Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-7633

van Bert Anciaux (sp.a) d.d. 19 december 2012

aan de minister van Justitie

De ontsnapping van een gevangene die zich had verkleed

gedetineerde
strafgevangenis

Chronologie

19/12/2012Verzending vraag
21/1/2013Antwoord

Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-2764

Vraag nr. 5-7633 d.d. 19 december 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Actualiteit

Een bezoeker bezoekt zijn halfbroer in de gevangenis van St. Gillis.

Ze verwisselen van kledij, de bezoeker blijft, de gevangene verlaat heel gemakkelijk de gevangenis.

De verklaring voor dit onbegrijpelijke feit klinkt tegenstrijdig:

- Volgens Gevangeniswezen: een menselijke fout, want de procedures zijn waterdicht;

- Volgens personeel en vakbonden: een logisch gevolg omwille groot tekort aan personeel (3 à 4 toezichters voor zo'n 120 mensen).

De minister engageert zich tot een onderzoek naar de werkelijke, ware oorzaak.

Probleemstelling

Ongeacht de reden: deze ontsnapping is onaanvaardbaar.

De zoveelste ridiculisering van ons gevangenisbeleid.

De zoveelste schandvlek op Justitie.

Een cumul van onverklaarbare, onaanvaardbare en tragikomische gebeurtenissen die het geloof in Justitie systematisch ondergraven. Heel recent nog :

- een zelfgemaakte granatengordel die uiteindelijk conserven bevatte (Jamioulx),

- met geknoopte lakens over de gevangenismuur (Merksplas),

- de verdwenen sleutelbos (Leuven),

- persoonsverwisseling leidt tot invrijheidsstelling (Leuven),

- en nu een verkleedpartij (St. Gillis).

Vraag

Heeft de minister - zoals ze verklaarde - ondertussen de "ware" oorzaak van deze ontsnapping kunnen achterhalen? Zo ja, gaat het nu over een menselijke fout of een structureel tekort aan cipiers? Hoe verklaart de minister dat Gevangeniswezen heel autoritair stelt dat de procedures waterdicht zijn maar dat er desondanks - op een echt knullige wijze - toch een ontsnapping mogelijk werd. Zo niet, hoe lang denkt de minister nodig te hebben om de oorzaak van dit euvel te achterhalen… en wordt deze zoektocht naar oorzaken niet even potsierlijk als de cumuls van ontsnappingen, met verloren sleutelbossen, verkleedpartijen en andere tot de verbeelding sprekende praktijken?

Antwoord ontvangen op 21 januari 2013 :

Zowel ikzelf als mijn administratie tillen zeer zwaar aan deze ontsnapping. Het is onaanvaardbaar dat een gedetineerde via persoonsverwisseling erin slaagt te ontsnappen, terwijl de maatregelen en procedures die ingevoerd zijn om dit te vermijden, hun efficiëntie in het verleden hebben aangetoond.

Het is dus duidelijk dat er een aantal zaken met betrekking tot de toepassing van de bestaande procedures fout zijn gelopen. Een situatieanalyse werd uitgevoerd door de lokale directie, in samenwerking met onze veiligheidsdirecteur. De wijze waarop het bezoek wordt georganiseerd en plaatsvindt, werd onder de loep genomen. Een aantal veiligheidsprocedures werden onmiddellijk in herinnering gebracht. De frequentie van de controles werd opgetrokken. Een nieuwe dienstnota met aangepaste werkprocessen voor de bezoekregeling werd door de lokale directie opgemaakt. Deze zal eerstdaags gevalideerd en geïmplementeerd worden. De directie zal het nodige doen om controle op bestaande en nieuwe veiligheidsprocessen te garanderen.

Ten aanzien van de agenten die de bestaande veiligheidsinstructies niet hebben nageleefd, is een tuchtprocedure lopende.

Voor het overige blijft België een rechtstaat waarin de wetten toegepast moeten worden. Opsluiting in de gevangenis zonder geldige detentietitel is onwettelijk en is een misdrijf. Directeurs kunnen mensen in de gevangenis houden enkel wanneer er een bevel tot opsluiting wordt uitgevaardigd, wat niet binnen hun bevoegdheden ligt.

De directie heeft dus conform de wet gehandeld door het openbaar ministerie onmiddellijk te verwittigen van de persoonsverwisseling. Op basis van die informatie heeft het parket een onderzoeksrechter aangesteld die een aanhoudingsbevel heeft uitgevaardigd waarbij hij dus is aangehouden.