Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-1601

van Bert Anciaux (sp.a) d.d. 2 maart 2011

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken en Institutionele Hervormingen

Afghanistan - Oorlog - Aantal slachtoffers - Officiële gegevens

Afghanistan
oorlog
oorlogsslachtoffer
slachtoffer onder burgerbevolking
multinationale strijdmacht
NAVO
officiële statistiek
sterftecijfer

Chronologie

2/3/2011Verzending vraag
5/5/2011Antwoord

Vraag nr. 5-1601 d.d. 2 maart 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Sinds oktober 2010 woedt in Afghanistan een gruwelijke oorlog tussen de troepen van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) en de Taliban. Ethici stellen dat een oorlog zich zou moeten beperken tot de verantwoordelijken, maar spijtig genoeg zijn gewone militairen en onschuldige burgers de belangrijkste slachtoffers. De generaals, ministers en politieke leiders zullen vooralsnog geen tweegevechten strijden. Dat laten ze over aan anderen.

Ook deze soms erg vuile oorlog veroorzaakt vele slachtoffers. De waarde en vooral onwaarde van zulke geweldplegingen kunnen slechts worden beoordeeld mits juiste informatie over het aantal doden en gewonden, zowel bij de Navo-troepen als bij de 'vijand' en bij de burgers. Tot verbazing van velen geven de gepubliceerde cijfers een zeer warrig, wazig en uiteenlopend beeld. Zoveel bronnen, zoveel cijfers en gegevens. De minister van Buitenlandse Zaken lijkt bij de best geplaatste te zijn om de officiële cijfers van de Verenigde Naties (VN) te kunnen geven over het aantal doden en gewonden die jaarlijks sinds 2001, het begin van de vijandigheden in Afghanistan, zijn gevallen, en dit zowel bij de International Security Assistance Force (ISAF)- troepen, bij de Taliban en bij de burgerbevolking.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:

1) Hoeveel doden en gewonden vielen er jaarlijks in de Afghaanse oorlog sinds het begin in 2001? Hoe zijn deze aantallen (per jaar) verdeeld over ISAF-troepen, Taliban en de burgerbevolking? Hoe evalueert en duidt de minister deze cijfers en hun evolutie?

2) Op welke basis steunen de cijfers van de minister? Via welke methodes telde men de burgerslachtoffers?

3) Deelt hij mijn analyse dat de VN een gerespecteerde organisatie is die geen redenen heeft om te frauderen met de cijfers van het aantal doden en gewonden? Begrijpt hij waarom er zoveel verschil zit tussen het cijfer van het aantal doden en gewonden afhankelijk van welke bron dit komt? Lijkt het hem niet normaal dat hierover de waarheid wordt verteld en dat de landen die troepen leveren het recht hebben op juiste informatie?

4) Is hij het eens met de NAVO-strategie die stelt dat de cijfers over het aantal burgerslachtoffers " het krediet voor de missie bij de publieke opinie doet verminderen "? Hoe beoordeelt hij deze quote vanuit zijn ethisch en moreel referentiekader, dat vooralsnog christendemocratisch is?

Antwoord ontvangen op 5 mei 2011 :

1a. De oorlog in Afghanistan heeft sinds 2001 een aantal doden en gewonden veroorzaakt. De cijfers in de jaarlijkse verslagen van UNAMA1 worden algemeen aanvaard door de internationale gemeenschap. Het rapport van 2010 vermeldt de volgende cijfers :

Totaal aantal burgergewonden

4 343

Totaal aantal burgerdoden

2 777

Er valt op te merken dat 75 % van de burgerslachtoffers in 2010 wordt toegeschreven aan acties van de Taliban.

1b. Aantal gesneuvelde militairen per jaar in Afghanistan :

Jaar

Totaal

2001

12

2002

70

2003

58

2004

60

2005

131

2006

191

2007

232

2008

295

2009

521

2010

711

2011

75

Totaal

2 356

1c – 4. De Commandant van de internationale troepenmacht heeft, vanaf hij het bevel heeft overgenomen, specifieke richtlijnen gegeven teneinde burgerslachtoffers te vermijden. De Belgische Defensie past deze richtlijnen strikt toe en heeft bovendien extra veiligheidsmaatregelen opgelegd om onschuldige burgerslachtoffers en collaterale schade te voorkomen tijdens de uitvoering van de operaties. 16 % van de burgerslachtoffers kan worden toegeschreven aan het International Security Assistance Force (ISAF), wat een vermindering van 26 % ten opzichte van 2009 betekent.

2. Hoe de cijfers van UNAMA betreffende de burgerslachtoffers worden opgesteld is ons niet duidelijk. De cijfers betreffende de militaire slachtoffers worden gecentraliseerd door de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO).

3. Er vielen veel burgerslachtoffers door acties van de Taliban en van de geallieerde veiligheidsstrijdkrachten (ISAF) maar ook door indirecte gevolgen van het conflict, zoals het verplaatsen van bepaalde bevolkingsgroepen, hongersnood, criminaliteit, ziekte, gebrek aan bescherming en medische verzorging alsook het ontbreken van een efficiënte wetgeving en politiemacht. Door de moeilijke situatie in het conflictgebied is de opvolging van het aantal gewonden en doden zeer complex. Bijgevolg bestaan er geen officiële cijfers van het aantal burgerslachtoffers sinds 2001 maar zijn er enkel schattingen die gepubliceerd worden door onafhankelijke organisaties.

1UNAMA : United Nations Assistance Mission in Afghanistan