Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-4890

van Bert Anciaux (sp.a) d.d. 28 december 2011

aan de minister van Werk

Het relatief hoge aantal Belgische werknemers met stress op het werk

mentale spanning
arbeidsvoorwaarden

Chronologie

28/12/2011Verzending vraag
23/2/2012Antwoord

Herindiening van : schriftelijke vraag 5-3597

Vraag nr. 5-4890 d.d. 28 december 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

De Jobsite StepStone publiceerde resultaten van een onderzoek naar de stress bij werknemers. De cijfers voor België liggen opvallend hoger dan het Europese gemiddelde, namelijk 54% versus 44%. Deze resultaten verschillen nog sterker van deze gemeten in Nederland, waar het aantal stresslijders op het werk 32% bedraagt.

Deze 10% score boven het EU-gemiddelde mag als statistisch significant worden beoordeeld. Ook de kwaliteit binnen deze kwantiteit klinkt behoorlijk onrustbarend. 19% van de ondervraagden getuigt dat ze constant lijdt onder stress, met permanent zowel fysieke als mentale gevolgen.

Hoe evalueert de minister deze cijfers? Acht zij deze cijfers realistisch en beaamt zij dat het hier gaat over een ernstig probleem dat in België overduidelijk sterker speelt dan het EU-gemiddelde? Welke consequenties koppelt de minister aan de vaststelling dat meer dan de helft van alle Belgische werknemers lijdt aan stress op en dus ook door het werk? Hoe apprecieert de minister dat 1/5 van alle werknemers permanent lijdt onder fysieke en mentale pijn tengevolge van stress op het werk?

Welke oorzaken koppelt de minister aan dit relatief hoge aantal, hoe verklaart zij deze significant hoge score?

Koppelt de minister consequenties aan dit hoge cijfer? Heeft dit gevolgen op o.a. de globale productiviteit in ons land?

Hoe zal de minister dit fundamentele probleem aanpakken en verminderen? Heeft zij hieromtrent al contact genomen met (1) de sociale partners (2) haar collega van Volksgezondheid (3) haar collegae van Welzijn van de gemeenschappen? Beschikt de minister hieromtrent over een omvattend en geïntegreerd plan van aanpak? Zo ja, kan zij dit bezorgen? Zo niet, hoe verklaart de minister dit gebrek en voorziet zij op korte termijn hier een structurele aanpak?

Antwoord ontvangen op 23 februari 2012 :

Stress op het werk is een ernstig probleem dat alle aandacht verdient. De resultaten die gepubliceerd werden op de Jobsite Stepstone stemmen echter niet overeen met deze van wetenschappelijk ondersteunde enquêtes op dewelke ik mij baseer om mijn beleid uit te voeren zoals de enquêtes van de European Foundation for the improvement of Living and Working Conditions van Dublin (Eurofound 2005-2010) en de Werkbaarheidsbarometer van de SERV.

Deze onderzoeken tonen enerzijds aan dat België zich in het Europees gemiddelde bevindt op dit vlak en anderzijds dat het percentage stress op het werk dat ervaren wordt in België relatief stabiel is. Voor meer details over de cijfers, verwijs ik u naar het antwoord dat mijn voorgangster heeft gegeven op de vraag nr. 121 aan de heer volksvertegenwoordiger Peter Logghe op 16 december 2010.

Stress is echter een echt probleem van volksgezondheid en van gezondheid op het werk, een complex en multifactorieel probleem en dat verzuim veroorzaakt verbonden met hart- en vaatziekten, met musculoskeletale aandoeningen, met depressie of burn-out.

Wat de meer specifieke vragen betreft hou ik eraan te laten weten:

1) dat de sociale partners rechtstreeks betrokken worden bij alle facetten van mijn beleid, bij onderzoek, uitwerking van instrumenten of reglementering;

2) dat ik over deze problematiek rechtstreeks samenwerk met mijn collega van Volksgezondheid, met name in het kader van het Europees pact voor geestelijke gezondheid en welzijn, voor wat aspecten van het werk betreft. We moeten niet uit het zicht verliezen dat de problemen van geestelijke gezondheid (depressie,burn out,…) de eerste oorzaken van invaliditeit gewezen door de RIZIV (33 % in 2008) zijn;

3) dat ik eveneens samenwerk met mijn collega’s van de Gemeenschappen, onze acties zijn aanvullend: wij houden ons bezig met de organisatorische oorzaken van stress in de onderneming terwijl zij belast zijn met de meer individuele oorzaken;

4) dat mijn beleid op het vlak van psychosociale risico’s, waaronder stress zich situeert, uiterst gestructureerd en geïntegreerd is. Het gaat over:

a. de problemen vast te stellen en te objectiveren;

b. de oorzaken vast te stellen en te beschikken over diagnose- en evaluatie-instrumenten: onze projecten “stress”, “pesterijen” en “psychosociale risico’s” die gevoerd worden met de steun van het Europees Sociaal Fonds hebben toegelaten onderzoek te ondersteunen of te initiëren om het domein van de psychosociale risico’s te onderzoeken met bewezen wetenschappelijke methodes;

c. de uitvoering van een reglementering en een doeltreffend en efficiënt controlesysteem, met de periodieke evaluatie ervan, waarvan de laatste, door de Kamer van volksvertegenwoordigers, zeer recent is gebeurd en dewelke op dit ogenblik aanleiding geeft tot uitvoering van een actieplan op basis van hun aanbevelingen;

d. het vroegtijdig ter beschikking stellen aan de ondernemingen van diagnose-en interventie-instrumenten om hun toe te laten een echt, geïntegreerd preventiebeleid te voeren, in het bijzonder door het project “Psychosociale risico’s”, ondersteund door het Europees Sociaal Fonds, zie op de site www.respectophetwerk.be.;

e. het periodiek evalueren van de situatie alsook van de doeltreffendheid en de efficiëntie van de genomen maatregelen om correctieve acties uit te werken, ik denk hier onder meer aan onze samenwerking met EUROFOUND voor de bijkomende analyse van de gegevens van hun onderzoek alsook aan de analyse van de gegevens van het VOW/QFT ontwikkeld door de Diova en uitgevoerd met de hulp van de arbeidsgeneesheren.