Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-10883

van Nele Lijnen (Open Vld) d.d. 15 januari 2014

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken

Het verslag van Smalls Arms Survey over de wapenhandel

wapenhandel
Saoedi-Arabië
Verenigde Arabische Emiraten

Chronologie

15/1/2014Verzending vraag
21/1/2014Antwoord

Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-4172

Vraag nr. 5-10883 d.d. 15 januari 2014 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

De organisatieSmalls Arms Survey heeft zopas haar zogenaamde “2013 Survey” voorgesteld aan de Verenigde Naties. Small Arms Survey is een organisatie die onder meer de internationale wapenpolitiek controleert. De organisatie werkt samen met de VN, maar ook met het Vlaams Vredesinstituut. In dit rapport scoort ons land 16 op 25 wat betreft transparantie. In 2011 behaalde ons land 17,75 Op zich geen al te slechte score, maar we moeten landen als Nederland, het Verenigd Koninkrijk (beide 19.25), Duitsland (20.50) en Zwitserland (20.75) laten voorgaan.

Tijdens de conferentie van het Vredesinsituut en het GRIP op 21 oktober werd nogmaals bevestigd dat ons land veel wapens exporteert naar onder meer Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten. Ik heb de cijfers doorgenomen voor de laatste vijf jaar, voor zover deze beschikbaar zijn in de jaarverslagen van Small Arms Survey. De twee landen bevinden zich, samen met Noord-Korea en Iran, onderaan de transparantielijst, met een score van 0 op 25. In 2008 haalde Saudi-Arabië nog een score van 10,5, in 2009 8.75, in 2010 7.25, in 2011 3.25 en 0 in 2012 . De Verenigde Arabische Emiraten haalden in 2010 nog een 9, in 2011 8.5, vorig jaar en dit jaar een 0.

Ik ben mij ten volle bewust van de regionalisering van het wapenbeleid in ons land. Toch is de verkoop van militair materiaal van het Belgisch leger nog steeds een federale bevoegdheid. Op de conferentie werd deze activiteit "significant" genoemd. Uw antwoord op een vorige vraag luidde: "Ik heb mij niet uit te spreken over de werking van de exportprocedures in de Gewesten. Wat mij aanbelangt is de coherentie van hun finale besluiten tegenover het internationaal standpunt van België en onze wens voor een Europese coherentie in deze kwesties." Uit krantenkoppen als: "Helft Europese vuurwapens in Midden-Oosten komt uit België" blijkt duidelijk dat de pers en de internationale politiek het nog steeds over Belgische wapens heeft.

Ik kreeg graag een antwoord op volgende vragen:

1) Hoe reageert u op de score van ons land wat betreft transparantie? Op welke manier kan ons land leren van bijvoorbeeld Nederland of Zwitserland en deze score verbeteren?

2) Hoe reageert u op de ronduit dramatische evaluatie van Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten? Zal u op grond van deze nieuwe evaluatie de export naar deze landen nogmaals onder de loep nemen, al is het maar voor de verkoop van Belgisch militair materiaal?

Antwoord ontvangen op 21 januari 2014 :

1) Het jaarboek van Small Arms Survey is mij welbekend, onder andere omdat de Federale Overheidsdienst (FOD) Buitenlandse Zaken deze publicatie de afgelopen jaren financieel ondersteund heeft. De transparantiescore van België is zeker niet slecht, maar lijdt onder andere onder het feit dat de regionalisering van de betrokken bevoegdheden een invloed heeft op de helderheid van de rapportering. Het belangrijkste is dat ons land jaarlijks zijn rapporterings-engagementen ten aanzien van de Europese Unie (EU) en de Verenigde Naties (VN) nakomt.

2) De export van wapens naar landen in het Midden-Oosten wordt sowieso onder de loep genomen en nauwkeurig geval per geval getoetst aan de criteria van het Gemeenschappelijk Standpunt en eventuele weigeringen door andere EU-Lidstaten, en dat zowel door de Gewesten, als, in voorkomend geval, door mijn diensten. Het nieuwe Wapenhandelsverdrag zal, eens van kracht, wereldwijd een positieve impact hebben op de transparantie rond internationale wapentransacties. Volgens artikel 13 moet elke verdragspartij jaarlijks bij het Secretariaat een rapport indienen over vergunningen afgegeven voor of feitelijk uitgevoerde en ingevoerde conventionele wapens in het voorbije kalenderjaar.