|
|
Asielzoekers - Illegale vreemdelingen - Vrijwillige terugkeer - Beschikbare middelen
politiek asiel
illegale migratie
migratiebeleid
remigratie
asielzoeker
| 27/1/2011 | Verzending vraag |
| 6/4/2011 | Antwoord |
Een menselijk en werkzaam asielbeleid vereist ook een correct terugkeerbeleid. Ook vluchtelingenorganisaties vragen al geruime tijd een goed georganiseerde, gefaseerde terugkeer. De cijfers van de staatssecretaris voor Maatschappelijke Integratie spreken van 2957 vrijwillige terugkeerprocedures in 2010. Vrijwillige terugkeer slaat trouwens niet enkel op afgewezen asielzoekers, maar in een nog grotere mate op illegale vreemdelingen die hier zelfs nooit een asielaanvraag hebben ingediend.
Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:
1) Evalueert u het gerealiseerde aantal vrijwillige terugkeren als voldoende? Hoe verhoudt dit aantal zich tot de vorige jaren, bijvoorbeeld 2004 en 2005? Hoe evalueert en duidt u deze evolutie?
2) Hoeveel ambtenaren of medewerkers worden ingezet voor de organisatie en begeleiding van deze mensen? Hoe verhoudt dit aantal ambtenaren of medewerkers zich tot het aantal dat deze opdrachten in 2004 en 2005 vervulde?
3) Lijkt het u mogelijk en wenselijk om meer mensen aan te zetten tot een vrijwillige terugkeer naar hun land van herkomst? Zo ja, met welke instrumenten en maatregelen zal u dit concreet aanpakken? Zo neen, hoe verantwoordt u die keuze? Welke rol wordt door u toegekend aan het gespecialiseerde middenveld, dat toch een vertrouwensrelatie heeft opgebouwd met vele asielzoekers en illegalen?
4) Beschikte en beschikt u over voldoende middelen om van de vrijwillige terugkeer een echt succes te maken?
5) Welke middelen krijgen de mensen die zich engageren om vrijwillig terug te keren, zodat hun re-integratie wordt vergemakkelijkt?
6) Nemen ook de landen van herkomst initiatieven om de vrijwillige terugkeer te vergemakkelijken of te begeleiden?
1) Ik wijs er u op dat ik niet verantwoordelijk ben voor het hele vrijwillige terugkeerbeleid. Mijn collega Courard is bevoegd voor Fedasil, dat de eindverantwoordelijke is voor de coördinatie van het beleid van de geassisteerde vrijwillige terugkeer (REAB). Voor de statistieken van deze terugkeer verwijs ik dan ook door naar collega Courard.
Dit wil echter niet zeggen dat de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) niet aan vrijwillige terugkeer op het terrein doet. In het totaal vertrokken 407 vreemdelingen op vrijwillige basis met de hulp van Dienst Vreemdelingenzaken :
- in 2010 organiseerde DVZ de vrijwillige terugkeer (zonder financiële steun) van 131 personen. Deze personen waren afkomstig uit Macedonië en Servië, die, naar aanleiding van een specifieke actie naar aanleiding van de plotse stijging van het aantal asielaanvragen uit beide landen in de eerste maanden van 2010, werden aangeraden hun asielprocedure stop te zetten omdat zij onder valse voorwendsels (economische redenen) naar België werden gelokt. 61 Servische onderdanen en 40 Macedonische onderdanen werden in maart 2010 op vrijwillige basis per bus teruggebracht onder begeleiding van personeel van DVZ. 17 Macedonische en 13 Servische onderdanen gingen vrijwillig per vliegtuig terug naar Belgrado of Skopje;
- in het kader van de Dublin-overnames vertrokken 122 personen op vrijwillige basis naar het land dat verantwoordelijk was; DVZ stelde voor deze personen een vliegtuigticket ter beschikking;
- DVZ is ook een partner van de Internationale Organisatie voor Migratie op het terrein. 154 personen uit de woonunits voor families en uit de gesloten centra deden in 2010 beroep op een begeleide vrijwillige terugkeer.
Bovendien kunnen onregelmatig verblijvende vreemdelingen, die geen middelen beschikken en zonder financiële ondersteuning snel wensen te vertrekken, aan DVZ vragen om een vliegtuigticket voor hen bij een luchtvaartmaatschappij in functie van hun vrijwillige terugkeer naar hun herkomstland.
2) De Dienst Vreemdelingenzaken is een REAB-partner, wat wil zeggen dat zij op het terrein geassisteerde vrijwillige terugkeer kan organiseren. Bij DVZ zijn verschillende medewerkers bevoegd voor de begeleiding van vreemdelingen die een aanvraag van vrijwillige terugkeer wensen in te dienen. In de gesloten centra zijn een dertigtal sociale assistenten hiervoor bevoegd. In de woonunits voor families valt dit onder de bevoegdheid van de vier coaches. Deze personen staan uiteraard ook in voor de omkadering van de gedwongen terugkeer als de vreemdeling de vrijwillige terugkeer niet aanvaardt.
Daarnaast heeft de cel Identificatie van de directie Controle Binnenland en Grenzen binnen DVZ ook twee medewerkers in dienst, die regelmatig de gesloten centra en de woonunits bezoeken om de coaches en de sociale assistenten bij te staan bij het overtuigen van de vreemdelingen en het opstellen van de REAB-dossiers. Deze twee medewerkers kunnen ook zelfstandig REAB-dossiers opstarten en opvolgen.
Binnen de cel Immigratieambtenaren van de directie Controle Binnenland en Grenzen is er een helpdesk (één persoon) voor Servische, Macedonische, Albanese, Kosovaarse en Bosnische vreemdelingen, die op korte termijn aan hun asielaanvraag wensen te verzaken en zonder financiële steun zo snel mogelijk wensen te vertrekken. Deze helpdesk was ook verantwoordelijk voor de organisatie van de vrijwillige terugkeer van 131 Serviërs en Macedoniërs in 2010 (zie supra). Ook deze persoon heeft nog andere taken.
3) Twee initiatieven worden door mij naar voren geschoven. De creatie van een open terugkeercentrum en de stimulering van de gemeentes om de bevelen om het grondgebied te verlaten systematisch op te volgen.
DVZ werkt op dit ogenblik een actieplan uit. Dit actieplan heeft tot doel een betere opvolging van de bevelen om het grondgebied te verlaten te realiseren. Eén van de essentiële onderdelen in dit plan is de stimulering van de vrijwillige terugkeer van de vreemdeling, maar als dit niet lukt zal er ook een gedwongen terugkeer moeten volgen.
DVZ is ook maar één partner van de velen in de organisatie en de begeleiding van de vrijwillige terugkeer. Het is vanzelfsprekend dat het middenveld, dat nu reeds actief is op dit domein, bij de uitvoering van een coherent terugkeerbeleid betrokken moet blijven. Ik deel de visie van Vluchtelingenwerk en CIRE, zoals gesteld in hun rapport van december 2010 over vrijwillige terugkeer, dat een integrale begeleiding in de asielopvang, waarbij zo vroeg mogelijk na aankomst in België op twee sporen gewerkt wordt (verblijf en terugkeer), verder moet ontwikkeld worden. DVZ wil daar alleszins aan bijdragen.
4) Ik verwijs voor de ter beschikking gestelde middelen voor de vrijwillige terugkeer naar mijn collega Courard.
5) Ik verwijs hiervoor naar mijn collega Courard.
6) Ik verwijs opnieuw naar collega Courard voor de initiatieven die op gebied van vrijwillige terugkeer samen met de herkomstlanden door Fedasil, Caritas en IOM worden gerealiseerd.
Ik kan u bovendien zeggen dat tijdens bilaterale gesprekken met diverse herkomstlanden steeds aandacht besteed wordt aan het aspect vrijwillige terugkeer. Zo is er bij de onderhandeling van enkele Memoranda of Understanding (onder andere Ecuador, Democratische Republiek Congo) een of meerdere paragrafen over vrijwillige terugkeer toegevoegd. Ecuador heeft zelfs een eigen nationaal programma om de expats ervan te overtuigen naar Ecuador terug te komen en zich in de economie te integreren.
Indien een vreemdeling in illegaal verblijf bij een ambassade voor identificatie voorgeleid wordt, zullen de ambtenaren van DVZ in samenspraak met de bevoegde consul de verschillende opties van terugkeer uitleggen. Het gebeurt dat iemand van de ambassade een vreemdeling ervan kan overtuigen vrijwillig terug te keren.
In bepaalde landen worden er voordelen geboden aan degenen die terugkeren om te investeren in hun land. Ecuador heeft dit bijvoorbeeld in zijn programma voorzien.