Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 4-1413

van Margriet Hermans (Open Vld) d.d. 4 september 2008

aan de vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

Geopereerde patiënten - Pijnbestrijding - Nazorg

algemene geneeskunde
chirurgie
ziekenhuis
geneesmiddel

Chronologie

4/9/2008Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 9/10/2008)
18/12/2008Antwoord

Vraag nr. 4-1413 d.d. 4 september 2008 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Uit onderzoek in Nederland blijkt dat de aanpak van ernstige pijn bij geopereerde patiënten zwaar te wensen laat. Ruim een kwart van de ziekenhuizen heeft geen idee hoeveel patiënten pijn hebben, of controleert te weinig patiënten om tot een goed inzicht te komen.

Ziekenhuizen moeten van de Inspectie voor de Gezondheidszorg systematisch bijhouden hoeveel patiënten ernstige pijn lijden na een operatie. Liefst 28 klinieken doen dat niet of onvoldoende.

Klinieken die vaak pijnmetingen doen, weten beter hoe ze het leed van patiënten tot een minimum kunnen beperken. Met de juiste dosis pijnstillers, morfinepompjes en medicijnen per infuus verzachten ze de pijn. Daardoor herstellen patiënten sneller en lopen ze minder kans op complicaties. Bij oudere en verzwakte patiënten kunnen die tot de dood leiden.

Alarmerend zijn de cijfers van zeker vijf ziekenhuizen in Nederland, die fors uitkomen boven het landelijke gemiddelde van 10 procent geopereerden met ernstige pijn. Zo kampt in het Amsterdamse Slotervaart Ziekenhuis jaarlijks bijna 75 procent met ernstige pijn na een operatie.

Ik kreeg dan ook graag een antwoord op de volgende vragen:

1) Doen onze ziekenhuizen systematisch aan pijnmetingen en kan de geachte minister aangeven welke hiervan de resultaten zijn? Zo neen, waarom wordt dit niet gedaan en acht zij het niet aangewezen om systematisch aan pijnmeting te doen?

2) Kan zij toelichten welke beleidsinitiatieven hieromtrent kunnen worden genomen?

3) Kan zij aangeven welk het landelijke gemiddeld percentage bedraagt van geopereerden met ernstige pijnen? Ligt het percentage in de buurt van het Nederlandse cijfer?

4) Hoe reageert zij op de vaststelling dat ziekenhuizen die pijnmetingen uitvoeren beter het leed van patiënten kunnen verzachten en dat in deze ziekenhuizen de patiënten sneller herstellen? Kan zij dit uitvoerig toelichten?

Antwoord ontvangen op 18 december 2008 :

In antwoord op uw vragen, heb ik de eer u de volgende inlichtingen mee te delen :

  1. De ziekenhuizen vullen jaarlijks een vragenlijst in die hen wordt bezorgd door de Federale Overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid. Deze vragenlijst peilt onder andere bij alle betrokken diensten naar hun praktijk inzake evaluatie van pijn.

  2. Sinds vorig jaar werd de nomenclatuur aangevuld met meerdere prestaties in verband met de behandeling van chronische pijn in dagziekenhuizen. Dit initiatief past in een ruimer beleidskader dat streeft naar een betere behandeling van pijn bij alle patiënten. De invoering van deze prestaties wordt momenteel geëvalueerd.

Op basis van de lopende evaluatie van de projecten die reeds door het Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (RIZIV) gefinancierd zijn in het kader van het programma "voorrang aan de chronisch zieken", wordt het volgende voorgesteld:

  1. instellen van een verplichte algologische

    functie in de ziekenhuizen, gefinancierd door het Budget van de financiële middelen (BFM). Vanaf 2009 zouden enkele proefprojecten van start moeten gaan, gefinancierd door het budget van de financiële middelen van de ziekenhuizen;

  2. erkenning van de specialisten in de algologie (een specialiteit die tot op heden niet erkend is — te onderzoeken met de voornaamste betrokkenen en met de FOD Volksgezondheid en financiering van hun intellectuele prestaties. Er wordt hierover bij het RIZIV reeds nagedacht.

Het is de bedoeling om structurele maatregelen in te stellen voor het voorkomen van chronische pijn, de opvang van pijn te organiseren en de zorgverstrekkers te vormen en te sensibiliseren. Er is een jaarlijkse enveloppe voorzien van 2 miljoen euro voor 2009 en voor 2010.

  1. De volgende cijfers geven een idee van de pijnbehandeling in onze ziekenhuizen.

  2. De beoordeling van pijn maakt deel uit van de globale behandeling van de patiënt en zorgt zeker voor een verbetering van zijn levenskwaliteit tijdens zijn ziekenhuisverblijf. We beschikken nog niet over gegevens met betrekking tot het effect van deze aanpak op andere parameters zoals verblijfsduur, comorbiditeit en verwikkelingen.