Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 4-2402

van Margriet Hermans (Open Vld) d.d. 12 januari 2009

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken

Bolivia - Oplopende spanningen

Bolivia
ontwikkelingshulp
Verenigde Staten
politiek geweld
niet-gouvernementele organisatie
Enabel (Belgisch Ontwikkelingsagentschap)
Unie van Zuid-Amerikaanse Naties

Chronologie

12/1/2009Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 12/2/2009)
25/2/2009Antwoord

Herindiening van : schriftelijke vraag 4-1676

Vraag nr. 4-2402 d.d. 12 januari 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Bolivia is één van de achttien huidige partnerlanden van ontwikkelingssamenwerking van ons land. In april 2008 heeft België voor de komende vier jaar een nieuw samenwerkingsakkoord ondertekend met Bolivia. In Bolivia zijn de spanningen de laatste weken hoog opgelopen als gevolg van aanhoudende en bij wijlen gewelddadige betogingen tegen het huidige bewind. Ook vinden er regelmatig aanslagen plaats zoals ontplofte gaspijpleidingen in het zuiden, in het departement Tarijja.

Het verzet op straat tegen het bewind van Morales zou uit de koker van een vijftal departementen komen die autonomie opeisen, gezien in deze departementen veel olie en gas zou zijn.

De Amerikaanse ambassadeur, die sinds twee jaar in Bolivia is gestationeerd, had in augustus 2008 nog overleg met de gouverneur van het gasrijke departement Santa Cruz. Zijn departement ligt aan de basis van het protest in Bolivia tegen de plannen van de regering. Betrokken ambassadeur werd door de Boliviaanse president uitgewezen. Twee jaar geleden werd de gasindustrie genationaliseerd en dit terwijl de betrokken regio's juist meer zeggenschap willen hebben over de bestedingen van de gasbaten. De afgelopen weken heeft de president meer troepen gestuurd naar de gas- en oliemaatschappijen, om eventuele bezettingen van demonstranten te voorkomen.

Ik had dan ook volgende vragen :

1) Heeft de geachte minister kennisgenomen van de escalerende spanningen in Bolivia, waarbij door geweld tussen burgers, slachtoffers zijn gevallen ?

2) Hoe beoordeelt hij deze escalatie van geweld en kan hij aangeven welke de impact is op de lopende projecten wat betreft ontwikkelingssamenwerking alsook de veiligheidssituatie van het personeel en de NGO's ?

3) Hoe schat hij de veiligheidssituatie in ?

4) Is ons land betrokken bij de commissie van de Verenigde Naties die door middel van gesprekken tot een oplossing voor het conflict moet komen ? Wat is de opdracht van die commissie en welk standpunt heeft onze regering hierin genomen ? Kan dit uitvoerig worden toegelicht ?

5) Hoe reageert onze regering op de uitwijzing van de Amerikaanse ambassadeur uit Bolivia en welke stappen hebben we hieromtrent genomen ?

5) Op welke wijze kunnen de landen in de regio betrokken worden bij het zoeken naar een uitweg in dit conflict ? Hoe kunnen wij hieraan bijdragen ?

6) Hebben de spanningen gevolgen voor het al of niet verlengen van de ontwikkelingshulp in dat land en zo ja op welke wijze ?

7) Hoe verloopt de samenwerking met de regering ? Kan dit uitvoerig worden besproken ?

Antwoord ontvangen op 25 februari 2009 :

1. Ik heb met aandacht de politieke gebeurtenissen in Bolivië opgevolgd. De diepe crisis is via dialoog tussen de regering en de oppositie opgelost en leidde na een politiek akkoord met de oppositie tot wijzigingen aan de nieuwe tekst van de Grondwet. Op 25 januari 2009 vond een volksreferendum over de nieuwe Grondwet plaats, dat in alle kalmte is verlopen. Definitieve resultaten zijn nog niet gekend, maar de Grondwet zou door een meerderheid van de bevolking zijn goedgekeurd.

2. Op dit ogenblik zijn er geen tekenen van een negatieve impact merkbaar op de lopende projecten van Bilaterale Belgische Ontwikkelingssamenwerking en de Belgische niet gouvernementele organisaties (NGO). Na lokale contacten met het aanwezige personeel voor de directe en de indirecte bilaterale samenwerking bleek dat zij geen onoverkomelijke hinder ondervonden hadden. De toenmalige verslechterde veiligheidssituatie is nu gestabiliseerd.

3. De ambassade te Lima en het Ontwikkelingsbureel te La Paz volgen de veiligheidssituatie in Bolivië op. Het reisadvies voor Belgen wordt continu aangepast aan nieuwe situaties en waarschuwt voor het risico op gewelddadige confrontaties bij manifestaties.

4. Bij mijn weten heeft de Verenigde Naties (VN) geen Bemiddelingscommissie voor Bolivië aangesteld. De VN werd in het akkoord van nationale dialoog uitgenodigd als waarnemer van het proces, dit naast meerdere andere organisaties (Unie van Zuid-Amerikaanse Naties – Unión de Naciones Suramericanas (UNASUR), Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS), Europese Unie (EU) en de Katholieke Kerk). Het ingaan op deze uitnodiging maakte deel uit van een autonome beslissing van de secretaris-generaal van de VN, waarbij ons land niet betrokken is.

5. De uitwijzing van de Amerikaanse ambassadeur betreft een bilaterale aangelegenheid tussen Bolivië en de Verenigde Staten van Amerika (VSA).

6. Ik ben zeer tevreden dat het escalerende conflict in Bolivië via een vreedzaam proces van interne dialoog werd opgelost. De landen in de regio waren middels de UNASUR en de OAS als waarnemer betrokken bij dit proces evenals de EU en de VN. Bij het recente referendum hadden zowel de EU als de OAS verkiezingswaarnemers ter plaatse.

7. Op 14 en 15 april 2008 vond in Brussel de vijfde Gemengde Commissie Ontwikkelingssamenwerking tussen Bolivia en België plaats. Het doel van de bijeenkomst was een stand van zaken te geven van de ontwikkelingsacties in de periode 2000-2008 en voor 2008-2011 een nieuwe strategie af te spreken voor het nieuwe indicatief samenwerkingsprogramma (ISP) dat de nadruk legt op de gezondheids- en de landbouwsector.

Dit indicatief samenwerkingsprogramma voor 2008-2011 werd goedgekeurd voor een bedrag van veertig miljoen euro.

Aangezien er op dit ogenblik geen negatieve impact merkbaar is op de lopende projecten van Belgisch Technisch Coöperatie (BTC) en de Belgische NGO’s, wordt niet verwacht dat de uitvoering van het nieuwe ISP problemen zal opleveren.

8. Er is een goede samenwerking met de Boliviaanse autoriteiten. Ikzelf heb in de voorbije maanden tweemaal een onderhoud gehad met mijn collega Choquehuanca en mijn administratie heeft regelmatig contact met zowel Boliviaanse ambtenaren op bezoek in ons land als met de Boliviaanse ambassade in Brussel.