Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-6620

van Dirk Claes (CD&V) d.d. 29 juni 2012

aan de vice-eersteminister en minister van Binnenlandse Zaken en Gelijke Kansen

Domiciliefraude - Fictieve adressen - Preventie - Bestrijding - Initiatieven - Ambtshalve inschrijvingen - Controles - Gevolgen

domicilie
officiële statistiek
geografische spreiding
fraude
sociale uitkering
zwartwerk

Chronologie

29/6/2012Verzending vraag
24/12/2012Antwoord

Vraag nr. 5-6620 d.d. 29 juni 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Elke inwoner van België dient over een hoofdverblijfplaats te beschikken. Daklozen of personen die voor een lange periode in het buitenland verblijven wegens studie of werk, kunnen gebruik maken van een referentieadres. Dit adres biedt de mogelijkheid om sociale voordelen te verkrijgen of te behouden, zoals werkloosheidsuitkeringen, kinderbijslag, ziekenfonds, …

Helaas komt de laatste jaren het fenomeen van handel in fictieve adressen alsmaar vaker voor. Het gaat om personen die tegen betaling fictieve adressen aanbieden aan mensen die er zich laten registreren, maar niet effectief gaan wonen. Dit gebeurt om hogere uitkeringen te ontvangen of om schuldeisers te ontlopen.

De strijd tegen fraude is een prioriteit voor deze regering. De wijkpolitie speelt een grote rol in de controle naar de juiste woonplaats.

Graag had ik een antwoord gekregen op volgende vragen:

1) Welke initiatieven werden door de administratie en door de minister genomen om de preventie van en de strijd tegen fictieve domicilieadressen te verbeteren?

2) Wie door een wijkagent wordt betrapt op domiciliefraude, wordt door de gemeente automatisch ingeschreven op zijn werkelijk adres. Hoeveel ambtshalve inschrijvingen gebeurden er door de gemeenten? Graag een opdeling per gewest, voor de jaren 2009, 2010, 2011 en tot op heden 2012.

3) Behalve de gemeenten kan ook Binnenlandse Zaken iemand ambtshalve inschrijven. Hoeveel verplichte adresinschrijvingen werden er genoteerd? Graag een opdeling per gewest, voor de jaren 2009, 2010, 2011 en tot op heden 2012.

4) Hoeveel controles werden uitgevoerd door de federale politie naar domiciliefraude? Graag een opdeling per gewest, voor de jaren 2009, 2010, 2011 en tot op heden 2012.

5) Hoeveel personen en/of organisaties werden betrapt op het fictief aanbieden van adressen aan derden? Graag een opdeling per gewest, voor de jaren 2009, 2010, 2011 en tot op heden 2012.

6) Hoeveel van deze betrapte personen en/of organisaties werden doorgegeven aan het parket of de federale politie? Graag een opdeling per gewest, voor de jaren 2009, 2010, 2011 en tot op heden 2012.

Antwoord ontvangen op 24 december 2012 :

Het geachte lid vindt hieronder het antwoord op zijn vragen : 

1.Welke initiatieven werden vanuit de administratie en de minister genomen om de preventie van en de strijd tegen fictieve domicilieadressen te verbeteren ?  

Om tot een zo goed mogelijke naleving van de bevolkingsreglementering te komen, moet deze duidelijk zijn voor de burgers en de gemeentebesturen.  

De voorbije twee jaar is bijgevolg een volledige en geactualiseerde versie van de bevolkingsonderrichtingen verspreid naar de gemeentebesturen om de bevolkingsreglementering meer begrijpelijk en toegankelijk te maken. In deze bevolkingsonderrichtingen aan de gemeentebesturen wordt omstandig ingegaan op het begrip van de werkelijke hoofdverblijfplaats en de noodzaak van een grondig en efficiënt onderzoek en systematische controle van de daadwerkelijke hoofdverblijfplaats door de lokale politie met de gemeentebesturen ter voorkoming van fictieve domicilieadressen. Bovendien is een algemeen en uniform modelformulier ( model van onderzoeksverslag) in de nieuwe onderrichtingen opgenomen voor de vaststelling van de hoofdverblijfplaats ten behoeve van de lokale politie.   

Deze onderrichtingen zijn opgesteld in nauw overleg met onze externe partners:de Vereniging van de Steden en Gemeenten, de Dienst Administratieve Vereenvoudiging en de dienst Vreemdelingenzaken.

Deze bevolkingsonderrichtingen zijn in alle provinciehoofdplaatsen en Brussel aan alle gemeenten toegelicht en er is uitvoerig ingegaan op de noodzaak van de strijd tegen fictieve domicilies en het belang van een goede woonstcontrole. De gemeentelijke bevolkingsdiensten zijn tezamen met de lokale politie immers de basisactoren voor de goede registratie van de hoofdverblijfplaatsen van de burgers en de strijd tegen fictieve domicilies. 

De Regering wil een prioriteit maken van de strijd tegen alle vormen van fraude. Daarom zal alles in het werk gesteld worden om de preventie van en de strijd tegen fictieve domicilieadressen te verbeteren. 

De strijd tegen de fictieve domicilieadressen is immers nauw verbonden met sociale en fiscale fraude. 

De fraude met domicilies kan verschillende vormen aannemen: niet-inschrijving op de hoofdverblijfplaats, verblijf op een ander adres dan aangegeven, inschrijving op een fictief adres, enz..

De inschrijvingen van dit type zijn een inbreuk op de wet van 19 juli 1991 betreffende de bevolkingsregister, de identiteitskaarten, de vreemdelingenkaarten en de verblijfsdocumenten en tot wijziging van de  wet van 8 augustus 1983 tot regeling van een Rijksregister van de natuurlijke personen, in casu op de artikelen 1 en 3 ( verplichting van inschrijving in de bevolkingsregisters van de hoofdverblijfplaats).

Het zijn de gemeentebesturen die de realiteit moeten nagaan van het hoofdverblijf van een persoon die zijn hoofdverblijfplaats vestigt in een gemeente van het Rijk of die van hoofdverblijfplaats in België verandert.

De politiediensten moeten aan de gemeenten de personen signaleren die er zonder inschrijving verblijven ( artikel 14 van het koninklijk besluit van 16 juli 1992 betreffende de bevolkingsregisters en het vreemdelingenregister). Ingevolge de inwerkingtreding van de wet van 7 december 1998 tot organisatie van een geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op twee niveaus, moet deze opdracht uitgevoerd worden door de lokale politie. 

Om de preventie van en de strijd tegen fictieve domicilieadressen op globale en gecoördineerde wijze te verbeteren, worden volgende initiatieven uitgewerkt : 

a) Een voorontwerp van wet tot wijziging van de wet 19 juli 1991 betreffende de bevolkingsregisters, de identiteitskaarten, de vreemdelingenkaarten en de verblijfsdocumenten en tot wijziging van de wet van 8 augustus 1983 tot regeling van een Rijksregister van de natuurlijke personen wordt uitgewerkt en zal de komende weken aan de regeringspartners worden voorgesteld.

Het doel ervan zal zijn: de nadere omschrijving van het begrip fraude met domicilies en de frauduleuze gedragingen die beoogd worden op een gepaste wijze te beteugelen. 

 b) De samenwerking met de provinciale politiescholen  is versterkt en gefocust op de  vorming van de politieagenten die de verblijfsonderzoeken uitvoeren.  

Deze opleiding heeft als voornaamste bedoeling de controle op de  wijzigingen van domicilie door de lokale politie te verbeteren ten einde fictieve adressen beter te detecteren. De manier waarop de politieagent het onderzoek moet voeren om het domicilie te bepalen,is het centrale gegeven van deze opleiding.  

Ook de impact van fictieve adressen wordt uitgelegd. Deze vorming wordt gegeven in elke provincie van het Rijk en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Deze opleiding is gestart in de politiescholen voor politieagenten in opleiding en is in 2011 ook uitgebreid naar de politieagenten die reeds in functie zijn.  

De module “Woonstvaststelling” en “identiteitsdocumenten voor Belgen” is dus vanaf 2011 permanent vastgelegd in de opleidingen van de politiescholen voor alle politieambtenaren die woonstvaststellingen uitvoeren. De opleiding wordt gegeven door de bevolkingsinspecteurs bij het departement van Binnenlandse Zaken. Deze opleiding is een essentieel onderdeel van de strijd aan de basis tegen domiciliefraude:precieze onderzoeken en controles van de hoofdverblijfplaats met duidelijke verslagen door de wijkpolitie die leiden tot juiste inschrijvingen van woonst en gezinssamenstelling in de gemeentelijke bevolkingsregisters en het Rijksregister.  

In deze opleiding wordt aanvullend aandacht besteed aan de identiteitsdocumenten voor Belgen, het gebruik van Checkdoc ( controle van de geldigheid van Belgische identiteitsdocumenten via de website www.checkdoc.be) en aan het opzoeken van het aanbieden van fictieve adressen via het internet.

Ook worden met de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening en de bevolkingsinspecteurs van mijn departement informatiesessies in iedere provincie gestart voor het bestrijden van domiciliefraude in het kader van de werkloosheidsreglementering, ten behoeve van de lokale politie en het gemeentebestuur.  

2.Wie door een wijkagent wordt betrapt op domiciliefraude, wordt door de gemeente automatisch ingeschreven op zijn werkelijk adres. Hoeveel ambtshalve inschrijvingen gebeurden er door de gemeentes? Graag een opdeling per gewest, voor de jaren 2009,2010, 2011 en tot op heden 2012.  

Ik wens het geachte lid er op te wijzen dat het niet mogelijk is om een opdeling te maken in het Rijksregister van de ambtshalve inschrijvingen door de gemeenten aangezien in het informatietype 003 naast beslissingen betreffende de bepaling van de hoofdverblijfplaats dus  inschrijving en afvoering van ambtswege door het college van burgemeester en schepenen ook beslissingen krachtens de minister van Binnenlandse Zaken of zijn gemachtigde of ten gevolge van een arrest van de Raad van State of een beslissing van een ander rechtscollege vermeld staan.  

3.Behalve de gemeenten kan ook Binnenlandse Zaken ”ambtshalve inschrijven”. Hoeveel verplichte adresinschrijvingen werden er genoteerd? Graag een opdeling per gewest voor de jaren 2009,2010,2011 en tot op heden 2012.  

Hieronder kan het geachte lid het aantal Nederlands en Franstalige ministeriële beslissingen terugvinden.  

 

2009

2010

2011

2012

Nederlandstalige beslissingen

601

742

639

380

Franstalige beslissingen

249

302

299

88

Totaal

850

1044

938

468

4. Hoeveel controles werden uitgevoerd door de federale politie naar domiciliefraude ? Graag een opdeling per gewest, voor de jaren 2009, 2010, 2011 en tot op heden 2012.  

Wegens het ontbreken van een specifieke feitcode voor “domiciliefraude” in de ANG, is het O niet mogelijk gegevens voor deze inbreuk aan te leveren.

Het aantal controles die de politie in dit domein heeft verricht is niet bekend op het centrale niveau.  

5. Hoeveel personen en / of organisaties werden betrapt op het fictief aanbieden van adressen aan derden? Graag een opdeling per gewest, voor de jaren 2009,2010,2011en tot op heden 2012.

6. Hoeveel van deze betrapte personen en/of organisaties werden doorgegeven aan het parket of de federale politie ? Graag een opdeling per gewest, voor de jaren 2009,2010,2011 en tot op heden 2012.  

Ik dien het geachte lid de aandacht op te vestigen dat het Rijksregister niet beschikt over de gevraagde cijfers.