|
|
De wapenhandel in Syrië
Syrië
wapenhandel
Libië
Qatar
wapenvoorziening
| 26/11/2013 | Verzending vraag |
| 14/1/2014 | Antwoord |
Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-3847
In juni kwam ons land alweer in het nieuws in verband met wapenhandel. "Syrisch verzet houdt stand dankzij Belgische anti-tankgranaten," kopte De Morgen. Ook The New York Times beschrijft hoe een gigantisch illegaal wapen netwerk is opgezet, waarbij Libische wapendepots uit het Kadhafi-tijdperk geplunderd worden om zo wapens aan de Syrische rebellen te leveren. Deze operaties worden grotendeels door Qatar gefinancierd. Terwijl de wereld zich afvraagt of we de rebellen legitiem wapens moeten geven, werd voor onze neus een illegale wapentrafiek opgezet.
Ik spreek me niet uit over de wenselijkheid van het bewapenen van rebellen. Wel vrees ik, net als onderzoekers ter plaatse, dat deze wapens vooral terecht komen bij de extremistische strijders die gelinkt worden aan Al-Qaeda. Want deze mensen, zo weet The New York Times, hebben veel geld en veel rebellen verkopen maar wat graag deze wapens en munitie. Een Syrische rebellenleider vertelde in de krant hoe de rebellen naar de door het Westen gesteunde Raad van het Vrije Syrische Leger stappen. Deze contacteren de Turkse autoriteiten, die op hun beurt ervoor zorgen dat de wapens uit Libië bij de rebellen geraken. Qatar ontkent dat het hier iets mee te maken heeft. The New York Times beschrijft nochtans hoe de wapens vanuit Libië door Qatarese vliegtuigen naar Turkije worden gevlogen. Van daaruit worden ze illegaal Syrië binnengesmokkeld, waar extremisten de wapens overkopen. Vorige maand nog vonden onderzoekers kisten met anti-tankmunitie, die in 1980 voor Kadhafi bestemd was. De markeringen wezen op enkele dubieuze leveranciers: Rusland, China, Noord-Korea, en België.
Andere landen zijn evenzeer bezig met het transporteren van wapens en munitie naar Syrië of diens buurlanden. Het grootste internationale Jordaanse cargobedrijf heeft verschillende vluchten naar Kroatië, waar wapens lagen die gekocht zijn door Saoedi-Arabië, en vervoerd werden naar Turkije. Kroatië, Jordanië en Saoedi-Arabië ontkennen dit of weigeren te antwoorden, maar onderzoeksjournalisten hebben harde bewijzen die een andere realiteit tonen.
Ik heb volgende vragen voor de minister:
1) Hoe evalueert u dit illegale netwerk dat in het geheim georganiseerd wordt door onder meer Kroatië, Saoedi -Arabië, Qatar, Libië en Turkije? Vindt u dat zij hun daden moeten erkennen en hier verantwoording moeten voor afleggen?
2) Hoe reageert u op het nieuwe bericht dat oude Belgische anti-tankgranaten vanuit Libië naar Syrië gevoerd zijn? Heeft u meer informatie over de manier waarop deze transporten gebeurd zijn? Heeft u informatie over de rol van Qatar of andere landen en zijn deze landen hierover aangesproken?
3) In welke mate klopt volgens u de analyse dat de gesmokkelde wapens vooral door extremistische rebellen opgekocht worden? Wat is uw mening hierover?
Ik beschik niet over informatie waarmee ik de door u aangehaalde elementen in de punten 1 en 3 van uw vraag kan bevestigen of ontkennen. Als minister van Buitenlandse Zaken van België kan ik meewerken aan de creatie en implementering van internationale normen. Een belangrijke doelstelling van het nieuwe Wapenhandelsverdrag is het voorkomen dat wapens bij niet-geautoriseerde actoren terecht komen.
Daarnaast zet ons land zich in het kader van het VN Actieprogramma tegen Illegale handel in Kleine en Lichte Wapens in voor het faciliteren van de tracering van illegale wapens in conflictgebieden en een betere uitwisseling van informatie om afwending van wapens naar het illegale circuit te voorkomen. Het in de praktijk brengen van deze aanpak vergt tijd, maar zal op termijn illegale en clandestiene wapenhandel moeilijker maken. Ten tweede kan ons land zelf of via de EU bijdragen aan de beveiliging van wapendepots en de vernietiging van surplus-wapens. Zoals u weet ondersteunen zowel België als de EU inspanningen in deze zin in Libië. Tot slot houd ik eraan de overheden in deze regio, zowel via ontmoetingen met mijn collega’s ministers van Buitenlandse Zaken, als via bilaterale demarches vanwege onze Ambassades te wijzen op hun verplichtingen inzake de wederuitvoer van wapens van Belgische makelij en het feit dat België niet wil dat deze wapens in Syrië terecht komen.