|
|
Noodsituaties - Tussenkomsten van artsen - Terughoudendheid - Juridische aansprakelijkheid - Nalatigheid of schuldig verzuim - Administratie - Europese en internationale afspraken
eerste hulp
civiele aansprakelijkheid
dokter
geneeskundige noodhulp
| 28/10/2013 | Verzending vraag |
| 10/1/2014 | Antwoord |
Recent redde arts en oud-collega Marleen Temmerman een baby het leven op een vlucht naar India door een reanimatie bij een hartstilstand.
Ze zag dit als haar plicht, maar maakte daarnaast de opmerking dat deze daad vandaag niet meer zo vanzelfsprekend is. Tegenwoordig blijken artsen steeds minder vaak te reageren als er op hen een beroep wordt gedaan bij een noodsituatie (aan boord van een vliegtuig bijvoorbeeld). Die terughoudendheid heeft alles te maken met de vele onduidelijkheden, onder andere inzake de juridische aansprakelijkheid. Bovendien worden artsen die hun hulp hebben aangeboden nog maanden na het geval geconfronteerd met een hele administratieve rompslomp.
Hierover de volgende vragen.
1) Kan de geachte minister al dan niet bevestigen of artsen steeds meer terughoudend worden om hulp te bieden in noodsituaties?
2) Waar liggen de oorzaken voor deze terughoudendheid? Kan de geachte minister hieraan verhelpen, althans voor wat het Belgische grondgebied betreft? Kunnen hierrond betere Europese en internationale afspraken gemaakt worden?
3) Welke aansprakelijkheidsregelingen bestaan er hierover? Welke bescherming genieten de artsen? Verschilt deze per land? Wat geldt er in de internationale gebieden?
4) Kan een arts die zich in zulke noodsituaties weigert kenbaar te maken achteraf vervolgd worden voor nalatigheid of schuldig verzuim? Wat is de toestand in België? Hoe zit dit elders? Wegen de straffen voor nalatigheid op tegen de potentiële aansprakelijkheidsclaims die hun boven het hoofd hangen?
5) Klopt het dat artsen die interventies uitvoeren in zulke noodsituaties worden geconfronteerd met een enorme administratieve rompslomp achteraf? Welke administratieve overlast? Wat is de toestand in België? Kunnen hierrond betere Europese en internationale afspraken gemaakt worden?
1. en 2. Ik ben niet op de hoogte van een terughoudendheid van Belgische artsen om hulp te verlenen in noodsituaties. In elk geval geldt voor de Belgische artsen, ook in een vliegtuig ongeacht waar het zich bevindt, de Code van de geneeskundige plichtenleer die in artikel 6 stelt dat elke arts, ongeacht zijn functie en specialiteit, onverwijld hulp moet bieden aan een zieke die in onmiddellijk gevaar verkeert. Bovendien bevat het Strafwetboek in België reeds artikel 422bis dat schuldig verzuim strafbaar stelt.
3. Eventuele aansprakelijkheid en de daarbij toepasselijke regels dienen steeds geval per geval door de rechter te worden beoordeeld. Een algemene uitspraak daaromtrent is niet mogelijk. Dit is des te meer het geval in deze bijzondere situatie. De regels van het internationaal privaatrecht (luchtrecht) zullen ter zake moeten worden toegepast. Voor meer informatie daaromtrent verwijs ik u naar mijn collega bevoegd voor Justitie.
In België genieten artsen niet een of andere bescherming (zoals bijvoorbeeld de “Good Samaritan-laws” in de Verenigde Staten). Echter gelet de bijzondere omstandigheden en beperkingen in een vliegtuig lijkt me een aansprakelijkheid wegens onzorgvuldig medisch handelen niet zo snel te worden verweten.
4. Een vervolging wegens schuldig verzuim is absoluut niet uit te sluiten. Zoals ik reeds vermeldde is in elk geval in het Belgisch Strafwetboek daaromtrent artikel 422bis opgenomen. Een uitspraak doen over het opwegen van straffen wegens nalatigheid tegen aansprakelijkheidsclaims lijkt me totaal niet aan de orde.
5. Ik ben niet op de hoogte van een of andere administratieve overlast. Natuurlijk valt het niet uit te sluiten dat er een administratief gevolg voortvloeit uit het verlenen van hulp. Ik denk hierbij bijvoorbeeld aan het ter beschikking stellen van de nodige gegevens aan de arsten die de verdere zorgen van de patiënt waarnemen in het kader van de continuïteit van de zorgverlening.