Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-10085

van Nele Lijnen (Open Vld) d.d. 15 oktober 2013

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken

Azerbeidzjan - Verkiezingen - Campagne - Reactie van de oppositie - Democratisch proces - Europese monitoring

Azerbeidzjan
presidentsverkiezing
verkiezingsfraude

Chronologie

15/10/2013Verzending vraag
18/12/2013Rappel
6/1/2014Antwoord

Vraag nr. 5-10085 d.d. 15 oktober 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Begin oktober werden in Azerbeidzjan verkiezingen georganiseerd. Zoals verwacht won president Aliyev opnieuw met een monsterscore. Azerbeidzjan heeft niet de beste reputatie inzake democratie of persvrijheid. De president regeert autocratisch en veel ruimte voor kritiek is er niet. De belangrijkste hoop van de oppositie was gevestigd in de presidentskandidaat Hasanli. Die protesteerde tegen de uitslag door te stellen dat de verkiezingen pas drie weken op voorhand werden aangekondigd. Er was dus nauwelijks tijd om voorbereidingen te treffen. Dat Azerbeidzjan een uitgestrekt land is waar vele regio's enkel via lange autoritten te bereiken zijn, maakte dat campagne voeren zeer moeilijk was. President Aliyev loofde de verkiezingen als "vrij en transparant", en als "een serieuze stap richting de democratie".

Toch wijzen een aantal elementen, zoals de korte campagnetijd, op het weinig democratische karakter van de verkiezingen. Nog voor de verkiezingen bekend waren, brak reeds een groot feest uit voor de kantoren van de partij van president Aliyev. De oppositie verweet het regime ook fraude met stembussen en verstoring van het werk van de verkiezingswaarnemers. De centrale verkiezingscommissie had zowaar een app gemaakt waarop de resultaten te volgen waren. Een dag voor de stemming waren de resultaten al bekend, waarbij de president 72 % van de stemmen kreeg. De commissie beweerde dat het om een fout van de ontwikkelaar ging die de resultaten van de vorige verkiezingen als test had verstuurd. De app toonde echter een lijst van de kandidaten van dit jaar, dus veel waarheid lijkt er niet in deze uitleg te zitten.

De Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa is tamelijk streng voor het verkiezingsproces. Zij spreekt over onregelmatigheden door beperkingen op de vrijheid en intimidatie van zowel kiezers als kandidaten. Ze stelde ook weinig vertrouwen te hebben in de verkiezingsadministratie.

Graag had ik volgende vragen gesteld aan de minister:

1) Hoe beoordeelt hij de verkiezingen in Azerbeidzjan? Stelt ook ons land zich vragen stelt bij het democratische proces, of was dat inderdaad "vrij en transparant"?

2) Heeft Europa volgens hem de verkiezingen voldoende gemonitord? Waarom wel of niet?

Antwoord ontvangen op 6 januari 2014 :

1. De afgelopen presidentiële verkiezingen in Azerbaïdjan hebben inderdaad verschillende reacties veroorzaakt op alle niveaus en vanuit verscheidene landen. De diverse verkiezingswaarnemers zoals OVSE en Pace hebben trouwens verschillende conclusies getrokken. België wenst bij te dragen tot het verbeteren van het democratisch proces in het land en gaat ervan uit dat het luik “democratisering en rechtstaat” binnen de dialoog tussen de Europese Unie en Azerbaïdjan in het kader van het Oostelijke Partenariaat versterkt moet worden.

2. Europa heeft, onder andere, de verkiezingen gemonitord door de aanwezigheid van Europese onderdanen binnen de OSCE/ODIHR International Monitoring missie ter plaatse en via het PACE netwerk van het Europees Parlement. Dergelijke monitoring lijkt voldoende en werkt in de meeste landen. Er zal wel moeten gestreefd worden naar een betere afstemming van de conclusies van deze instanties opdat de verkiezingswaarnemingen geloofwaardig blijven.