De antihomowet in Rusland
Mensenrechtenraad van de VN
Rusland
discriminatie op grond van seksuele geaardheid
rechten van de mens
24/5/2013 | Verzending vraag |
10/10/2013 | Antwoord |
Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-3029
Het Russische parlement keurde quasi anoniem een wet goed die "propaganda van homoseksualiteit onder minderjarigen" strafbaar stelt. Voor dit "misdrijf" riskeert men een boete van 500.000 roebel.
De wet vormt een duidelijke aanval op de vrije meningsuiting en druist in tegen de internationale verplichtingen van Rusland om homoseksuelen, transgenders en biseksuelen te beschermen tegen discriminatie. Er bestaat een groot gevaar dat de wet geen duidelijke omschrijving bevat van 'propaganda van homoseksualiteit', met als gevolg een zeer losse interpretatie en de reële kans dat mensen gestraft worden omdat ze zichzelf zijn.
Bovendien schuilt ook het gevaar dat nationale en internationale activisten en organisaties die zich inzetten voor de bevordering van mensenrechten en voor reproductieve gezondheidszorg nu gevaar lopen. Die organisaties zijn trouwens al serieus aan banden gelegd nadat de Russische wetgever eerder dit jaar bepaalde dat ze zich als 'buitenlandse agenten' moeten registreren en zich aan allerlei restricties moeten onderwerpen.
Hoe beoordeelt de minister de aanname van dit homofobe wetsvoorstel door de Doema? Deelt de minister mijn mening dat dit wetsvoorstel indruist tegen de internationale mensenrechten, homoseksuelen, transgenders en biseksuelen (LHTB's) discrimineert en een grove schending van de vrijheid van meningsuiting inhoudt?
Op welke wijze en wanneer zal de minister namens onze regering de ongerustheid van ons land kenbaar maken bij de Russische autoriteiten? Heeft hij die kwestie reeds aangekaart bij de Russische ambassadeur? Zo neen, waarom niet? Zal hij dat alsnog doen? Welke andere stappen acht hij dan wel opportuun? Wanneer worden ze gezet en kan hij zijn aanpak aangaande die kwestie toelichten?
Zal de regering in dit verband stappen ondernemen op het Europese en andere internationale niveaus? Gaat de minister ermee akkoord dat er in deze zaak een sterk politiek signaal nodig is? Zoekt de Belgische regering daartoe op actieve wijze gelijkgestemde lidstaten op?
De goedkeuring door de Doema op 25 januari van de wet die "homosexuele propaganda tegenover minderjarigen" strafbaar stelt is inderdaad een verontrustende ontwikkeling die ik nauwgezet opvolg. Deze wet voorziet boetes voor personen en organisaties die zich schuldig maken aan deze vaag gedefinieerde activiteit.
De hoge vertegenwoordigster Catherine Ashton heeft kort na de goedkeuring van de wet een communiqué verspreid om de Europese Unie (EU) ongerustheid over deze ontwikkeling uit te drukken. Daarin stelt zij dat de toepassing van deze wet de discriminatie ten opzichte van LGBT-personen en personen die hen steunen zou kunnen versterken, in het bijzonder door het beperken van hun vrijheid van vereniging en demonstratie te beperken. De hoge vertegenwoordigster riep Rusland op om zijn nationale en internationale verplichtingen te respecteren – in het bijzonder in het kader van de Raad van Europa, zoals het Europees Verdrag over de Rechten van de Mens – en genot van deze rechten door alle personen te beschermen.
Ik sluit mij volledig aan bij deze verklaring van mevrouw Ashton. Ik heb daarenboven ook over de mensenrechtensituatie in Rusland gesproken met mijn Russische collega Lavrov tijdens mijn bezoek aan Rusland op 28 januari.
Ons land is in maart 2012 tussengekomen in de Verenigde Naties (VN) Mensenrechtenraad om aandacht te vragen voor de problematiek van de criminalisatie en discriminatie van LGTB-personen. België is trouwens lid van de core-group LGTB in Genève.
België is ook tussenkomen over de problematiek van de LGBT rechten in Rusland in het kader van de Universele Periodiek Review van Rusland in de Mensenrechtenraad op 29 april jongstleden De Belgische delegatie heeft onder meer een paar aanbevelingen gemaakt om de betrokken wetten en reglementen af te schaffen.
Het beschermen van de rechten van LGBT-personen is één van mijn prioriteiten op het vlak van mensenrechten, te meer daar ons land als tweede land waar het homohuwelijk werd goedgekeurd veel geloofwaardigheid geniet op dit vlak. Dit speelt zich af op verschillende niveau’s: in het kader van de VN, via steun aan niet-gouvernementele organisaties (NGO’s), in publieke verklaringen en door het thema aan te snijden tijdens bilaterale besprekingen. De Belgische ambassadeurs zijn goed op de hoogte van deze prioriteit. Uiteraard wordt over deze kwestie overlegd met gelijkgestemde landen, vooral in EU-verband.
Het verdedigen van LGBT-rechten behoort ook tot de prioriteiten van de EU. De EU beschikt over een LGBT « toolbox », waarin verschillende handelingen staan opgesomd die gebruikt kunnen worden door delegaties van de EU en ter plaatse vertegenwoordigde lidstaten. Het gaat hier onder meer om publieke verklaringen, démarches, steun aan de civiele maatschappij, aanwezigheid tijdens processen, enz. De EU Ambassades in Moskou volgen de zaak op de voet en zijn in contact met de betrokken organisaties.
Voor de efficiëntie van onze reacties verkies ik demarches in een EU en VN kader boven nationaal optreden dat niet geconcerteerd zou worden. Wat telt is het resultaat. Dit is hoe diplomatie werkt en moet werken.