Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 4-5246

van Louis Ide (Onafhankelijke) d.d. 7 december 2009

aan de vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Maatschappelijke Integratie

Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (RIZIV) - Antibiotica-feedback - Regionale verdeling - Cijfers voor het jaar 2008

Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering
antibioticum
officiële statistiek
geografische spreiding

Chronologie

7/12/2009Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 8/1/2010)
14/1/2010Antwoord

Herindiening van : schriftelijke vraag 4-3259

Vraag nr. 4-5246 d.d. 7 december 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Over de antbiotica-feedback stelde ik in het verleden reeds een schriftelijke vraag nr. 4-138. Het loont de moeite om hierop terug te komen en dit adequaat op te volgen met recentere cijfers. Het inadequaat voorschrijven van antibiotica leidt immers vaak tot overconsumptie. Overconsumptie heeft niet alleen een impact op het geneesmiddelenbudget maar erger nog het leidt op zijn beurt tot meer resistent(i)e (bacteriën). Dit heeft een serieuze impact op de volksgezondheid. Dit is een mondiale én regionale problematiek.

Wanneer men de jaarrapporten van de European Surveillance of Antimicrobial Consumption (ESAC) ter hand neemt stelt men vast dat hoe meer men zich in het noorden van Europa begeeft hoe lager het antibioticaverbruik is en hoe gevoeliger de bacteriën nog zijn. Hoe meer men naar het zuiden opschuift hoe resistenter de bacteriën worden en hoe hoger het antibioticaverbruik. Hoe noordelijker hoe meer relatief "oude", eng-spectrum antibiotica worden aangewend, hoe zuidelijker hoe meer "nieuwere", breed-spectrum antibiotica worden voorgeschreven.

Voor wat betreft de Meticilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA) of de zogenaamde ziekenhuisbacterie verslechtert de situatie in België over de laatste paar jaren: België kleurt nu (ESAC rapport van 2006) "Latijns". Nederland kleurt "Scandinavisch" of "Calvinistisch". Ook MRSA heeft onder andere te maken (naast een aantal andere factoren) met antibioticagebruik. Volgens het Wetenschappelijk Instituut voor de volksgezondheid zijn er trouwens in Vlaanderen 2,4 MRSA's per 1 000 opnamen, in Wallonië 3,9 en in Brussel 7,8. De problematiek van de multiresistente Enterobacter aerogenes is forser aanwezig in Franstalig België. Dit duidt allen in de richting van een hoger antibioticaverbruik voornamelijk ten zuiden van de taalgrens, die dan ook nog eens een bom geld kost aan de maatschappij.

In het totaal zou Wallonië 30 % meer antibiotica verbruiken dan Vlaanderen (Artsenkrant, 2001). De taalgrens is een zorggrens tussen Vlaanderen en Wallonië en tevens een scharnier in Europa, een stelling die trouwens bevestigd wordt door D. Monnet (Kopenhagen).

In december 2007 verzond het RIZIV een feedback naar 10 063 huisartsen en zeventig medische huizen om hen feedback te verstrekken omtrent hun voorschrijfgedrag voor antibiotica. Deze feedback heeft drie doelstellingen :

- de huisartsen informeren over de meest recente wetenschappelijke aanbevelingen met betrekking tot het ambulant voorschrijven van anti-infectueuze behandelingen;

- cijfers aanreiken over de eigen geneesmiddelenvoorschriften;

- stimuleren van een rationeel antibioticagebruik, essentieel om de toename van microbieele resistentie een halt toe te roepen.

Deze cijfers zijn echter enkel nationale cijfers. Daarom volgende vragen :

1. Welke zijn de cijfers van deze feedback voor de verschillende regio's (Vlaanderen, Wallonië, Brussel) ? Met andere woorden graag een complete uitsplitsing per regio voor alle therapeutische klasses antibiotica zoals deze in het feedback-programma worden gehanteerd en dit voor het jaar 2008.

2. Kan de geachte minister deze regionale cijfers opsplitsen in cijfers voor huisartsen enerzijds en medische huizen anderzijds voor het jaar 2008 ?

3. Welke zijn de cijfers van deze feedback voor de verschillende provincies ? Met andere woorden kreeg ik graag een complete uitsplitsing per provincie voor alle therapeutische klasses antibiotica zoals deze in het feedback-programma worden gehanteerd en dit voor het jaar 2008.

4. Kan zij deze provinciale cijfers opsplitsen in cijfers voor huisartsen enerzijds en medische huizen anderzijds voor het jaar 2008 ?

Antwoord ontvangen op 14 januari 2010 :

Het feedbackprogramma wordt uitgewerkt door het Platform Kwaliteitspromotie. Dit platform is een werkgroep van de NRKP (Nationale Raad voor Kwaliteitspromotie) een orgaan van het Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (RIZIV).

De NRKP heeft aan het Intermutualistisch agentschap (IMA) de opdracht gegeven een nieuwe feedback antibiotica 2009 uit te werken voor de huisartsen en de medische huizen. Deze nieuwe feedback antibiotica 2009 betreft voorschrijfgegevens van het jaar 2007.

Deze nieuwe individuele feedback antibiotica 2009 wordt in de maand december verzonden naar de alleen werkende huisartsen met minstens 200 toegewezen patiënten en die minstens aan tien patiënten een antibioticum voorschreven in 2007.

De feedback kan dienen als instrument voor auto-evaluatie en kwaliteitsbevordering tijdens, onder andere, de besprekingen in de Lokgroep (lokale kwaliteitsgroep).

De feedback antibiotica medische huizen, die ook in december naar zeventig medische huizen verzonden wordt, reikt globale cijfers aan per medisch huis. In een medisch huis worden de patiënten toegewezen aan het medisch huis; een individuele analyse per arts is dus niet mogelijk.

De feedback antibiotica heeft drie doelstellingen:

1. De huisartsen informeren over de meest recente wetenschappelijke aanbevelingen met betrekking tot het ambulant voorschrijven van anti-infectieuze behandelingen.

2. Cijfers aanreiken over het eigen geneesmiddelenvoorschrift.

3. Stimuleren van een rationeel antibioticagebruik, essentieel om de toename van microbiële resistentie een halt toe te roepen.

In de individuele feedback huisartsen worden individuele voorschrijfgegevens van de huisarts vergeleken met deze van de andere huisartsen uit zijn Lokgroep en met deze van alle Belgische huisartsen.

In de feedback medische huizen worden de globale antibioticavoorschriften vergeleken met de voorschriften van alle medische huizen in België.

Een vergelijking van de individuele voorschrijfgegevens met deze van andere huisartsen uit de provincie of de regio behoort niet tot de principes van de feedback.

Het uitsplitsen van deze gegevens vergt een bijkomende analyse.

Hiervoor zou een nieuwe opdracht moeten gegeven worden aan het IMA dat de gegevens verwerkt voor deze feedback.

Voor de feedback borstkankerscreening naar huisartsen, gynaecologen en radiologen is wel een regionale analyse gemaakt omdat de programmatie van deze screening regionaal georganiseerd is. Een tweede feedback borstkankerscreening werd begin november 2009 naar deze beroepsmensen gestuurd.

Ook de medische huizen zullen voor het eerst een analoge feedback krijgen, op basis van de gegevens die samengesteld zijn door alle artsen in het medisch huis werken.