Schriftelijke vraag nr. 5-559

van Louis Ide (N-VA) d.d. 13 december 2010

aan de vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Maatschappelijke Integratie

Prenatale screening - Vruchtwaterpuncties - Vlokkentesten - Aantallen - Opdeling per gewest

aangeboren ziekte
moederschap
medisch onderzoek
geografische spreiding
gezondheidsstatistiek

Chronologie

Vraag nr. 5-559 d.d. 13 december 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Het syndroom van Down is een aandoening die in vele gevallen tijdens de zwangerschap al geconstateerd kan worden. Echografieën en nekplooimetingen zijn een eerste methode om het Down-syndroom op te sporen. Ook via bloedtests kan dit opgespoord worden en die gegevens worden dan statistisch verwerkt.

Wanneer een screening voor Down-syndroom positief blijkt te zijn, of men het risico sowieso hoog inschat (bij vrouwen boven vijfendertig bijvoorbeeld) kan men Down trachten op te sporen met een vruchtwaterpunctie. Bij die ingreep wordt wat vruchtwater van de zwangere vrouw afgenomen en zo kan men het chromosomenpatroon onderzoeken. Op die manier worden chromosomale afwijkingen, zoals het Down-syndroom er een is, gedetecteerd.

Het vakblad De Huisarts (nr. 900) publiceerde hierover cijfers, maar ze zijn moeilijk interpreteerbaar. In een bepaalde categorie worden namelijk zeer veel Down-screeningen uitgevoerd en in andere veel minder. Daarom zou het goed zijn daar de vruchtwaterpuncties/vlokkentesten tegenover te stellen.

In dat kader had ik van de minister graag een antwoord gekregen op volgende vragen:

1) Hoeveel vruchtwaterpuncties enerzijds en vlokkentesten anderzijds werden in België uitgevoerd in de jaren 2005, 2006, 2007, 2008, 2009 en de eerste helft van 2010?

2) Hoeveel vruchtwaterpuncties enerzijds en vlokkentesten anderzijds werden in Vlaanderen uitgevoerd in de jaren 2005, 2006, 2007, 2008, 2009 en de eerste helft van 2010?

3) Hoeveel vruchtwaterpuncties enerzijds en vlokkentesten anderzijds werden in Wallonië uitgevoerd in de jaren 2005, 2006, 2007, 2008, 2009 en de eerste helft van 2010?

4) Hoeveel vruchtwaterpuncties enerzijds en vlokkentesten anderzijds werden in Brussel uitgevoerd in de jaren 2005, 2006, 2007, 2008, 2009 en de eerste helft van 2010?

Antwoord ontvangen op 9 juni 2011 :

hvds

U vindt u in tabel 1 van bijlage 1 de geboekte gevallen voor de jaren 2005 tot 2009 en de eerste semesters 2009 en 2010 opgesplitst per nomenclatuurcode.

In de tabellen 2 tot 6 wordt per nomenclatuurnummer de uitsplitsing gemaakt over de gewesten voor de jaren 2006 tot en met 2009 en het eerste semester 2010.

In bijlage 2 wordt de omschrijving van de betreffende codes vermeld. In bijlage 3 wordt een algemene opmerking opgenomen betreffende de betekenis en de draagwijdte van de hier meegedeelde regionale gegevens.

Alle bezorgde cijfers zijn boekhoudkundige gegevens en de regionale spreiding is op de woonplaats van de patiënt gebaseerd. Deze gegevens zijn afkomstig van de facturatiegegevens, we beschikken niet over de klinische gegevens.

Gezien het aantal positief te verwachten gevallen tengevolge van de screeningstest van het syndroom van Down, is het aantal waargenomen vruchtwaterpuncties meer dan het dubbele van het verwachte aantal vruchtwaterpuncties, de interpretatie van de cijfers dient omzichtig te gebeuren. De vruchtwaterpuncties en de verschillende in aanmerking genomen testen konden worden verricht om andere medische reden dan een positieve screening van het syndroom van Down.

Gezien het risico van miskramen (1 %) verbonden aan vruchtwaterpuncties, voeren de gynaecologen dit type van onderzoek enkel uit wanneer het absoluut noodzakelijk is, klinische goed gestaafd en met de toestemming van de geïnformeerde patiënten.

Op het ogenblik van de invoering van de screeningstest van het Syndroom van Down in de nomenclatuur, werden de technische ramingen opgemaakt op basis van de risicogegevens gelinkt aan de leeftijd.

Het weerhouden beleid bestaat uit het verspreiden en implementeren van de aanbevelingen geformuleerd door het KCE (rapport 6A “Nationale richtlijn prenatale zorg. Een basis voor een klinisch pad voor de opvolging van zwangerschappen” november 2006): “Het is aanbevolen elke zwangere vrouw te informeren over haar persoonlijk risico ten opzichte van het syndroom van Down (en andere aangeboren afwijkingen) en te spreken over de voor- en nadelen van een test. Wanneer de vrouw een onderzoek van dergelijk type wenst, is het passend om het meest efficiënte onderzoek waarover men kan beschikken voor te stellen (met het hoogste opsporingspercentage en de minste valse positieven).”

In België wordt de incidentie van het syndroom van Down geschat tussen 1,5 en 3 per 1.000 geboorten, wat mogelijk 185 tot 400 nieuwe gevallen per jaar betekent. Volgens de statistische schattingen laat het gevoerde beleid (screeningstest in het eerste trimester en onderzoek van positieve gevallen) toe om een diagnose te stellen in 87 % van de gevallen met syndroom van Down, 13 % zullen niet vastgesteld worden (in evenwicht te brengen met een risico van een miskraam gelinkt aan de vruchtwaterpunctie van 1 % tot 2 %, of 50 miskramen).

Om volledig te zijn moet de kostenanalyse eveneens een analyse bevatten betreffende de medische en sociale ten laste neming van een kind met het syndroom van Down.

Bijlage 1

Tabel 1. Geboekte gevallen

Tabel 2. Gevallen 2006 per gewest

Tabel 3. Gevallen 2007 per gewest

Tabel 4. Gevallen 2008 per gewest

Tabel 5. Gevallen 2009 per gewest

Tabel 6. Gevallen eerste semester 2010 per gewest

Bijlage 2

Bijlage 3

Regionale uitgaven, gevallen en kostprijzen per rechthebbende

De regionale uitgaven, gevallen en kostprijzen per rechthebbende die hier meegedeeld worden zijn niet-gestandaardiseerde regionale uitgaven, gevallen en kostprijzen. Deze worden bekomen door de eenvoudige deling van de uitgaven voor een bepaalde regio door het aantal verzekerden van een bepaalde regio.

Deze niet-gestandaardiseerde regionale uitgaven, gevallen en kostprijzen houden geen rekening met de mogelijke specifieke kenmerken van een bepaalde regio met betrekking tot :

• de leeftijdstructuur en geslacht;

• de aanwezigheid van verzekerden met de voorkeurregeling;

• de aanwezigheid van aktieven, invaliden, weduwen en wezen, … (de zogenaamde sociale stand).

Deze specifieke kenmerken voor een bepaalde regio zullen een bron vormen van verschillen met de uitgaven, gevallen en kostprijzen van andere regio’s, maar deze verschillen zijn te objectiveren door die specifieke kenmerken van die bepaalde regio.

Het RIZIV heeft een rapport gepubliceerd met een standaardisering van de uitgavengegevens voor het jaar 2006 op basis van leeftijd, geslacht en sociaal statuut (inclusief voorkeurregeling). Dit rapport is beschikbaar op de website van het RIZIV.