|
|
Justitie - Federale Overheidsdienst (FOD) Justitie - Klachten - Behandeling door een andere instantie dan de Hoge Raad voor de Justitie
Hoge Raad voor de Justitie
judiciële rechtspraak
| 30/11/2010 | Verzending vraag |
| 16/9/2011 | Antwoord |
Eén van de taken van de Hoge Raad voor de Justitie (HRJ) is het behandelen van klachten. Artikel 259bis van het Gerechtelijk Wetboek stelt dat de Hoge Raad bevoegd is voor klachten die betrekking hebben op de werking van de rechterlijke orde.
Sinds de oprichting van de HRJ in 1999 is het bij de HRJ aantal binnengekomen klachten stabiel gebleven, namelijk gemiddeld 331 per jaar. Van de 385 in 2009 bij de Hoge Raad geopende klachten zijn er acht die toegestuurd werden via andere kanalen, zoals de minister van Justitie, de federale ombudsman, de stedelijke ombudsdienst, …
Wat uit het uitvoerige jaarrapport echter niet duidelijk blijkt, is wanneer de andere organen hun klachten naar de HRJ sturen. Vele klachten zijn immers nog altijd rechtstreeks gericht aan de rechtbanken en zelfs aan de minister van Justitie.
Het aantal klachten over Justitie dat niet door de HRJ behandeld wordt, zou ons een beter inzicht geven in de soorten klachten over Justitie, de invloed van de HRJ en de bekendheid ervan.
Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:
1) Bij welke juridische instanties, andere dan de HRJ, kunnen er nog klachten worden neergelegd?
2) Welke van die juridische instanties hebben een eigen mechanisme voor klachtenverwerking? Wanneer moeten klachten doorgestuurd worden naar de HRJ?
3) Kan de minister een overzicht geven van de klachten die bij andere diensten dan de HRJ worden neergelegd? Graag kreeg ik een onderverdeling per dienst, soort en aantallen (zie Jaarverslag 2009, HRJ, blz. 50).
4) Hoeveel klachten zijn sinds 2008 binnengekomen bij de korpschef of de griffie van de volgende rechtbanken:
a) vredegerecht;
b) politierechtbank;
c) rechtbank van eerste aanleg;
d) arbeidsrechtbank;
e) rechtbank van koophandel;
f) hoven van beroep?
Graag kreeg ik een overzicht per arrondissement.
1-2. Zoals u weet is de Hoge Raad voor de Justitie grondwettelijk bevoegd om klachten te ontvangen en op te volgen over de werking van de rechterlijke orde.
Klachten die thuishoren onder de strafrechtelijke of tuchtrechtelijke sfeer kunnen niet ingediend worden bij de Hoge Raad voor de Justitie. Deze kunnen gericht worden aan de tuchtoverheden of aan het openbaar ministerie. Ook het openbaar ministerie kan immers een tuchtzaak aanhangig maken bij de tuchtoverheid indien zij weet heeft van een klacht. De tuchtprocedure heeft uiteraard zijn eigen mechanisme en die klachten moeten niet doorgestuurd worden naar de Hoge Raad voor de Justitie.
De wetgeving voorziet momenteel niet dat een algemene klacht die in een rechtbank toekomt, moet worden doorgestuurd naar de Hoge Raad. Wel wijs ik er op dat in een wetsontwerp, dat werd goedgekeurd in de Kamer van volksvertegenwoordigers en nu voorligt in de Senaat, voorziet dat elke overheid klachten die zij ontvangt over de werking van de rechterlijke orde en haar leden, moet overmaken aan de Hoge Raad.
3. De Federale Overheidsdienst (FOD) Justitie ontving in 2010 34 informatievragen die men kon beschouwen als een “klacht over een gerechtelijke dienst”. Ofschoon de minister van Justitie zelf geen klachten meer kan behandelen, kregen de betrokkenen wel een antwoord.
Behelst de klacht een individueel probleem tussen de betrokkene en een individueel lid van de rechterlijke orde, dan raadt men de klager aan de bevoegde procureur-generaal hiervan op de hoogte te stellen. Wijst de klacht daarentegen op een structureel probleem in de werking van het gerecht dan wordt de betrokkene doorverwezen naar de Hoge Raad voor de Justitie.
4. Het is niet duidelijk hoeveel klachten de individuele rechtbanken ontvangen. Aangezien klachtenbehandeling tot de bevoegdheid van de Hoge Raad voor de Justitie behoort, wordt klachten niet centraal door de FOD Justitie geregistreerd.