling tijdens de manipulatie van pesticiden te beperken.

4) De huidige gegevens gaan nog steeds in de richting van de conclusies van 2013 : ze suggereren een associatie tussen de blootstelling aan pesticiden en het syndroom van Parkinson, zelfs de ziekte van Parkinson, maar maken het niet mogelijk een oorzakelijk verband aan te tonen.

5) Die vraag, zoals andere, was het voorwerp van een follow-up : de deskundigen van de Medische Commissie « Chemische agentia en toxicologie » volgen de wetenschappelijke publicaties over het onderwerp. Als onderzoekspublicaties nieuwe bewijselementen opleveren, zal de Commissie het dossier opnieuw bestuderen en zal de Wetenschappelijke Raad zijn standpunt herbekijken.

6) Ik heb geen contact gehad met mijn Franse collega hieromtrent. Ik laat het over aan de Wetenschappelijke Raad om een advies hierover uit te brengen.