Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 4-1872

van Karim Van Overmeire (Vlaams Belang) d.d. 28 oktober 2008

aan de minister van Buitenlandse Zaken

Italië - Eiland Comacina - Overblijvende banden met België

Italië
eiland
Koning en Koninklijke familie
cultureel erfgoed
archeologie
stichting
schenking
schone kunsten

Chronologie

28/10/2008Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 27/11/2008)
4/1/2009Antwoord

Vraag nr. 4-1872 d.d. 28 oktober 2008 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

In 1917 liet Augusto Guiseppe Caprani, de laatste eigenaar van het eiland Comacina dit na aan koning Albert I. Deze stond het in 1920 bij schenkingsakte af aan de Italiaanse Staat om er archeologische en artistieke activiteiten te organiseren onder de bescherming van de Academie voor Schone Kunsten van Brera.

Wat behelsde de toenmalige schenkingsakte van Albert I ?

Is inmiddels uitgeklaard wie de eigenaar is van dit eiland ?

Bestaat er nog altijd een band met België en/of met de Saksen-Coburgers en zo ja, wat is de aard daarvan ?

In hoeverre hebben een aantal bepalingen uit de schenkingsakte van 1920 nog altijd rechtsgevolgen dezer dagen en hoe worden deze vandaag concreet ingevuld ?

Bestaat de Stichting Comacina nog steeds en hebben daar nog altijd Belgische vertegenwoordigers zitting in ? Zo ja krachtens welke bepalingen of overeenkomsten, wie zijn deze vertegenwoordigers en hoe worden zij eventueel vergoed ?

Wat is de stand van zaken wat betreft de gebouwen die aan de kunstenaarskolonie onderdak moeten verlenen ? In hoeverre hebben Vlaamse en Waalse kunstenaars ooit in deze kunstenaarskolonie verbleven ?

Heeft de Belgische Staat ooit middelen uitgetrokken voor dit eiland en zo ja in welke ordegrootte, met welk oogmerk en krachtens welke verplichtingen ?

Bestaan er in voorkomend geval mogelijkheden om aan de eventuele verplichtingen waaraan België gebonden zou zijn ingevolge de schenkingsakte te verzaken en zo ja, overweegt de regering dit te doen ?

Antwoord ontvangen op 4 januari 2009 :

Wat behelsde de toenmalige schenkingsakte van Albert I?

De akte voorzag in de schenking van het eiland Comacina aan de Italiaanse Staat op voorwaarde dat deze de schenking aanvaardde met alle bijkomende lasten die erop wogen en met de verplichting dat het eiland zou bestemd worden voor archeologische en artistieke doeleinden en dat de uitwerking van dit programma zou toevertrouwd worden aan Academia di Belle Arti de Brera

Is inmiddels uitgeklaard wie de eigenaar is van dit eiland?

Neen. In een verbale nota van 4 juli 2000, gericht aan de Belgische ambassade in Rome, stelt het Italiaanse ministerie van Buitenlandse Zaken dat de Italiaanse Staat zichzelf als eigenaar van het eiland beschouwt. Deze versie wordt echter tegengesproken door de Academia di Belle Arti de Brera die zegt dat de Stichting Isola Comacina eigenaar is van het eiland alsook van alle roerende en onroerende goederen die er zich bevinden. Zij baseert zich hiervoor op artikel 5 van de statuten van 1940 (« Het permanente patrimonium van de Stichting bestaat uit het eiland, de roerende en onroerende goederen die er zich bevinden en uit de overschotten van het beheer” – vrije vertaling); In de nieuwe statuten van 1970, komt het eiland op zich niet meer voor in de lijst van het patrimonium van de Stichting (“Het permanente patrimonium van de Stichting bestaat uit de roerende en onroerende goederen die zich bevinden op het eiland Comacina en uit het kapitaal samengesteld uit de overschotten van het beheer” – vrije vertaling). De eigendomstitel staat evenmin vermeld in het kadaster. De situatie is dus op zijn minst gezegd onduidelijk.

Bestaat er nog altijd een band met België en/of met de Saksen-Coburgs en zo ja, wat is de aard daarvan?

Er bestaat geen band meer met de Koninklijke familie sinds de overdracht van het eiland aan de Italiaanse Staat (de schenkingsakte vermeldt expliciet dat de schenking gebeurt ten voordele van de Italiaanse Staat). De band met België blijft bestaan langs de Stichting Isola Comacina, wiens taak het is erover te waken dat de wil van Zijne Majesteit Albert I wordt gerespecteerd, met name dat het eiland gebruikt wordt voor het bevorderen van archeologische en artistieke initiatieven.

In hoeverre hebben een aantal bepalingen uit de schenkingsakte van 1920 nog altijd rechtsgevolgen dezer dagen en hoe worden deze vandaag concreet ingevuld?

Elk gebruik van het eiland moet beantwoorden aan de verplichting die in de schenkingsakte staat. De Stichting Isola Comacina heeft de opdracht om erover te waken dat deze verplichting wordt nageleefd.

Bestaat de Stichting Comacina nog steeds en hebben daar nog altijd Belgische vertegenwoordigers zitting in? Zo ja krachtens welke bepalingen of overeenkomsten, wie zijn deze vertegenwoordigers en hoe worden zij eventueel vergoed ?

De Stichting Isola Comacina bestaat nog steeds. België heeft vier stemmen in de raad van bestuur (de ambassadeur van België in Italië, de directeur van de Academia Belgica, een vertegenwoordiger van de Vlaamse Gemeenschap, een vertegenwoordiger van de Franse Gemeenschap). De Italiaanse leden zijn de volgende: de directeur van de Accademia di Belle Arti de Brera, de beheerder van de Monumenten van de regio van Lombardije, een vertegenwoordiger van het provinciebestuur van Como, een vertegenwoordiger van het gemeentebestuur van Ossuccio. De samenstelling van de raad van bestuur wordt geregeld door het artikel 2 van het presidentiële decreet van 17 maart 1970 die de statuten van de Stichting Isola Comacina heeft goedgekeurd. De leden van de raad van bestuur worden niet vergoed.

Wat is de stand van zaken wat betreft de gebouwen die aan de kunstenaarskolonie onderdak moeten verlenen? In hoeverre hebben Vlaamse en Waalse kunstenaars ooit in deze kunstenaarskolonie verbleven?

Er bestaat een project voor de herwaardering en het beheer van het eiland door de plaatselijke autoriteiten. Dit project werd aanvaard door de Stichting Isola Comacina en maakt het voorwerp uit van een conventie tussen de Stichting en de gemeente Ossucio, die werd goedgekeurd tijdens de laatste raad van bestuur, op 12 juni 2008. De werken zouden binnenkort moeten aanvangen. Zij omvatten het herstel en de renovatie van de woningen waarin de kunstenaars verblijven.

Van 1960 tot 1999 hebben meer dan tweehonderd Belgische artiesten verbleven op het eiland.

Heeft de Belgische Staat ooit middelen uitgetrokken voor dit eiland en zo ja in welke ordegrootte, met welk oogmerk en krachtens welke verplichtingen?

Volgens de gegevens waarover ik beschik, heeft België, op federaal vlak, geen middelen ter beschikking gesteld van de Stichting. De Gemeenschappen daarentegen hebben wel vrijwillige bijdragen gedaan. Voor meer gegevens hierover verwijs ik het geachte lid naar de gemeenschappen.

Bestaan er in voorkomend geval mogelijkheden om aan de eventuele verplichtingen waaraan België gebonden zou zijn ingevolge de schenkingsakte te verzaken en zo ja, overweegt de regering dit te doen ?

Er zijn geen andere verplichtingen dan de bovenvermelde waaraan België gebonden is.