Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-9979

van Bert Anciaux (sp.a) d.d. 2 oktober 2013

aan de minister van Overheidsbedrijven en Ontwikkelingssamenwerking, belast met Grote Steden

Boom - Terreinen van de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen - Buurtweg langs de sporen - Gebruik - Risicoplaatsen - Securail - Incident

wegennet
Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen
stratenplan
beveiliging en bewaking

Chronologie

2/10/2013Verzending vraag
20/1/2014Antwoord

Vraag nr. 5-9979 d.d. 2 oktober 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Al decennia gebruiken reizigers vanuit het station van Boom een buurtweg/kasseiweg langs de sporen, om zo de Antwerpsestraat te bereiken. Die verbinding levert veel mensen een substantiële tijdswinst op van ruim een kwartier.

Onlangs vond een incident plaats. Een leraar en enkele leerlingen die zich, zoals altijd, via het voornoemde pad naar hun school begaven, werden door drie geüniformeerde personen (van Securail) tegengehouden. Die eisten de identiteitspapieren van deze mensen in te zien. Daarbij kwam het blijkbaar tot wat onschuldig geduw en getrek.

In een reactie in het Laatste Nieuws bevestigde de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) dat Securail deze week in het kader van de veiligheid van de spoorwegen controles uitvoerde op tachtig zogenaamde risicoplaatsen.

Hierover de volgende vragen

1) De betrokken weg wordt al tientallen jaren veelvuldig (en op een blijkbaar veilige manier) door pendelaars en omwonenden gebruikt. Waarom werden hier plots controles gehouden? Hoeveel mensen werden daarbij geverbaliseerd? Beschouwt de NMBS deze weg en het gebruik ervan als een risico? Zo ja, op basis van welke argumenten? Gebeurden op die weg langs de sporen dan al ongevallen en incidenten of zijn er indicatoren die op manifeste gevaren duiden? Indien deze weg een risico inhoudt, waarom werd hij dan al niet lang geleden afgesloten voor het publiek, zeker omdat iedereen weet dat hij intensief wordt gebruikt?

2) Betreft het hier een buurtweg? In dat geval geldt immers een publiekrechtelijke erfdienstbaarheid van overgang, waarbij de weg altijd toegankelijk moet zijn voor het publiek.

3) Heeft de NMBS concrete toekomstplannen voor de verbindingsweg? Zo ja, welke, wanneer en op basis van welke afwegingen? Zo niet, waarom vonden de intimiderende controles plaats?

4) Kan de minister mij de feiten bezorgen met betrekking tot het incident met de leraar zoals dit volgens de (bewakers) van de NMBS heeft plaatsgevonden? Zijn de personeelsleden van Securail, zelfs indien ingehuurd door de NMBS, gemachtigd om identiteitspapieren te vragen?

5) Is de minister, na een evaluatie van deze situatie, van mening dat Securail dit incident goed heeft afgehandeld?

Antwoord ontvangen op 20 januari 2014 :

Als antwoord op de vragen van het geachte lid deelt de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS)-groep me de volgende elementen mee:

Het aantal gevallen van onwettig verkeer op spoorwegdomein is alarmerend. Tussen 2010 en 2012 verdubbelde het aantal incidenten, van 222 gevallen in 2010 tegenover 478 in 2012. De stijgende tendens zet zich ook in 2013 verder. Het Security Operations Center van de Corporate Security Service van de NMBS-Holding kreeg in de eerste helft van 2013 reeds 1362 meldingen binnen van onwettig verkeer op spoorwegdomein.

Het fenomeen heeft duidelijk een grote impact op de regelmaat van het treinverkeer met gevaar voor ongevallen met fatale afloop. Jaarlijks betreurt de NMBS-Groep de verscheidene gekwetsten en doden door dit onbezonnen gedrag.

Als gevolg van deze vaststelling en rekening houdende met de prioriteiten van het Strategisch Beleidsplan van de Corporate Security Service, werd een actieplan uitgewerkt. Dit actieplan, opgesteld door intensieve samenwerking tussen Infrabel en de Corporate Security Service (Securail), is gebaseerd op 3 pijlers: 1. gegevens verzamelen en statistieken analyseren; 2. bepalen van de plaatsen waar het fenomeen zich het vaakst voordoet (hotspots) en3. actie ondernemen op voorgenoemde plaatsen.

Deze acties omvatten niet enkel aanpassingen aan infrastructuur, maar ook patrouilles door Securail en politiediensten, alsook communicatiecampagnes voor het grote publiek. De reizigers werden gesensibiliseerd voor de gevaren van onwettig verkeer, onder meer door aangekondigde acties in Metro, het uitdelen van flyers op de zogenaamde hotspots en door hen aan te spreken op risicogedrag en hen uitdrukkelijk te vragen de nodige discipline aan de dag te leggen om de voorziene weg te gebruiken.

In dit kader zijn de veiligheidsagenten (beëdigde ambtenaren) van de veiligheidsdienst Securail bevoegd voor de vaststelling van en de strijd tegen de inbreuken op de politie van de spoorwegen in het geheel van de spoorweginstallaties, waaronder ook onwettig verkeer:

“Artikel 3, paragraaf 1 van het koninklijk besluit van 20 december 2007 houdende reglement van de politie op de spoorwegen verbiedt het spoorverkeer op enige wijze te beletten, te hinderen, te vertragen of in gevaar te brengen. Volgens artikel 5, paragraaf 3 van hetzelfde koninklijk besluit is het verboden voor al wie niet behoort tot het daartoe aangewezen personeel van de betrokken spoorwegonderneming, van de infrastructuurbeheerder of van de stationbeheerder de gedeelten van de spoorweginfrastructuur waar de aanwezigheid van het publiek niet is toegelaten, te betreden of er zich te bevinden, behoudens schriftelijke en voorafgaandelijke toestemming van de infrastructuurbeheerder.”

In geval van een inbreuk op voornoemde regelgeving kunnen de veiligheidsagenten van Securail aan de betrokken personen vragen om identiteitsdocumenten voor te leggen of te overhandigen, deze controleren, kopiëren of inhouden (artikel 13.11. van de wet van 10 april 1990 tot regeling van de private en bijzondere veiligheid).

Tijdens de nationale actie werden in de week van 16 september preventief flyers uitgedeeld en reizigers en passanten aangesproken over mogelijk risicogedrag in de hotspots, waaronder ook in het station Boom. Het pad langs de sporen, waar veelvuldig gebruik van gemaakt wordt, maakt deel uit van de spoorweginfrastructuur en is niet toegankelijk voor het publiek. Gebruik maken van deze weg door onbevoegde personen vormt dan ook een inbreuk op voorvernoemde wetgeving (koninklijk besluit van 20 december 2007 houdende reglement van de politie op de spoorwegen). Tijdens de actie hebben de agenten Securail tot tweemaal toe vastgesteld dat de betrokken leerkracht het dienstpad gebruikt. De eerste maal kreeg betrokken persoon een verwittiging en de tweede maal zijn de agenten overgegaan tot identificatie en verbalisering.