Schriftelijke vraag nr. 5-1032

van Inge Faes (N-VA) d.d. 28 januari 2011

aan de minister van Justitie

Legaten - Rechtspersonen - Machtigingen door de minister van Justitie

schenking
eigendomsoverdracht
rechtspersoon
officiële statistiek

Chronologie

Vraag nr. 5-1032 d.d. 28 januari 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Naast de klassieke erfenis heeft men in België ook de mogelijkheid een legaat na te laten. Een legaat is een duidelijk omschreven goed of een bepaald genoemd geldbedrag dat wordt nagelaten. Wie het legaat ontvangt is de legataris en wordt in het testament aangeduid via een legaatbepaling, maar dat is niet hetzelfde als een erfgenaam. Hij heeft dus ook geen erfgenaamrechten. Wel moeten de erfgenamen de legaten binnen een bepaalde termijn afgeven aan de legataris.

Wanneer private rechtspersonen met onbaatzuchtig doel zoals verenigingen zonder winstoogmerk, internationale verenigingen zonder winstoogmerk, stichtingen van openbaar nut en private stichtingen een aan hen overgemaakt legaat met een nettowaarde van meer dan 100.000 euro willen aanvaarden, moeten ze daartoe gemachtigd worden door de minister van Justitie. Sommige publieke rechtspersonen dienen de machtiging voor het aanvaarden van een aan hen overgemaakt legaat van gelijk welke waarde bij koninklijk besluit aan te vragen aan de Federale Overheidsdienst (FOD) Justitie. Tot die rechtspersonen behoren de gemeenten van het Duitse taalgebied, de provincies, de seminaries, de liefdadige vrouwencongregaties en het Instituut voor Veteranen.

Het verzoek om een legaat te mogen te aanvaarden, moet worden ingediend door de begunstigde rechtspersoon zelf, een lasthebber of de instrumenterende notaris. Als verschillende rechtspersonen in dezelfde nalatenschap de machtiging moeten aanvragen, dient de notaris het verzoek best voor alle rechtspersonen samen in. Er wordt immers slechts één machtiging per nalatenschap toegekend. Eens het dossier om het legaat te aanvaarden volledig is, zal bij gewone brief een expliciete machtiging worden verleend. Die machtigingsbrief vertrekt dan naar de indiener van het verzoek. De andere partij(en) wordt(en) echter ook altijd op de hoogte gebracht van de verleende machtiging. Als het dossier onvolledig is, krijgt de indiener van het verzoek een aangetekend schrijven met vermelding van de ontbrekende stukken.

Om het gebruik van het legaat beter te kunnen plaatsen, zouden wij graag een antwoord krijgen op de volgende vragen:

1) Hoeveel verzoeken tot machtiging ontvangt de FOD Justitie jaarlijks en dat sinds 2005?

2) Hoe is de verhouding in deze cijfers tussen private en publieke rechtspersonen?

3) Wat het legateren aan publieke rechtspersonen betreft, zouden wij graag een onderverdeling hebben van het aantal legaten per soort rechtspersoon, dat ook per jaar en sinds 2005.

4) Indien mogelijk, zouden wij ook graag de waarde van de legaten aan de publieke rechtspersonen kennen.

Antwoord ontvangen op 21 maart 2011 :

1. Tabel 1 vermeldt het totaal aantal verzoeken tot machtiging die de Federale Overheidsdienst (FOD) Justitie jaarlijks ontvangt en dit sinds 2005.

2. Het merendeel (97 tot 99 %) van de verzoeken wordt ingediend door private rechtspersonen en slechts een minderheid (1 tot 3 %) gaat uit van publieke rechtspersonen.

3. Tabel 2 vermeldt het jaarlijks aantal legaten, per soort publieke rechtspersoon, en dit sinds 2005. Volledigheidshalve werd hier ook nog de Belgische Staat aan toegevoegd, een publieke rechtspersoon die ook onder de bevoegdheid van de minister van Justitie valt in het geval van een legaat met lasten of een legaat met een specifieke bestemming.

4. Tabel 3 vermeldt het globale bedrag van de aan de publieke rechtspersonen vermaakte legaten of schenkingen en dit sinds 2005.

Verdere specificaties van bedragen per soort publieke rechtspersoon worden niet meegedeeld, de machtigingen zijn immers individuele beschikkingen die enkel de betrokken rechtspersonen en hun notaris aanbelangen en niet worden gepubliceerd.

Tabel 1

Tabel 2

Tabel 3