Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-153

van Guido De Padt (Open Vld) d.d. 20 september 2010

aan de vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Maatschappelijke Integratie

Meervoudige Chemische Sensitiviteit (MCS) - Lichamelijke aandoening - Erkenning

allergie
ziekte
chemisch product

Chronologie

20/9/2010Verzending vraag
12/7/2011Antwoord

Vraag nr. 5-153 d.d. 20 september 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Sommige mensen worden geconfronteerd met de zogenaamde “parfumziekte”, waarbij men ziek wordt van geuren. Het probleem van Meervoudige Chemische Sensitiviteit (MCS) werd lange tijd miskend. Het idee van mensen die ziek werden van parfums, de geur van meubels, poetsmiddelen, verf, drukinkt en uitlaatgassen van auto's, klonk immers vreemd. Bij gebrek aan medische verklaring voor het fenomeen, deden velen de aandoening dan ook af als psychisch.

Afwezigheid van bewijs van een lichamelijke oorzaak is echter geen bewijs van afwezigheid van deze oorzaak. Toch bleven velen lange tijd aan de psychologische denkpiste vasthouden omdat men de mechanismen die aan de grondslag van MCS liggen, niet kende. MCS-patiënten en een aantal wetenschappers en geneesheren waren er evenwel van overtuigd te maken te hebben met een lichamelijke aandoening die verschillende orgaansystemen aantast, maar konden dat aanvankelijk niet bewijzen. Daarom werd MCS lange tijd een controversiële aandoening genoemd.

Dit stadium is inmiddels achter de rug. Verschillende gerenommeerde wetenschappers hebben in hun publicaties de lichamelijke processen die aan de basis liggen van MCS beschreven.(“Multiple Chemical Sensitivities Under Siege", Ann McCampbell, Townsend Letter for Doctors and Patients, Issue 210, January 2001 - http://www.mindfully.org/Health/MCS-Under-Siege.htm; “Multiple Chemical Sensitivities (MCS): What it is, what it is not, and how it is manifested”, Dr Sheila Bastien, The New Reactor, Vol 11, No. 4: July, August 2001 - http://users.lmi.net/wilworks/newreact/sbastien.htm; "Odor sensitivity and respiratory complaint profiles in a community-based sample with asthma, hay fever, and chemical odor intolerance", Baldwin CM, Bell IR, O'Rourke MK, Respiratory Sciences Center, University of Arizona, Tucson, USA, in: Toxicol Ind Health. 1999 Apr-Jun;15(3-4):403-9 -; "Can allergic exposure provoke psychological symptoms: a double blind test", King DS, Biol Psychiatry 1981;16:3-17 ; "Evaluation of chemically sensitive patients", Fiedler, N., Maccia, C. and Kipen, H. (1992), Journal of Occupational Medicine, 34, 529-538) De ziekte blijkt evenwel nog niet erkend te zijn in ons land. Dit zou te wijten zijn aan het feit dar men geen sluitende diagnose kan stellen, omdat MCS niet via bloed- of longtesten op te sporen zou zijn. In Duitsland, Oostenrijk en Japan wordt deze ziekte wel erkend.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:

1.Welke oorzaken liggen aan de basis van het feit dat MCS in ons land nog niet is erkend? Hoe valt dat te rijmen met wetenschappelijke studies die aantonen dat men hier wel degelijk met een lichamelijke aandoening te maken heeft?

2.In welke andere Europese landen wordt de ziekte wel erkend en heeft de minister kennis van de redenen waarom dit daar wel gebeurt? Wil zij deze buitenlandse motieven kenbaar maken?

3.Hoeveel mensen zouden aan deze ziekte lijden en stelt de minister een erkenning ervan in het vooruitzicht?

Antwoord ontvangen op 12 juli 2011 :

1. Ons gezondheidszorgsysteem kent geen erkenning van specifieke chronische ziekten als dusdanig. De verzekering voor geneeskundige verzorging streeft ernaar om kwaliteitsvolle verzorging, alsook technische en wetenschappelijke ontwikkelingen die hun doeltreffendheid en hun reële voordeel voor de gezondheid hebben bewezen, toegankelijk te maken voor de verzekerden. Het Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (RIZIV) stelt een nomenclatuur op met de lijst van de vergoedbare medische en paramedische verstrekkingen. Zo hebben de personen die aan het syndroom van meervoudige chemische overgevoeligheid (Multiple Chemical Sensitivity – MCS) lijden, net als alle gerechtigden van de ziekte- en invaliditeitsverzekering, recht op een tenlasteneming van de consultaties bij de arts.

Het syndroom van meervoudige chemische overgevoeligheid valt moeilijk te bestuderen omdat er geen specifieke symptomen zijn, de aard van de gevoeligheid voor chemische producten variabel is en diagnostische tests ontbreken. Alhoewel het meer en meer bestudeerd wordt, lijkt het nog te vroeg om het als een welomlijnde aandoening te beschouwen. Dit syndroom is bijvoorbeeld nog niet opgenomen in de International Classification of Diseases (ICD) van de Wereld Gezondheidsorganisatie (WGO) (Chapter XIX - Injury, poisoning and certain other consequences of external causes : Other and unspecified effects of external causes – T78 Adverse effects, not elsewhere classified : T78.4 Allergy, unspecified - Hypersensitivity NOS).

Wat de milieugerelateerde ziekten betreft, is de keuze gevallen op een preventief beleid en een onderzoeksbeleid, met toepassing van de aanbevelingen van de WGO-Europa en de beslissingen van de Europese Unie.

2. Over het syndroom van meervoudige chemische overgevoeligheid (MCS) wordt in de wetenschappelijke wereld nog steeds gediscussieerd. In vele zeer recente studies, waaronder Duitse studies, wordt de toxicologische en somatische grond van MCS nog steeds ontkend. Het is onmogelijk om een lijst op te stellen van de landen die MCS als ziekte erkennen. Zoals U hebt benadrukt, hebben enkel Japan, Duitsland en Oostenrijk zich van het internationale standpunt gedistantieerd door de benaming MCS te officialiseren. De redenen die deze paar landen dit syndroom lieten officialiseren zijn mij onbekend.

3. Zoals hierboven opgemerkt, is het syndroom van meervoudige chemische overgevoeligheid niet opgenomen in het internationale classificatiesysteem (ICD) van de WGO en wordt het niet systematisch geregistreerd. De symptomen van dit syndroom komen zeer veel voor; geen enkele objectieve test laat toe om de diagnose te bevestigen en om de frequentie van de ziekte te beoordelen. Hoewel precieze statistische cijfers over de prevalentie momenteel niet bekend zijn, lijkt het er wel op dat het syndroom van meervoudige chemische overgevoeligheid (MCS) niet zeldzaam is. Uit een studie in Duitsland blijkt dat 9 % van de bevolking klachten van die aard heeft. De diagnose zou in 0,5 % van de gevallen zijn gesteld. In de Verenigde Staten zou 13 à 33 % van de bevolking klachten hebben; de prevalentie van de gediagnosticeerde ziekte zou 3 à 6 % bedragen (cf. UpToDate, an official educational program of, or offered in cooperation with a number of major medical associations)

Zolang het syndroom van meervoudige chemische overgevoeligheid niet beter gepreciseerd en gedefinieerd kan worden, blijf het voor het RIZIV moeilijk de nomenclatuur op te stellen van de medische en paramedische verstrekkingen die het recht op een financiële tegemoetkoming van de ziekteverzekering zou openen. En des te meer omdat er tot op vandaag voor deze aandoening geen diagnostische test of specifieke curatieve behandelingen bestaan. Momenteel kan alleen het maximaal vermijden van of zelfs helemaal niet in aanraking komen met chemische of giftige stoffen de symptomen en het leed van de mensen die aan dat syndroom lijden verzachten.