Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-1

van Bart Tommelein (Open Vld) d.d. 9 augustus 2010

aan de minister van Landsverdediging

Afghanistan - Luchtdoelraketten - Afweer - F-16-vliegtuigen

Afghanistan
multinationale strijdmacht
gevechtsvliegtuig
raket
strijdkrachten in het buitenland

Chronologie

9/8/2010Verzending vraag
29/9/2010Antwoord

Vraag nr. 5-1 d.d. 9 augustus 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Momenteel zijn zes F-16 vliegtuigen van ons land actief in Afghanistan binnen de ISAF missie. Uit diverse militaire documenten en uit recente berichtgeving in nationale en internationale pers blijkt dat de Taliban in Afghanistan beschikken over luchtdoelraketten. In 2007 werd aldus een Chinook helikopter neergehaald in de provincie Helmland door een luchtdoelraket. Hierbij kwamen 7 soldaten om. Daarnaast werd eveneens in 2007 een C-130 die een mid-air refuel aan het uitvoeren was op 11.000 voet eveneens bijna getroffen door een luchtdoelraket. Ook twee Harrier toestellen werden in augustus 2007 onder vuur genomen door een onbekend projectiel dat doorvloog tot een hoogte van 21.000 voet. Diverse bronnen geven aan dat de Taliban er alles aan doen om MANPAD luchtdoelraketten aan te schaffen. Ik hoef u niet te wijzen op de parallellen met de zogenaamde "stinger" raketten die in de jaren 80 met succes werden ingezet tegen het sovjet leger. Daarnaast blijken de Taliban ook RPG's te gebruiken tegen vliegtuigen. In augustus 2009 werden tot 32 maal RPG's afgevuurd op vliegtuigen en helikopters.

Ik ben me ervan bewust dat de regering momenteel in lopende zaken verkeert, doch gezien de ernst van de dreiging ten aanzien van onze F-16 toestellen die we inzetten in Afghanistan en gezien het nieuwe informatie betreft leg ik u enkele dringende vragen voor:

1) Heeft u weet van incidenten in Afghanistan waarbij luchtdoelraketten werden afgevuurd op de toestellen van ISAF of toestellen van onze bondgenoten aldaar? Zo neen, hoe verklaart u dan de diverse berichten hieromtrent? Zo ja, kan u dit uitvoerig toelichten wat betreft het soort afgevuurde projectielen?

2) Werden er tot op heden luchtdoelraketten afgevuurd op onze luchtmacht ter plekke? Zo ja, om welk type projectiel ging het en kan u gedetailleerd aangeven hoeveel keer deze incidenten plaatsvonden alsook of er concreet gevaar was voor bemanning en/of de toestellen?

3) Werden er tot op heden RPG's afgevuurd op onze luchtmacht ter plekke? Zo ja, om welk type projectiel ging het en kan u gedetailleerd aangeven hoeveel keer deze incidenten plaatsvonden alsook of er concreet gevaar was voor bemanning en/of de toestellen?

4) Moeten de "rules of engagements" en de zogenaamde "caveats" alsook de modus operandi van onze luchtmacht in Afghanistan worden aangepast in het licht van de vermeende nieuwe dreiging wat betreft luchtdoelraketten? Zo neen, waarom niet? Zo ja, kan u dit toelichten?

5) Meent u dat de huidige afweersystemen van de F-16 vliegtuigen die in Afghanistan worden ingezet volstaan gezien de mogelijke aanwezigheid van luchtdoelraketten? Kan u uitvoerig toelichten?

Antwoord ontvangen op 29 september 2010 :

Het geachte lid gelieve hierna het antwoord te willen vinden op de door hem gestelde vragen.

1.Onze continue fysieke aanwezigheid en vertegenwoordiging binnen de commandoketen van ISAF door middel van Belgische officieren op het ISAF hoofdkwartier in Kaboel maar eveneens het ISAF alarm en rapportage systeem maken dat het Belgische detachement F16 in Kandahar, de C130 bemanningen en de militaire autoriteiten in België onmiddellijk op de hoogte zijn van alle incidenten met luchtdoelraketten die binnen Afghanistan gerapporteerd worden. Tot dusver betrof het hoofdzakelijk incidenten met niet-geleide RPG’s (Rocket-Propelled Grenade) en kleinere wapens (“small arms”). Gezien de aard van deze wapens (niet geleid en beperkte dracht) zijn vooral de helikopters met een lagere snelheid en vlieghoogte kwetsbaar voor deze aanvallen.

2/3.Van bij de aanvang van de Belgische deelname aan ISAF heeft zich slechts één actie voorgedaan tijdens de landingsfase van één van onze C-130. (mogelijk RPG-schot –niet bevestigd- het projectiel miste zijn doel ).

4.De “rules of engagement” of “caveats” alsook de modus operandi van de vliegtuigen van onze Lucht Component dienen niet aangepast te worden omdat ze rekening houden met de huidige dreiging.

5.Ja. De F 16 van onze Lucht Component zijn uitgerust met passieve detectiesystemen en actieve verdedigingssystemen. De modus operandi van deze apparaten is ontworpen om het gevaar van de luchtdoelraketten te minimaliseren.