|
|
Magistraten - Aantal - Daling - Afwezigheden - Gerechtelijke achterstand - Eventuele oplossingen
magistraat
griffies en parketten
rechter
gerechtelijke achterstand
| 26/10/2010 | Verzending vraag |
| 21/2/2011 | Antwoord |
De Belgische hoven worden meer en meer overstelpt. De afwezigheid van een rechter is rampzalig. Dat maakt de rechtspraak binnen een redelijke termijn ook onmogelijk.
Uit een audit die in Charleroi in 2002 door de Hoge Raad voor de Justitie is uitgevoerd, is gebleken dat er zesenveertig magistraten nodig zijn voor een correcte rechtspraak. De personeelsformatie bestond op dat ogenblik uit 48,5 voltijds equivalenten. Vandaag zijn er tweeënveertig. Het aantal dossiers volgt echter de omgekeerde curve. Bovendien stijgt de werklast als gevolg van de vermindering van het aantal griffiers en gerechtsboden. Elke afwezigheid van een magistraat vergroot de gerechtelijke achterstand, vooral omdat een alleenzittend rechter die een dossier behandeld heeft, zijn vonnis niet door een collega mag laten voorlezen.
Wat denkt u van die situatie? Wat worden onze magistraten geacht te doen wanneer één van hun collega's afwezig is? Kan men geen systeem uitwerken die hun vervanging zou vergemakkelijken? Waarom kan een andere rechter dan degene die de zaak behandeld heeft geen vonnis lezen? Is dat niet realiseerbaar?
In de rechtbank van eerste aanleg van Charleroi zijn momenteel geen vacante plaatsen. Het wettelijk kader van veertig is volledig ingevuld en ook het kader van de toegevoegde rechters in het ressort van Bergen is volledig. Volgens mijn gegevens telt de rechtbank van eerste aanleg van Charleroi twee toegevoegde rechters. In 2009 waren dat er nog vier. Het aantal toegevoegde rechters in Doornik en Bergen steeg ten opzichte van 2009 met telkens één tot respectievelijk vier en zeven toegevoegde magistraten.
De eerste voorzitter van het Hof van beroep van Bergen is bevoegd voor de verdeling van de toegevoegde rechters binnen het ressort en hij moet beslissen in functie van de noden van de dienst.
Het is een bekend gegeven dat de continuïteit van de dienstverlening in het gedrang komt in de rechtbanken indien zij geconfronteerd worden met langdurige afwezigheden. U stelt vast dat dit een probleem is in Charleroi. De situatie is mogelijk problematischer in kleinere gerechtelijke entiteiten.
Het Gerechtelijk Wetboek voorziet in mogelijkheden van vervanging ingeval van een verhindering onder meer door een plaatsvervangende rechter. Verder kunnen er toegevoegde rechters ingezet worden volgens de noden van de dienst. Maar het is een feit dat vervangingsmogelijkheden relatief beperkt zijn.
In het kader van mijn plan tot hervorming van het gerechtelijk landschap wilde ik een antwoord bieden om de continuïteit te verzekeren en tegelijk ook de specialisatie te vergroten door een integratie van de rechtbanken in één beheersentiteit, een schaalvergroting door samenvoeging van kleinere arrondissementen, en een betere mobiliteit.
Mijn plan stelde zowel een interne mobiliteit (tussen afdelingen) voor als een externe mobiliteit met andere rechtscolleges of parketten. Er zouden wel voldoende waarborgen ingebouwd worden tegen willekeur en ter vrijwaring van de onafhankelijkheid van de magistratuur.
In het politieke akkoord dat ik in april 2010 heb bereikt binnen de regering, wordt een grote stap gezet. Arbeidsrechtbanken en handelsrechtbanken worden op ressortelijk niveau georganiseerd en de rechters bij deze rechtbanken worden benoemd binnen het ressort. Voor de rechtbanken van eerste aanleg kan een deel van de magistraten via artikel 100 van het Gerechtelijk Wetboek benoemd worden in meerdere rechtbanken van hetzelfde type binnen het rechtsgebied van het hof van beroep.
Daardoor kunnen zij ingezet worden in meerdere arrondissementen, zoals dat vandaag reeds kan voor de toegevoegde rechters.
Daarnaast is er een beperkte mobiliteit mogelijk tussen rechtbanktypes. Binnen de beheersentiteit zal een rechter van één rechtbankpijler ter beschikking kunnen gesteld worden van een andere rechtbankpijler ingeval van behoefte van de dienst.
Het voorstel dat u doet met betrekking tot het voorlezen van het vonnis, bestaat ten dele voor het geval dat de Kamervoorzitter het vonnis moet voorlezen. Artikel 782bis van het Gerechtelijk Wetboek voorziet dat indien een Kamervoorzitter wettig verhinderd is het vonnis uit te spreken waarvoor hij aan de beraadslaging heeft deelgenomen in de in artikel 778 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalde voorwaarden, de voorzitter van het gerecht een andere rechter kan aanwijzen om hem op het ogenblik van de uitspraak te vervangen.